Dữ liệu nghiên cứu của các nhà khoa học thế giới chỉ ra sai lầm khi cho rằng vaccine Covid-19 không an toàn vì được nghiên cứu phát triển trong một thời gian ngắn.
Khoảng 14% người Mỹ cho biết sẽ không tiêm phòng, theo Tổ chức Gia đình Kaiser. 10% sẽ chờ xem vaccine hoạt động như thế nào ở những người khác và 3% chỉ tiêm nếu bắt buộc. Có nhiều lý do khiến một bộ phận người Mỹ do dự tiêm phòng. Một số lý do bắt nguồn từ thông tin sai lệch hoặc gây nhầm lẫn. Dưới đây là 6 hiểu lầm phổ biến về vaccine Covid-19:
Vaccine không an toàn vì chúng được tạo ra trong thời gian ngắn
Các nhà khoa học đã nghiên cứu protein gai của virus corona cách đây gần 20 năm khi tìm kiếm một loại vaccine tiềm năng để phòng ngừa SARS (hội chứng suy hô hấp cấp tính nặng). Phát hiện này cùng công nghệ phát triển trong những năm gần đây đã rút ngắn quá trình tạo ra vaccine Covid-19.
Ngoài ra, khâu sản xuất cũng góp phần đẩy nhanh quá trình này. Sau những kết quả ban đầu hứa hẹn, vaccine được sản xuất quy mô lớn, song song với thử nghiệm, trước khi Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) cấp phép sử dụng khẩn cấp vào tháng 12/2020.
Các nghiên cứu thực tế cũng cho thấy vaccine có hiệu quả cao như kết quả trong thử nghiệm lâm sàng. Một nghiên cứu do Cơ quan Y tế Công cộng Anh (PHE) công bố tháng 6 cho thấy hai liều vaccine Pfizer có thể ngăn ngừa 88% triệu chứng Covid-19 và 96% nguy cơ nhập viện ở người nhiễm biến thể Delta. Nghiên cứu cũng chỉ ra vaccine Pfizer có thể ngăn nguy cơ nhiễm biến thể này tới 80%. Kết luận được các nhà khoa học đưa ra sau khi phân tích 14.019 trường hợp nhiễm nCoV ở Anh, trong đó chỉ 166 người phải nhập viện.
Ngoài ra, dữ liệu thực tế tháng 5 của PHE chỉ ra hai liều vaccine AstraZeneca giảm nguy cơ nhập viện vì biến thể Delta tới 92%.
Hàng nghìn người đã c.hết vì tiêm vaccine
Điều này là sai. Các trường hợp t.ử v.ong được ghi nhận trên Hệ thống Báo cáo Tác dụng phụ Bất lợi của Vaccine (VAERS) chưa được xác minh. Tất cả mọi người đều có thể báo cáo lên hệ thống khi nghi ngờ các phản ứng phụ của vaccine. Sự tiếp cận rộng rãi này dẫn đến tình trạng dữ liệu không đúng với thực tế. Ngoài ra, khi xem xét báo cáo, các chuyên gia không tìm thấy bằng chứng về các ca t.ử v.ong trên diện rộng hoặc tác dụng phụ nghiêm trọng do vaccine gây ra.
Vaccine chỉ đang thử nghiệm và không được kiểm tra kỹ lưỡng
Đây là nhận định sai lầm. Cả ba loại vaccine được phép sử dụng khẩn cấp ở Mỹ đã trải qua thử nghiệm lâm sàng với hàng chục nghìn người tham gia. Vaccine cũng được đ.ánh giá bởi các chuyên gia độc lập khác trong ngành. Tất cả nghiên cứu cho thấy vaccine an toàn và hiệu quả trong việc ngăn ngừa mắc bệnh nghiêm trọng và nguy cơ t.ử v.ong do Covid-19.
Miễn dịch tự nhiên luôn mạnh hơn miễn dịch do vaccine
Điều này chỉ đúng một phần. Miễn dịch tự nhiên có thể kéo dài lâu hơn miễn dịch do tiêm chủng, nhưng nó phụ thuộc vào tác nhân gây bệnh. Ví dụ, vaccine uốn ván mang lại khả năng miễn dịch mạnh hơn so với việc mắc bệnh. Nghiên cứu chỉ ra rằng vaccine Covid-19 cung cấp sự bảo vệ nhất quán và an toàn hơn so với việc mắc Covid-19.
Vaccine không an toàn cho thai phụ
Các thử nghiệm vaccine Covid-19 không bao gồm phụ nữ mang thai. Nghiên cứu sơ bộ được tiến hành kể từ khi thử nghiệm không tìm thấy vấn đề về an toàn ở thai phụ tiêm vaccine, dù các chuyên gia cho rằng cần nghiên cứu thêm. Vaccine Covid-19 không chứa virus sống, nên chúng không gây nguy hiểm cho thai nhi đang lớn. Phụ nữ mang thai nên tiêm ngừa Covid-19, do họ có nhiều nguy cơ mắc bệnh nặng hơn.
Theo nghiên cứu lâm sàng được Bộ Y tế Anh công bố hôm 3/8, khoảng 52.000 thai phụ tại Anh được tiêm vaccine Covid-19 của Pfizer/BioNTech và Moderna, đến nay chưa phát sinh vấn đề đáng lo ngại nào về độ an toàn. Tương tự, khoảng 130.000 phụ nữ mang thai tại Mỹ cũng đã được tiêm chủng an toàn với hai loại vaccine trên.
Vaccine làm biến đổi DNA
Điều này là sai. Vaccine Pfizer và Moderna sử dụng công nghệ RNA thông tin (mRNA) để hướng dẫn cơ thể tạo ra các protein gai của nCoV, từ đó sinh miễn dịch. Vì mã mRNA trong vaccine không giống DNA trong tế bào người, nó không thể được kết hợp và làm thay đổi gene. Một thời gian ngắn sau khi tiêm chủng, các phân tử mRNA này sẽ phân rã và không ở lại trong cơ thể.
Một điểm tiêm chủng ở thành phố Worcester, bang Massachusetts, Mỹ hồi tháng 4. Ảnh: AFP
Cái c.hết có thể ngăn ngừa của bệnh nhân Covid-19 mới 37 t.uổi
Nữ bệnh nhân người Mỹ kiên quyết không tiêm vắc xin vì tin rằng mình sẽ không nhiễm Covid-19.
Erica Thompson, sống ở quận St. Louis (bang Missouri, Mỹ), đã qua đời vì Covid-19 vào ngày 4/7. Người phụ nữ 37 t.uổi ra đi để lại sự mất mát cho chồng và 3 cậu con trai 8, 11 và 17 t.uổi.
Bà Kimberle Jones, mẹ của Erica, tâm sự: “Nếu con gái tôi đã tiêm vắc xin Covid-19, tôi nghĩ cháu sẽ vẫn còn ở đây với chúng tôi”. Khi chuẩn bị cho đám tang của con gái, bà Jones hy vọng câu chuyện của họ sẽ thuyết phục những người khác đi tiêm vắc xin.
Vắc xin Covid-19 hiệu quả cao trong ngăn ngừa nguy cơ trở nặng và t.ử v.ong
Erica, người bị hen suyễn, đến bệnh viện vào ngày 16/5 với những cơn đau tức ngực và có kết quả xét nghiệm dương tính với SARS-CoV-2 vào hôm sau.
Bà Jones cho biết, con gái bà giảm sút sức khỏe nhanh chóng và phải sử dụng máy thở: “Con tôi vừa khóc vừa nói: Con muốn sống”.
Sau đó, Erica được chuyển đến một bệnh viện khác vào ngày 1/6 và phải dùng ECMO (tim phổi nhân tạo), hình thức hỗ trợ sự sống chuyên biệt – nhưng phổi của cô không phục hồi được.
Nữ bệnh nhân bị n.hiễm t.rùng nhiều nơi, đông m.áu, thận dần ngừng hoạt động. “Da của con tôi trở nên đen sạm. Thật đau lòng khi chứng kiến cơ thể của Erica không phản ứng với bất kỳ loại thuốc nào”, bà Jones nhớ lại.
Mỗi ngày trôi qua, sức khỏe của Erica ngày càng xấu đi. Khi tình trạng của Thompson trở nên tồi tệ, các thành viên trong gia đình, cả con trai lớn của cô, đã đến bệnh viện để nói lời từ biệt.
Erica qua đời vào ngày 4/7 sau khi trải qua 50 ngày trong bệnh viện. Trước đó, cô kiên quyết không đi tiêm phòng vì không tin vào vắc xin, nghĩ rằng mình sẽ không bị nhiễm Covid-19.
Erica là một trong hơn 600.000 người Mỹ đã c.hết vì Covid-19. Theo số liệu của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Mỹ, 57% người Mỹ từ 12 t.uổi trở lên được tiêm chủng đầy đủ.
Với bà Jones, đó là 50 ngày mệt mỏi và đau đớn nhất trong cuộc đời. Bà nói: “Tôi chỉ biết ngồi và khóc khi nghĩ về con gái mình. Con đã phải chịu đựng bao nhiêu đau đớn. Việc chuẩn bị đám tang cho con thật hết sức nặng nề với tôi”.
Người mẹ mất con chia sẻ, nhiệm vụ của bà bây giờ là khuyến khích mọi người đi tiêm chủng.
Bà Jones và những người còn lại trong gia đình đã tiêm vắc xin Covid-19. “Đừng ích kỷ. Hãy tiêm phòng vì điều đó không chỉ thể hiện bạn yêu bản thân mà còn là tình cảm với cộng đồng của bạn, hàng xóm, đồng nghiệp của bạn”, bà nói.