Kể cả khi không uống rượu bia, một người ăn trái cây, uống thuốc, dùng nước súc miệng cũng gây tăng nồng độ cồn trong hơi thở.
Theo bác sĩ Trần Văn Phúc, Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn, Hà Nội, người không uống rượu bia vẫn có thể có nồng độ cồn trong m.áu và hơi thở. Các chuyên gia chỉ ra những nguyên nhân có thể gây tăng nồng độ cồn trong m.áu.
Thực phẩm và cách chế biến món ăn
Bác sĩ Trần Văn Phúc cho biết không có thực phẩm tự nhiên nào chứa rượu. Một số thực phẩm chứa tinh bột hoặc đường có thể xuất hiện phản ứng lên men chuyển hóa thành rượu theo cách tự nhiên, hoặc quá trình chế biến có thêm rượu dù là lượng rất nhỏ.
GS.TS Nguyễn Duy Thịnh, nguyên giảng viên Viện Công nghệ Sinh học và Thực phẩm, Đại học Bách khoa Hà Nội, cũng cho hay một số loại trái cây chứa lượng đường cao như vải, nho, sầu riêng, dứa, táo, chuối, xoài, để môi trường bên ngoài thời gian dài sẽ xảy ra hiện tượng “hóa đường thành rượu”, tức là lên men.
Khi vào trong dạ dày một thời gian, lượng cồn trong những loại quả này rất nhỏ, không đủ để hấp thụ vào trong m.áu, chuyển hóa qua phổi, khiến cho hơi thở có cồn.
Ngoài ra, một số cách chế biến món ăn cũng có thể gây tăng nồng độ cồn trong hơi thở. “Món cá hấp bia, thịt bê sốt rượu Marsala, các món thịt hầm không có rượu sẽ mất hương vị thơm ngon. Các nghiên cứu chỉ ra rằng, thịt hấp nấu có bia rượu sẽ giữ lại 85% lượng cồn, thịt ướp giữ 70% lượng cồn, phải đun kỹ 150 phút thì lượng cồn mới giảm xuống còn 5% so với khi pha chế”, bác sĩ Phúc chia sẻ.
Ngoài ra, các món tráng miệng nướng chứa vani cũng có cồn, thời gian nướng 15 phút vẫn giữ lại 40% cồn, nướng 60% thì lượng cồn là 25%. Giấm ăn cũng là thực phẩm chứa một lượng nhỏ cồn. Phong cách nấu ăn lành mạnh không thể thiếu giấm. Nhờ vào hương vị đặc biệt khi chế biến thực phẩm, giấm sẽ giúp giảm bớt lượng muối, chất béo. Chính vì thế, đây là gia vị phổ biến trong các gia đình.
Sử dụng một số loại dược phẩm
Bác sĩ Phúc cho biết khoảng 130 chế phẩm thuốc chữa bệnh, 14 chế phẩm vitamin, được bào chế dưới dạng dung dịch, thành phần bên trong có chứa cồn.
Nồng độ con trong m.áu của người cũng có thể tăng nếu trước đó dùng nước súc miệng. Tương tự, một số loại siro ho cũng xảy ra hiện tượng trên.
Anh H.T.T. (quê Phú Thọ, áo đỏ) bị lực lượng chức năng lập biên bản xử phạt 2,5 triệu đồng, tước bằng lái 11 tháng vì nồng độ cồn ở mức 0,051 mg/lít khí thở. Người đàn ông nói bản thân chỉ uống một ít rượu. Ảnh: Việt Hùng.
Có bị xử phạt nồng độ cồn từ trái cây, thuốc?
Thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên – Phụ trách Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai, cho biết mặc dù ngoài bia rượu, hiện một số đồ uống, thức ăn, thuốc cũng có chứa cồn.
“Về điều này, người dân hoàn toàn yên tâm, công an sẽ có quy trình làm việc xét nghiệm sàng lọc ban đầu, nếu cần có thể xét nghiệm lần 2. Ở một số nước, test sàng lọc ban đầu, nếu dương tính họ sẽ làm bước 2. Ở Việt Nam, tôi được biết là cũng làm như vậy”, bác sĩ Nguyên cho hay.
Theo chuyên gia này, lượng cồn trong những thực phẩm, đồ uống kể trên không đáng kể và sẽ được chuyển hóa nhanh tron cơ thể. Trong trường hợp bị phạt, người dân có quyền giải thích về nguyên nhân có nồng độ cồn trong hơi thở.
“Nếu không may ăn phải những đồ ăn thức uống có ethanol, bạn ít nhất nên đợi 15-30 phút mới tham gia giao thông”, bác sĩ Nguyên lưu ý.
Đồng quan điểm, PGS Nguyễn Duy Thịnh, cho rằng dù cồn hoa quả hay cồn rượu bia cũng là một loại cồn, kể cả là ít hay nhiều. Do vậy, khi tham gia giao thông, tốt nhất là các tài xế nên chú ý tránh ăn nhiều các sản phẩm này, hoặc sau khi ăn xong nên súc miệng kỹ, ngồi nghỉ 30 – 60 phút để lượng cồn bay hết trước khi lưu thông trên đường để tránh “tình ngay lý gian”.
Bà Trần Thị Trang, Phó vụ trưởng Vụ Pháp chế, cho biết: “Về việc sử dụng thực phẩm tạo hàm lượng cồn nhất định, tôi cho rằng mọi người không cần lo lắng vì nồng độ cồn tự nhiên sẽ rất thấp, không đáng kể. Trong quá trình thông tin, giáo dục truyền thông để luật đi vào cuộc sống, Bộ Y tế cũng sẽ phổ biến những kiến thức khoa học để lực lượng chức năng sẽ có những xử lý hợp lý cũng như người dân nắm được thông tin”.
Theo Zing
Dịch cúm gia tăng, BS cảnh báo hắt hơi sai cách có thể khiến vi khuẩn văng xa 4 mét
Hiện bệnh cúm mùa vẫn đang có những diễn biến phức tạp, các bác sĩ cho biết để phòng bệnh ngoài tiêm vắc xin, giữ vệ sinh sạch sẽ thì cần có thói quen sinh hoạt đúng cách, đơn giản như việc hắt hơi.
Thạc sĩ, bác sĩ Trần Văn Phúc
Hắt hơi là gì?
Hắt hơi – là phản xạ tự nhiên đẩy không khí ra khỏi phổi, chủ yếu qua khoang mũi để làm sạch đường hô hấp.
Những chất gây dị ứng như phấn hoa hay hạt bụi xâm nhập vào khoang mũi, cảm lạnh và cúm, những kích thích như cảm xúc quá mức, nắng và gió; đều có thể gây nên hắt hơi.
Cơ chế hắt hơi ra sao?
Cơ chế của hắt hơi, là khi lưỡi và vòm miệng sắp xếp lại để chặn đường vào khoang miệng, phần lớn không khí đi ra từ lỗ mũi. Vì sự tắc nghẽn khoang miệng không hoàn hảo, không khí lại bị đẩy ra rất dữ dội, nên sẽ có một lượng khí thoát ra khỏi miệng.
Người Việt Nam hay sử dụng thành ngữ “cơm muối” khi hắt hơi, đặc biệt là với trẻ nhỏ, bởi theo dân gian cơm trắng và muối là 2 thứ được các thầy cúng sử dụng để trừ tà. Khi trẻ hắt hơi, người lớn nói “cơm muối”, chính là cách đuổi tà ma để đ.ứa t.rẻ không bị ốm.
Hắt hơi có những giai đoạn nào
Hắt hơi được chia thành 2 giai đoạn. Đầu tiên gọi là giai đoạn mũi hay còn gọi là giai đoạn nhạy cảm. Ở giai đoạn này, các nếp gấp của niêm mạc trong khoang mũi bị kích thích bởi hóa chất hoặc các tác nhân vật lí. Kích thích này được tiếp nhận bởi các dây thần kinh vùng hàm mặt, tập trung về hạch thần kinh tam thoa ở ngay lỗ bầu dục, rồi truyền lên trung tâm hắt hơi ở thùy nhộng bên của tiểu não.
Giai đoạn thứ 2 là hô hấp, một lượng lớn các tế bào thần kinh hô hấp được kích thích, tạo nên phản xạ nhắm mắt lại, miệng hé và hít sâu, lồng ngực tăng thể thích và phổi tăng áp lực, không khí từ trong phổi đột ngột b.ắn mạnh chủ yếu qua khoang mũi, một lượng nhỏ hơn qua miệng, nó quét sạch các mảnh bụi bám và chất kích thích ở niêm mạc mũi.
Nhiều người đang hắt hơi sai cách khiến nhiều bệnh lây nhiễm phát triển. (Ảnh minh họa)
Tác nhân nào gây hắt hơi
– Dị vật: phấn hoa, các hạt bụi đặc biệt là bụi mịn PM2.5, lông thú, hóa chất.
– Do tác nhân vật lí: ánh sáng quá mức đột ngột làm co đồng tử, tác động đến nhánh mắt của dây thần kinh tam thoa, cũng tạo nên kích thích hạch tam thoa gây hắt hơi.
– Do thời tiết như lạnh, hoặc đang nóng chuyển sang lạnh.
– Do bệnh tật: Viêm mũi dị ứng, cảm cúm, n.hiễm t.rùng đường hô hấp làm cho niêm mạc mũi bị phù nề, tiết dịch gây kích thích, hoặc cảm giác ngứa mũi làm hắt hơi.
– Do tâm lí: Ngoài những hắt hơi do cảm xúc nhất thời, thì hắt hơi tâm lí dai dẳng rất khó điều trị. Ngoài ra, có những trường hợp hắt hơi còn không rõ nguyên nhân.
Có nên hạn chế hắt hơi
Thực tế, khi cảm thấy muốn hắt hơi, có thể ngăn chặn hắt hơi bằng cách ở giai đoạn mũi, há rộng mồm rồi thở bằng miệng, tập trung suy nghĩ vào hơi thở đó. Nhưng hắt hơi là phản xạ tự bảo vệ, nên việc ngăn chặn như vậy sẽ không tốt, bởi các tác nhân bệnh tật không đẩy ra được.
Một số người xấu hổ khi hắt hơi quá to, đã cố gắng ghìm cho tiếng hắt hơi nhỏ xuống, thậm chí lấy tay bịt mũi và ngậm miệng, điều này cực kì nguy hiểm, có thể gây nên những chấn thương rất nghiêm trọng. Hành động bịt mũi ngậm miệng và kìm nén cơn hắt hơi có có thể gây tổn thương tai, bởi tai có vòi Eustache thông với mũi, trường hợp áp lực không khí quá lớn có thể gây rách màng nhĩ. Ngoài ra, có thể gây vỡ các mạch m.áu, đặc biệt là động mạch cảnh, vỡ động mạch não cực kì nguy hiểm…
Nhiều những tổn thương khác do hắt hơi hoặc hắt hơi không đúng cách, như nhồi m.áu hay vỡ động mạch mắt ảnh hưởng đến thị lực, viêm xoang, tổn thương đường hô hấp dưới dẫn đến viêm.
Hắt hơi có thể gây bệnh
Khi hắt hơi tạo ra 40 ngàn giọt nước bọt siêu nhỏ đường kính từ 0.5-5m bay ra khỏi mũi trong phạm vi 2 mét. Những giọt nước bọt lớn khích thước trên dưới 100m sẽ nhanh chóng rơi xuống đất do lực hút trọng trường. Nhưng với giọt nước bọt siêu nhỏ sẽ bay lơ lửng trong không khí, như những hạt bụi siêu mịn mang mầm bệnh, đặc biệt là vi rút cúm.
Nghĩa là, một người ngửa cổ lên trời hắt hơi, thì khoảng xung quanh người đó với vòng tròn đường kính 4m sẽ được coi là vùng nguy hiểm, dễ lây bệnh cho người khác.
Bác sĩ Phúc hướng dẫn cách hắt hơi an toàn khi không có khăn giấy ở cạnh.
Cách hắt hơi chính xác
Khi hắt hơi phải đúng nguyên tắc chống nhiễm khuẩn. Ở các nước phát triển, bố mẹ và nhà trường dạy t.rẻ e.m rất cẩn thận cách hắt hơi, ở lớp còn tổ chức hẳn các cuộc thi hắt hơi xem ai thực hành tốt nhất. Rất tiếc hầu hết người Việt đang hắt hơi theo cách ngửa cổ lên trời, xịt 40 ngàn giọt nước bọt nhiễm bệnh tự do bay trong không khí.
Dùng tay che miệng để hắt hơi nguy hiểm không kém so với ngửa mặt lên trời. Vì bàn tay không thể ngăn cản hết các giọt nước bọt b.ắn tự do vào không khí. Chưa kể bàn tay là nguyên nhân hàng đầu của truyền bệnh, khi bàn tay ấy nhiễm vi rút vi khuẩn, sẽ truyền sang người khác qua cái bắt tay, truyền vào các vật dụng xung quanh, nắm đ.ấm cửa cũng là nơi chứa nhiều mầm bệnh nhất là vì thế.
Hắt hơi chống nhiễm khuẩn lí tưởng nhất là sử dụng khăn giấy dùng 1 lần. Khi hắt hơi, khăn giấy được đặt vào lòng 2 bàn tay, phủ lên mũi và miệng đảm bảo các hạt nước bọt không bị thoát ra, hắt hơi xong vo khăn giấy cho vào sọt rác an toàn. Bắt buộc phải rửa tay bằng xà phòng hay chất sát khuẩn ngay sau khi hắt hơi.
Nhưng không phải khi nào cũng có khăn giấy dùng 1 lần. Vậy cách hắt hơi phổ biến nhất, đó là vắt tay qua vai đối diện, để phần áo mặt trong khủy tay che kín mũi và miệng, ngoài việc ngăn chặn phát tán 40 ngàn giọt nước bọt vào không khí, thì tay áo mặt trong khủy cũng là vùng không sờ đến nên không gây truyền bệnh cho người khác.
NHỮNG ĐIỀU CẦN BIẾT VỀ HẮT HƠI
1. Hắt hơi là phản xạ tự bảo vệ làm sạch khoang mũi và đường hô hấp.
2. Mỗi lần hắt hơi, tốc độ luồng không khí di chuyển từ phổi ra mũi đạt tới phản lực, có thể lên đạt 1045km/h (bằng 85% vận tốc âm thanh), b.ắn ra 40 ngàn giọt nước bọt siêu nhỏ lơ lửng trong không khí, vùng nguy hiểm có bán kính 2m.
3. Hắt hơi nên mở miệng để một phần không khí thoát ra khỏi miệng.
4. Kiềm c.hết để giảm tiếng hắt hơi là rất nguy hiểm.
5. Bịt mũi và ngậm miệng khi hắt hơi có thể gây rách cổ họng, tràn khí màng phổi và tràn khí trung thất đe dọa tính mạng, vỡ động mạch cảnh và đứt mạch m.áu não có thể gây t.ử v.ong, rách màng nhĩ và tổn thương tai trong gây giảm thính lực, viêm xoang, xuất huyết nội nhãn gây ảnh hưởng thị lực thậm chí mù lòa.
6. Dùng bàn tay che miệng khi hắt hơi, sẽ không ngăn cản được các giọt nước bọt phát tán ra không khí, bàn tay bẩn vì dính nước bọt cũng là nguyên nhân gây lan truyền bệnh tật cho người khác.
7. Tốt nhất là dùng khăn giấy một lần che mũi và miệng khi hắt hơi, vất bỏ khăn giấy vào thùng rác cẩn thận, rửa tay bằng xà phòng hoặc chất sát khuẩn.
8. Phổ biến là đưa bàn tay đặt lên vai đối diện, để ống tay áo mặt trong khủy tay che kín mũi và miệng, giúp ngăn chặn các giọt nước bọt phát tán vào không khí, đồng thời không lây truyền vi khuẩn vi rút ra các vật dụng hay nắm đ.ấm cửa.
Lê Phương
Theo khampha
