Bệnh nhân nam, 63 t.uổi, làm vườn thì bị côn trùng đốt vào vùng mạn sườn, sưng lan ra sau lưng, sốt cao liên tục, tiên lượng nặng.
Các bác sĩ Bệnh viện Đa khoa Sơn La, ngày 9/9 cho biết bệnh nhân tự mua thuốc điều trị, tình trạng nặng lên mới đến viện khám. Lúc này, người bệnh trong tình trạng sốc, mệt nhiều, huyết áp tụt còn 60/40 mmHg, củng mạc mắt vàng, phù hai chi dưới, sốt cao liên tục, đau đầu nhiều kèm theo đau tức ngực, khó thở, ho nhiều đờm đặc. Tại vùng mạng sườn có nốt côn trùng đốt đã khô, đóng vẩy xung quanh nốt đốt, sưng tấy lan ra vùng sau lưng.
Các bác sĩ chẩn đoán ông sốc nhiễm khuẩn, viêm phổi, suy đa tạng do sốt mò. Người bệnh có t.iền sử dị ứng kháng sinh Penicilin, đe dọa t.ử v.ong.
Kíp bác sĩ điều trị hồi sức tích cực với kháng sinh đặc hiệu, thuốc vận mạch nâng huyết áp, thở oxy, điều trị suy đa tạng, điều chỉnh rối loạn điện giải, kiềm toan kết hợp nuôi dưỡng tích cực nâng đỡ thể trạng. May mắn qua ba ngày, người bệnh đỡ sốt, ngừng thuốc vận mạch, chức năng gan thận cải thiện. Hiện tình trạng bệnh nhân ổn định.
Vết mò đốt phần mạn sườn trên cơ thể người bệnh. Ảnh: Bệnh viện cung cấp
Bác sĩ Mè Thị Xuân – Trưởng khoa Hồi sức tích cực, cho biết sốt mò hay còn gọi là bệnh sốt ve mò, sốt rừng là căn bệnh phổ biến trong mùa hè, thường gặp nhất tại các vùng quê có nhiều bụi rậm – nơi sinh sống của các loài côn trùng mò thuộc họ ve.
Sốt mò là một bệnh truyền nhiễm cấp tính gây bởi Orientia tsutsugamushi, lây truyền do ấu trùng mò đốt. Bệnh có biểu hiện đặc trưng bởi sốt cao kéo dài, đau đầu dữ dội, da niêm mạc xung huyết và phát ban, vết loét ngoài da đặc trưng do ấu trùng mò đốt, sưng đau hạch ngoại vi gần nơi vết loét. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh nhân có thể bị tổn thương nhiều cơ quan, suy đa phủ tạng và t.ử v.ong.
Bệnh thường dễ bị bỏ qua do vết đốt nhỏ nằm ở những chỗ kín, khó phát hiện. Nốt mò đốt chỉ là một trong nhiều triệu chứng để phát hiện bệnh nhưng đây là dấu hiệu quan trọng và điển hình.
“Bình thường nó như nốt phỏng nước, rất dễ bị bỏ qua. Sau khi vỡ ra, nó để lại một vết đốt có cấu tạo màu hồng xung quanh, ở giữa lõm hình lòng chảo”, bác sĩ cho biết.
Để phòng bệnh, người sống trong vùng có bệnh sốt mò lưu hành cần áp dụng những biện pháp phòng chống ấu trùng mò đốt như tránh đi vào khu vực có lùm cây cỏ lúp xúp, mặc quần áo kín, mặc quần áo có ngâm tẩm các hóa chất chống côn trùng như benzyl benzoat, bôi các hóa chất xua côn trùng như diethyltoluamide lên các vùng da hở.
Kiểm soát mò bằng cách t.iêu d.iệt chuột, sử dụng hóa chất diệt côn trùng, diệt cỏ hoặc đốt cỏ. Hiện chưa có vaccine phòng sốt mò.
‘Thần dược’ đâu mà nhiều thế…
Theo BS Nguyễn Trung Cấp, Phó Giám đốc BV Bệnh Nhiệt đới trung ương, nhiều người bệnh chưa được sử dụng thuốc theo đúng phác đồ điều trị nhưng đã dừng lại để sử dụng thuốc nam. Một số người lại tự ý bỏ thuốc, khiến bệnh nặng hơn.
Thông tin từ BV Sản Nhi Bắc Giang cho biết, cháu bé (9 tháng t.uổi, ở Bắc Giang) bị bỏng nước sôi ở vị trí đùi và cẳng chân nhưng gia đình chủ quan không đưa tới bệnh viện điều trị mà đắp thuốc của một bà lang ở gần nhà.
Sau đó, diễn biến xấu nhanh, sốc nhiễm khuẩn nặng, ngừng tuần hoàn và t.ử v.ong trên đường chuyển tuyến lên BV Nhi trung ương.
Ảnh minh họa
Trường hợp nói trên không phải là hiếm, bởi sự tin tưởng tới khó hiểu của người bệnh đối với những ông lang, hay những phương pháp chữa bệnh được đồn thổi trở thành “thần y”.
Ngày 20/3, BV Bệnh Nhiệt đới trung ương cho biết, đơn vị tiếp nhận nam bệnh nhân 63 t.uổi (ở Sóc Sơn, Hà Nội) trong tình trạng tụt huyết áp, suy đa tạng kèm theo suy thận. Bệnh nhân mắc bệnh tiểu đường và huyết áp đã 20 năm. Tuy nhiên, bệnh nhân không đi khám mà tự mua thuốc tiểu đường dạng viên bột về nhà uống. Bệnh nhân được đưa vào viện trong tình trạng tụt huyết áp, suy đa tạng kèm theo suy thận, mạch rời rạc, nguy cơ ngừng tim.
Theo BS Nguyễn Trung Cấp, Phó Giám đốc BV Bệnh Nhiệt đới trung ương, nhiều người bệnh chưa được sử dụng thuốc theo đúng phác đồ điều trị nhưng đã dừng lại để sử dụng thuốc nam. Một số người lại tự ý bỏ thuốc, khiến bệnh nặng hơn. “Việc tự ý điều trị bằng những bài thuốc không rõ nguồn gốc, hoặc tự ý bỏ điều trị là rất nguy hiểm”, BS Cấp nói.
Có một thực tế cần hết sức cảnh giác đó là cùng với sự bùng nổ của công nghệ thông tin, việc quảng cáo thuốc y học cổ truyền không rõ nguồn gốc trên mạng xã hội, các kênh thông tin ngày càng tràn lan, nhiều kẻ đã lợi dụng lòng tin của người bệnh để kiếm lời. Đặc biệt, nhiều quảng cáo còn sử dụng thông tin cá nhân, hình ảnh của các chuyên gia nổi tiếng để cắt ghép vào video quảng cáo, khiến nhiều người bệnh hiểu nhầm.
Nói như ông Nguyễn Thế Thịnh, Cục trưởng Cục Quản lý y dược cổ truyền thì bất kỳ sản phẩm thuốc nào cũng phải dựa trên bằng chứng, khoa học; các bài thuốc y học cổ truyền cũng phải xây dựng và phát triển dựa trên yêu cầu này.
Vì thế, các quảng cáo thuốc y học cổ truyền, nhất là thuốc gia truyền dễ dàng xuất hiện trên mạng với những lời quảng cáo “có cánh” như “điều trị tận gốc, an toàn, cam kết chữa khỏi 100%”… thì người bệnh phải đặc biệt lưu ý, vì không thể có nhiều “thần dược” đến như vậy.
