Khi nhắc đến béo phì, mọi người thường nghĩ ngay đến nguy cơ dẫn đến các bệnh lý như tim mạch, tiểu đường… Tuy nhiên, các bác sĩ cảnh báo béo phì còn là một yếu tố nguy cơ dẫn đến 13 loại ung thư.
Béo phì là một yếu tố nguy cơ dẫn đến 13 loại ung thư – Ảnh: Shutterstock
Mối liên quan giữa béo phì và ung thư
Tình trạng béo phì đang ngày càng gia tăng trên thế giới, trong đó có cả Việt Nam. Béo phì không chỉ dẫn đến các bệnh lý về huyết áp, tim mạch… mà còn là yếu tố nguy cơ của nhiều loại ung thư.
Theo bác sĩ chuyên khoa 2 Nguyễn Thiện Nhân (Khoa Ung bướu và Y học hạt nhân, Bệnh viện Nhân dân 115, TP.HCM): Gần đây theo các số liệu của các tổ chức nghiên cứu về ung thư uy tín trên thế giới, có mối liên hệ giữa béo phì và ung thư. Các nhà khoa học đã giải thích mối liên quan này qua 4 cơ chế.
Một là, ung thư do có tình trạng viêm mạn tính, chúng làm thay đổi về gien và dẫn đến ung thư. Trong khi đó, những người béo phì có tỉ lệ dẫn đến tình trạng viêm hoặc liên quan đến viêm cao hơn những người có cân nặng bình thường.
Hai là, bệnh nhân có tình trạng dư mỡ (như béo phì) sẽ sản xuất ra lượng hoóc môn estrogen dư thừa. Hoóc môn này liên quan đến các bệnh lý ung thư ở phụ nữ như ung thư vú, nội mạc tử cung, buồng trứng và một số bệnh ung thư khác.
Ba là, người béo phì thường có tình trạng tăng nồng độ insulin trong m.áu và yếu tố tăng trưởng-1 giống như insulin (IGF-1). Nồng độ insulin và IGF-1 cao có thể thúc đẩy sự phát triển của ung thư ruột kết, thận, tuyến t.iền liệt và nội mạc tử cung.
Bốn là, các tế bào mỡ sản xuất ra adipokine, là một loại hoóc môn có thể kích thích hoặc ức chế sự phát triển của tế bào.
“Qua 4 cơ chế trên, chúng ta thấy rằng chính tình trạng béo phì sẽ làm cho tế bào tăng sinh và dẫn đến ung thư. Hiện nay, theo số liệu mới nhất của các tổ chức lớn nghiên cứu ung thư, có 13 loại ung thư liên quan đến tình trạng béo phì. Hay có thể nói béo phì là một yếu tố nguy cơ dẫn đến 13 loại ung thư này”, bác sĩ Nhân cho biết.
Thống kê cho thấy người béo phì có nguy cơ ung thư tăng từ 1,5 – 2 lần đối với các loại ung thư: nội mạc tử cung, biểu mô thực quản, ung thư các vùng tâm vị ở dạ dày, ung thư gan,… Đặc biệt, ở nam giới, những biểu hiện của ung thư gan sẽ rõ ràng hơn nữ giới.
Mặt khác, ở những người béo phì thì tỉ lệ nguy cơ bị bệnh lý lành tính như u màng não cũng tăng lên 50% hơn so với những người có cân nặng bình thường.
Giảm cân để giảm nguy cơ ung thư
Bác sĩ Nhân cho biết các nghiên cứu thế giới đã chứng minh những trường hợp bệnh nhân bị béo phì sau đó giảm cân thì nguy cơ xảy ra ung thư cũng sẽ giảm.
“Nếu bản thân được xếp vào tình trạng béo phì thì mọi người nên giảm cân hoặc tìm những biện pháp thích hợp để đưa cân nặng trở về trạng thái ổn định, góp phần giảm nguy cơ ung thư và cũng có được vóc dáng thon gọn, cảm thấy cuộc sống vui tươi và hạnh phúc hơn”, bác sĩ Nhân khuyên.
Theo bác sĩ Nhân, ung thư là bệnh lý ác tính nhưng có thể phòng ngừa được. Trong đó, béo phì cũng là một nguy cơ. Mỗi người nên tự kiểm soát cân nặng để phòng ngừa ung thư cũng như các bệnh có liên quan đến thừa cân, béo phì.
Bên cạnh đó, ung thư còn có nhiều yếu tố nguy cơ khác, mọi người cần biết để phòng bệnh. Người dân cần hạn chế tiếp xúc với nguyên nhân, tác nhân, các yếu tố nguy cơ dẫn đến ung thư. Đồng thời, khám sức khỏe định kỳ để sớm phát hiện các vấn đề bất thường của cơ thể, tầm soát sớm bệnh lý ung thư.
Theo Thanh niên
Tại sao bị cao huyết áp lại dễ mắc ung thư hơn?
Huyết áp cao có thể dẫn đến các vấn đề về tim và nhiều căn bệnh mạn tính khác. Suốt nhiều năm qua, các nhà khoa học đã biết rằng huyết áp cao có thể làm tăng nguy cơ mắc ung thư vú.
Ảnh: Shutterstock
Tuy nhiên, nguy cơ tăng cao thêm là không nhiều. Các nghiên cứu cho thấy phụ nữ bị huyết áp cao có nguy cơ mắc ung thư vú cao hơn 15% so với người không bị huyết áp cao. Các nhà nhà khoa học vẫn chưa thể giải thích được rõ ràng hiện tượng này, theo MSN.
Thế nhưng, một nghiên cứu mới đây của các chuyên gia tại Trường Y khoa thuộc Đại học Virginia (Mỹ) đã tìm ra lời giải thích. Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Hypertension của họ phát hiện một loại protein có tên GRK4 có thể khiến người bệnh mắc cả huyết áp cao và ung thư vú.
Nhóm nghiên cứu tin rằng có hàm lượng protein GRK4 trong m.áu cao có thể là yếu tố góp phần gây huyết áp cao. Ngoài ra, họ cũng phát hiện GRK4 chỉ có trong các tế bào ung thư vú chứ không xuất hiện trong các mô vú khỏe mạnh.
Hơn nữa, khi nhóm sử dụng thuốc để ức chế sự hoạt động của GRK4 thì tế bào ung thư cũng phát triển chậm lại.
Thế nhưng, những người bị cao huyết áp có thể dễ mắc ung thư vú hơn nhưng không có nghĩa là cao huyết áp sẽ dẫn đến ung thư vú, bác sĩ Janie Grumley, chuyên gia ung thư vú Viện Ung thư John Wayne (Mỹ), cho biết.
Nguyên nhân là vì những yếu tố làm tăng nguy cơ cao huyết áp cũng đồng thời làm tăng nguy cơ ung thư vú. Những yếu tố này là thừa cân, béo phì, lớn t.uổi, uống nhiều rượu bia và lối sống ít vận động, bác sĩ Grumley tiết lộ.
Béo phì sẽ làm tăng khả năng mắc ung thư vú dương tính với thụ thể hoóc môn ở phụ nữ mãn kinh. Với yếu tố t.uổi tác, các thống kê ở Mỹ cho thấy độ t.uổi trung bình của phụ nữ khi mắc ung thư vú là 62 t.uổi. Ở t.uổi này, nguy cơ bị cao huyết áp cũng tăng lên, theo MSN.
Đối với bệnh nhân cao huyết áp, điều đầu tiên họ cần làm là tìm đến bác sĩ để được điều trị phù hợp. Sau đó, người bệnh cần thay đổi chế độ ăn uống theo hướng lành mạnh hơn, ăn ít muối, tránh rượu bia, tập thể dục thường xuyên và giảm cân, các chuyên gia khuyến cáo.
Theo Thanh niên
