Ung thư tuyến giáp là loại ung thư phổ biến nhất của hệ nội tiết. Điều may mắt đây là loại ung thư có tiên lượng điều trị tốt, có những bệnh nhân sống thêm vài chục năm.
PSG.TS. Phạm Cẩm Phương, Giám đốc Trung tâm Y học hạt nhân và Ung bướu ( Bệnh viện Bạch Mai) cho biết, theo Globocan năm 2020, trên thế giới ung thư tuyến giáp đứng thứ 9 về số ca mắc mới trong các bệnh ung thư. Tỷ lệ mắc bệnh nam/nữ là 1/3.
Ung thư tuyến giáp chia làm hai nhóm khác nhau về lâm sàng, điều trị và tiên lượng. Đó là ung thư tuyến giáp thể biệt hóa và ung thư tuyến giáp thể không biệt hóa. Ung thư tuyến giáp thể biệt hóa tiến triển chậm, tiên lượng tốt, gồm thể nhú, thể nang hoặc hỗn hợp nhú và nang. Thể nhú là thể hay gặp nhất của ung thư tuyến giáp, chiếm 70 – 80%. Vị trí di căn xa hay gặp của ung thư tuyến giáp là xương, phổi…
Đối với bệnh nhân ung thư tuyến giáp thể nhú đã có di căn, phương pháp điều trị hiện nay là phẫu thuật cắt tuyến giáp toàn bộ kết hợp với điều trị bằng I-131, sau đó điều trị bằng liệu pháp hormon thay thế. Việc điều trị ung thư tuyến giáp thể biệt hóa sau phẫu thuật bằng I-131 đã làm thay đổi rất nhiều tiên lượng của bệnh. Tỉ lệ sống trên 5 năm lên tới 90-95%, tỉ lệ tái phát cũng giảm đáng kể chỉ còn 6,2 % trong 5 năm đầu (Fabio Medas và cộng sự, 2019).
Tại Trung tâm hiện vẫn đang theo dõi, điều trị cho những bệnh nhân ung thư tuyến giáp được phát hiện bệnh cả chục năm. Trong đó có bệnh nhân sau 16 năm phát hiện ung thư tuyến giáp sức khỏe vẫn ổn định.
Bệnh nhân trên đã được chẩn đoán ung thư biểu mô tuyến giáp thể biệt hóa từ năm 2005 và được điều trị theo đúng phác đồ bao gồm: Phẫu thuật cắt khối u chèn ép tủy sống. Cắt toàn bộ tuyến giáp, nạo vét hạch vùng cổ, điều trị bổ trợ bằng I-131 sau mổ và duy trì bằng liệu pháp hormon thay thế. Tình trạng đau cột sống, liệt vận động 2 chân đã hồi phục sau điều trị I-131 6 tháng, bệnh nhân tự đi lại được, chất lượng cuộc sống được nâng cao. Đặc biệt, bệnh nhân được theo dõi định kỳ, ổn định được 16 năm.
Kết quả trên cho thấy, phác đồ điều trị phối hợp: cắt bỏ toàn bộ tuyến giáp, uống I-131 kết hợp liệu pháp hormon tuyến giáp thay thế, phẫu thuật giải chèn ép tại vùng cột sống bị tổn thương di căn, sau đó tiến hành phục hồi chức năng hợp lý….
Ung thư tuyến giáp sống được bao lâu, có nguy hiểm không?
Ung thư tuyến giáp là một trong những bệnh ung thư có tiên lượng tốt nhất (ung thư biểu mô biệt hóa) vì tiến triển chậm. Tỷ lệ sống thêm sau 10 năm từ 80 đến 90%.
Ung thư tuyến giáp chỉ chiếm 1-2% trong tất cả các loại ung thư nhưng chiếm đến 90% ung thư của các tuyến nội tiết, ung thư tuyến giáp đứng hàng thứ 9 trong số các loại ung thư ở nữ giới.
Theo GS.TS Nguyễn Bá Đức, nguyên Giám đốc Bệnh viện K Trung ương (Hà Nội), ung thư tuyến giáp là một trong những bệnh ung thư có tiên lượng tốt nhất (ung thư biểu mô biệt hóa) vì tiến triển chậm. Thậm chí khi đã có di căn hạch cổ hoặc di căn xa vẫn còn khả năng cứu chữa. Bệnh có thể phẫu thuật triệt căn và đáp ứng với điều trị I-131.
Tuy nhiên, đối với ung thư tuyến giáp thể không biệt hóa thì tỷ lệ sống thêm sau 5 năm dưới 50%. Rất may là loại ung thư này hiếm gặp.
Theo bác sĩ Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, nhìn chung tiên lượng của ung thư tuyến giáp là rất tốt, đặc biệt là ở những bệnh nhân dưới 45 t.uổi và có u kích thước nhỏ.
Đối với bệnh nhân trên 45 t.uổi, u kích thước lớn và xâm lấn thì tiên lượng vẫn khá tốt tuy nhiên tỷ lệ tái phát ở nhóm này cũng khá cao. Tiên lượng thường không tốt đối với bệnh nhân được phẫu thuật triệt căn và điều trị I-131 bổ trợ. Tuy vậy, bệnh nhân có thể sống trong thời gian dài mặc dù vẫn có tâm lý nặng nề là người mang bệnh ung thư. Một điều cũng rất quan trọng nữa là bệnh nhân cần phải phối hợp với bác sĩ để theo dõi chặt chẽ sau khi điều trị.
Dấu hiệu sớm cảnh báo ung thư tuyến giáp
Để phát hiện sớm bệnh thì người bệnh có thể dựa vào một số biểu hiện của bệnh như sau:
– Khối u ở cổ : Thường đàn ông có thể nhận biết được dấu hiệu này khi cạo râu và phụ nữ khi trang điểm sẽ nhìn rõ các triệu chứng này. Khối u mọc không bình thường ở cổ hoặc yết hầu có thể là một trong những dấu hiệu cảnh báo ung thư tuyến giáp mà bạn nên đề phòng. Tuy nhiên có đến 90% khối u ở cổ là lành tính nhưng không phải vì thế mà bạn có thể chủ quan.
Các khối u này sẽ gây cảm giác đau đớn khó chịu khi nuốt. Đối với khối u lành tính khi nuốt thì chúng sẽ di chuyển lên xuống điều này chúng ta có thể dễ dàng nhận biết được.
– Khàn giọng : Với triệu chứng này thì người bệnh có thể dễ bị nhầm lẫn với triệu chứng của viêm họng tuy nhiên nếu tình trạng này kéo dài thì người bệnh nên kiểm tra để biết chính xác tình trạng bệnh từ đó có cách khắc phục hiệu quả.
– Ho mãn tính : Biểu hiện này cũng không thể chắc chắn tình trạng mình mắc phải vì thế cần phải đi khám
– Nuốt khó : Khi các khối u phát triển to lên khiến cho khí quản bị chèn ép làm cho người bệnh có triệu chứng khó thở, khi nuốt cũng gặp phải những khó khăn nhất định.
Các phương pháp điều trị ung thư tuyến giáp
Phẫu thuật
Ung thư tuyến giáp thường có thể điều trị bằng phẫu thuật. Các kỹ thuật bao gồm cắt một thùy và eo giáp trạng, cắt toàn bộ tuyến giáp. Một số trường hợp đã di căn hạch cổ, bạn cần được lấy bỏ toàn bộ tổ chức hạch bạch huyết quanh tuyến giáp.
Iod phóng xạ
Bạn sẽ phải uống một lượng nhỏ iod phóng xạ. Các tế bào tuyến giáp (kể cả lành tính và ác tính) sẽ bắt nguồn phóng xạ này và bị t.iêu d.iệt. Chỉ khi bạn đã được cắt bỏ toàn bộ tuyến giáp thì chỉ định điều trị Iod phóng xạ mới được đặt ra.
Theo PGS.TS Ngô Thanh Tùng, phụ trách Trung tâm Y học hạt nhân, Bệnh viện K cho biết một tuần sau phẫu thuật, bệnh nhân ung thư tuyến giáp sẽ bác sĩ thăm khám, tư vấn và thực hiện một số chỉ định khác để đ.ánh giá tình trạng suy giáp, bilan trước khi điều trị iod phóng xạ.
Điều trị hormone
Sau khi cắt toàn bộ tuyến giáp hoặc sau khi điều trị iod phóng xạ, bạn sẽ phải bổ sung hằng ngày lượng hormone thiếu hụt do tuyến giáp tiết ra.
Xạ trị từ bên ngoài
Xạ trị là phương pháp sử dụng các tia bức xạ ion hóa có năng lượng cao để t.iêu d.iệt các tế bào ung thư và xạ ngoài là nguồn xạ được đặt ngoài cơ thể. Vai trò của phương pháp này trong điều trị ung thư tuyến giáp còn hạn chế, chỉ sử dụng trong một số trường hợp đặc biệt.
Hóa chất
Dùng thuốc để t.iêu d.iệt tế bào ung thư. Phương pháp này ít có vai trò trong điều trị ung thư tuyến giáp.
Điều trị đích
Thường chỉ tác động đến tế bào ung thư, không diệt các tế bào lành và được chỉ định khi bệnh đã ở giai đoạn muộn.