Vào những ngày tiết trời lạnh giá, nhiều người đến viện thăm khám với triệu chứng ngứa, khô da, và viêm da… đây là biểu hiện của bệnh viêm da cơ địa. Người bệnh cần làm gì khi bị viêm da cơ địa vào mùa đông?
Viêm da cơ địa là gì?
Viêm da cơ địa hay còn gọi là chàm sữa, chàm thể trạng, eczema… Viêm da cơ địa là một bệnh lý viêm da mạn tính, có tính chất bùng phát theo từng đợt nhất là khi thời tiết hanh khô. Bệnh xuất hiện ở tất cả các độ t.uổi từ trẻ sơ sinh đến người lớn t.uổi.
Bệnh nhân bị viêm da cơ địa diễn biến nặng vùng cẳng chân.
Biểu hiện của viêm da cơ địa
Triệu chứng đặc trưng nhất là ngứa và viêm da. Tuy nhiên với mỗi đối tượng, vị trí xuất hiện các tổn thương lại khác nhau:
Với trẻ nhỏ (dưới 2 t.uổi): Vị trí thường gặp là 2 bên má, đôi khi lan đến trán, cổ và có thể toàn thân. Với trẻ trên 2 t.uổi và người lớn: Vị trí thường ở kheo, nếp gấp khuỷu tay, cẳng tay…
Viêm da cơ địa có lây không? Viêm da cơ địa không phải là bệnh truyền nhiễm nên không thể lây từ người này qua người khác. Do vậy mọi người có thể yên tâm khi tiếp xúc với người bị viêm da cơ địa, đặc biệt là những người trực tiếp chăm sóc cho bệnh nhân viêm da cơ địa.
Chăm sóc người bệnh viêm da cơ địa vào mùa đông
Tuy không có khả năng lây qua người khác khi tiếp xúc, nhưng viêm da cơ địa lại có thể lan rất nhanh từ vùng da này sang vùng da khác trên cơ thể của người bệnh. Viêm da cơ địa nếu không điều trị kịp thời và đúng cách sẽ trở nặng hơn và dễ dẫn đến các biến chứng như viêm da cơ địa bội nhiễm gây tổn thương sâu, đau đớn.
Ngoài ra những vi khuẩn bội nhiễm như tụ cầu, liên cầu… thường có khả năng kháng nhiều loại kháng sinh khiến việc điều trị thêm nhiều khó khăn. Với nhiều người bệnh, viêm da bội nhiễm khiến nhiều người sợ hãi, ám ảnh.
Chính vì sự nguy hiểm này, người bệnh cần điều trị bệnh đúng cách, kịp thời, ngay từ khi thấy những dấu hiệu đầu tiên. Ngoài ra, người bệnh cần chú ý phòng, ngừa bệnh cũng như tránh các tác nhân gây ra viêm da cơ địa để hạn chế nguy cơ tái phát.
Với người bị viêm da cơ địa, người bệnh cần xác định đây là bệnh mạn tính, thường tái phát thành các đợt khác nhau. Bệnh thường trở nặng vào mùa hanh khô nên người bệnh cần chú ý chế độ ăn uống và chăm sóc nhất là vấn đề dưỡng ẩm. Bởi chất dưỡng ẩm là điều trị căn bản (điều trị nền) trong xử trí mọi giai đoạn của bệnh viêm da cơ địa.
Hình ảnh viêm da cơ địa ở người lớn.
– Bôi dưỡng ẩm ngay sau khi tắm giúp khóa ẩm và bôi bất cứ khi nào cảm thấy da khô, để da luôn đủ ẩm, tạo hàng rào bảo vệ da với môi trường bên ngoài. Nên lựa chọn chất dưỡng ẩm đã được nghiên cứu và công bố với mức độ chứng cứ rõ ràng về hiệu quả điều trị, đặc biệt là trên t.rẻ e.m; an toàn khi sử dụng lâu dài; chứa hoạt chất có tính chống viêm, giảm ngứa.
– Không nên sử dụng dưỡng ẩm, và các sản phẩm chăm sóc da có mùi thơm, vì hương thơm có thể làm cho bệnh bùng phát.
– Kiểm tra tất cả các sản phẩm chăm sóc da mới trước khi sử dụng bằng cách bôi vào mặt trong cánh tay khoảng 7-10 ngày, nếu không bị kích ứng, mẩn đỏ, ngứa… thì có thể sử dụng được.
– Vệ sinh cơ thể sạch sẽ, đặc biệt sau khi đổ nhiều mồ hôi, cần giữ cho vùng da thương tổn được khô ráo. Tuy nhiên không nên tắm rửa quá nhiều lần một ngày không nên tắm quá lâu, không nên tắm nước quá nóng mà nên tắm bằng nước ấm vừa phải, thời gian tắm vừa phải khoảng 5-10 phút. Đặc biệt không tắm lá, không tắm muối, không tắm các loại thảo dược vì có thể làm nặng thêm bệnh.
– Cắt ngắn móng tay và giữ cho tay sạch sẽ, tuyệt đối tránh cào gãi lên vùng da tổn thương vì có thể làm da trầy xước, c.hảy m.áu, làm tăng nguy cơ bội nhiễm khiến cho tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.
– Không nên dùng kéo dài các thuốc chứa corticoid bởi dùng kéo dài có thể dẫn tới các tác dụng phụ như da khô, teo da, rạn da, và các tác dụng phụ toàn thân khác… Cần sử dụng đúng theo chỉ định của bác sĩ.
Viêm da cơ địa ở t.rẻ e.m hay còn được gọi là chàm sữa.
– Người bệnh tuyệt đối không được tự ý mua thuốc chống dị ứng, cần uống theo toa của bác sĩ.
– Sử dụng cố định loại nước hoa, mỹ phẩm, xà phòng tắm gội dịu nhẹ, phù hợp với da và đọc kĩ thành phần tránh gây kích ứng cho da.
– Tránh xa các chất tẩy rửa như xà phòng, nước rửa chén… cũng như tránh các tác nhân dị ứng như khói bụi, lông súc vật, một số thực phẩm dễ gây dị ứng…
– Vệ sinh phòng ngủ và nhà cửa thường xuyên để giảm số lượng mạt bụi và các loại nấm mốc có thể gây bệnh.
– Mặc quần áo thoáng mát, vải cotton 100%, mỏng trong thời tiết nóng, không mặc quần áo bó sát. Về mùa đông không dùng đồ len dạ trực tiếp trên da, mà nên mặc áo có chất liệu cotton, mềm mịn bên trong, đồ len dạ bên ngoài.
– Sử dụng bột giặt không có mùi thơm, tránh mặc quần áo có thuốc nhuộm.
– Nên giặt quần áo mới trước khi mặc.
– Loại bỏ nhãn mác trước khi mặc quần áo mới.
– Với t.rẻ e.m cần che các đường may trên quần áo.
– Sử dụng khăn và ga trải giường 100% cotton cũng có thể giảm cơn bùng phát.
– Bảo vệ làn da khỏi nhiệt độ khắc nghiệt, lạnh quá có thể làm khô da, nóng quá làm ra mồ hôi, khiến bệnh bùng phát.
– Tìm nguyên nhân, việc tìm ra nguyên nhân sẽ giúp tránh được các tác nhân, giảm bùng phát.
– Một điều quan trọng nữa là bệnh nhân cần đi khám bác sĩ chuyên khoa da liễu để có phác đồ điều trị, và kế hoạch chăm sóc da chuẩn khi bệnh bùng phát. Bằng cách tuân thủ phác đồ điều trị và kế hoạch chăm sóc da chuẩn, hầu hết bệnh nhân đều giảm bớt các triệu chứng và giảm các đợt bùng phát.
Đắp nhựa cây xương rồng trị viêm da, người đàn ông không cầm nổi đũa để ăn cơm
Ông Đ.V.T, 60 t.uổi, quê Hưng Yên bị viêm da cơ địa, được mách ngâm nhựa của cây xương rồng sẽ khỏi hẳn nhưng hậu quả bệnh càng nặng hơn.
Ông T. bị viêm da cơ địa, được bác sĩ kê đơn thuốc chữa trị, nhưng sau uống thuốc, bệnh của ông vẫn tái đi tái lại nhiều lần.
Khoảng 2 tháng gần đây, tình trạng bệnh của ông ngày càng nghiêm trọng hơn. Lòng bàn tay bàn chân mọc rất nhiều mụn nước nhỏ như đầu đinh ghim, da chân da tay bong tróc rất nhiều, một số tổn thương còn nứt c.hảy m.áu. Điều này khiến ông thấy ngứa, rát ảnh hưởng nhiều đến công việc và giấc ngủ.
Bàn tay bệnh nhân bị viêm cơ địa nặng.
Một lần khi đang lướt mạng xã hội, ông T. thấy có người đăng bài nói tắm và ngâm chân với nước chè xanh 30 phút mỗi ngày, sau đó đắp nhựa của cây xương rồng, bệnh viêm da cơ địa sẽ khỏi hẳn. Người này còn mách rằng, đây là mẹo dân gian và đã thực hiện, hiệu quả đáng kể.
Ông T. làm theo, nhưng chỉ sau 2 ngày thực hiện, ông thấy da ngứa nhiều hơn, phần da tiếp xúc với nhựa cây đỏ rát, nề, mụn nước trước đây nhanh chóng hoá mủ.
Nghĩ rằng ngâm chưa đủ, ông T. tiếp tục tăng thời gian ngâm tay và đắp nhựa xương rồng lên 40-60 phút. Sau khoảng 5 ngày, ông thấy xuất hiện những tổn thương loét, mụn mủ rải rác, gần như không cầm được đũa khi ăn cơm vì 2 bàn tay nề đỏ. Lúc này, ông mới hốt hoảng tìm đến chuyên gia da liễu.
BSCKII Nguyễn Tiến Thành, hội viên Hội Da liễu Việt Nam cho biết, trường hợp của ông T. chẩn đoán là viêm da cơ địa bội nhiễm do dùng các phương pháp điều trị chưa đúng cách. Việc ngâm tắm lá cây và đắp nhựa xương rồng, khiến tổn thương hàng rào bảo vệ da, kết hợp với chăm sóc chưa phù hợp nên tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập, gây bội nhiễm.
Viêm da cơ địa là bệnh da mạn tính, bệnh hay tái phát nên gây ảnh hưởng nhiều đến chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Trong dân gian thường truyền tai nhau những phương pháp như ngâm, tắm nước lá cây khế, trầu không, lá chè hay bôi nhựa cây xương rồng, đu đủ.
Theo đông y, các loại lá cây này có tính kháng viêm, giúp giảm tình trạng viêm trên da. Tuy nhiên, sử dụng có hiệu quả hay không còn phụ thuộc vào các yếu tố.
Với trường hợp ông T. bác sĩ kết hợp điều trị thuốc bôi, kháng sinh, thuốc giảm viêm và kết hợp chiếu laser giảm nề. Sau khoảng 2 tuần điều trị tích cực tổn thương đã cải thiện nhiều, chân không còn sưng nề, chảy dịch, vùng da loét đã lên da non, không còn mụn nước, mụn mủ. Tuy nhiên, ông T vẫn phải tiếp tục sử dụng dưỡng ẩm để hạn chế bệnh tái phát.
Bác sĩ Thành kiểm tra lại tình trạng viêm da của người bệnh sau điều trị.
Chuyên gia khuyến cáo, mọi người dưỡng ẩm da ít nhất 2 lần/ngày, sử dụng kem, mỡ hoặc dung dịch để dưỡng ẩm. Mọi người không nên ngâm, tắm lá cây, nước muối.
Bạn cũng có thể sử dụng xà phòng dịu nhẹ, không nên dùng những loại xà phòng khử mùi và khử khuẩn vì chúng làm mất lớp dầu tự nhiên của da dẫn đến khô da.
Bạn cần giới hạn thời gian tắm khoảng 10 đến 15 phút, nên dùng nước ấm, thay vì nước nóng. Mọi người hãy lau khô sau khi tắm bằng khăn mềm và bôi kem dưỡng ẩm khi da vẫn còn đang ẩm ướt.
Nếu bạn bị viêm da cơ địa khi thấy bệnh diễn biến nặng hơn thì nên đi thăm khám trực tiếp với bác sĩ chuyên khoa, không nên tự ý điều trị tại nhà.
“Nếu như bạn có bất thường ở lòng bàn tay như mụn nước, mụn mủ hoặc nứt da, c.hảy m.áu thì không nên tự ý điều trị, mà cần đi khám sớm bác sĩ chuyên khoa da liễu để có phác đồ điều trị phù hợp nhất”, bác sĩ Thành nói.
