Bệnh viêm xoang cần được chẩn đoán sớm để có thể đưa ra phương áp điều trị hợp lý và hiệu quả. Để chẩn đoán viêm xoang chính xác cần dựa trên nhiều thông tin bao gồm t.iền sử và bệnh sử, các triệu chứng lâm sàng và các kết quả xét nghiệm hỗ trợ,…
Trong các bệnh lý tai mũi họng, viêm xoang là một trong các bệnh lý thường gặp nhất. Bệnh có thể xảy ra ở tất cả mọi lứa t.uổi và mọi giới. Việc chẩn đoán viêm xoang sớm là cơ sở để đưa ra phương pháp điều trị phù hợp và hiệu quả nhất để hạn chế các biến chứng và diễn tiến xấu của bệnh.
Khi bệnh nhân có các triệu chứng nghi ngờ viêm xoang và đến gặp bác sĩ để được chẩn đoán thì bác sĩ sẽ dựa trên cơ sở tổng hợp nhiều thông tin khác nhau về tình trạng bệnh của bệnh nhân bao gồm bệnh sử và t.iền sử, triệu chứng lâm sàng, triệu chứng cận lâm sàng và đưa ra các chẩn đoán phân biệt nếu thực sự cần thiết.
Cần chẩn đoán viêm xoang sớm để lựa chọn điều trị thích hợp – Ảnh Internet
1. Người bệnh cần khai báo bệnh sử và t.iền sử bản thân đối với bác sĩ
1.1. Bệnh sử
Bác sĩ cần phải được nghe bệnh nhân trình bày lại quá trình bệnh lý của mình diễn ra như thế nào (bệnh sử). Bệnh nhân cần phải mô tả chính xác cho bác sĩ biết về bệnh sử của mình bắt đầu từ khi nào, nó biểu hiện và tiến triển ra sao, có hoàn cảnh nào làm cho các biểu hiện trở nên nặng hơn hay không, người bệnh đã sử dụng phương pháp điều trị bệnh nào hay chưa,… Mô tả chính xác về đặc điểm khởi phát và diễn tiến bệnh sẽ giúp bác sĩ có thể chẩn đoán viêm xoang chính xác hơn.
Thông thường, để giúp bệnh nhân đưa ra các thông tin có giá trị và chính xác hơn thì bác sĩ sẽ hỗ trợ người bệnh bằng cách đưa ra thêm những câu hỏi để bệnh nhân có thể trả lời đúng trọng tâm hơn và tránh phân tán vào các nội dung không cần thiết.
1.2. T.iền sử bản thân
Bên cạnh cung cấp cho bác sĩ thông tin về bệnh sử, người bệnh còn cần khai báo đầy đủ các t.iền sử y tế của bản thân. Chẳng hạn như các thông tin về chẩn đoán viêm xoang đã từng có trước kia, viêm mũi họng trong thời gian gần đây, các bệnh lý mãn tính, tình trạng dị ứng thuốc đã từng sử dụng,…
2. Dựa vào các triệu chứng lâm sàng
Mặc dù các thông tin về đặc điểm bệnh sử và t.iền sử có thể giúp bác sĩ định hướng sơ bộ chẩn đoán viêm xoang trong một số trường hợp. Tuy nhiên, để có thể chẩn đoán viêm xoang chính xác thì việc thăm khám lâm sàng là rất cần thiết.
Chuẩn đoán viêm xoang tại chỗ cho người bệnh – Ảnh Internet
Các triệu chứng lâm sàng thường gặp của bệnh viêm xoang bao gồm:
– Triệu chứng tại chỗ: Đau nhức vùng xoang (đau có thể khu trú hoặc lan ra nửa đầu, sau gáy), chảy mũi kéo dài (dịch có thể là dịch trong hoặc dịch mủ vàng xanh) ra lỗ mũi trước hoặc ra lỗ mũi sau, nghẹt mũi, rối loạn khứu giác (giảm ngửi, mất ngửi), ho do kích thích họng khi phải thở miệng liên tục,…
– Triệu chứng toàn thân: Bệnh nhân viêm xoang thường có thể có sốt (sốt trung bình hoặc có thể sốt cao), mệt mỏi bơ phờ do sốt và đau liên tục, bệnh nhân có thể có hơi thở hôi,…
– Một số triệu chứng tại các cơ quan khác: Một số các triệu chứng tại các cơ quan khác như cơ quan có n.hiễm t.rùng ban đầu gây biến chứng viêm xoang hoặc cơ quan bị n.hiễm t.rùng do viêm xoang biến chứng chẳng hạn như: Đau răng, viêm họng, viêm amydal, đau tai,…
3. Cận lâm sàng trong chẩn đoán viêm xoang
Đối với những trường hợp lâm sàng không rõ ràng và không thể giúp kết luận chẩn đoán viêm xoang, bác sĩ có thể yêu cầu bệnh nhân thực hiện một số cận lâm sàng khác nhau để việc chẩn đoán diễn ra dễ dàng và chính xác hơn.
– Soi mũi: Soi mũi là cận lâm sàng thường được sử dụng để đ.ánh giá các tổn thương ở khu vực hốc mũi mà mắt thường không thấy được qua một camera siêu nhỏ.
– Chụp Xquang và CT: Hình ảnh tổn thương ở xoang như có dịch trong xoang, phù nề niêm mạc xoang, polyp xoang có thể được quan sát thông qua phim chụp Xquang hoặc CT. Do vậy đây là hai cận lâm sàng rất hữu ích trong chẩn đoán viêm xoang.
– Chọc dò xoang: Chọc dò và hút ra tổ chức, dịch trong xoang để làm xét nghiệm có thể được sử dụng trong chẩn đoán viêm xoang. Tuy nhiên, nó ít được dùng trong viêm xoang cấp mà hay được sử dụng hơn trong chẩn đoán viêm xoang mãn tính.
– Một số xét nghiệm khác: Một số các xét nghiệm khác như công thức m.áu, nuôi cấy vi khuẩn,… có thể được dùng để hỗ trợ chẩn đoán viêm xoang và hỗ trợ điều trị.
Có thể thấy rằng, để chẩn đoán viêm xoang thì bác sĩ sẽ phải dựa vào rất nhiều dữ kiện khác nhau cả do người bệnh cung cấp, triệu chứng lâm sàng và kết quả xét nghiệm viêm xoang. Do đó, người bệnh cần khai báo trung thực với bác sĩ về tình trạng bệnh của bản thân, đồng thời thăm khám tại các cơ sở y tế có chuyên môn để được chẩn đoán bệnh chính xác và có hướng điều trị thích hợp
Tìm hiểu những nhóm đối tượng dễ bị mắc viêm xoang
Viêm xoang là bệnh lý xuất hiện rất phổ biến, nó có thể xảy ra với tất cả mọi người không phân biệt t.uổi và giới.
Nhưng một số nhóm người bệnh, do có các yếu tố thuận lợi đặc biệt thúc đẩy như viêm nhiễm, dị ứng, suy giảm miễn dịch,… khiến họ trở thành những đối tượng dễ bị mắc viêm xoang hơn so với bình thường.
Viêm xoang là căn bệnh rất phổ biến trên thực tế. Bệnh lý này có thể xảy ra ở cả hai giới và với mọi lứa t.uổi. Tuy nhiên, ở một số nhóm đối tượng nhất định, dường như sự có mặt của các yếu tố thuận lợi cao đã khiến cho tình trạng viêm xoang xảy ra dễ dàng hơn rất nhiều so với những người khác. Tìm hiểu những nhóm đối tượng dễ bị mắc viêm xoang qua bài viết dưới đây.
1. Người có t.iền sử viêm nhiễm các cơ quan lân cận với xoang
Những người có t.iền sử đã hoặc đang có tình trạng viêm nhiễm xảy ra ở các cơ quan lân cận với xoang như: viêm mũi, viêm họng, viêm amydal, sâu răng, viêm tủy răng,… là những đối tượng dễ bị mắc viêm xoang.
Tình trạng viêm nhiễm ở các cơ quan này nếu không được điều trị đúng đắn và kịp thời thì có thể sẽ lây lan sang các khu vực lân cận, trong đó có xoang. Từ đó gây nên bệnh lý viêm xoang cho người bệnh
2. Người có t.iền sử dị ứng là đối tượng dễ bị mắc viêm xoang
Những người đã từng có t.iền sử dị ứng trước kia, đặc biệt là có các biểu hiện dị ứng trên đường hô hấp (ho, hắt xì, sổ mũi, ngứa mũi, viêm mũi,…) sau khi tiếp xúc với các dị nguyên đường hít (bụi nhà, phấn hoa, nước hoa, khói, lông súc vật,…) cũng là nhóm đối tượng dễ bị mắc viêm xoang trên thực tế.
TÌnh trạng dị ứng ở những đối tượng này phản ánh một cơ địa mẫn cảm, tăng đáp ứng với các tác nhân không gây hại. Chính sự tăng đáp ứng của cơ thể người bệnh đối với môi trường xung quanh cũng là yếu tố trực tiếp khiến xoang dễ bị viêm hơn do.
Người dị ứng dễ mắc bệnh viêm xoang – Ảnh Internet
3. Người có bất thường cấu trúc tại xoang
Sự xuất hiện các bất thường cấu trúc tại xoang chẳng hạn như polyp xoang, dị hình,… có thể chưa gây nên bất kỳ biểu hiện nào cho người bệnh nếu các tổn thương mà chúng gây nên chưa đủ trầm trọng.
Tuy nhiên cùng với thời gian, sự tác động của các bất thường cấu trúc tại xoang lên chức năng sinh lý bình thường của xoang là càng lớn và sẽ có các biểu hiện lâm sàng khác nhau. Trong đó, bệnh cảnh viêm xoang là biểu hiện hay gặp hàng đầu. Vì vậy, những đối tượng có các bất thường cấu trúc tại xoang cũng là những đối tượng dễ bị mắc viêm xoang.
4. Người có hệ miễn dịch suy giảm dễ bị mắc viêm xoang hơn
Một người bình thường với hệ miễn dịch khỏe mạnh thì sẽ có khả năng chống chọi lại các tác nhân gây hại khi chúng xâm nhập vào cơ thể, từ đó ngăn bệnh xảy ra.
Nhưng đối với bệnh nhân suy giảm miễn dịch (do bệnh ác tính, bệnh mãn tính, dùng thuốc, AIDS,…) thì hệ miễn dịch của bệnh nhân lại không còn hoạt động hiệu quả. Nó đáp ứng kém hơn khi có sự xâm nhập của các yếu tố gây hại vào cơ thể, khiến cơ thể dễ mắc phải rất nhiều bệnh lý khác nhau, trong đó có viêm xoang.
Vì thế, những người có hệ miễn dịch suy giảm cũng là một trong các nhóm đối tượng dễ bị mắc viêm xoang hàng đầu.
Người có hệ miễn dịch suy giảm dễ bị mắc viêm xoang hơn – Ảnh Internet
5. Một số nhóm đối tượng dễ bị mắc viêm xoang khác
– Người hút thuốc: Khói t.huốc l.á không chỉ khiến lá phổi trở bị tổn thương mà nó còn gây nên tổn thương cho nhiều cơ quan khác của hệ hô hấp, trong đó có xoang. Người hút thuốc là đối tượng dễ bị mắc viêm xoang hơn so với người không hút thuốc.
– Người thường xuyên làm việc trong môi trường ô nhiễm: Những người thường xuyên làm việc trong các môi trường ô nhiễm như công nhân xây dựng, công nhân vệ sinh,… sẽ thường xuyên phải tiếp xúc với các yếu tố như khói bụi, hóa chất,… và cũng dễ dàng bị viêm xoang hơn.
Có thể khẳng định rằng, mặc dù có một người sẽ thuộc những nhóm đối tượng dễ bị mắc viêm xoang hơn hẳn so với những người khác. Tuy nhiên, điều này không đại diện cho bất kỳ ai sẽ an toàn hoàn toàn trước viêm xoang. Do đó, mỗi người cần tự trang bị cho mình các kiến thức để phòng tránh và nên đến gặp bác sĩ ngay nếu có các bất thường của viêm xoang để được điều trị kịp thời nhất.
