Một nghiên cứu mới chỉ ra rằng những người sống trong khu vực bị ô nhiễm có nhiều khả năng t.ử v.ong do t.ự t.ử hoặc bị trầm cảm và mắc bệnh về tâm thần.
Các nhà khoa học đã xem xét các nghiên cứu từ 16 quốc gia để tìm ra tác động lâu dài của việc hít thở các hạt độc hại trong không khí đối với sức khỏe tâm thần.
Họ phát hiện ra rằng khi mức độ ô nhiễm gia tăng, tỷ lệ t.ự t.ử và chẩn đoán trầm cảm cũng tăng theo. Người ta cho rằng các hạt độc hại phát ra từ ô tô và công nghiệp gây viêm trong não khi chúng thấm vào m.áu sau khi hít vào, hoặc ảnh hưởng đến mức độ hormone căng thẳng, cả hai điều này đều có liên quan đến sức khỏe tâm thần kém.
Phân tích cho thấy mức độ tiếp xúc trung bình với PM2,5 – loại vật chất hạt nhỏ nhất – là 44 microgam trên mét khối (ug / m3). Cứ 10ug/m3 trên số này, làm tăng khoảng 10% các trường hợp trầm cảm và 2% các vụ t.ự t.ử.
Các nhà khoa học tại Đại học College London đã phân tích dữ liệu từ 9 nghiên cứu về ô nhiễm PM2.5 và sức khỏe tâm thần ở người trưởng thành. Mức độ ô nhiễm dao động dữ dội, từ 114 và 97 ở Delhi, Ấn Độ, Dhaka, Bangladesh, chỉ 6 ở Ottawa, Canada, Wellington, New Zealand.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến nghị ô nhiễm nên được giữ ở mức dưới 10ug/m3. Nhưng hơn 90% các quốc gia vượt quá mức này. Tại các thành phố của Anh, mức độ trung bình vật chất hạt mà mọi người tiếp xúc là 12,8ug/m3, theo ước tính.
Theo nghiên cứu, không khí ô nhiễm có chứa các hạt vật chất độc hại có thể gây viêm trong não, góp phần gây ra các triệu chứng của các vấn đề sức khỏe tâm thần. (Ảnh minh họa)
Các nhà nghiên cứu ước tính rằng việc giảm mức độ ô nhiễm không khí trung bình xuống mức giới hạn của WHO có thể làm giảm nguy cơ trầm cảm ở người dân thành phố Anh khoảng 2,5%. Họ nói rằng việc giảm thiểu mức phơi nhiễm toàn cầu với PM2.5 từ 44ug/m3 xuống 25ug/m3 có thể giúp giảm 15% rủi ro trên toàn thế giới.
Các nhà nghiên cứu cũng tìm thấy bằng chứng về mối liên hệ giữa ô nhiễm không khí và t.ự t.ử. Họ nói rằng có một sự gia tăng đáng chú ý vào những ngày mà tình trạng ô nhiễm đặc biệt tồi tệ.
Nhóm nghiên cứu đã tìm thấy rủi ro tăng 2% cho mỗi 10g/m3 tăng ở mức PM10 trung bình, sinh ra bởi ngành công nghiệp, trong khoảng thời gian ba ngày.
Tác giả chính của nghiên cứu, Tiến sĩ Isobel Braithwaite cho biết: “Chúng tôi đã biết rằng ô nhiễm không khí có hại cho sức khỏe con người, với nhiều rủi ro về sức khỏe từ bệnh tim, phổi đến đột quỵ và nguy cơ mắc chứng mất trí nhớ cao hơn.
Ở đây, chúng tôi đã chỉ ra rằng ô nhiễm không khí cũng có thể gây ra tác hại đáng kể cho sức khỏe tinh thần của chúng ta, khiến cho việc làm sạch không khí mà chúng ta hít thở thậm chí còn cấp bách hơn.
Chúng tôi đã tìm thấy kết quả khá nhất quán trong các nghiên cứu mà chúng tôi đã xem xét để phân tích mối quan hệ giữa phơi nhiễm ô nhiễm không khí trong thời gian dài với trầm cảm, ngay cả sau khi điều chỉnh nhiều yếu tố khác có thể giải thích mối liên hệ này.
Chúng tôi biết rằng các hạt siêu nhỏ từ không khí bẩn có thể đến não qua cả m.áu và mũi, ô nhiễm không khí có liên quan đến tình trạng viêm thần kinh, tổn thương tế bào thần kinh và thay đổi sản xuất hormone gây căng thẳng, có liên quan đến những người sức khỏe tinh thần kém”.
Các nhà nghiên cứu hy vọng sẽ theo dõi nghiên cứu sâu hơn về ô nhiễm không khí trong nhà và rủi ro về sức khỏe tâm thần.
Tiến sĩ Lisa Page tại Đại học tâm thần học Hoàng gia, cho biết: “Nghiên cứu mới này dựa trên các bằng chứng ngày càng tăng cho thấy mối liên hệ giữa ô nhiễm không khí và bệnh tâm thần. Mối liên hệ nhỏ nhưng mạnh mẽ giữa tiếp xúc với ô nhiễm không khí và trầm cảm, t.ự t.ử.
Mặc dù chúng ta có thể chắc chắn rằng các liên kết này là nguyên nhân, các mối quan hệ có tầm quan trọng tương tự như các kết quả tìm thấy trong kết quả sức khỏe thể chất, chẳng hạn như các bệnh về đường hô hấp.
Chính phủ phải làm nhiều hơn để giải quyết ô nhiễm không khí ở Anh vì việc tiếp xúc với nó có khả năng gây hại cho người dân về sức khỏe thể chất và tinh thần”.
Những phát hiện được công bố trên Viễn cảnh sức khỏe môi trường.
T.ự t.ử là một trong những kẻ g.iết n.gười lớn nhất thế giới – 6,506 người ở Anh đã tự k.ết l.iễu đời mình vào năm 2018, với những người đàn ông ở độ t.uổi 45 đến 49 có nguy cơ cao nhất. Con số ở Mỹ là 45.000 người.
Khoảng 1 trên 4 người ở Anh và Mỹ gặp vấn đề về sức khỏe tâm thần mỗi năm. 1/6 trường hợp báo cáo gặp một vấn đề sức khỏe tâm thần phổ biến như lo lắng và trầm cảm trong bất kỳ tuần nào.
Hơn 80% dân số đô thị trên thế giới đang hít phải mức độ ô nhiễm không khí không an toàn. Được mô tả là một kẻ g.iết n.gười vô hình, nó gây ra khoảng 7 triệu ca t.ử v.ong sớm mỗi năm trên toàn thế giới, theo Tổ chức Y tế Thế giới.
Ô nhiễm cũng làm gia tăng các bệnh thoái hóa như Alzheimer và các dạng sa sút trí tuệ khác, các chuyên gia y tế lo ngại. Các nghiên cứu trước đây đã phát hiện ô nhiễm không khí có tác động tiêu cực đến khả năng nhận thức của học sinh.
Nhiều chất ô nhiễm được cho là ảnh hưởng trực tiếp đến hóa học não theo nhiều cách khác nhau. Ví dụ, vật chất hạt từ giao thông và công nghiệp có thể mang độc tố qua các lối đi nhỏ và trực tiếp đi vào não.
Hương Giang
Theo dailymail/vietQ
Giúp người bệnh tim chống chọi với môi trường ô nhiễm
Những phân tử ô nhiễm rất nhỏ đi vào trong không khí góp phần làm gia tăng các biến cố tim mạch đặc biệt ở những bệnh nhân có nguy cơ cao.
Ô nhiễm môi trường đang là một vấn đề toàn cầu. Ở những đô thị lớn tại châu Á, châu Phi và Mỹ La tinh ô nhiễm bụi đã tăng lên mức báo động trong nhiều năm gần đây do sự phát triển nhanh của công nghiệp cùng với các phương tiện giao thông. Chúng ta đang phải đối mặt với những nguy cơ ô nhiễm không khí, tiếng ồn và nguồn nước đã gây tác hại đáng kể lên sức khỏe người dân. Ô nhiễm cho thấy có thể làm tăng nhồi m.áu cơ tim, tai biến mạch não và rối loạn nhịp. Bài viết này sẽ đề cập đến ô nhiễm môi trường gây ảnh hưởng thế nào đên bệnh tim mạch và bạn sẽ phải làm gì để tự bảo vệ bản thân.
Ô nhiễm môi trường ảnh hưởng lên bệnh lý tim mạch
Những phân tử ô nhiễm rất nhỏ đi vào trong không khí góp phần làm gia tăng các biến cố tim mạch đặc biệt ở những bệnh nhân có nguy cơ cao. Những phân tử này được thấy có thành phần EPA như PM 2,5 đến từ khí thải của xe, của các nhà máy điện, các cơ sở công nghiệp, các vụ cháy. Tổn thương của tầng ozone trong nhiều năm qua gây ra những bệnh lý phổi và cũng có thể làm tăng nguy cơ nhồi m.áu cơ tim và tai biến mạch não.
Những phân tử ô nhiễm rất nhỏ có thành phần EPA như PM 2,5 từ khí thải của các khu công nghiệp góp phần làm gia tăng các biến cố tim mạch.
Ở người bình thường, ô nhiễm môi trường chỉ góp phần rất nhỏ làm kích hoạt nhồi m.áu cơ tim, tai biến mạch não hoặc tần số tim không đều. Tuy nhiên, ở những bệnh nhân có nguy cơ cao bệnh lý tim mạch ô nhiễm rất dễ kích thích gây nên nhồi m.áu cơ tim, phải can thiệp tim mạch, đau ngực, rối loạn nhịp.
Một số nghiên cứu tại Hoa Kỳ cho thấy ô nhiễm môi trường làm tăng nguy cơ bệnh lý tim mạch . Tổ chức Y tế thế giới ước tính ô nhiễm môi trường là nguyên nhân gây t.ử v.ong đứng thứ 13. Mỗi năm có khoảng 80.0000 người t.ử v.ong do ô nhiễm môi trường gây ra. Trong những nước phát triển cao như tại Bắc Mỹ, ô nhiễm cũng đứng thứ 14 làm bùng phát bệnh lý tim mạch sau các nguyên nhân như hút thuốc, béo phì, tăng huyết áp, đái tháo đường, lạm dụng rượu, sử dụng m.a t.úy, tăng cholesterol m.áu, thói quen ăn uống như ăn nhiều muối, ít rau và hoa quả, chế độ ăn nhiều thịt…
Các nghiên cứu cho thấy thời tiết quá nóng hoặc quá lạnh cũng làm tăng nguy cơ nhồi m.áu cơ tim hoặc đột tử do nhồi m.áu cơ tim. Biến đổi thời tiết và ô nhiễm môi trường cùng xuất hiện sẽ nguy hiểm cho những người có nguy cơ cao. Thời tiết quá nóng đặc biệt nguy hiểm cho những người có bệnh tim mạch, người già và những người đang phải sử dụng thuốc tim mạch.
Bảo vệ bản thân trước nguy cơ ô nhiễm
Giảm nguy cơ bao gồm lựa chọn một cuộc sống khỏe mạnh (như ngừng hút t.huốc l.á, điều trị tăng huyết áp và mỡ m.áu). Tránh những vùng, những nơi có nhiều ô nhiễm. Các phần tử ô nhiễm thỉnh thoảng chúng ta cũng có thể thấy được bằng mắt thường như dạng một hình ảnh mờ sương.
Tuy nhiên, ô nhiễm không phải lúc nào cũng dễ nhìn thấy, thậm chí ở mức độ nguy cơ cao. Về mặt nào đó, nguy cơ ô nhiễm cao sẽ ở những đường phố nhiều xe cộ đi lại, vào những giờ tan tầm, ở gần nhà máy hoặc gần những vụ cháy. Với những bệnh nhân có nguy cơ tim mạch cao nên tránh những vùng này.
Một số người đeo khẩu trang để bảo vệ đường hô hấp nhưng cách làm này không được chứng minh sẽ giúp bảo vệ được nguy cơ ô nhiễm. Các khẩu trang thông thường không thể ngăn cản được các mảnh PM 2,5 nhỏ. Tuy nhiên, ở chỗ đông người, nơi ô nhiễm cao hoặc đang gần đám cháy, viêc dùng khẩu trang luc nay la cân thiêt.
Ngươi bênh tim mach có thể tránh đên cac khu vưc bi ô nhiễm không khí thông qua các ban tin dự báo thời tiết trên truyền hình hoặc đài báo. Tránh tập thể dục ở những đường phố đông đúc và ở thời điểm mà mức độ ô nhiễm cao. Có thể đóng cửa sổ khi ô nhiễm cao và dùng điều hòa. Nên có kế hoạch tham gia các hoạt động ngoài trời khi ô nhiễm không khí thấp như: đạp xe, đi bộ, tập thể dục thể thao… Dừng những hoạt động ngoài trời nếu bạn thấy mức ô nhiễm không khí là cao.
TS.BS. Phạm Như Hùng
( Viện Tim mạch Quốc gia)
Theo suckhoedoisong
