Với người bị sốt siêu vi, chế độ ăn uống có thể đóng một vai trò quan trọng trong quá trình phục hồi.
Sốt siêu vi hay còn gọi là sốt virus, thuật ngữ chung cho cơn sốt bắt nguồn từ các bệnh nhiễm virus khác nhau được gọi là sốt virus. Đó là dấu hiệu của tình trạng nhiễm virus dai dẳng trong cơ thể. Những người có hệ miễn dịch yếu, t.rẻ e.m và người cao t.uổi dễ bị sốt siêu vi hơn.
Hãy luôn cảnh giác, đừng xem nhẹ cơn sốt siêu vi. Nếu bạn đang gặp một số dấu hiệu, triệu chứng sốt siêu vi, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ. Với việc nghỉ ngơi đầy đủ, bổ sung nước, chế độ ăn uống cân bằng, bạn có thể hỗ trợ hệ thống miễn dịch của cơ thể và phục hồi sau cơn sốt siêu vi một cách hiệu quả.
1. Tầm quan trọng của chế độ ăn với người bị sốt siêu vi
Khi bạn ăn một chế độ ăn uống cân bằng, tốt cho sức khỏe sẽ giúp cơ thể bạn hoạt động tốt. Thực phẩm giàu chất dinh dưỡng giúp chống n.hiễm t.rùng và có thể giúp ngăn ngừa bệnh tật.
Khi bị sốt virus, cơ thể sẽ yếu đi, mất đi nhiều dinh dưỡng. Do đó, việc có một chế độ ăn uống hợp lý là vô cùng quan trọng để giúp người bị sốt siêu vi mau chóng hồi phục sức khỏe.
Nên uống nhiều nước khi bị sốt siêu vi. Ảnh minh họa.
Dưới đây là một số lý do cho thấy chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng với người bị sốt siêu vi:
Bổ sung nước và điện giải: Sốt thường khiến người bệnh mất nước, điện giải qua mồ hôi. Việc uống nhiều nước và các thức uống bổ sung điện giải như nước dừa, oresol sẽ giúp bạn bù đắp lượng nước, điện giải đã mất, đồng thời giúp cơ thể hoạt động tốt hơn.
Tăng cường hệ miễn dịch: Một số loại thực phẩm có thể giúp tăng cường hệ miễn dịch, giúp cơ thể chống lại virus tốt hơn. Ví dụ như các thực phẩm giàu vitamin C (cam, chanh, ổi…), kẽm (thịt gà, thịt bò…) và vitamin A (cà rốt, khoai lang…).
Cung cấp năng lượng: Khi bị sốt siêu vi, người bệnh thường cảm thấy mệt mỏi, thiếu năng lượng. Việc ăn uống đầy đủ dinh dưỡng sẽ giúp nạp lại năng lượng cần thiết cho cơ thể hoạt động.
Giảm bớt các triệu chứng: Một số thực phẩm giúp giảm bớt các triệu chứng của bệnh cảm lạnh, cúm, ví dụ như gừng, tỏi, mật ong,…
2. Các dưỡng chất quan trọng với người bị sốt siêu vi
Theo các bác sĩ Khoa Bệnh lây đường tiêu hóa (A4B) – Bệnh viện TƯQĐ 108, sốt siêu vi chỉ chủ yếu điều trị triệu chứng, đồng thời hỗ trợ hệ miễn dịch hoạt động nhằm thúc đẩy quá trình hồi phục của cơ thể. Trong những trường hợp sốt trên 38,5 độ C, hạ sốt bằng uống paracetamol, lau người bằng nước ấm, mặc quần áo thoáng mát. Chú ý cho người bệnh uống nhiều nước, bù nước điện giải bằng uống oresol, nước hoa quả. Người bệnh cần nghỉ ngơi nhiều và đảm bảo dinh dưỡng khoa học, ăn những chất dễ tiêu như cháo, ăn đúng bữa để nâng cao thể trạng và hệ miễn dịch.
2.1 Thực phẩm nên ăn khi bị sốt siêu vi
Bên cạnh việc tránh một số loại thực phẩm, nên tăng cường tiêu thụ thực phẩm giàu chất dinh dưỡng hỗ trợ hệ thống miễn dịch và hỗ trợ phục hồi khi bị sốt siêu vi.
Thực phẩm bổ sung nước: Uống nhiều chất lỏng như nước, trà thảo dược, nước dùng trong, đồ uống giàu chất điện giải để giữ nước và thải độc tố ra khỏi cơ thể.
Thực phẩm giàu vitamin C: Bao gồm các loại trái cây, rau quả giàu vitamin C, chẳng hạn như trái cây họ cam quýt, quả mọng, ớt chuông, rau lá xanh. Tiêu thụ vitamin C làm tăng sản xuất tế bào bạch cầu, tăng cường hệ thống miễn dịch, giúp cơ thể chống lại n.hiễm t.rùng.
Thực phẩm giàu protein: Tiêu thụ các nguồn protein nạc như thịt gia cầm, thịt nạc, cá, các loại đậu tăng cường hệ thống miễn dịch bằng cách hỗ trợ sản xuất kháng thể, hỗ trợ sửa chữa mô.
Thực phẩm dễ tiêu hóa: Chế biến thực phẩm thành các món ấm, dễ tiêu hóa như súp, món hầm nhừ, rau nấu chín. Những món ăn này cung cấp dinh dưỡng đồng thời nhẹ nhàng cho hệ tiêu hóa.
Ngũ cốc nguyên hạt, chất xơ: Các loại ngũ cốc nguyên hạt như yến mạch, gạo lứt, bánh mì nguyên hạt chứa nhiều chất dinh dưỡng hỗ trợ hệ thống miễn dịch. Tương tự, thực phẩm giàu chất xơ như trái cây và rau quả có thể hỗ trợ tiêu hóa.
Tăng cường thực phẩm giàu protein để tăng sức đề kháng. Ảnh minh họa.
2.2 Thực phẩm nên tránh khi bị sốt siêu vi
Dinh dưỡng hợp lý đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ hệ thống miễn dịch, hỗ trợ phục hồi, do đó có một số loại thực phẩm cần tránh khi bị sốt siêu vi để ngăn ngừa sự khó chịu thêm và hỗ trợ quá trình hồi phục.
Thực phẩm có đường: Nên tránh những thực phẩm chứa nhiều đường tinh luyện, chẳng hạn như đồ ngọt, đồ uống có đường, đồ ăn nhẹ đã qua chế biến. Ăn quá nhiều đường có thể làm suy yếu hệ thống miễn dịch, khiến cơ thể khó chống lại nhiễm virus hơn.
Thực phẩm chiên và béo: Nên hạn chế tối đa thực phẩm chiên như đồ ăn nhẹ chiên giòn, đồ ăn nhanh nhiều dầu mỡ. Những thực phẩm này thường chứa nhiều chất béo không tốt cho sức khỏe và gây ra các vấn đề về tiêu hóa cũng như khó chịu, khiến quá trình phục hồi trở nên khó khăn hơn.
Thực phẩm cay: Thực phẩm cay có thể gây kích ứng cổ họng, làm trầm trọng thêm cơn ho, đau nhức. Tránh ăn ớt cay, nước sốt cay, các món ăn quá nhiều gia vị khi bị sốt siêu vi.
Các sản phẩm từ sữa: Các sản phẩm từ sữa, chẳng hạn như sữa, phô mai, sữa chua có thể làm đặc chất nhầy, làm trầm trọng thêm các triệu chứng tắc nghẽn và hô hấp. Nên hạn chế tiêu thụ sữa trong thời gian bị bệnh.
Đồ uống có chứa caffein và cồn: Nên tránh các đồ uống có cafeinne như cà phê, nước tăng lực, đồ uống có cồn vì chúng có thể làm cơ thể mất nước, cản trở quá trình chữa bệnh.
Không uống cà phê, đồ uống có cồn… khi bị sốt siêu vi. Ảnh minh họa.
3. Làm thế nào để phục hồi sau khi sốt siêu vi và điều trị tại nhà?
Sau đây là những cách điều trị sốt siêu vi tại nhà và phục hồi sau sốt siêu vi:
Nghỉ ngơi: Cho phép cơ thể bạn có nhiều thời gian để phục hồi bằng cách nghỉ ngơi nhiều.
Hydrat hóa: Uống các chất lỏng như nước, trà thảo dược hoặc dung dịch bù nước bằng đường uống để giữ nước, thay thế chất lỏng bị mất.
Kiểm soát sốt: Thuốc không kê đơn trị sốt do virus như acetaminophen hoặc ibuprofen có thể giúp kiểm soát sốt và khó chịu. Thực hiện theo hướng dẫn liều lượng mà bác sĩ kê đơn. Chỉ uống các loại thuốc được bác sĩ kê đơn.
Dinh dưỡng: Áp dụng chế độ ăn uống cân bằng với các loại thực phẩm dễ tiêu hóa, bao gồm trái cây, rau, protein nạc.
Cách ly: Ở nhà để ngăn chặn virus lây lan, nghỉ ngơi cho đến khi không còn triệu chứng.
Thực hiện theo lời khuyên y tế, theo dõi các triệu chứng: Theo dõi các triệu chứng và nếu chúng trầm trọng hơn hoặc kéo dài, hãy tìm kiếm sự chăm sóc y tế. Nếu cơn sốt từ 39C trở lên kéo dài hơn ba ngày và thuốc điều trị sốt siêu vi không có tác dụng thì hãy đến gặp bác sĩ ngay lập tức.
Ngăn ngừa tái nhiễm: Thực hành vệ sinh tốt để tránh tái nhiễm, bảo vệ người khác.
Hoạt động dần dần: Từ từ tiếp tục hoạt động thể chất khi bạn lấy lại sức, tránh tập thể dục gắng sức.
Thuốc nào điều trị sốt siêu vi?
Sốt siêu vi thường do nhiễm virus, đặc biệt là trong những mùa hoặc đợt dịch bùng phát nhất định.
Vậy khi bị sốt siêu vi có thể dùng thuốc gì điều trị?
Nhiệt độ cơ thể bình thường có thể dao động trong khoảng 36,5C – 37,8C. Sự gia tăng nhiệt độ cơ thể được gọi là sốt. Sốt do nhiễm virus được xếp vào loại sốt virus hay sốt siêu vi.
Để giảm các triệu chứng sốt do virus, có thể dùng thuốc hạ sốt và các thuốc điều trị triệu chứng khác. Bệnh nhân được khuyến cáo không nên tự dùng bất kỳ loại thuốc kháng sinh nào để điều trị sốt do virus, vì ngoài việc không mang lại kết quả khả quan, thuốc kháng sinh còn có thể gây ra tác dụng phụ. Ngoài ra, dùng thuốc kháng sinh khi sốt virus không cần thiết có thể làm tăng tình trạng kháng kháng sinh.
Điều trị sốt siêu vi thường tập trung vào việc kiểm soát và phục hồi triệu chứng.
1. Các thuốc có thể dùng điều trị sốt siêu vi
1.1 Thuốc hạ sốt
– Tác dụng: Trong trường hợp sốt nhẹ, không nên vội dùng thuốc hạ sốt. Nếu sốt kéo dài hoặc nhiệt độ tăng cao, kèm theo cảm giác mệt mỏi thì nên dùng thuốc để hạ sốt. Có thể sử dụng các thuốc hạ sốt, giảm đau và chống viêm như ibuprofen, paracetamol… với liều lượng thích hợp.
– Tác dụng phụ: Nếu dùng đúng liều lượng chỉ định, paracetamol được xem là loại thuốc tương đối an toàn. Tuy nhiên, thuốc có thể gây ngộ độc gan khi dùng liều cao, kéo dài. Ngoài ra thuốc cũng có thể gây dị ứng ở những người có cơ địa mẫn cảm, bao gồm các triệu chứng khó thở, nổi mề đay, sưng môi, lưỡi, mặt hoặc sưng cổ họng…
– Chống chỉ định: Thuốc có chống chỉ định trong những trường hợp quá mẫn với thành phần của thuốc; người suy gan, suy thận nặng…
1.2 Thuốc giảm nghẹt mũi
– Tác dụng: Đối với những người có triệu chứng như nghẹt mũi, sổ mũi, có thể sử dụng thuốc thông mũi có tác dụng co mạch, chống sung huyết như pseudoephedrine, oxymetazoline, phenylephrine, naphazoline… Chỉ nên dùng thuốc từ 3-5 ngày, không dùng kéo dài, khiến mũi có thể bị tắc nghẽn nhiều hơn.
– Tác dụng phụ: Thuốc có thể gây tác dụng phụ như lo lắng, bồn chồn, tăng huyết áp, mất ngủ, đ.ánh trống ngực, tim đ.ập nhanh, rối loạn nhịp tim, rối loạn chức năng tiết niệu, ảo giác…
– Chống chỉ định: Không nên dùng thuốc cho người bệnh tăng huyết áp, bệnh về tim mạch, đái tháo đường, bệnh tuyến giáp và tăng sản t.iền liệt tuyến lành tính… Không sử dụng thuốc cùng với chất ức chế monoamin oxydase vì có thể làm tăng huyết áp gây nguy hiểm.
1.3 Thuốc giảm ho
Nếu có ho nhiều ảnh hưởng đến giấc ngủ có thể dùng thuốc để giảm ho. Trong trường hợp ho có đờm đặc, có thể sử dụng các loại thuốc long đờm như acetylcystein hoặc bromhexin. Tuy nhiên cần lưu ý, không dùng thuốc cho người bệnh hen suyễn, do thuốc có thể khiến bệnh nhân bị co thắt phế quản.
Nếu ho khan có thể sử dụng thuốc dextromethorphan để giảm ho khan do kích ứng. Chỉ dùng thuốc tối đa 7 ngày. Không dùng dextromethorphan cho t.rẻ e.m dưới 2 t.uổi, người mẫn cảm với các thành phần của thuốc. Thận trọng dùng cho bệnh nhân có t.iền sử dị ứng, hen phế quản, suy hô hấp.
1.4 Thuốc khác
Để điều trị hoặc ngăn ngừa nhiễm cúm, đặc biệt là trong thời gian bùng phát dịch bệnh các bác sĩ có thể cân nhắc kê đơn một số loại thuốc kháng virus.
Thuốc không có tác dụng phòng bệnh mà chỉ có tác dụng làm giảm triệu chứng khi bị sốt siêu vi.
2. Lưu ý khi dùng thuốc điều trị sốt siêu vi
Các loại thuốc hạ sốt, thuốc giảm ho, long đờm… kể trên không có tác dụng phòng bệnh mà chỉ có tác dụng làm giảm triệu chứng. Mặc dù nhiều loại thuốc không cần kê đơn (OTC), nhưng việc sử dụng không đúng cách có thể gây ra tác dụng phụ và dễ gây tổn thương chức năng gan, thận.
Vì vậy, khi dùng thuốc phải uống theo đúng hướng dẫn sử dụng thuốc. Các nhóm đặc biệt như trẻ sơ sinh, phụ nữ mang thai và người già nên thận trọng khi sử dụng thuốc. Thuốc hạ sốt thường không nên sử dụng quá 3 ngày. Nếu các triệu chứng không thuyên giảm, nên đến bệnh viện để thăm khám.
Mặc dù điều trị sốt siêu vi thường tập trung vào việc kiểm soát và phục hồi triệu chứng, nhưng phòng ngừa thông qua vệ sinh tốt và tiêm chủng vẫn là cách hiệu quả nhất. Vì vậy cần áp dụng kết hợp các biện pháp để ngăn ngừa sốt siêu vi, bao gồm:
– Vệ sinh: Rửa tay bằng xà phòng và nước thường xuyên, tránh tiếp xúc trực tiếp với người bệnh, che miệng và mũi khi hắt hơi hoặc ho đều có thể giúp giảm nguy cơ lây truyền virus.
– Tiêm chủng: Hiện có sẵn vaccine phòng nhiều loại virus khác nhau. Tiêm vaccine theo quy định đúng thời hạn có thể giúp bảo vệ chống lại một số bệnh do virus.
– Kiểm soát muỗi: Sử dụng thuốc chống muỗi, mặc quần áo bảo hộ và loại bỏ các nguồn nước tù đọng giúp ngăn ngừa các bệnh do virus lây truyền qua muỗi như sốt xuất huyết.
