Khi bị bỏng, thay vì tới bệnh viện, nhiều người lại lựa chọn đắp lá thuốc, bôi thuốc nam, kem đ.ánh răng hay nước mắm, mỡ… lên vết bỏng. Vì thế, đã có không ít trường hợp bị biến chứng nguy hiểm.
Thêm vụ trẻ b.ị h.oại t.ử sau khi đắp lá thuốc do bỏng nước sôi
Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An cho biết Khoa Chấn thương chỉnh hình – Bỏng đang chữa trị cho bệnh nhi Đ.N.A. (13 tháng t.uổi) trú tại xã Diễn Thịnh, huyện Diễn Châu, Nghệ An, b.ị h.oại t.ử da do đắp lá thuốc để chữa vết bỏng nước sôi.
Sự việc xảy ra vào khoảng gần một tháng trước, trong lúc chơi đùa, A. không may bị nước sôi đổ vào người. Phát hiện sự việc, mẹ cháu là chị T.T.U. đã ngâm con trai vào chậu nước để hạ nhiệt.
Tuy nhiên, khi cởi áo, chị U. phát hiện vùng bụng và ngực con trai bị bong tróc, đỏ tấy. Thay vì đưa cháu A. đến bệnh viện, người nhà khuyên chị đưa con trai đến thầy lang chữa bỏng gần nhà để lấy thuốc.
“Khi đưa con đến khám, vị thầy lang cam kết chữa khỏi vết bỏng của bé trong vòng 15 ngày. Chi phí chữa trị là 25 triệu đồng”, chị U. cho biết.
Tin tưởng và muốn con nhanh khỏi, chị U. đồng ý chữa trị. Sau đó, bé A. được thầy lang cho thuốc về đắp vào vết bỏng. Ngày thứ 3 điều trị, bé A. xuất hiện tình trạng môi đỏ thâm, sốt cao và tiêu chảy. Chị U. cho con vào Bệnh viện Sản Nhi thăm khám.
Bé A. nhập viện trong tình trạng vết bỏng bị sưng nề, chảy dịch đục, vùng cổ, ngực, bụng, cẳng tay phải bị phồng rộp nước, có phần hoại tử đen kèm theo chảy mủ hôi, n.hiễm t.rùng nặng.
Bé A. măy mắn khi mẹ cháu bé đưa đến viện điều trrị. (Ảnh: Ngọc Phạm/Zing)
Sau gần một tháng điều trị, bé A. đã dần bình phục sau 2 lần ghép da.
Theo khuyến cáo của bác sĩ, khi bị bỏng, trước tiên cần cách ly bệnh nhân tránh xa tác nhân gây bỏng, xả vết bỏng dưới vòi nước mát ít nhất 15 phút (tuyệt đối không dùng đá, tránh gây bỏng lạnh).
Sau trường hợp đáng tiếc trên, một lần nữa chúng ta cần nhìn nhận lại vấn đề sức khỏe theo góc độ khoa học. Dưới đây là lưu ý những việc không nên làm khi bị bỏng nước sôi để tránh xảy ra biến chứng.
Những điều tuyệt đối không nên làm khi bị bỏng nước sôi
Theo khuyến cáo của các chuyên gia y tế, sau khi bị bỏng, nên sơ cứu nhanh nhất trong 15-20 phút để giảm độ sâu của vết bỏng. Tuy nhiên có một số điều cần lưu ý như sau:
Nên sơ cứu nhanh nhất trong 15-20 phút để giảm độ sâu của vết bỏng. (Ảnh: Internet)
1. Không được ngâm vết bỏng vào nước đá:
Nhiều người cho rằng, ngâm vết thương vào nước đá hay nước lạnh có thể giúp giảm bớt nhiệt độ của vết bỏng. Tuy nhiên, việc ngâm vết thương vào nước đá có thể khiến vùng da bị bỏng tiếp xúc với nhiệt độ quá lạnh, dẫn đến hạ thân nhiệt, gây co mạch m.áu, co cơ, khiến tình trạng bỏng trở nên nặng hơn.
2. Không bôi dung dịch lạ lên vết bỏng
Từ xưa đến nay, nhiều người vẫn truyền tai nhau về cách dùng kem đ.ánh răng, vắt nước củ chuối, củ ráy,…. để thoa lên vết thương với mong muốn làm dịu cơn đau và nhanh lành vết bỏng dù chưa có bằng chứng khoa học khẳng định điều này. Đây đều là các cách phản khoa học có thể gây n.hiễm t.rùng vết bỏng khiến cho việc điều trị càng khó khăn, tốn kém hơn.
Cách làm này có thể khiến cho vết bỏng bị n.hiễm t.rùng, việc điều trị gặp nhiều khó khăn và tốn kém hơn. Chưa kể, thành phần kiềm nhẹ trong kem đ.ánh răng khi bôi lên sẽ có thể càng làm vết thương thêm trầm trọng.
Kem đ.ánh răng chỉ được sử dụng trong trường hợp bỏng axít. Đầu tiên phải làm loãng nồng độ axít trên da bằng cách ngâm ngay vào nước.
Sau đó, trung hoà axít còn dư trên da bằng cách xoa nhẹ xà phòng hoặc kem đ.ánh răng cho sủi bọt và ngấm sâu vào da rồi rửa sạch.
3. Không chọc vào vết bỏng:
Những bọng nước với kích cỡ to nhỏ khác nhau tùy thuộc vào mức độ ảnh hưởng xuất hiện sau khoảng thời gian bị bỏng có thể sẽ khiến người bị bỏng cảm thấy khó chịu, đồng thời muốn chọc vỡ những bọng nước đó. Tuy nhiên đây chính là một trong số ít những điều tuyệt đối không nên làm để tránh vi khuẩn bên ngoài xâm nhập vào vết thương gây n.hiễm t.rùng, làm tổn thương và xảy ra các biến chứng không đáng có.
Sau khi sơ cứu, với những vết bỏng nặng cần ngay lập tức đưa người bị bỏng đến bệnh viện thay vì áp dụng các biện pháp dân gian tại nhà để tránh xảy ra biến chứng. (Ảnh: Internet)
Những điều cần lưu ý khi xử lý vết bỏng
1. Trong trường hợp bỏng với diện tích lớn:
Không nên c.ởi q.uần á.o để tránh chạm vào vết thương.
Đồng thời cẩn thận cởi bỏ tư trang và những vật cứng ra khỏi vùng bỏng để tránh bị sưng và giữ vệ sinh vết thương, tránh n.hiễm t.rùng. Sau đó nên lấy băng, vải sạch che vùng bị bỏng để tránh n.hiễm t.rùng rồi đưa đến cơ sở y tế.
2. Khi t.rẻ e.m bị bỏng:
Những người xung quanh cần giữ bình tĩnh, đồng thời tiến hành sơ cứu nhanh cho trẻ, tránh trường hợp trẻ bị sốc.
Tuy nhiên, để phòng tránh trường hợp trẻ bị bỏng, người lớn cần tránh tất cả các tác nhân có thể gây nguy hiểm cho trẻ khi ở nhà, đặc biệt người lớn cần giám sát kĩ càng, đồ đạc cần sắp xếp hợp lý, tránh xa những vấn đề liên quan đến nhà bếp, dụng cụ chứa nước sôi, thức ăn mới nấu, bàn là,…
3. Nguyên tắc chung trong sơ cứu vết bỏng:
Ngay lập tức xả nước mát vào vết bỏng càng sớm càng tốt trong 15 – 20 phút để làm giảm nhiệt độ bề mặt của da, có tác dụng giảm độ sâu của bỏng.
Chú ý, chỉ dùng nước lạnh bình thường như nước máy, nước giếng, không dùng nước đá. Sau đó, sử dụng gạc sạch, vô khuẩn hoặc vải nhỏ sạch để băng vùng da bị bỏng, tránh tiếp xúc bụi bẩn.
Tiếp đến, tùy tình trạng vết bỏng mà có thể mua thuốc trị bỏng bôi tại nhà hoặc đến cơ sở y tế. Nếu tại chỗ bị bỏng có xuất hiện các bóng nước thì không tự ý chọc vỡ chúng.
Nếu bỏng nhẹ và diện tích nhỏ, bạn có thể tự chăm sóc và điều trị tại nhà, bởi vùng da bị bỏng có khả năng tự liền. Còn đối với trường hợp bị bỏng nặng, diện tích lớn, bệnh nhân nên được sơ cứu cơ bản ban đầu rồi nhanh chóng tới cơ sở y tế gần nhất kịp thời điều trị.
Ngoài nguyên tắc chung, với mỗi nguyên nhân gây bỏng sẽ có các cách sơ cứu khác nhau.
Viêm tuỵ cấp: Hệ quả xấu từ việc lạm dụng rượu, bia
GS.TS Nguyễn Gia Bình, nguyên Trưởng khoa Hồi sức tích cực BV Bạch Mai (Hà Nội) cho biết, những năm gần đây tỷ lệ viêm tụy cấp do rượu bia, mỡ m.áu đang tăng lên một cách đáng báo động, chiếm tới 70% số ca nhập viện.
Trong đó ghi nhận nhiều ca viêm tụy cấp hoại tử, gây suy đa phủ tạng. Nhiều bệnh nhân đã t.ử v.ong do liên quan đến vấn đề sử dụng quá nhiều rượu, bia.
“Dành cả t.uổi xuân” để… uống rượu
Mới đây các bác sĩ khoa Hồi sức tích cực – BV Việt Nam – Thụy Điển (Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh) vừa cấp cứu một trường hợp người bệnh bị viêm tụy cấp, sốc nhiễm khuẩn diễn biến nhanh hiếm gặp.
Bệnh nhân P. M. C sinh năm 1964, địa chỉ tại thị xã Quảng Yên (tỉnh Quảng Ninh) có t.iền sử uống rượu nhiều năm, vào viện do đau quặn bụng tại nhà đã 2 ngày, ăn uống, đi lại khó khăn. Bệnh nhân đã được đưa vào khoa Nội tiêu hóa để điều trị.
Hai giờ sau nhập viện, người bệnh đột ngột bị sốc: mệt nhiều, đau bụng, thở nhanh nông, nổi vân tím toàn thân, vã mồ hôi, mạch nhanh 160 lần/phút, huyết áp tụt 60/40 mmHg. Ngay lập tức, người bệnh được hội chẩn liên chuyên khoa tiêu hóa và hồi sức, xác định tình trạng sốc nhiễm khuẩn trên nền người bệnh viêm tụy cấp, có biến chứng suy đa tạng.
CÁC TRIỆU CHỨNG CỦA VIÊM TỤY CẤP
Đau bụng, đau liên tục dữ dội kéo dài nhiều giờ. Lúc đầu nôn ra thức ăn sau đó nôn ra dịch. Bí trung đại tiện, bụng trướng, tức bụng khó chịu. Bệnh nhân còn có biểu hiện khó thở do tràn dịch màng bụng, màng phổi.
Xét nghiệm cho thấy creatinin thận tăng 165.57mol/l, lactat m.áu 4.49 mmol/l, pro BNP tăng hơn 9 lần lên 4.267 pg/ml (chỉ số bình thường
Qua khai thác t.iền sử, bệnh nhân có thói quen sử dụng rượu nhiều năm nay, trung bình mỗi ngày 500ml rượu.
Các bác sĩ cho biết, đây là một trường hợp viêm tụy cấp, sốc nhiễm khuẩn diễn biến nhanh rất ít gặp. Sốc do nhiễm khuẩn nhu mô tụy nặng thường xảy ra ở tuần thứ 3, kể từ lúc bắt đầu có dấu hiệu viêm tụy. Tuy nhiên, trường hợp người bệnh C. đã diễn biến ngay ở ngày thứ 2. Sau một ngày được cấp cứu và điều trị tích cực tại bệnh viện, người bệnh đã qua cơn nguy kịch.
Sức khỏe người bệnh dần ổn định, mạch 82 lần/phút, huyết áp 130/80 mmHg, creatinin 61mol/l, lactat 1,66mmol/.Người bệnh đã được chuyển khoa Nội tiêu hóa tiếp tục điều trị. Sau 10 ngày điều trị, sức khỏe người bệnh ổn định và được ra viện vào ngày 23/10/2020.
Hàng năm, tại các khoa Hồi sức tích cực của các bệnh viện từ tuyến tỉnh đến tuyến trung ương tiếp nhận không ít trường hợp viêm tụy cấp do rượu. Có trường hợp viêm quá nặng, khi nhập viện bác sĩ đành phải bó tay.
Tác hại nguy hiểm nhất từ việc lạm dụng rượu, bia
Theo GS.TS Nguyễn Gia Bình Nguyên, trong quá trình làm việc và công tác, ông tiếp xúc với khá nhiều bệnh nhân viêm tụy cấp do rượu, phải nhập viện. Cá biệt, có những người mỗi ngày uống nửa lít trong suốt nhiều năm.
Cũng theo GS. Bình, nhiều người nghĩ uống rượu, bia ảnh hưởng đến gan gây ra ung thư gan hay bệnh dạ dày, ung thư dạ dày, các bệnh về thần kinh…, nhưng họ lại không biết rằng viêm tụy cấp mới là tác hại đầu tiên nguy hiểm nhất do lạm dụng rượu, bia.
GS. Bình chia sẻ, đối với người đã bị viêm tuỵ cấp cần phải được chẩn đoán và điều trị càng sớm càng tốt. Bệnh lý này đôi khi diễn biến quá nhanh nên bệnh nhân vào viện khi đã nặng và có biến chứng vào các tạng. Đặc biệt, khi hoại tử tụy lan rộng, thì tỷ lệ t.ử v.ong lại càng cao. Ở những nước phát triển, tỷ lệ t.ử v.ong do viêm tụy cấp cũng chiếm tới 30%.
