Một thành phần của sữa mẹ vừa được các nhà khoa học xác định có thể giúp bảo vệ trẻ sinh non khỏi n.hiễm t.rùng m.áu.
N.hiễm t.rùng m.áu là một phản ứng miễn dịch lớn nhất của cả cơ thể đối với sự hiện diện của vi khuẩn xâm nhập vào m.áu. Đây được xem là một tình trạng cấp cứu do thường dẫn đến suy tạng nhanh chóng, tỷ lệ t.ử v.ong khá cao.
Các nhà nghiên cứu đến từ Đại học Y Washington mới đây đã tìm thấy những cơ sở mới ở chuột sơ sinh. Cụ thể, một phân tử có trong sữa mẹ kích hoạt các thụ thể trên tế bào ruột để ngăn vi khuẩn đường ruột nguy hiểm di chuyển vào dòng m.áu, nơi các vi khuẩn như vậy có thể dẫn đến việc bị n.hiễm t.rùng m.áu.
Đặc biệt từ những ngày đầu cho con bú sau khi sinh sẽ có hiệu quả nhất trong việc ngăn chặn vi khuẩn nguy hiểm xâm nhập vào m.áu.
“N.hiễm t.rùng m.áu khởi phát muộn là một vấn đề lớn ở trẻ sinh non. Những phát hiện này cho chúng tôi hiểu rõ hơn về một trong những cơ sở gây ra n.hiễm t.rùng m.áu và một công cụ mới đầy tiềm năng để chống lại tình trạng này”, Rodney D. Newberry, bác sĩ chuyên khoa tiêu hóa và giáo sư y khoa của Đại học Washington cho biết.
Nghiên cứu đã xem xét n.hiễm t.rùng m.áu khởi phát muộn, xuất hiện ít nhất 72 giờ sau khi sinh và 60 ngày sau khi sinh, chiếm 26% tổng số ca t.ử v.ong ở trẻ sinh non. Khoảng 10% trẻ sơ sinh sinh non bị n.hiễm t.rùng m.áu khởi phát muộn và 30% đến 50% những trẻ bị n.hiễm t.rùng tử vong.
Phần lớn tập trung vào việc ngăn ngừa n.hiễm t.rùng m.áu khởi phát muộn phụ thuộc vào việc cải thiện các kỹ thuật vô trùng, chẳng hạn như đảm bảo da em bé không có vi khuẩn và các đường truyền tĩnh mạch hay các ống truyền khác không chứa vi khuẩn gây c.hết người.
Ý tưởng ban đầu là những trẻ sơ sinh này bị n.hiễm t.rùng từ đường truyền tĩnh mạch và vi khuẩn xâm nhập vào m.áu thông qua các vi phạm trên da. Điều đó đúng trong một số trường hợp, nhưng việc cải thiện các kỹ thuật khử trùng đã không loại bỏ được các bệnh n.hiễm t.rùng này.
Newberry và đồng nghiệp Kathryn A. Knoop, hiện là trợ lý giáo sư miễn dịch tại Mayo Clinic, rất tò mò về việc liệu vi khuẩn đường ruột có vai trò trong n.hiễm t.rùng huyết phát triển ở trẻ sơ sinh, đặc biệt là khi các vi khuẩn này di chuyển vào dòng m.áu.
Thủ phạm cho phép vi khuẩn di chuyển vào m.áu là các tế bào ruột. Những tế bào này tiết ra chất nhầy để giúp ngăn chặn vi khuẩn có hại xâm nhập vào ruột, nhưng chúng cũng loại vi khuẩn ra khỏi ruột, qua niêm mạc ruột non của một con mồi. Kịch bản đó cung cấp một lối vào cho vi khuẩn gây n.hiễm t.rùng có thể truy cập vào m.áu.
“Điều quan trọng ở đây là vi khuẩn từ ruột có thể xâm nhập vào m.áu. Hiểu cách vi khuẩn di chuyển từ ruột vào m.áu cho chúng ta là cơ hội để làm gì đó về những bệnh n.hiễm t.rùng này. Nghiên cứu cho thấy rằng sữa mẹ, tốt nhất là sữa mẹ từ những ngày đầu cho con bú, dường như là một cách rất hiệu quả để chống lại những bệnh n.hiễm t.rùng này”, Phillip I. Tarr, giáo sư Nhi khoa cho biết.
Trong nghiên cứu này, các nhà nghiên cứu đã cho chuột sơ sinh uống dung dịch chứa vi khuẩn Escherichia coli phân lập từ m.áu của bệnh nhân n.hiễm t.rùng m.áu khởi phát muộn ngay sau khi sinh. Những con chuột con sau đó được nuôi dưỡng bởi chính mẹ của chúng hoặc một người mẹ khác đã sinh ra những con chuột con vào thời điểm sớm hơn, dẫn đến sữa mẹ chứa lượng yếu tố tăng trưởng biểu bì thấp hơn.
Những con chuột bị n.hiễm t.rùng m.áu là những con được nuôi dưỡng bởi những con cái đã cho con bú trong thời gian dài hơn và do đó, có mức độ yếu tố tăng trưởng biểu bì trong sữa của chúng thấp hơn.
“Một trong những hệ lụy lớn không chỉ là sự cần thiết của việc sử dụng sữa mẹ để nuôi con bất cứ khi nào có thể. Sữa mẹ có nồng độ cao hơn của yếu tố tăng trưởng biểu bì”, Knoop, tác giả đầu tiên nói.
Không giống như kháng sinh có xu hướng t.iêu d.iệt vi khuẩn một cách bừa bãi, sữa mẹ chứa lượng yếu tố tăng trưởng biểu bì cao hơn sẽ không t.iêu d.iệt được vi khuẩn có hại hoặc có lợi trong ruột, nhưng có thể khiến vi khuẩn đó ra khỏi m.áu.
Trang Phạm
Theo dantri.com.vn/Medical Xpress
Lợi ích việc nuôi con bằng sữa mẹ
Nhiều người mới làm mẹ lần đầu, do chưa có kinh nghiệm nên những lúc trẻ quấy khóc, các bà mẹ hay nghĩ do bản thân mình không đủ sữa cho con. Để giúp các bà mẹ trẻ an tâm, bác sĩ sản khoa luôn cho những lời khuyên hữu ích.
Bác sĩ Nguyễn Thị Thúy Hồng, Trưởng khoa Nhi – Sơ sinh, Bệnh viện Quốc tế (BVQT) Phương Châu, cho biết: “Trong ngày đầu dung tích dạ dày của bé chỉ 5ml, nên sữa mẹ cũng tương ứng như vậy. Bé khóc rất nhiều lý do lạnh, âm thanh, đói… Khi trẻ ra đời, cắt rốn là mẹ ngừng cung cấp dinh dưỡng cho bé. Cơ thể sẽ kích hoạt một hệ thống sử dụng những năng lượng dự trữ. Dù cho bé bú ít, bé vẫn không bị đói”.
Bé bú dòng sữa non trong 1 giờ đầu sau sinh. Ảnh: Bệnh viện cung cấp.
Tại BVQT Phương Châu, thai phụ trước khi bắt đầu hành trình vượt cạn được nữ hộ sinh tư vấn về quá trình chuyển dạ, các vấn đề có liên quan như: tâm lý, vận động, thay đổi tư thế, lợi ích của da kề da, bú mẹ sớm, cũng như lợi ích của sữa non…
Trong phòng chờ sinh, nữ hộ sinh sẽ hỗ trợ hoặc tư vấn gia đình hỗ trợ thai phụ vận động tới lui, thay đổi tư thế, ngồi bóng, massage, xoa lưng… nhằm giúp thai phụ thoải mái, giảm đau, ngôi thai lọt dễ dàng hơn, cuộc chuyển dạ diễn tiến nhanh hơn.
Theo các bác sĩ tại BVQT Phương Châu, dù là sinh thường hoặc sinh mổ, tất cả các bà mẹ đều được đảm bảo có thể cảm nhận được sự gắn kết thiêng liêng và khó quên cùng con bằng phương pháp da kề da liên tục tối thiểu 90 phút, cắt rốn chậm một thì, cho bé bú mẹ sớm trong 1 giờ đầu sau sinh với nhiều ưu điểm: Sữa non dễ tiêu hóa, nhiều chất dinh dưỡng, kháng thể bảo vệ…
Tăng lượng m.áu qua bé, làm giảm tình trạng thiếu m.áu ở bé trong 6 tháng đầu sau sinh. Giảm tỷ lệ vàng da và stress sau sanh cho trẻ. Giúp giữ ấm trẻ, giảm tỷ lệ n.hiễm t.rùng, suy hô hấp… Thắt chặt mối liên hệ giữa mẹ và bé thông qua kích thích xúc giác như sờ, sưởi ấm và mùi. Giúp mẹ bớt đau, bớt lo lắng, giúp tâm lý mẹ và bé ổn định hơn.
Bác sĩ Nguyễn Duy Linh, Giám đốc chuyên môn, BVQT Phương Châu, cho biết: “Chúng tôi đã tuyên truyền, tư vấn cho người mẹ và người thân của thai phụ thông qua các tờ bướm, tư vấn trực tiếp để người mẹ hiểu lợi ích của việc nuôi con bằng sữa mẹ”.
BV đưa mục tiêu từ năm 2020 về sau, trên 90% bà mẹ sinh con tại Phương Châu sẽ có đủ lượng sữa nuôi con mình. Ngoài ra, Bệnh viện còn kết hợp với Bệnh viện Từ Dũ tạo ngân hàng vệ tinh sữa mẹ, cố gắng trong thời gian nằm ở BVQT Phương Châu, các bà mẹ sẽ có đủ sữa cho con.
Bác sĩ cũng khuyến cáo việc bú mẹ hoàn toàn là chỉ cho trẻ bú sữa mẹ mà không cho ăn, uống bất cứ thức ăn, đồ uống nào khác, kể cả nước chín, trừ các trường hợp phải uống bổ sung vitamin, khoáng chất hoặc thuốc theo chỉ định của bác sĩ. Trẻ bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu sau sinh và bú mẹ kéo dài đến ít nhất 24 tháng.
Thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới chỉ ra rằng: mỗi năm sẽ có hơn 820.000 trẻ nhỏ dưới 5 t.uổi sẽ được cứu sống nếu các em được tiếp cận dinh dưỡng của dòng sữa mẹ từ lúc sinh ra đến 24 tháng.
Thậm chí, chỉ số thông minh (IQ) của những đ.ứa t.rẻ này còn được nâng cao. Tại Việt Nam, tính đến 18-1-2020, có 9 BV được công nhận danh hiệu BV thực hành nuôi con bằng sữa mẹ xuất sắc. Tại Cần Thơ, có BV Phụ sản Cần Thơ và BVQT Phương Châu.
Bài, ảnh: ĐOÀN LÝ
Theo baocantho
