Nhiều người đi khám, điều trị khắp nơi không khỏi ho và đau đầu. Chỉ tới khi khám tại bệnh viện chuyên khoa ký sinh trùng, họ mới phát hiện bị sán làm tổ trong phổi, não.
Mắc nhiều loại giun, sán vì thói quen ăn uống
Sau khi xuất hiện những cơn ho, chị C.T.H (Nghệ An) đi khám nhiều nơi từ bệnh viện huyện, đến tuyến tỉnh nhưng không đỡ. Các cơn ho ngày một nặng thậm chí khiến chị phải đóng bỉm bởi không kiểm soát được tiểu tiện.
“Ban đầu tôi cũng chỉ nghĩ ho thông thường nhưng đi khám khắp nơi không đỡ. Điều này không chỉ ảnh hưởng tới bản thân mà còn gây phiền hà trong gia đình vì các cơn ho thường dữ dội vào đêm khuya, sáng sớm khi mọi người cần nghỉ ngơi”, chị H cho hay.
Thói quen ăn rau sống, tiết canh chứa nhiều nguy cơ nhiễm ký sinh trùng.
Lo lắng phổi có vấn đề, chị H ra Hà Nội đến khám tại Bệnh viện phổi Trung ương. Kết quả chụp chiếu cho thấy phổi không có u cục nhưng nghi ngờ có nhiễm ký sinh trùng nên chị H được các bác sĩ giới thiệu sang Bệnh viện Đặng Văn Ngữ để khám chuyên sâu.
Kết quả xét nghiệm cho thấy chị dương tính với giun đũa chó mèo, sán lá gan lớn, giun đầu gai. Sau 1 tháng uống thuốc, chị H cho biết, chị đã âm tính với sán lá gan, giun đầu lươn. “Ngay tháng đầu tiên uống thuốc, triệu chứng ho của tôi giảm tới 80-90%. Tôi mừng vì tìm được đúng bệnh. Nhưng sang tháng thứ 2, tôi lại ho nhiều”, chị H chia sẻ.
Tái khám lần 3, làm thêm xét nghiệm, các bác sĩ phát hiện chị H bị sán lá phổi. Chị H cho biết, ở nhà chị ăn rau sống rất nhiều và không ngờ đây chính là nguyên nhân dẫn tới hệ lụy nhiễm nhiều giun, sán như thời gian vừa qua.
Cũng tại đây, ông T.T.H (74 t.uổi, Hà Giang) được chuyển từ Bệnh viện Đa khoa Hà Giang đến Bệnh viện Đặng Văn Ngữ sau khi kết quả chụp CT não có dấu hiệu sán làm tổ. Ông H cho biết, vốn khỏe mạnh, nhưng cách đây hơn 1 năm, vào ban đêm, ông bỗng lên cơn co giật, mồm méo, mắt trợn. Sáu tháng sau, ông lại bị cơn co giật với triệu chứng trên, nhưng nửa tiếng sau cũng trở lại bình thường. Cả hai lần ông đều không đi bệnh viện.
Tuy nhiên, gần đây nhất, ông H lên cơn co giật nặng cũng vào lúc nửa đêm nên gia đình vội đưa đi cấp cứu. Theo ông H, tiết canh, thịt tái là hai món ưa thích và thường xuyên xuất hiện trong thực đơn hàng tháng của ông.
Ăn chín, uống sôi để phòng nhiễm giun, sán
TS.BS Trần Huy Thọ, Phó giám đốc thường trực Bệnh viện Đặng Văn Ngữ cho biết, thời gian vừa qua, bệnh viện tiếp nhận nhiều trường hợp nhiễm các bệnh ký sinh trùng. Hầu hết bệnh nhân chia sẻ có sở thích ăn các món tái, rau sống.
BS Thọ đặc biệt lưu ý với những bệnh nhân bị sán não, do việc điều trị kéo dài nên nhiều người thấy đỡ bệnh lại chủ quan bỏ giữa chừng; hoặc khi xuất viện về nhà, không làm theo hướng dẫn của cán bộ y tế, vẫn ăn đồ tái, sống. Việc không điều trị triệt để sẽ để lại nhiều hệ lụy ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, như suy giảm trí nhớ, thường xuyên đau đầu, giật cơ nhẹ.
“Nhiều người vẫn có suy nghĩ ăn tiết canh vịt nhà tự làm, hay rau nhà tự trồng đều là thực phẩm sạch, không bị nhiễm giun sán hay liên cầu khuẩn lợn. Nhưng thực tế cho thấy, việc ăn các thực phẩm sống, tái thường tiềm ẩn nguy cơ nhiễm bệnh cao”, BS Thọ nói.
BS Phan Thị Thu Phương, Khoa Khám bệnh, Bệnh viện Đặng Văn Ngữ cũng cho hay, một người có thể nhiễm nhiều loại ký sinh trùng (giun, sán…) cùng một lúc. Nguyên nhân nhiễm ký sinh trùng có thể đến từ ăn uống, lao động không dùng các biện pháp phòng hộ…
Chính vì vậy, để phòng bệnh không cách nào khác là người dân nên ăn chín, uống sôi, cần bỏ các món “khoái khẩu” như tiết canh, thực phẩm tái, sống… Trong trường hợp phát hiện bệnh, bệnh nhân cần tuân thủ hướng dẫn, phác đồ để điều trị bệnh triệt để.
Sán làm tổ trong não do thói quen ăn tiết canh
Hai bệnh nhân nam nhập viện được chẩn đoán sán não do thói quen ăn tiết canh.
Ngày 30/11, các bác sĩ khoa Nội Tổng hợp – Bệnh viện Đa khoa Hùng Vương cho biết, bệnh nhân đi khám vì đau đầu âm ỉ, mệt mỏi, chán ăn, sụt cân kéo dài. Kết quả chụp MRI sọ não phát hiện tổn thương dạng nang trong nhu mô não, dương tính với sán dây chó (Echinococus).
Các bác sĩ chẩn đoán cả hai bệnh nhân bị nang sán não (cerebral hydatid cysts) do sán dây chó (Echinococus).
Cả hai người chia sẻ có thói quen ăn tiết canh lâu năm. Hiện, người bệnh được dõi tại bệnh viện kết hợp dùng thuốc để giảm các nang sán.
Hình ảnh sán làm tổ trong não của hai bệnh nhân. (Ảnh: BVCC)
Nang sán thần kinh (Cerebral hydatid cysts or neurohydatidosis) tỷ lệ khoảng 2-3%, thường do sán dây chó giai đoạn ấu trùng gây bệnh ở người. Nguồn lây bệnh thường qua việc ăn uống thực phẩm, nước bị nhiễm trứng sán, hoặc do tiếp xúc trực tiếp với chó và các động vật trung gian nhiễm bệnh.
Triệu chứng nhiễm sán giai đoạn đầu thường mệt mỏi, ăn kém. Khi nang sán phát triển to biểu hiện tuỳ phụ thuộc vào vị trí của u nang và kích thước của chúng sẽ xuất hiện triệu chứng đau đầu, nôn mửa, co giật do tăng áp lực nội sọ và chèn ép não.
Việc chẩn đoán bệnh sán não thường không dễ, cần đến khám chuyên khoa, vì có thể chẩn đoán nhầm với u nang nội sọ là tổn thương lành tính. Nếu không phát hiện sớm, chủ quan với nang sán có thể phát triển to và chèn ép não.
Đối với nang nhỏ chưa chèn ép não chỉ cần điều trị nội khoa, tẩy sán nhiều chu kỳ. Trường hợp kích thước nang to gây chèn ép não hoặc không đáp ứng với điều trị thuốc sẽ cần phẫu thuật.
Để phòng sán, các bác sĩ khuyến cáo nên thực hành vệ sinh tốt, tẩy giun, sán định kỳ cho vật nuôi, rửa tay sau khi tiếp xúc với vật nuôi, ăn chín uống sôi, tránh ăn các loại tiết canh có thể là nguồn chứa ấu trùng giun sán tiềm ẩn.
