Nắng nóng kéo dài là môi trường thuận lợi cho các loại vi khuẩn, ký sinh trùng phát triển làm thức ăn ôi thiu, tăng nguy cơ ngộ độc thực phẩm.
T.rẻ e.m dễ bị ngộ độc thực phẩm khi thời tiết nắng nóng. Ảnh: Shutterstock
Theo bác sĩ Nguyễn Hữu Trung, khoa Hồi sức tích cực Nhi – Sơ sinh, Bệnh viện TP Thủ Đức (TP.HCM), nguy cơ ngộ độc thực phẩm tăng cao vào mùa nắng nóng, đặc biệt là ở t.rẻ e.m lứa t.uổi học đường. Do đó, phụ huynh cần nhận biết dấu hiệu trẻ bị ngộ độc thức ăn để kịp thời xử trí, chăm sóc đúng cách, giúp trẻ nhanh chóng hồi phục.
Lý giải nguyên nhân gây ngộ độc thức ăn ở t.rẻ e.m, bác sĩ Trung cho hay khi trẻ ăn phải thực phẩm có nguồn gốc động vật (thịt, trứng, hải sản, sữa, các chế phẩm từ sữa) bị nhiễm các sinh vật gây bệnh. Ngoài ra, trái cây, rau xanh, nước nhiễm bẩn, hóa chất cũng có thể khiến trẻ bị ngộ độc.
Khi trẻ bị ngộ độc thường đau bụng, nôn, buồn nôn, tiêu chảy kèm theo ho, thở nhanh, khó thở và da tím tái. Thậm chí trẻ có thể xuất hiện co giật, chi run, run cơ mặt, thậm chí liệt người khi không được hỗ trợ điều trị kịp thời, rối loạn nhịp tim, hôn mê.
Nếu trẻ có biểu hiện ngộ độc, phụ huynh cần dừng cho trẻ ăn, giữ lại toàn bộ thức ăn thừa, phân, chất nôn, thuốc đã dùng để đi xét nghiệm. Phụ huynh để trẻ nằm nghỉ, nghiêng đầu sang một bên tránh thức ăn rơi vào đường hô hấp khi nôn.
Đồng thời, phụ huynh theo dõi tình trạng mất nước của trẻ do nôn, tiêu chảy để đảm bảo bù nước cho đầy đủ. Cho trẻ uống dung dịch Oresol theo nhu cầu để đảm bảo cân bằng nước và điện giải.
Nếu trẻ sốt cao có thể dùng thuốc hạ như paracetamol 10-15 mg/ kg/ lần mỗi 4-6h. Phụ huynh gọi cấp cứu, hoặc nhanh chóng vận chuyển trẻ đến cơ sở y tế gần nhất nếu tình trạng trẻ chuyển biến xấu.
Sau ngộ độc thực phẩm, trẻ cần được ăn các món ăn loãng, mềm như súp, cháo, canh dễ tiêu hóa. Phụ huynh không nên ép trẻ ăn quá nhiều trong một bữa, có thể chia nhỏ thành nhiều bữa trong ngày.
Khi nhận thấy trẻ bình thường trở lại, phụ huynh có thể cho trẻ ăn cơm, bánh và một số đồ ăn khác. Đồng thời, gia đình cho trẻ bù đủ nước, có thể uống nước ép hoa quả để dễ uống hơn, không cho trẻ uống nước đá, các loại nước ngọt hoặc nước có ga.
Để phòng ngừa ngộ độc thực phẩm cho trẻ, phụ huynh nên
Rửa tay với xà phòng khử khuẩn trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh.
Làm sạch chén bát, dụng cụ chế biến thức ăn với xà phòng và nước nóng.
Tránh để các thực phẩm đã nấu chín với các thực phẩm tươi sống gần nhau, đặc biệt là thịt, hải sản, thịt gia cầm.
Lựa chọn thực phẩm có nguồn gốc rõ ràng. Bảo quản thực phẩm đúng cách.
Nấu thức ăn chín với nhiệt độ thích hợp và lưu trữ trong hộp sạch.
Không sử dụng các loại thức ăn đã có dấu hiệu hư hỏng.
Kiểm tra kỹ hạn sử dụng của các sản phẩm đóng gói trước khi sử dụng.
Cách xử lý khi có triệu chứng ngộ độc thực phẩm
Tùy theo loại ngộ độc mà biểu hiện bệnh có thể xuất hiện ngay sau ăn hoặc sau vài giờ đến 1-2 ngày.
Mùa này xảy ra nhiều vụ ngộ độc thực phẩm tập thể. Xin bác sĩ hướng dẫn các triệu chứng cơ bản nhận biết dấu hiệu ngộ độc thực phẩm và cách chăm sóc tại nhà.
Bác sĩ chuyên khoa II Nguyễn Thị Thu Thủy, Phó trưởng khoa Tiêu hóa, Bệnh viện Nhi đồng 2 (TP.HCM)
Trẻ bị ngộ độc thực phẩm là khi ăn, uống nhầm thực phẩm bị n.hiễm t.rùng (vi trùng, virus, nấm, ký sinh trùng…) hoặc tồn dư hóa chất. Các vi trùng gây bệnh trực tiếp hoặc sinh các loại độc tố gây hại cơ thể.
Biểu hiện của ngộ độc thực phẩm đa dạng, thường gặp nhất là các triệu chứng tiêu hóa như nôn ói, đau bụng, tiêu chảy, sốt… hoặc các cơ quan khác như gan, thận, thần kinh, tim mạch… Tùy theo loại ngộ độc mà biểu hiện bệnh có thể xuất hiện ngay sau ăn hoặc sau vài giờ đến 1-2 ngày.
Tùy thuộc vào biểu hiệu ngộ độc thực phẩm, phụ huynh có thể làm theo hướng dẫn sau:
Nếu trẻ chỉ nôn ói, tiêu lỏng 1-2 lần, không có dấu hiệu khác, bé vẫn tiếp tục sinh hoạt, ăn uống bình thường thì phụ huynh có thể tự theo dõi, chia nhỏ bữa ăn, uống thêm nước, không tự ý dùng các chất gây nôn.
Nếu trẻ nôn ói nhiều, không ăn uống được, phân có m.áu, hoặc có các dấu hiệu khác như: sốt cao khó hạ, co giật, li bì, mệt thì phụ huynh cần đưa trẻ đến bệnh viện để kịp thời thăm khám.
Để ngăn ngừa ngộ độc thực phẩm, cha mẹ. người lớn cần lưu ý 7 điều sau:
Ăn đồ chín, còn hạn sử dụng: Ăn chín, uống sôi; hạn chế ăn đồ sống hoặc tái. Không ăn thức ăn ôi thiu, đã hết hạn sử dụng.
Tách biệt đồ sống và chín: Có vật dụng chế biến riêng thức ăn chín và sống; nếu dùng chung phải rửa sạch sau mỗi lần chế biến thức ăn sống.
Đậy thức ăn: Khi không để tủ lạnh cần che đậy cẩn thận để tránh bụi, ruồi muỗi.
Đun lại: Thức ăn thừa ở nhiệt độ hơn 70 độ C cần được đun lại trước khi ăn.
Bảo quản lạnh: Bảo quản thức ăn trong tủ lạnh, không nên để quá 2 giờ ở nhiệt độ thường.
Rửa tay ằng xà phòng trước và sau khi chế biến thức ăn, trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh….
Vệ sinh bếp: Giữ bếp và các vật dụng làm bếp sạch sẽ.
