Nếu như trước đây, viêm gan virus là nguyên nhân chủ yếu gây biến chứng xơ gan và ung thư gan thì hiện nay, các nhà khoa học đang cảnh báo, sự chủ quan trước bệnh gan nhiễm mỡ có thể sẽ biến căn bệnh này trở thành nguyên nhân áp đảo hơn.
Ảnh minh họa: Internet
Gan nhiễm mỡ là sự tích lũy chất béo trong gan vượt quá 5% trọng lượng của gan. Bệnh âm thầm tấn công lá gan mà ít khi có các triệu chứng rõ ràng. Những biểu hiện đầu tiên thường chỉ là bụng ấm ách và hơi khó chịu, rất dễ bị bỏ qua do nhầm tưởng với các bệnh lý thông thường khác. Khi lượng mỡ trong gan quá nhiều sẽ gây nên tình trạng viêm gan.
Theo Th.S Bác sĩ Trần Thị Khánh Tường (Khoa Gan mật, Bệnh viện Y dược học Tp HCM): “Viêm gan nhiễm mỡ rất dễ trở thành “sẹo” – tức xơ gan. Khi đó, chức năng gan sẽ giảm đi đáng kể. Nếu chủ quan không điều trị căn bệnh này, xơ gan, ung thư gan là điều tất yếu. Đặc biệt gan nhiễm mỡ do béo phì, tăng mỡ m.áu kéo dài dễ gây viêm gan mạn tính và xơ gan; gan nhiễm mỡ do bia rượu có trên 50% sẽ bị xơ hóa, 25% sẽ tiến triển đến xơ gan và 14% sẽ bị ung thư gan”.
Điều đáng nói là phần lớn người bệnh còn khá chủ quan với căn bệnh gan nhiễm mỡ bởi khi đi khám chỉ được khuyên thay đổi chế độ sinh hoạt và tăng cường tập luyện…Chính vì vậy, gan nhiễm mỡ càng có nguy cơ trở thành mối hiểm họa khôn lường nếu không có biện pháp ngăn chặn kịp thời.
Xơ gan, ung thư gan đều là các biến chứng rất khó điều trị và phục hồi, người bệnh có thể phải ghép gan hoặc dùng đến các biện pháp để hi vọng kéo dài sự sống.
Đau đớn là kết quả của viêm gan hoặc căng gan. Tuy nhiên, triệu chứng này không phổ biến lắm. Thông thường, nếu trong trường hợp gan nhiễm mỡ gây đau bụng thì người bệnh sẽ bị đau tập trung ở phần trên bên phải của bụng. Ảnh minh họa: Internet
Dấu hiệu nhận biết gan nhiễm mỡ
Buồn nôn, đầy bụng
Bệnh gan nhiễm mỡ nếu ở thể nhẹ có thể gây tổn thương chức năng gan, buồn nôn, mệt mỏi, đầy bụng…
Nếu đầy bụng khó tiêu mà kèm theo với các triệu chứng khác như là: nước tiểu sậm màu, phân xám, vàng hoặc bạc màu, bị giãn tĩnh mạch, nôn ói, ói mửa, chán ăn, mệt mỏi, trì trệ và suy nhược. Đây có thể là triệu chứng bệnh lý của gan.
Mệt mỏi
Bệnh gan nhiễm mỡ ở thể trung bình có biểu hiện kiệt sức, dễ mệt mỏi. Mệt mỏi cũng có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh khác, do đó nó rất dễ bị chẩn đoán nhầm.
Khi bị gan nhiễm mỡ, gan không thực hiện tốt chức năng của nó khiến cho người bệnh cảm thấy ăn không ngon, chất dinh dưỡng hấp thụ vào cơ thể giảm đi. Do đó, năng lượng cung cấp cho cơ thể không đủ. Điều này dễ dàng dẫn đến tình trạng mệt mỏi, thiếu năng lượng và kiệt sức.
Vì vậy, nếu bạn thấy cơ thể mình luôn bị mệt mỏi kéo dài thì nên đi kiểm tra sức khỏe tổng thể để phân định nguyên nhân.
Khi cân nặng của bạn tăng lên bất thường, hãy nhanh chóng dến bệnh viện để được khám và điều trị kịp thời
Sao mạch (u mạch hình con nhện)
Sao mạch là u mạch hơi nổi trên mặt da từ đó nhánh mạch nhỏ lan tỏa ra xung quanh (giống nhện), thường xuất hiện ở những vị trí như mặt, cổ, lưng, cánh tay, ngực. Đường kính có thể từ vài cm đến hơn một đầu kim. Khi kiểm tra, dùng đầu ngón tay hoặc một miếng bông ấn vào giữa, “mạng lưới các mạch m.áu nhỏ” có hình bức xạ có thể mờ dần, sau khi thôi ấn lại xuất hiện trở lại. Thường gặp ở những người viêm gan hoặc xơ gan cấp tính, nhưng cũng có thể nhìn thấy trên cơ thể những người gan nhiễm mỡ.
Huyết áp cao
Huyết áp cao cũng là dấu hiệu gan nhiễm mỡ. Một nghiên cứu trên 3.000 người của các nhà khoa học Đức phát hiện những người bị gan nhiễm mỡ có nguy cơ tăng huyết áp cao gấp 3 lần so với những người bình thường. Do vậy, kiểm soát huyết áp và duy trì sức khỏe tim mạch là rất quan trọng để ngăn ngừa gan nhiễm mỡ.
Thừa cân, béo phì
Những người thừa cân, béo phì, đặc biệt là béo bụng, có nguy cơ cao mắc bệnh gan nhiễm mỡ. Chỉ số khối cơ thể (BMI) của bạn từ 30-40, nguy cơ bị gan nhiễm mỡ tăng cao.
Theo tiến sĩ Rohit Loomba thuộc Đại học California (Mỹ), mỡ nội tạng bao gồm chất béo bao quanh các bộ phận tim, gan, thận, tuyến tụy, dạ dày, đường ruột… rất nguy hiểm với sức khỏe. Đây là nguyên nhân dẫn đến bệnh tiểu đường, huyết áp cao, nhồi m.áu cơ tim và đột quỵ.
Huyết áp cao cũng là dấu hiệu gan nhiễm mỡ. Một nghiên cứu trên 3.000 người của các nhà khoa học Đức phát hiện những người bị gan nhiễm mỡ có nguy cơ tăng huyết áp cao gấp 3 lần so với những người bình thường. Do vậy, kiểm soát huyết áp và duy trì sức khỏe tim mạch là rất quan trọng để ngăn ngừa gan nhiễm mỡ. Ảnh minh họa: Internet
Luôn thấy thèm ăn
Dấu hiệu cảnh báo đầu tiên của bệnh gan nhiễm mỡ là luôn cảm thấy thèm ăn. Ăn nhiều thực phẩm giàu tinh bột, đường trong một thời gian dài, cơ thể sẽ bị tích tụ mỡ trong gan và làm tổn thương gan. Theo các chuyên gia, cần kiểm soát việc ăn uống hàng ngày để theo dõi lượng đường và chất béo đưa vào cơ thể. Đây là cách hữu hiệu nhất giúp bảo vệ lá gan an toàn.
Thiếu hụt vitamin
Khi bị gan nhiễm mỡ do sự tích tụ của chất béo và thiếu vitamin trong chế độ ăn, nên cơ thể dễ xuất hiện triệu chứng thiếu hụt nhiều loại vitamin. Biểu hiện lâm sàng có thể thấy là viêm dây thần kinh ngoại vi, viêm lưỡi, viêm miệng, bầm da, tăng sừng…Một số ít người cũng có triệu chứng tiêu hóa ra m.áu, c.hảy m.áu nướu, c.hảy m.áu cam…
Bị gan nhiễm mỡ khi đo chỉ số mỡ m.áu: cholesterol
Khi xét nghiệm m.áu có các chỉ số mỡ m.áu như Cholesterol, triglyceride cao hơn bình thường cần lưu ý bạn sẽ có nguy cơ gan nhiễm mỡ cao hơn so với thông thường.
Ăn uống kém ngon
Ăn uống kém ngon là một trong những triệu chứng thường thấy của bệnh gan nhiễm mỡ vì lúc này gan không thực hiện tốt chức năng chuyển hóa chất trong cơ thể. Nếu tình trạng này kéo dài quá lâu, ngoài việc nghi ngờ bệnh viêm dạ dày và các bệnh khác, bạn cũng nên xem xét khả năng gan nhiễm mỡ.
Khi bị gan nhiễm mỡ, gan không thực hiện tốt chức năng của nó khiến cho người bệnh cảm thấy ăn không ngon, chất dinh dưỡng hấp thụ vào cơ thể giảm đi. Do đó, năng lượng cung cấp cho cơ thể không đủ. Điều này dễ dàng dẫn đến tình trạng mệt mỏi, thiếu năng lượng và kiệt sức. Ảnh minh họa: Internet
Rối loạn nội tiết
Trong nhóm những người gan nhiễm mỡ nặng có người có thể xuất hiện các triệu chứng ở nam giới như tuyến vú nam giới phát triển, teo t.inh h.oàn, chức năng cương dương gặp trở ngại, còn với phụ nữ là rong kinh, tắc kinh, cân nặng của người bệnh giảm hoặc tăng…
Vàng da
Vàng da là do sự chuyển hóa bilirubin trong cơ thể gặp trở ngại, khiến nồng độ bilirubin trong m.áu tăng cao, xâm nhập vào các mô, nhuộm vàng màng cứng, màng nhầy và da. Khi gan nhiễm mỡ các kiểu vàng da thường là tế bào gan, kiểu vàng da này thường kèm theo các triệu chứng mệt mỏi, khó chịu, chán ăn. Số ít người gan nhiễm mỡ sẽ vàng da thể nhẹ, sau khi chất béo trong gan được loại bỏ, bệnh vàng da sẽ lập tức biến mất.
Đau bụng
Đau đớn là kết quả của viêm gan hoặc căng gan. Tuy nhiên, triệu chứng này không phổ biến lắm. Thông thường, nếu trong trường hợp gan nhiễm mỡ gây đau bụng thì người bệnh sẽ bị đau tập trung ở phần trên bên phải của bụng.
QUẢNG AN (TỔNG HỢP)
Theo T.iền phong
Báo động về căn bệnh dễ thành ung thư gan, hơn 20 triệu người Việt mắc
Thống kê mới đây của Bộ Y tế cho thấy, có tới 30-35% số ca gan nhiễm mỡ sẽ tiến triển thành xơ gan. Đặc biệt, gan nhiễm mỡ do bia rượu có trên 50% sẽ bị xơ hóa, 25% sẽ tiến triển đến xơ gan và 14% sẽ bị ung thư gan.
Ảnh minh họa: Internet
Ths.BS. Trần Thị Khánh Tường, chuyên khoa Gan Mật, Bệnh viện Đại học Y dược TP Hồ Chí Minh, gan nhiễm mỡ là sự tích lũy chất béo trong gan vượt quá 5% trọng lượng của gan. Thống kê mới đây của Bộ Y tế cho thấy, nước ta hiện có 20 – 30 triệu người (tương đương 20-30% dân số) bị gan nhiễm mỡ.
Đáng chú ý, có tới 90% người nghiện rượu bị gan nhiễm mỡ và 10% còn lại là do những vấn đề khác như tiểu đường tuýp 2, mỡ m.áu cao, béo phì, ít vận động, sử dụng thuốc quá liều hoặc rối loạn dinh dưỡng…Trong đó, việc sử dụng rượu bia, chế độ dinh dưỡng, thói quen ăn uống “nhanh” và ít vận động là những nguyên nhân phổ biến trong xã hội hiện đại, khiến cho ngay cả người gầy cũng mắc căn bệnh này.
Gan nhiễm mỡ rất dễ tái phát và được gọi là kẻ g.iết n.gười thầm lặng bởi không có triệu chứng cụ thể, dễ nhầm lẫn với các bệnh khác.
Hơn nữa tâm lý chủ quan của người bệnh cho rằng, bác sĩ không kê thuốc nghĩa là bệnh nhẹ và chưa thấy khó chịu gì nên không cần quan tâm. Những lời khuyên để hạn chế sự phát triển của bệnh như từ bỏ rượu bia, giảm cân và tập thể thao, thay đổi chế độ sinh hoạt khoa học, lành mạnh… thường bị bỏ qua hoặc không được tuân thủ lâu dài. Ở một số trường hợp người bệnh thể trạng gầy bị gan nhiễm mỡ thì việc thực hiện đúng lời khuyên của bác sĩ như thể thao tích cực, ăn uống lành mạnh… tình trạng vẫn khó cải thiện.
Ảnh minh họa: Internet
Thống kê mới đây của Bộ Y tế đã khiến nhiều người phải giật mình: Có tới 30-35% số ca gan nhiễm mỡ sẽ tiến triển thành xơ gan. Đặc biệt, gan nhiễm mỡ do bia rượu có trên 50% sẽ bị xơ hóa, 25% sẽ tiến triển đến xơ gan và 14% sẽ bị ung thư gan.
Chính vì những lý do đó mà các chuyên gia gan mật nước ta đã phát đi cảnh báo, người bị gan nhiễm mỡ dù ở giai đoạn nào cũng tuyệt đối không thể chủ quan mà phải chú trọng điều trị, ngăn chặn biến chứng sớm.
Những thức ăn người bị gan nhiễm mỡ nên tránh
Mỡ động vật: Gan nhiễm mỡ cần hạn chế mỡ động vật, để tránh làm gánh nặng cho gan. Thay vì dùng mỡ động vật, bạn có thể dùng dầu thực vật, dầu đậu nành, dầu olive,…
Ảnh minh họa: Internet
Cholesterol: Cholesterol cao có thể dẫn đến rất nhiều bệnh, trong đó có gan nhiễm mỡ. Những thực phẩm có nhiều cholesterol như nội tạng động vật, da động vật, lòng đỏ trứng, v.v.
Thịt: Đặc biệt là thịt đỏ có chứa nhiều protein sẽ được chuyển hóa ở gan, vì vậy gan phải làm việc nhiều hơn. Thay vì ăn thịt, bạn hãy ăn nhiều cá sẽ tốt cho sức khỏe hơn.
Gia vị cay nóng: Một số loại gia vị ảnh hưởng xấu đến gan như tiêu, ớt, tỏi, gừng, củ riềng, v.v. Vì vậy bạn nên hạn chế ăn những loại gia vị này khi bị bệnh.
Rượu, bia và chất kích thích: Nếu bị gan nhiễm mỡ và vẫn uống rượu bia, bạn sẽ có nguy cơ cao bị xơ gan và ung thư gan.
Thực phẩm tốt cho người bị gan nhiễm mỡ
Rau củ quả: Một số loại rau củ quả rất tốt cho tình trạng gan nhiễm mỡ vì có tác dụng làm giảm cholesterol. Chẳng hạn như ngô, nấm hương, rau cần, cải xanh, cải cúc, v.v.
Ảnh minh họa: Internet
Dầu thực vật: Các loại dầu thực vật có chứa các axit béo không no, có tác dụng làm giảm cholesterol.
Cá: Cá tươi có khả năng hạn chế cholesterol cũng như củng cố chức năng gan.
Hoa atiso: Hoa atiso có chứa rất nhiều dinh dưỡng và tốt cho gan.
Đậu nành: Thông tin về cách điều trị gan nhiễm mỡ, TS.BS Phạm Hưng Củng – Nguyên Vụ trưởng Vụ y dược học cổ truyền Bộ Y tế cho biết, trên thế giới từ hơn 30 năm nay đã sử dụng đậu nành Châu Âu với hoạt chất Phospholipid trong đậu nành – Hoạt chất số 1 giúp giảm gan nhiễm mỡ.
Nần nghệ: Nần nghệ cũng là thảo dược quý. Các nghiên cứu trong và ngoài nước đã chỉ ra, lượng saponin dồi dào có trong nần nghệ làm giảm lượng mỡ trong gan, trong m.áu rất tốt.
HÒA THUẬN (TỔNG HỢP)
Theo T.iền phong
