Dinh dưỡng có thể chống lại sự lão hóa. Đối với người cao t.uổi, dinh dưỡng có vai trò hết sức quan trọng. Vì vậy người cao t.uổi nên biết cách ăn uống sao cho cơ thể khỏe mạnh, ít bệnh tật.
Ăn í t đi, tăng cường vitamin
Càng nhiều t.uổi con người càng ăn ít đi. Nhu cầu calo phụ thuộc trực tiếp vào cách sống: Nhu cầu năng lượng của một vận động viên thực thụ khác xa với nhu cầu năng lượng của một người cả ngày chỉ ngồi trên đi văng chơi các trò giải trí.
Song t.uổi tác cũng ảnh hưởng đến lượng calo cần thiết, theo năm tháng quá trình trao đổi chất trong cơ thể diễn ra chậm dần đi, lượng hormon cũng thay đổi, khả năng tiêu hóa thức ăn không hiệu quả như thời còn trẻ. Vì vậy việc giữ cân nặng ở mức cần thiết trở nên khó khăn ở người cao t.uổi hơn so với thời trẻ. Khi trẻ chúng ta có thể ăn mà không để lại hậu quả gì cho hình dáng và sức khỏe, còn ở t.uổi già không như thế, ăn quá nhiều đặc biệt nguy hiểm.
Để xác định nhu cầu calo trong một ngày theo t.uổi có nhiều phương pháp khác nhau (hiện nay công thức của Mifflin – San Jeor- Ped chính xác hơn cả). Song lý thuyết về hàm lượng calo đã lỗi thời vì vậy điều quan trọng không phải bạn cần bao nhiêu calo, mà chế độ ăn của bạn cân bằng đến đâu.
Theo thời gian nhu cầu về calo giảm dần, nhưng nhu cầu về vitamin lại tăng lên. Có nhiều nguyên nhân: Theo t.uổi tác nồng độ acid trong đường tiêu hóa giảm, các niêm mạc đường tiêu hóa bị thiểu dưỡng dần, chức năng tuyến thượng thận và các tuyến tiêu hóa khác cũng suy giảm… tất cả dẫn đến sự suy giảm chức năng hấp thụ và tiêu hóa các chất, trong đó có vitamin và khoáng chất.
Người cao t.uổi nên hạn chế ăn đồ ngọt.
Vì thế người cao t.uổi có thể uống vitamin. Trong đó cần chú ý đến các loại vitamin tổng hợp, sản xuất chuyên biệt cho người cao t.uổi – liều lượng các nguyên tố cần thiết cho người cao t.uổi. Cần chú ý các thực phẩm bổ sung có chứa vitamin B12, cũng như các loại vitamin tan trong dầu như D3, A và K. Các bác sĩ thường khuyến cáo bệnh nhân cao t.uổi nên hạn chế ăn mỡ, điều này đồng nghĩa với việc hấp thu các vitamin tan trong dầu ở họ bị giảm sút. Theo t.uổi tác khả năng tổng hợp vitamin D dưới da nhờ tác động của tia cực tím cũng giảm dần, hơn nữa thời gian ở dưới ánh nắng mặt trời của những người cao t.uổi thường không nhiều.
Các thành phần bổ sung có chứa canxi cần thận trọng. Có ý kiến cho rằng, các sản phẩm như vậy có thể dẫn đến canxi hóa các mạch m.áu, điều này làm suy giảm tuần hoàn m.áu và phát sinh các bệnh thiếu m.áu cục bộ ở tim. Nhưng, mặt khác y học hiện đại khuyến cáo cung cấp đủ canxi để phòng ngừa loãng xương. Vì vậy điều quan trọng cần cân bằng và uống canxi theo chỉ dẫn của bác sĩ.
Các thực phẩm nên hạn chế
Để giữ gìn sức khỏe ở t.uổi già, cần hạn chế một vài thực phẩm sau:
– Đường và đồ ngọt: Chúng không đem lại cho cơ thể cái gì ngoài calo rỗng. Liên quan đến đường và đồ ngọt theo t.uổi tác nhiều người bị gia tăng kháng insulin (khả năng nhạy cảm với insulin bị giảm). Đó là giai đoạn đầu tiên dẫn đến bệnh đái tháo đường.
– Thịt đỏ: Người cao t.uổi chỉ nên ăn một bữa thịt đỏ trong tuần là đủ. Vì trong thịt đỏ có carnitin mà quá trình chuyển hóa chất này sẽ tạo một liên kết được gọi là viêm thành mạch m.áu, hình thành mảng bám, cục m.áu đông trong lòng mạch m.áu. Một nhược điểm nữa của thịt đỏ là chứa hàm lượng sắt cao. Sự quá tải nguyên tố này có thể trở thành nguyên nhân gia tăng quá trình oxy hóa (gia tăng số lượng các gốc tự do, gây các bệnh tim mạch và ung thư). Vì vậy không nên ăn nhiều thịt đỏ. Tốt hơn nên ưu tiên cho cá, hải sản, trứng.
Khẩu phần ăn thế nào?
Để khẩu phần ăn được cân đối, 55 – 60% định mức calo một ngày cần thu được từ các sản phẩm bột đường. Các nguồn cung cấp bột đường tốt – rau, quả, ngũ cốc, bánh mì từ bột thô. Còn các sản phẩm chứa chất ngọt và thực phẩm chế biến sẵn tốt nhất nên loại khỏi thực đơn.
30% định mức calo mỗi ngày có thể thu được từ chất béo, trong đó 2/3 phải là chất béo chưa bão hòa – dầu thực vật, mỡ cá.
10 – 15% năng lượng cần thu được từ protein. Trong đó một nửa già các sản phẩm protein cần thiết có nguồn gốc động vật.
Người cao t.uổi cần biết cách ăn uống khoa học.
Kích hoạt quá trình trao đổi chất
Theo t.uổi tác quá trình trao đổi chất sẽ chậm dần lại và trọng lượng cơ thể bắt đầu gia tăng dần dần. Vì vậy một số cách sau đây có thể kích hoạt quá trình trao đổi chất:
– Uống trà xanh: Trong đồ uống này có không ít cafein có tác dụng thúc đẩy chuyển hóa và chất catechin hỗ trợ giải phóng tất cả các quá trình trao đổi chất.
– Rèn luyện: Rèn luyện với nhiệt độ lạnh (tắm nước lạnh…) sẽ gia tăng lượng mỡ nâu trong cơ thể. Các tế bào mỡ nâu giàu ti lạp thể tham gia tích cực vào việc đốt cháy calo.
– Tập luyện TDTT: Các bài tập cho sức bền nào cũng đều tốt – chạy bộ, đạp xe đạp, bơi lội. Những bài tập này làm tăng tuần hoàn m.áu, sản xuất các hormon cần thiết, ảnh hưởng tích cực đến quá trình trao đổi chất.
– Nạp đủ lượng protein: Để đảm bảo quá trình trao đổi chất diễn ra bình thường hàng ngày cần cung cấp 1,5 gam protein cho mỗi kg cân nặng.
– Ngủ đủ: Thiếu ngủ có thể phá vỡ một vài quá trình chuyển hóa: Hoạt động hệ thần kinh và quá trình tổng hợp các hormon (hormon tuyến giáp, hormon chiều cao…). Ngoài ra, thiếu ngủ còn phá hủy sự hình thành các hormon chịu trách nhiệm kiểm soát sự ngon miệng – grelin và leptin.
– Ăn thường xuyên hơn và đúng giờ: Cơ thể của chúng ta đã quen với việc tiếp nhận thức ăn vào một giờ cố định, sau những quãng thời gian ngắn. Vì thế cơ thể không cần tích năng lượng để dự trữ.
– Quan tâm tới các thực phẩm bổ sung: Các chất có thể kích thích quá trình trao đổi chất – xinefrin (một alcaloid thực vật thu được từ cam), forscolin – (một chất thu được từ cây húng chanh). Song các thực phẩm bổ sung đều có chống chỉ định, vì vậy bạn cần sự tư vấn từ bác sĩ trước khi sử dụng.
Mai Hương
Theo khoe365
Ung thư đường tiêu hóa ở người già: Đừng buông xuôi
Mới đây Bệnh viện K đã phẫu thuật thành công cho hai cụ già hơn 80 t.uổi mắc ung thư đường tiêu hóa…
Phim chụp khối U bệnh nhân T (Ảnh BVCC).
Trường hợp đầu tiên là cụ ông Lê Văn T. 85 t.uổi, quê ở huyện Hiệp Hòa, Bắc Giang. Gần đây, cụ T. hay thấy biểu hiện đau bụng thượng vị, ăn uống tuy không nhiều nhưng luôn có cảm giác buồn nôn.
Sau khi thăm khám tại bệnh viện tỉnh cụ T. được chẩn đoán ung thư dạ dàyvà được chỉ định mổ nhưng lại từ chối phẫu thuật, về nhà điều trị thuốc nam.
Thời gian gần đây do càng ngày càng đau tức bụng, nôn kéo dài nên cụ T. nhập viện tại Bệnh viện K.
Tại Bệnh viện K, bệnh nhân được chẩn đoán mắc ung thư dạ dày giai đoạn tiến triển và cần tiến hành phẫu thuật. Sau khi động viện, giải thích rõ cho cụ T và gia đình về phương pháp điều trị thì ngày 09/09 kíp phẫu thuật khoa Ngoại Quán Sứ, Bệnh viện đã thực hiện cắt gần toàn bộ dạ dày cho cụ T.
Sau mổ, cụ T. có thể nói chuyện, vận động bình thường, ăn uống tốt và được ra viện.
Bệnh nhân Phạm Thị L. đã ổn định sức khỏe.
Trường hợp thứ 2 là cụ bà Phạm Thị L., quê tại huyện Đông Hưng, Thái Bình có t.iền sử đại tiện khó khăn, ăn uống khó tiêu.
3 tuần trước đó khi nhập viện việc đi tiêu càng khó khăn, các dấu hiệu càng thường xuyên hơn, đau thắt vùng bụng cụ bà này mới đến Bệnh viện K kiểm tra, kết quả cho thấy bệnh nhân bị ung thư đại tràng, giai đoạn tiến triển.
PGS.TS Kim Văn Vụ, Trưởng khoa Ngoại tổng hợp Quán Sứ – Bệnh viện K cho biết, đây là trường hợp bệnh nhân ung thư đại tràng sigma ở giai đoạn tiến triển.
Mặc dù bệnh nhân t.uổi đã cao nhưng sau khi đ.ánh giá tổn thương, thể trạng bệnh nhân đảm bảo, đặc biệt là có sự quyết tâm của cụ L., ngày 10/09 các bác sĩ khoa Ngoại tổng hợp Quán Sứ đã quyết định phẫu thuật, cắt bỏ đoạn đại tràng sigma và nạo vét hạch cho cụ L.
Ca mổ diễn ra thành công, hiện tại ngày thứ 10 sau mổ, bệnh nhân tỉnh táo tiếp xúc tốt, ăn uống đi lại tốt.
Theo các bác sĩ Bệnh viện K, nhiều gia đình có người thân trên 80 t.uổi mà phát hiện ung thư đường tiêu hóa thì thường có tâm lý buông xuôi, không điều trị. Thực tế t.uổi cao là một trong những vấn đề cần cân nhắc khi tiến hành điều trị ung thư, nhưng người bệnh đừng vội từ bỏ.
Nếu trong điều kiện cho phép và đảm bảo kỹ thuật thì vẫn nên tiến hành phẫu thuật, giúp nâng cao chất lượng sống cho người bệnh.
Châu Anh
Theo GDTĐ
