Ung thư dạ dày là 1 trong 5 bệnh ung thư thường gặp nhất tại Việt Nam cũng như trên thế giới. Tại nước ta tỷ lệ phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn còn cao, khiến cho việc điều trị gặp nhiều khó khăn.
Người trẻ không được chủ quan với ung thư dạ dày
Sau khi tốt nghiệp đại học ở t.uổi 25, giống như nhiều sinh viên khác, Xiao Yi (người Trung Quốc) chọn ở lại thành phố để phát triển. Công việc của Yi là làm nhân viên kinh doanh tại một công ty lớn.
Yêu cầu công việc cao khiến Yi thường xuyên phải làm việc đến 10 tiếng mỗi ngày. Thậm chí, thời gian ăn uống cũng không cố định, và anh thường chỉ ăn vội ở ngoài hàng quán.
Vì tính chất công việc, Yi thường xuyên phải uống rượu với khách hàng. Sau một thời gian duy trì thói quen này, bụng Yi bắt đầu xuất hiện những cơn đau về đêm và gần sáng khiến anh mất ngủ. Vì gặp gỡ khách hàng trên bàn tiệc, khiến công việc của Yi trở nên thuận lợi hơn rất nhiều, nên anh cũng làm ngơ trước vấn đề của mình.
Tuy nhiên, khi tình trạng đau dạ dày đã tiến triển đến mức Yi không còn có thể chủ quan, anh buộc phải vào bệnh viện để thăm khám. Bác sĩ đề nghị Yi thực hiện nội soi dạ dày. Nhưng nghĩ rằng bệnh của mình chưa nặng đến mức như vậy, Yi chỉ xin bác sĩ kê cho các loại thuốc uống chữa đau dạ dày thông thường.
Đợt thuốc này khiến tình trạng đau của Yi gần như hết hẳn, anh còn cho rằng, bác sĩ đã nghiêm trọng hóa vấn đề, để tìm cách kiếm thêm t.iền. Tuy nhiên, không lâu sau, sau vài lần say rượu, Yi lại đau bụng. Vì quá bận rộn nên anh không vào bệnh viện mà đến quầy thuốc để mua đúng loại bác sĩ đã kê trước đó. Thói quen này cứ lặp đi lặp lại, hiệu quả của thuốc giảm dần, cho đến một ngày Yi đau đớn ngất đi trên bàn tiệc.
Tại bệnh viện, kết quả nội soi dạ dày và chụp CT cho thấy, Yi mắc ung thư dạ dày. Tồi tệ hơn, khối u đã di căn vào gan nên việc điều trị không còn nhiều ý nghĩa.
Việc phát hiện ung thư giai đoạn cuối khiến Yi và cả gia đình suy sụp. Cũng chỉ 3 năm sau, Yi qua đời khi chỉ vừa 28 t.uổi.
Từ trường hợp của Yi, bác sĩ điều trị cảnh báo rằng, ung thư dạ dày và nói rộng ra là ung thư, không chỉ là căn bệnh của người già. Bản thân giới trẻ cũng cần quan tâm tới sức khỏe của mình.
“Trong trường hợp của Yi, ung thư dạ dày không đến bất thình thình. Trên thực tế, trước đó cậu thanh niên này đã phớt lờ các dấu hiệu cảnh báo của bệnh như: đầy bụng, đau dạ dày, buồn nôn, đi ngoài phân đen. Nếu chủ động thăm khám thời điểm đó và phát hiện bệnh sớm thì tiên lượng rất tốt”, bác sĩ này nhấn mạnh.
Những ai có nguy cơ cao mắc ung thư dạ dày?
Tất cả mọi người đều có khả năng mắc ung thư. Tuy nhiên, những nhóm đối tượng sau có nguy cơ cao hơn và cần phải đặc biệt chú ý:
– Hút t.huốc l.á: Hầu hết nam giới mắc ung thư dạ dày đều sử dụng t.huốc l.á. Đây có thể xem là yếu tố nguy cơ gây nên căn bệnh này.
– Nam giới t.uổi trên 40: Trong số những người mắc ung thư dạ dày, có tới 96% là người ở độ t.uổi từ 40 trở lên. Nam giới có tỷ lệ cao khoảng gấp đôi so với phụ nữ mắc ung thư dạ dày.
– Thói quen ăn uống mặn, đồ nướng, chiên…: Những người có thói quen ăn nhiều thực phẩm chế biến sẵn: thịt hun khói, thức ăn ngâm tẩm, muối, món ăn chứa lượng muối cao thường có tỷ lệ mắc ung thư dạ dày cao hơn những người có thói quen ăn uống nhạt và thanh đạm.
– Những người mắc các bệnh liên quan đến tiêu hóa: Ung thư dạ dày thường gặp ở người đã có bệnh dạ dày từ trước, như t.iền sử từng phẫu thuật dạ dày, đau, viêm loét dạ dày lâu năm, bệnh nhiễm vi khuẩn HP (Helicobacter pylori).
– Di truyền: Nếu trong gia đình có thành viên có t.iền sử bị bệnh ung thư, thì nguy cơ mắc ung thư sẽ có tỷ lệ cao hơn.
– Một số bệnh lý khác: Bệnh nhân hoặc t.iền sử gia đình có polyp tuyến có tính chất gia đình (FAP), mắc hội chứng Lynch, hội chứng Peutz-Jeghers, hội chứng Juvenile polyposis cũng có nguy cơ cao mắc ung thư dạ dày.
Chế độ ăn cho bệnh nhân mắc ung thư dạ dày
– Nên chia nhỏ bữa ăn ra thành 6 – 8 bữa/ngày, thay vì ăn 3 bữa chính như bình thường. Cùng với đó, người bệnh cần chú ý nên ăn chậm, nhai kỹ để quá trình tiêu hóa diễn ra thuận tiện và dễ dàng hơn.
– Nên ăn thực phẩm giàu protein như thịt, cá, trứng, phomai,… không chỉ giúp cung cấp chất dinh dưỡng cần thiết giúp cho sức khỏe người bệnh mau chóng phục hồi, mà còn làm chậm quá trình tiêu hóa và ngăn ngừa bệnh tiêu chảy.
– Sử dụng trái cây và rau xanh, nhưng lưu ý với các loại rau xanh thì nên ăn chín, trái cây nên gọt vỏ và bỏ hạt trước khi ăn. Trong số các loại trái cây, chuối và dưa hấu được cho là 2 loại quả tốt nhất cho người bệnh trong trường hợp này. Chính vì thế, người bệnh cần lưu ý để bổ sung sao cho có hiệu quả nhất.
– Chọn loại sữa gầy (sữa đã tách béo hoàn toàn) cho chế độ ăn uống hàng ngày.
– Ngoài các loại thực phẩm nêu trên, người bệnh có thể cần uống bổ sung thêm các loại vitamin như vitamin B1, B12 và viên sắt để bồi bổ sức khỏe, ngăn ngừa tình trạng thiếu m.áu.
– Cần lưu ý hạn chế ăn các loại thực phẩm lên men như dưa chua, hành muối hay các loại gia vị cay nóng, hoa quả chua, các loại chất kích thích và đồ ăn nhanh, đồ ăn nhiều dầu mỡ sẽ không tốt cho việc phục hồi.
19, 20 t.uổi đã bị ung thư dạ dày: Người trẻ đừng bỏ qua ‘thời gian vàng’ của bệnh
Ung thư dạ dày là một trong 5 bệnh ung thư thường gặp nhất tại Việt Nam cũng như trên thế giới. Tại Việt Nam, năm 2018 có hơn 17 ngàn ca mắc mới và hơn 15 ngàn trường hợp t.ử v.ong vì căn bệnh này.
Chủ quan ở người trẻ
Trường hợp của bạn Nguyễn T.H. (25 t.uổi, Thanh Hóa), nhập viện trong tình trạng đau bụng, đau âm ỉ vùng trên rốn. Trước đó, T.H. chưa từng có t.iền sử mắc bệnh. Các bác sĩ đã cho nội soi dạ dày và phát hiện có tổn thương vùng hang vị. Kết hợp với kết quả sinh thiết, H. được chẩn đoán mắc ung thư dạ dày.
Ngay sau đó, các bác sĩ đã phẫu thuật nạo vét hạch, cắt bán phần dạ dày. Sau đó, cô gái 25 t.uổi tiếp tục điều trị bệnh bằng phương pháp hóa trị.
Một trường hợp khác, Vũ Thuỳ Tr. (19 t.uổi, Nam Định) có biểu hiện đầy bụng, khó tiêu và thường xuyên mệt mỏi, giảm cân không rõ nguyên nhân, đi tiêu phân đen,… nhưng không đi khám ngay mà thường xuyên tự ý mua thuốc trong suốt 1 năm.
Đến khi biểu hiện vô cùng nghiêm trọng, em quyết định đi khám và cũng được chẩn đoán mắc ung thư dạ dày. Nhưng lúc này, ung thư đã di căn, tiên lượng xấu vì bệnh nhân đã bước sang giai đoạn muộn.
Ung thư dạ dày ngày càng trở nên phổ biến. Ảnh minh họa
Đừng chủ quan với các dấu hiệu đau tức bụng
TS Phạm Văn Bình – trưởng khoa Ngoại 1, Bệnh viện K trung ương cho biết, hiện nay ung thư dạ dày là một trong những bệnh ung thư đường tiêu hoá phổ biến ở nước ta. BS Bình cho biết nhiều bệnh nhân còn rất trẻ như hai trường hợp trên không phải là hiếm.
Cách điều trị ung thư dạ dày hiệu quả nhất không phải là điều trị ở bệnh viện nào mà là phát hiện sớm bệnh. Nếu ở giai đoạn sớm, bệnh nhân chỉ điều trị cắt hớt niêm mạc dạ dày và càng giai đoạn muộn thì việc điều trị càng khó khăn hơn.
TS Bình cho biết dấu hiệu của ung thư dạ dày khá mơ hồ như một triệu chứng đau dạ dày thông thường nên nhiều bạn trẻ thường bỏ qua mà không đi khám sàng lọc trước.
Các dấu hiệu ung thư dạ dày cần nhớ:
Thứ nhất, người bệnh sẽ cảm thấy đầy tức bụng: Lúc đầu, triệu chứng đau rất giống với trong loét dạ dày (đau liên quan tới bữa ăn, giảm khi dùng các thuốc điều trị loét).
Thứ hai, chán ăn: Mất cảm giác thèm ăn chắc chắn là một điều cần hết sức chú ý. Trong nhiều trường hợp, biểu hiện này không đơn thuần chỉ là tiết lộ bạn đang gặp rắc rối với vị giác, tốt nhất bạn nên đi gặp bác sĩ để kiểm tra.
Thứ ba, sụt cân chưa rõ nguyên nhân, mệt mỏi: Sút nhiều cân trong thời gian ngắn, kèm theo cảm giác luôn no, chán ăn buồn nôn, mệt mỏi thì đó có thể là cảnh báo ung thư dạ dày.
Thứ tư, nôn ra m.áu: khi nôn có lẫn m.áu thì cũng nên suy xét đến khả năng ung thư dạ dày.
Thứ năm, ợ chua, ợ nóng đầy bụng sau khi ăn: người bị ung thư dạ dày khi ăn xong có cảm giác tức bụng, đầy bụng và buồn nôn… Ợ nóng là một triệu chứng phức tạp, nó có thể là dấu hiệu của bệnh ung thư (thường liên quan đến đau bụng hoặc đau vùng thượng vị) hoặc là yếu tố nguy cơ ung thư. Những người bị chứng ợ nóng có thể bị loét dạ dày tá tràng, có nghĩa là họ có nhiều axit trong dạ dày, điều này khiến họ có nguy cơ bị ung thư dạ dày cao hơn.
Thứ 6 đi ngoài phân màu đen. Những người xuất hiện triệu chứng đi ngoài phân đen hoặc trong phân thường xuyên có m.áu, việc này lặp lại thường xuyên thì rất có thể bạn đã mắc ung thư dạ dày.
Các yếu tố làm tăng ung thư dạ dày đó là thói quen ăn uống không khoa học: Rất nhiều người trẻ yêu thích đồ ăn nhanh, thực phẩm chế biến sẵn,… nhưng những loại đồ ăn này thường chứa nhiều muối và dầu mỡ và cả những chất bảo quản,..và cũng chính là các tác nhân hàng đầu gây ung thư. Bên cạnh đó, thói quen ăn uống ngoài vỉa hè không đảm bảo vệ sinh và lạm dụng rượu bia cũng được cho là nguyên nhân gây bệnh.
Thường xuyên ngồi hoặc đứng mà không chịu vận động sẽ khiến cơ thể dễ dàng tích lũy mỡ thừa gây tăng cân béo phì và khiến bạn có nguy cơ cao mắc những bệnh lý về dạ dày, trong đó có ung thư dạ dày.
Để phòng bệnh, TS Bình khuyến cáo nên hạn chế ăn đồ ăn mặn: Chúng chứa nhiều nitrit và amin thứ cấp khi vào dạ dày sẽ kết hợp thành chất cực độc gây ung thư. Hạn chế ăn đồ hun khói, nướng, chiên: Qua chế biến các thức ăn này chứa rất nhiều chất độc gây ung thư.
Từ bỏ thói quen hút t.huốc l.á, uống rượu bia, chất kích thích: Sử dụng những chất này sẽ gây ra nhiều bệnh ung thư không chỉ riêng ung thư dạ dày. Bổ sung chất dinh dưỡng hợp lý: Ăn các thức ăn chứa nhiều vitamin A, B, E. Có chế độ nghỉ ngơi, luyện tập thể dục thể thao hợp lý, điều độ.
Đặc biệt, cần tầm soát phát hiện sớm căn bệnh này bởi ung thư dạ dày hoàn toàn có thể điều trị khỏi nếu được phát hiện ở giai đoạn sớm. Hiện nay nội soi bằng ống mềm là cách sàng lọc tốt nhất và các cơ sở y tế đều được trang bị nên người dân chủ động đi nội soi. Những người trên 40 t.uổi nên sàng lọc ít nhất 1 năm 1 lần, người trẻ mà có t.iền sử đau dạ dày, dấu hiệu đau tức bụng cũng nên thực hiện nội soi dạ dày sớm, tránh trường hợp bệnh tiến triển nặng.
