Tôi năm nay 60 t.uổi bị tăng huyết áp, rất lo lắng và sợ bị tai biến mạch m.áu não. Xin bác sĩ cho biết có cách nào để phòng? Đinh Văn Mạnh (Nam Định)
Ảnh minh họa
Tai biến mạch m.áu não còn gọi là đột quỵ não, là bệnh lý do sự ngưng cung cấp m.áu cho não dù chỉ là một phần của não. Có thể do mạch m.áu não lại bị tắc nghẽn do mỡ m.áu, do cục m.áu đông vì mảng xơ vữa mạch m.áu gây nên…, tỷ lệ này chiếm rất cao, 80-85% của bệnh nhân bị đột quỵ não.
Xuất huyết não là do thành mạch m.áu yếu bị vỡ m.áu c.hảy ra ngoài, số bệnh nhân này chiếm 15-20%, rất nguy hiểm dẫn đến t.ử v.ong cao trong thời gian ngắn.
Trong y học cổ truyền gọi tai biến mạch m.áu não là trúng phong chính là do cơ thể suy yếu, sức khỏe giảm sút gây nên. Đối tượng hay gặp là người có bệnh tim mạch, tăng huyết áp, mỡ m.áu cao, tiểu đường, người cao t.uổi chiếm 2/3 nhưng bệnh này đang dần trẻ hóa.
Đề phòng tai biến mạch m.áu não cần phải:
– Ăn uống hợp lý: Tăng cường nhóm thực phẩm giàu chất xơ (gạo lứt, gạo lật, ăn nhiều rau xanh, quả chín), nên ăn quả chín dạng miếng/múi, không ép/xay hay vắt lấy nước để tăng cường chất xơ. Nên ăn các loại thực phẩm nhiều acid béo omega 3: cá hồi, cá thu… Không nên ăn mỡ, nội tạng động vật, các loại sản phẩm chế biến sẵn: cá hộp, thịt muối, dưa cà muối, các món kho, rim, muối, các loại nước sốt, nước chấm mặn… Không uống các loại đồ uống có cồn: bia, rượu…
– Tập luyện thường xuyên;
– Luôn giữ tinh thần vui vẻ, thoải mái, lạc quan;
– Không nghiện cái gì;
– Sử dụng thuốc, đặc biệt là các loại thuốc đã được bác sĩ cho điều trị.
Bác nên phối hợp các loại thuốc đông y hỗ trợ phòng bệnh đột quỵ … Bác cũng cần để ý khi thấy cơ thể mệt mỏi, buồn phiền, mặt sệ, sụp mí, miệng méo một bên, tay yếu, cầm vật không chắc khi vận động, nói không rõ câu thì nhanh chóng đến cơ sở y tế để khám sớm.
Đây là 3 cách kiểm tra cực nhanh giúp bạn biết được mình có nguy cơ bị tắc nghẽn mạch m.áu hay không?
Bài tập này rất đơn giản, bạn có thể dễ dàng thực hiện để biết mạch m.áu của mình có đang bị tắc nghẽn hay không.
Tổn thương và tắc nghẽn mạch m.áu trong cơ thể là một quá trình diễn ra chậm trong thời gian dài. Các bệnh như tai biến mạch m.áu não, nhồi m.áu cơ tim đều do mạch m.áu bị tắc nghẽn gây ra. Điều đáng nói nhất là, khi mạch m.áu có vấn đề, rất khó để nhận biết được ngoại trừ phải thực hiện một số xét nghiệm cụ thể.
Trên thực tế, có một số cách để tự kiểm tra sức khỏe mạch m.áu có thực sự bị tắc hay không. Một trong số đó chỉ cần cử động ngón tay là có thể phát hiện ra được.
3 cách kiểm tra mạch m.áu có bị tắc nghẽn hay không
1. Dùng ngón tay ấn nhẹ vào mạch m.áu giữa ngay trên mu bàn chân
Hầu hết mọi người cảm nhận được nhịp đ.ập ở cổ tay, nhưng ở bàn chân cũng có thể cảm nhận theo cách tương tự. Động mạch nằm ở điểm cao nhất giữa mu bàn chân, nếu chạm nhẹ vào có thể cảm nhận được nhịp đ.ập.
Trên mu bàn chân cũng cảm nhận được nhịp đ.ập.
Đối với những người không bị tắc nghẽn hoặc tắc nghẽn nhẹ động mạch chi dưới, có thể cảm nhận rõ mạch đ.ập ở vị trí bàn chân này. Thế nhưng, nếu sau khi đi bộ, chạm vào vị trí này nhưng không cảm nhận được mạch đ.ập hoặc đ.ập rất yếu, có nghĩa là mạch m.áu có thể đang bị tắc nghẽn.
2. Kiểm tra mu bàn tay và cẳng chân, xem các tĩnh mạch có lộ ra hay không
Khi m.áu ở tĩnh mạch bị tắc, áp lực tăng lên, gân sẽ lộ rõ ra bên ngoài, thường là ở tay, bắp chân hoặc mu bàn chân. Dấu hiệu này không áp dụng cho các mạch m.áu lộ ra đối với những người tập thể dục thường xuyên, mà chỉ những người không tập thể dục.
Gân xanh nổi nhiều cũng là dấu hiệu chứng tỏ tắc nghẽn mạch m.áu.
Suy giãn tĩnh mạch chi dưới thường xuất hiện những đường gân xanh ở chân. Theo các nghiên cứu lâm sàng, nguy cơ thuyên tắc tĩnh mạch sâu ở bệnh nhân suy giãn tĩnh mạch gấp 5,3 lần so với người bình thường, còn nguy cơ ở phổi bệnh thuyên tắc mạch và bệnh động mạch ngoại biên ở người bình thường là 1,73 lần và 1,72 lần.
3. Nắm c.hặt t.ay trong 30 giây
Giữ nguyên tư thế nắm c.hặt t.ay, sau 30 giây thì thả ra và quan sát m.áu c.hảy trở lại. Nếu màu sắc của lòng bàn tay trở lại trạng thái ban đầu trong vòng 3 giây, chứng tỏ mạch m.áu khỏe mạnh, m.áu lưu thông tự do mà không bị tắc nghẽn. Nếu sau 5 giây, thậm chí 10 giây mà lòng bàn tay không đổi màu trở lại hoặc vẫn không có màu gì, điều này có nghĩa là mạch m.áu không đàn hồi, m.áu quá đặc, không trơn tru. Lúc này phải đề phòng xơ vữa, tắc nghẽn mạch m.áu do xơ cứng.
Bài tập nắm tay trong 30 giây dễ dàng nhận biết được mình có đang bị tắc nghẽn mạch m.áu hay không.
Từ bỏ những thói quen xấu để bảo vệ mạch m.áu
Muốn mạch m.áu tươi trẻ và không bị tắc nghẽn, những thói quen “gây tắc nghẽn” này nên loại bỏ càng sớm càng tốt.
– Ít vận động
Ngồi lâu sẽ sinh ra nhiều tạp chất và mỡ thừa vào m.áu, làm cho tốc độ lưu thông của m.áu chậm lại, tạo lipid, huyết khối, dễ gây tắc nghẽn mạch m.áu.
– Chế độ ăn uống sai lầm
Ăn không đúng thực phẩm dễ gây tắc nghẽn mạch m.áu, ăn nhiều dầu mỡ, nhiều chất béo, nhiều đường cũng sẽ làm tăng gánh nặng cho mạch m.áu. Theo thời gian, nếu hàm lượng lipid, triglycerid, cholesterol trong m.áu quá cao sẽ làm tăng độ nhớt của m.áu, dễ khiến các tạp chất tích tụ lại, gây ra nhiều cục m.áu đông, làm tắc nghẽn mạch m.áu, gây nguy hiểm.
– Thức khuya thường xuyên
Thiếu ngủ trong thời gian dài sẽ đẩy nhanh quá trình lão hóa của các mạch m.áu và làm giảm tốc độ lưu thông m.áu. Nếu thời gian ngủ quá ít vào buổi tối, bạn có thể cân nhắc để nghỉ ngơi vào buổi trưa.
Bảo vệ mạch m.áu như thế nào?
– Chế độ ăn uống lành mạnh
Tầm quan trọng của chế độ ăn uống lành mạnh đối với cơ thể con người là điều hiển nhiên, ăn ít dầu ít muối, nhiều rau và trái cây.
Tránh tắc nghẽn mạch m.áu cần tuân thủ chế độ ăn uống lành mạnh.
Một số nghiên cứu tin rằng, các axit amin và flavonoid có trong trà hoa cúc có thể giúp ổn định huyết áp, đồng thời cũng có thể giúp bảo vệ mạch m.áu và tăng độ đàn hồi. Ngoài ra, stachydrine cũng có thể giúp tiêu thụ các chất như chất béo trung tính trong m.áu và ngăn ngừa tắc nghẽn mạch m.áu.
– Tránh xa t.huốc l.á và rượu
Trong cuộc sống, nhiều người có thói quen hút thuốc và uống rượu bia. Nó sẽ khiến độ nhớt của m.áu tăng lên, mạch m.áu bị lão hóa và mất đi tính đàn hồi, các chất độc hại sẽ tích tụ trong mạch m.áu để tạo ra cục m.áu đông.
– Duy trì tâm trạng vui vẻ
Nếu tâm trạng không tốt, cơ thể sẽ bị ứ trệ khí huyết, lâu ngày khí huyết ở trạng thái “ứ” sẽ gây ra các bệnh về tim mạch và mạch m.áu não.
