Các nhà khoa học Ý và Serbia đã xác định một loạt hợp chất polyphenol trong thực phẩm có thể chống lại dạng gan nhiễm mỡ phổ biến nhất.
Một nghiên cứu từ Đại học Magna Graecia (Ý), Đại học Novi Sad và Trung tâm Lâm sàng Đại học Vojvodina (Serbia) đã xác một loạt các hợp chất hoạt tính sinh học có thể chống lại bệnh gan nhiễm mỡ liên quan đến rối loạn chức năng chuyển hóa (MASLD).
Đó là 8 hợp chất benzofuranone, myricetin, luteolin, quercetin, luteolin, kaempferol, baicalein và galangin, đều là các polyphenol hiện diện dồi dào trong củ hành tây.
Hành tây là một trong những loại gia vị phổ biến nhất trong nhiều nền ẩm thực, có tiềm năng giúp đẩy lùi gan nhiễm mỡ – Ảnh đồ họa AI
Theo bài công bố trên tạp chí khoa học Nutrients, các tác giả đã sử dụng thư viện các hợp chất hành tây tự nhiên điển hình từ cơ sở dữ liệu trực tuyến quốc tế FOODB và PubChem, sau đó thử nghiệm các hợp chất lên nhiều cơ chế khác nhau liên quan đến sức khỏe của gan.
Họ đã gạn lọc ra 8 hợp chất nói trên, mỗi thứ tác động mạnh mẽ lên bệnh gan nhiễm mỡ theo cách khác nhau.
Ví dụ luteolin, myricetin và kaempferol kích hoạt thụ thể LXR, có thể điều chỉnh cân bằng lipid và giảm phản ứng viêm; trong khi galangin và myricetin có thể làm giảm nồng độ axit béo và ngăn ngừa sự tích tụ lipid trong gan…
Vì vậy, các hợp chất này có tiềm năng ứng dụng cao trong việc chống lại MASLD, bao gồm chiết xuất các hợp chất để đưa vào thuốc/thực phẩm bổ sung lẫn ăn trực tiếp.
MASLD là một thuật ngữ mới gần đây được giới y học sử dụng để thay thể cho “bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu” (NAFLD), vì bao hàm được mối quan hệ giữa sự lắng đọng mỡ ở gan và rối loạn chức năng chuyển hóa.
Ước tính có đến 25% dân số thế giới có thể đang đối diện với tình trạng này ở các mức độ khác nhau.
Gan nhiễm mỡ là một yếu tố nguy cơ lớn có thể dẫn đến các tình trạng nguy hiểm hơn bao gồm xơ gan và ung thư gan.
Trong khi đó, một số nghiên cứu dạng quan sát đã cho thấy việc tiêu thụ nhiều loại thực phẩm giàu polyphenol dường như giúp đẩy lùi các dạng gan nhiễm mỡ.
Polyphenol là một nhóm hợp chất hoạt tính sinh học có đặc tính chống viêm, chống oxy hóa mạnh mẽ, hiện diện nhiều trong các loại trái cây, rau, củ, gia vị.
Trong đó, hành tây được biết đến là rất giàu polyphenol và lại phổ biến trong nền ẩm thực khắp thế giới. Người phương Tây trộn hành tây vào salad, tẩm bột chiên làm snack… trong khi người châu Á trong đó có Việt Nam chủ yếu sử dụng như củ gia vị.
Do vậy, xác định các hợp chất trong một thứ dễ tìm như hành tây đem lại lợi thế lớn trong việc xây dựng các chiến lược chống lại các vấn đề toàn cầu như gan nhiễm mỡ.
Uống cà phê thế nào để không hại gan?
Cà phê không chỉ là một thức uống phổ biến mà còn là một nguồn cảm hứng cho cuộc sống hàng ngày của chúng ta.
Dưới đây là một số lời khuyên từ các chuyên gia về dinh dưỡng và sức khỏe, giúp bạn tận dụng tối đa lợi ích của cà phê mà không gây hại cho gan…
Uống cà phê thế nào để không hại gan?
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người thường xuyên uống cà phê có nguy cơ mắc bệnh gan thấp hơn và giảm nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ. Tuy nhiên nếu lạm dụng hoặc uống cà phê lẫn tạp chất sẽ tăng nguy cơ gây hại cho sức khỏe. Dưới đây là 5 lưu ý uống cà phê tốt cho sức khỏe:
1. Tránh xa các loại cà phê “hóa chất”
Hãy tránh xa các loại cà phê được “hô biến” từ nước lã và chứa hóa chất, phẩm màu công nghiệp, các kim loại nặng độc hại như thủy ngân, chì, asen, những chất này có thể gây ra những tổn thương nghiêm trọng cho gan và cơ thể.
Việc sử dụng thường xuyên các loại cà phê chứa hóa chất và độc tố không chuyển hóa được có thể tích lũy trong gan, gây ra các vấn đề về sức khỏe. Cụ thể, các hóa chất độc hại khi vào cơ thể có thể tạo ra các sản phẩm trung gian trong quá trình khử độc, kích hoạt tế bào Kupffer – một loại tế bào miễn dịch nằm trong gan, gây ra viêm gan, xơ gan và các bệnh lý gan khác.
Điều quan trọng là chúng ta nên chọn lựa cà phê nguyên chất và tránh xa các loại cà phê có nguy cơ chứa hóa chất và kim loại nặng độc hại. Việc này sẽ giúp bảo vệ gan và duy trì sức khỏe tổng thể một cách hiệu quả.
2. Tránh pha cà phê quá đậm đặc
Cà phê có khả năng kích thích hệ tim mạch thông qua việc làm giãn nở và thu nhỏ các nhánh phế quản, từ đó tăng cường cung cấp m.áu và tăng nhịp tim.
Nếu uống cà phê quá đậm đặc, sự kích thích này có thể dẫn đến các tác động tiêu cực như tim đ.ập nhanh, tăng huyết áp, cảm giác nôn nao, bồn chồn, hoặc khó chịu. Những triệu chứng này có thể gây ra cảm giác bất an, ù tai, khó ngủ, mất ngủ, hoặc làm cho người uống cảm thấy chân tay run.
Đặc biệt, đối với những người mắc bệnh cao huyết áp hoặc bệnh động mạch vành, việc uống cà phê quá đậm đặc có thể gây ra các cơn đau thắt ngực và tăng nguy cơ cho sức khỏe tim mạch.
3. Giới hạn số lượng
Uống quá 3 ly cà phê mỗi ngày có thể gây ra một số vấn đề sức khỏe, bao gồm cảm giác lo âu và kích thích do tác động của caffeine.
Ngoài ra, việc tiêu thụ lượng caffeine lớn có thể làm cho cơ thể trở nên phụ thuộc vào chất kích thích này để duy trì sự tỉnh táo, dẫn đến khả năng gặp phải chứng mất ngủ khó kiểm soát.
Do đó, hạn chế việc tiêu thụ cà phê vào buổi chiều và tối, thay vào đó hãy uống cà phê vào buổi sáng hoặc trưa để tránh ảnh hưởng đến giấc ngủ. Ngoài ra, bạn nên cân nhắc về lượng cà phê bạn tiêu thụ mỗi ngày và giữ cho nó ở một mức độ vừa phải, không quá nhiều.
Điều này sẽ giúp bạn tận hưởng lợi ích của cà phê mà không gặp phải các vấn đề sức khỏe. Hãy nhớ rằng, sự cân nhắc và điều độ là chìa khóa để tận hưởng cà phê một cách an toàn và lành mạnh.
4. Không nên cho quá nhiều đường vào cà phê
Mặc dù việc thêm một ít đường vào cà phê có thể làm tăng mùi vị và độ ngọt của đồ uống, nhưng pha quá nhiều đường có thể gây ra một số vấn đề sức khỏe. Đường có thể kích thích tế bào tiết insulin trong tụy, dẫn đến tăng đường huyết. Điều này có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe như béo phì và tiểu đường.
Do đó, khi thêm đường vào cà phê, hãy cân nhắc và giữ cho lượng đường làm tăng mùi vị ở mức độ vừa phải và hợp lý. Hoặc bạn có thể sử dụng chất ngọt thay thế đường có nguồn gốc từ thực vật như erythritol, xylitol, chiết xuất lá stevia và neotame. Ưu điểm là vị ngọt mà chất ngọt thay thế đường mang lại, khả năng không gây sâu răng, và ảnh hưởng tích cực đối với việc kiểm soát đường huyết, đặc biệt là cho những người có bệnh tiểu đường.
5. Không uống cà phê khi đang uống thuốc
Khi uống cà phê cùng với thuốc, caffeine có thể tương tác với các thành phần của thuốc, làm giảm hoặc làm tăng tác dụng của chúng. Điều này có thể làm mất đi hiệu quả của thuốc hoặc gây ra các vấn đề sức khỏe khác.
Đặc biệt, những nhóm người như người bị bệnh tim, người đang cho con bú, người bị hội chứng ruột kích thích, người đang mang thai, người bị rối loạn giấc ngủ, người bị tiêu chảy, và t.rẻ e.m dưới 12 t.uổi cần phải cẩn thận hơn khi sử dụng cà phê vì tác động của caffeine có thể ảnh hưởng đến sức khỏe.
