“Bệnh đái tháo đường (ĐTĐ), tăng huyết áp (THA) đã trẻ hoá rất nhiều nhưng nhiều bệnh nhân t.uổi trẻ, trung niên không chấp nhận và thừa nhận mình bị bệnh”, TS. BS Nguyễn Trung Anh, GĐ BV Lão khoa Trung ương nói.
GĐ BV Lão khoa Trung ương Nguyễn Trung Anh
Hai ‘kẻ g.iết n.gười thầm lặng’
TS. BS Nguyễn Trung Anh, Giám đốc BV Lão khoa Trung ương cho biết, THA, ĐTĐ là bệnh mãn tính không lây truyền ngày càng nhiều người mắc hơn trong cộng đồng nói chung và trong nhóm bệnh nhân cao t.uổi nói riêng.
Theo ước tính của liên đoàn ĐTĐ thế giới, năm 2017, VN có trên 3,7 triệu người mắc bệnh ĐTĐ, con số này tương đương với 6% dân số trưởng thành. Nhưng theo TS. BS Trung Anh, với người cao t.uổi tỷ lệ đó cao hơn lên tới trên 10%. Trong khi đó, bệnh nhân THA có khoảng trên 25% người trưởng thành mắc.
“THA, ĐTĐ sau một thời gian diễn tiến thầm lặng. Người ta gọi hai bệnh này là “kẻ g.iết n.gười thầm lặng” bởi vì ngay từ ban đầu có thể không xảy ra biến chứng nếu chúng ta không theo sát chăm sóc, quản lý và điều trị tích cực”, TS. BS Trung Anh nhấn mạnh.
Do đó,TS. BS Trung Anh, ngay ngày đầu tiên bệnh nhân phát hiện mắc THA, ĐTĐ cần được trang bị những kiến thức cần thiết để họ có thể phối hợp với đội ngũ y tế và tự mình theo dõi sức khoẻ tình trạng THA, ĐTĐ của mình để phối hợp có hướng điều trị tốt nhất.
Bởi THA, ĐTĐ diễn tiến trong vòng nhiều năm, thầm lặng nhưng hậu quả nặng nề có thể gây tàn phế hoặc t.ử v.ong cho bệnh nhân. Với THA biến chứng ở nhiều cơ quan như tim mạch ( nhồi m.áu cơ tim, suy tim) trong khi ĐTĐ lại gây tổn thương nhỏ ở mạch m.áu, mắt, thận, dẫn tới suy thận ở nhiều mức độ, tổn thương mắt dẫn tới mù loà đặc biệt các biến chứng về thần kinh dẫn tới tổn thương ở bàn chân gây loét hoại tử n.hiễm t.rùng, thậm chí cắt cụt chi…
Tuy nhiên qua thực tế tại bệnh viện, TS. BS Trung Anh nhận thấy người dân vẫn còn nhiều sai lầm trong điều trị THA, ĐTĐ.
Người bệnh vẫn chủ quan
Theo đó, người bệnh còn có tâm lý chủ quan khi mới phát hiện bệnh. Vì ở giai đoạn đầu họ không cảm nhận rõ sự thay đổi đặc biệt đối với cơ thể và sức khoẻ.
“Đặc biệt thời gian gần đây ĐTĐ, THA đã trẻ hoá rất nhiều thế nhưng nhiều bệnh nhân t.uổi trẻ, trung niên không chấp nhận và thừa nhận mình bị bệnh. Vì thế họ không có ý thức phòng chống bệnh ngay từ ngày đầu tiên biết mình mắc.
Người trẻ không tin mình có thể mắc bệnh “kẻ g.iết n.gười thầm lặng”
Hơn nữa, THA, ĐTĐ là căn bệnh mãn tính đòi hỏi nhiều biện pháp và điều trị lâu dài cho nên sự kiên trì đeo bám để được điều trị ở bệnh nhân và người nhà người bệnh đôi khi không được như mong muốn. Chính vì thế dẫn đến tình trạng ban đầu điều trị tốt, về sau lại chểnh mảng hoặc bệnh nhân bỏ điều trị, uống thuốc không đủ liều lượng hoặc không kiểm tra không kỹ lưỡng. Điều này khiến cho các biến chứng vẫn xuất hiện”, TS. BS Trung Anh nhấn mạnh.
Theo Giám đốc BV Lão khoa Trung ương, thuốc không phải là biện pháp duy nhất điều trị THA, ĐTĐ. Để đạt hiệu quả cao nhất cần phối hợp nhiều biện pháp.
Bởi theo TS. BS Trung Anh, cơ thể khoẻ mạnh là thoải mái cả về thể chất, tinh thần, do đó nhiều năm nay, BV này chủ động triển khai điều trị thêm nhiều hướng, đa mô thức…Song song với việc dùng thuốc, bệnh viện duy trì nhiều CLB như: yoga, dưỡng sinh…cho bệnh nhân.
Chia sẻ thêm, BSNT. Nguyễn Ngọc Tâm, Khoa Nội tiết – Cơ xương khớp, BV Lão khoa TW cho biết, bệnh nhân đái tháo đường nên lựa chọn một số phương pháp tập luyện. Đầu tiên phải kể đến là đi bộ, bài tập này cực kỳ đơn giản và tiện lợi, gần như bệnh nhân có thể tập ở bất cứ đâu và bất cứ thời điểm nào.
Thái Cực quyền, bài tập này bao gồm những chuyển động chậm rãi, nhẹ nhàng giúp bệnh nhân thư giãn đầu óc và cơ thể tốt hơn. Ngoài ra, tập Yoga, nhảy múa, khiêu vũ, bơi lội cũng là phương pháp tốt đối với bệnh nhân ĐTĐ.
Tuy nhiên, các bác sĩ cũng lưu ý người bệnh nên tham khảo bác sĩ căn cứ vào tình hình bệnh tật, giai đoạn mắc bệnh để có phương án điều trị, tập luyện, ăn uống phù hợp.
Cảnh báo cứ 10 người sẽ có 1 người bị bệnh đái tháo đường
Theo Liên đoàn đái tháo đường thế giới, dự báo tới năm 2045 con số này sẽ là 629 triệu người, tương đương với cứ 10 người có 1 người bị đái tháo đường.
Khu vực lấy m.áu xét nghiệm đường huyết. (Ảnh: Khiếu Tư/TTXVN)
Nhằm góp phần nâng cao nhận thức của người dân về việc phòng, chống bệnh đái tháo đường và các bệnh lý do thiếu hụt iốt, bảo vệ sức khỏe cho mọi người dân, sáng 13/11, tại Thanh Hóa, Bộ Y tế phối hợp với Ủy ban Nhân dân tỉnh Thanh Hóa tổ chức míttinh nhân Ngày toàn dân mua và sử dụng muối iốt 2/11 và Ngày Thế giới phòng, chống đái tháo đường 14/11.
Đái tháo đường hiện là một trong những bệnh nội tiết phổ biến nhất trên thế giới và được dự báo sẽ như một đại dịch của thế kỷ 21. Mỗi năm, bệnh đái tháo đường cướp đi sinh mệnh của hơn 3 triệu người trên thế giới.
Theo thông báo mới nhất của Liên đoàn đái tháo đường thế giới (IDF), năm 2017, toàn thế giới có 425 triệu người trong độ t.uổi 20-79 bị bệnh đái tháo đường, có nghĩa là cứ 11 người có 1 người mắc bệnh. Dự báo tới năm 2045 con số này sẽ là 629 triệu người, tương đương với cứ 10 người có 1 người bị đái tháo đường.
Cùng với việc tăng sử dụng thực phẩm không thích hợp, lười vận động thể lực ở t.rẻ e.m, bệnh đái tháo đường tuýp 2 đang có xu hướng gia tăng ở cả t.rẻ e.m và trở thành vấn đề sức khỏe cộng đồng nghiêm trọng.
Tại Việt Nam, tỷ lệ người mắc bệnh đái tháo đường đang gia tăng nhanh chóng. Bệnh không chỉ xuất hiện ở các thành phố lớn mà xuất hiện ở hầu khắp các tỉnh từ miền núi đến trung du, đồng bằng. Đáng chú ý, có trên 50% số người mắc bệnh đái tháo đường trong cộng đồng không được phát hiện sớm mà chỉ được biết khi đã có nhiều biến chứng nguy hiểm đến tính mạng như biến chứng tim mạch, suy thận, mù lòa, biến chứng bàn chân…
Bệnh đái tháo đường thực sự là “kẻ g.iết n.gười thầm lặng” do thường được chẩn đoán muộn. Hiện Việt Nam có khoảng 5,3 triệu người bị t.iền đái tháo đường và 2/3 số này (chiếm 70%) sẽ chuyển thành đái tháo đường với nguy cơ t.ử v.ong cao.
Liên quan đến các bệnh lý do thiếu hụt iốt, trong khi khuyến cáo toàn cầu về phổ cập sử dụng muối iốt toàn dân là 90%, Việt Nam chỉ có 45% số hộ gia đình đang sử dụng muối iốt, thấp hơn nhiều so mức khuyến cáo.
Kết quả điều tra của Bệnh viện Nội tiết Trung ương gần đây cho thấy tỷ lệ bướu cổ t.rẻ e.m từ 8-10 t.uổi là 9,8%; tỷ lệ hộ gia đình sử dụng muối iốt đủ tiêu chuẩn phòng bệnh khoảng 60%, mức trung vị iốt niệu là 8,4mcg/dl.
Đây là mức thấp nhất trong 10 năm qua và là một thực tế đáng báo động về tình trạng thiếu hụt iốt ở Việt Nam.
Thiếu iốt sẽ gây bệnh bướu cổ, suy giảm trí thông minh và đần độn. Đặc biệt, thiếu iốt giai đoạn bà mẹ mang thai còn gây ra xảy thai, thai c.hết lưu, suy giáp bẩm sinh cho trẻ…
Phát biểu tại buổi lễ, Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn cho biết Bộ Y tế mong muốn thông qua Ngày Thế giới phòng chống đái tháo đường và Ngày vận động toàn dân dùng muối iốt 2/11, các cơ quan, đoàn thể và cộng đồng cùng xây dựng ý thức xã hội; nhận thấy rõ tầm quan trọng của việc phòng ngừa và chữa trị kịp thời, khoa học đối với bệnh đái tháo đường và các biến chứng nguy hiểm của nó.
Bệnh đái tháo đường hoàn toàn có thể dự phòng được nếu mọi người dân chú ý và quan tâm hơn nữa đến khẩu phần ăn hằng ngày, thường xuyên tăng cường hoạt động thể lực.
Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn cũng kêu gọi toàn dân hãy quan tâm đến việc phòng, chống thiếu iốt bằng cách bổ sung muối iốt vào thực phẩm hằng ngày trong cả cuộc đời.
Trong khuôn khổ Lễ míttinh, Bộ Y tế và Sở Y tế Thanh Hóa đã tổ chức khám bệnh miễn phí cho người dân tại Thanh Hóa, trong đó có việc hỗ trợ kiểm tra phát hiện bệnh và tư vấn về việc phòng ngừa, chữa trị cho người dân nếu bị đái tháo đường; tư vấn chế độ dinh dưỡng, luyện tập dành cho người đái tháo đường; phát tài liệu truyền thông hướng dẫn dự phòng bệnh.
Sau Lễ míttinh, các đơn vị y tế đã diễu hành trên địa bàn thành phố Thanh Hóa để tuyên truyền về Ngày Thế giới phòng chống đái tháo đường 14/11 và Ngày vận động toàn dân dùng muối iốt 2/11./.