Van động mạch chủ nằm giữa tâm thất trái và động mạch chủ, có nhiệm vụ đóng mở để giúp m.áu lưu thông theo đường một chiều.
Hẹp van động mạch chủ xảy ra khi cánh cửa của van không mở ra hết mức khi tâm thất co bóp, khiến m.áu bị ứ tại tâm thất, gây thiếu m.áu đến nuôi các cơ quan trong cơ thể và là nguyên nhân gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm cho người bệnh.
Ca can thiệp tim mạch do các bác sĩ BV ĐH YD TPHCM thực hiện (Ảnh: BVCC)
Theo PGS TS BS. Nguyễn Hoàng Định – Phó Giám đốc Trung tâm Tim mạch, Trưởng khoa Phẫu thuật Tim mạch, Bệnh viện ĐH Y Dược TPHCM (BV ĐHYD TPHCM), hẹp van động mạch chủ là bệnh phổ biến nhất về van tim, thường gặp ở người trên 60 t.uổi và không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu.
Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, người bệnh sẽ đối diện với nguy cơ tai biến mạch m.áu não, nhồi m.áu cơ tim, suy tim, rối loạn nhịp tim và nhiều biến chứng nặng nề khác có thể dẫn đến t.ử v.ong.
Ở những người bệnh hẹp van động mạch chủ nặng, ngay cả khi chưa có triệu chứng rõ ràng thì tỉ lệ t.ử v.ong trong vòng 1 năm lên đến khoảng 20 – 30%, nghĩa là cứ 10 người bệnh hẹp van động mạch chủ nặng thì có 2 – 3 trường hợp có thể xảy ra những tai biến, biến chứng nặng và có thể t.ử v.ong. Sau 2 năm, tỉ lệ t.ử v.ong do hẹp van động mạch chủ là 50%.
Bệnh hẹp van động mạch chủ thường không có triệu chứng cụ thể ở giai đoạn đầu. Do đó, khi người bệnh có triệu chứng đồng nghĩa với việc bệnh đã tiến triển nặng và cần phải can thiệp hoặc phẫu thuật thay van.
Các triệu chứng điển hình của bệnh bao gồm: đau tức ngực, khó thở, mệt khi gắng sức, khó thở khi ngủ, ngất xỉu… Các triệu chứng nói trên chỉ xuất hiện khi bệnh đã trở nặng, vì vậy đa số các trường hợp người bệnh đến khám khi đã ở giai đoạn trễ, nguy cơ xảy ra các biến chứng rất cao, đe dọa trực tiếp tới tính mạng của người bệnh.
Hằng năm BV ĐHYD TPHCM tiếp nhận khoảng 400 – 500 trường hợp người bệnh có các bệnh lý về van tim đến khám, trong đó có khoảng 120 người bệnh đã ở giai đoạn nặng và được chỉ định phẫu thuật, số ca hẹp van động mạch chủ được phẫu thuật mỗi năm là 30 – 50 ca.
Đa số các trường hợp đều được phẫu thuật thay van tim theo đường nội soi, ít xâm lấn (đường mổ nhỏ thay vì mổ hở như trước kia để hạn chế tối đa các biến chứng có thể xảy ra cho người bệnh).
Đó cũng chính là xu hướng mới trong điều trị bệnh lý này. Các phương pháp ít xâm lấn sẽ giảm mất m.áu, giảm đau và hạn chế các tai biến, biến chứng có thể xảy ra, giúp người bệnh phục hồi nhanh sau phẫu thuật.
Trong các can thiệp ít xâm lấn, thay van động mạch chủ qua đường ống thông (hay còn gọi là thay van động mạch chủ qua da – TAVI) là kỹ thuật hiện đại nhất, mang lại hiệu quả thiết thực cho người bệnh.
Điển hình là người bệnh T.T.K.H, 69 t.uổi, ngụ tại Đồng Nai. Cách đây gần 5 tháng, bà H. thường xuyên thấy đau ngực, mệt khi gắng sức, khó thở về đêm. Sau đó, bà H. đến khám tại BV ĐHYD TPHCM. Tại đây, các bác sĩ đã thực hiện siêu âm tim và chẩn đoán bà H. bị hẹp van động mạch chủ nặng kèm bệnh tăng huyết áp, suy tim.
Các bác sĩ đ.ánh giá nếu không can thiệp kịp thời, người bệnh có nguy cơ bị biến chứng cao. Sau đó, bà H. được chuyển đến Khoa Nội tim mạch điều trị nội khoa ổn định suy tim và chuẩn bị xét nghiệm t.iền phẫu.
Đến cuối tháng 7/2019, các bác sĩ tiến hành thủ thuật thay van động mạch chủ qua da cho người bệnh. Sau đó, người bệnh được theo dõi tại Khoa Hồi sức cấp cứu và xuất viện sau 5 ngày can thiệp. Sau khi tái khám, các bác sĩ đ.ánh giá van tim mới hoạt động tốt, sức khỏe người bệnh hoàn toàn ổn định.
Trường hợp khác, người bệnh tên T.V.X, 66 t.uổi, ngụ tại tỉnh Bình Dương. Cách đây 1 năm, ông X. thấy khó thở và đau ngực khi gắng sức (đau lúc leo cầu thang hoặc đi lại nhiều) và khi ngủ thường thức dậy nhiều lần vì khó thở.
Sau khi đến khám tại BV ĐHYD TPHCM, ghi nhận trên siêu âm cho thấy ông X. bị hẹp van động mạch chủ nặng, suy giảm chức năng tâm trương thất trái nặng, suy tim giai đoạn 3.
Chú X. còn có nhiều bệnh lý đi kèm như đái tháo đường type 2, bệnh thận mạn giai đoạn 5, suy van tĩnh mạch chi dưới, tăng huyết áp…
Cuối tháng 2/2019, các bác sĩ tiến hành thủ thuật thay van động mạch chủ qua da cho người bệnh. Kết quả siêu âm tim tốt, van tim hoạt động bình thường, người bệnh phục hồi nhanh và được xuất viện sau 4 ngày theo dõi.
PGS TS BS. Nguyễn Hoàng Định khuyến cáo, các triệu chứng của bệnh hẹp van động mạch chủ thường không rõ ràng vì vậy dễ sinh tâm lý chủ quan, người dân không chủ động tầm soát để phát hiện bệnh. Điều này rất nguy hiểm vì khi bệnh diễn tiến nặng sẽ dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời. Vì vậy đối tượng của bệnh là người trên 60 t.uổi nên khám tầm soát, kiểm tra sức khỏe định kỳ hằng năm, thực hiện siêu âm tim để kịp thời phát hiện những bất thường ở van động mạch chủ để can thiệp trước khi bệnh trở nên quá nặng, hạn chế được các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.
Tiến Vượng
Theo giaoducthoidai
Phẫu thuật nội soi, ít xâm lấn – xu hướng mới điều trị bệnh tim mạch
Theo phó giáo sư, tiến sỹ Nguyễn Hoàng Định, mới đây, Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM làm chủ kỹ thuật can thiệp ít xâm lấn, thay van động mạch chủ qua đường ống thông, được xem là kỹ thuật hiện đại.
Một ca phẫu thuật thị phạm can thiệp tim mạch được truyền trực tiếp tới phòng Hội thảo. (Ảnh: Đinh Hằng/TTXVN phát)
Hiện nay, phẫu thuật nội soi, ít xâm lấn giúp giảm mất m.áu, giảm đau, hạn chế các tai biến, biến chứng có thể xảy ra là xu hướng mới trong điều trị các bệnh lý tim mạch cho khoảng 1/3 người mắc bệnh lý tim mạch bắt buộc phải phẫu thuật.
Thông tin được phó giáo sư, tiến sỹ, bác sỹ Nguyễn Hoàng Định, Phó Giám đốc Trung tâm Tim mạch, Trưởng Khoa Phẫu thuật Tim mạch Bệnh viện Đại học Y dược Thành phố Hồ Chí Minh chia sẻ tại Hội thảo khoa học “Xu hướng mới trong điều trị bệnh tim mạch hiện nay” do Bệnh viện Đại học Y dược Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức ngày 1/11.
Theo phó giáo sư, tiến sỹ, bác sỹ Nguyễn Hoàng Định, mới đây, Bệnh viện Đại học Y dược Thành phố Hồ Chí Minh đã làm chủ kỹ thuật can thiệp ít xâm lấn, thay van động mạch chủ qua đường ống thông (hay còn gọi là thay van động mạch chủ qua da – TAVI), được xem là kỹ thuật hiện đại nhất trên thế giới, mang lại hiệu quả tối ưu cho người bệnh.
Điển hình là người bệnh T.T.K.H, 69 t.uổi, ngụ tại Đồng Nai, cách đây gần 5 tháng thường xuyên thấy đau ngực, mệt khi gắng sức, khó thở về đêm.
Sau đó, bà đến khám tại Bệnh viện Đại học Y dược Thành phố Hồ Chí Minh và được chẩn đoán bị hẹp van động mạch chủ nặng kèm bệnh tăng huyết áp, suy tim.
Các bác sỹ đã tiến hành phẫu thuật thay van động mạch chủ qua da cho người bệnh. Bà H. được xuất viện sau 5 ngày can thiệp trong tình trạng hoàn toàn khỏe mạnh.
Đây chỉ là một trong những ứng dụng mới trong điều trị các bệnh lý tim mạch được báo cáo tại Hội thảo khoa học với chủ đề “Xu hướng mới trong điều trị bệnh tim mạch hiện nay.”
Hội thảo còn chia sẻ kinh nghiệm thực hành lâm sàng trong chẩn đoán, điều trị các bệnh lý tim mạch trên cả 3 lĩnh vực: nội tim mạch, can thiệp tim mạch và phẫu thuật tim mạch.
Trong số đó, nổi bật nhất là các chuyên đề: phòng ngừa tiên phát các biến cố tim mạch; điều trị hội chứng vành mạn từ hiện tại đến tương lai; tiếp cận toàn diện chẩn đoán và điều trị bệnh động mạch chủ; tiếp cận toàn diện bệnh nhân bị rung nhĩ; khả năng chẩn đoán và điều trị rối loạn nhịp tim…
Phó giáo sư, tiến sỹ, bác sỹ Trương Quang Bình, Phó Giám đốc Bệnh viện Đại học Y dược Thành phố Hồ Chí Minh, cho biết điểm nhấn của hội thảo chính là các chuyên đề về phòng ngừa tiên phát các biến cố tim mạch.
Đây là xu hướng chung của thế giới, hướng đến việc phòng ngừa trên nhóm đối tượng lớn hơn, mang lại nhiều lợi ích hơn cho cộng đồng.
Hiện nay, cùng với bệnh ung thư, các bệnh lý tim mạch trong đó có bệnh động mạch vành đang là nguyên nhân gây t.ử v.ong nhiều nhất. Vì vậy, các chuyên đề về bệnh động mạch vành mạn cũng là một nội dung quan trọng, giúp các bác sỹ cập nhật những khái niệm mới, đ.ánh giá lại những giá trị của các xét nghiệm cận lâm sàng để chẩn đoán hội chứng động mạch vành mạn cũng như đưa ra các tiêu chuẩn chặt chẽ hơn trong điều trị, giảm thiểu các biến cố có thể xảy ra đối với người bệnh.
Hội thảo “Xu hướng mới trong điều trị bệnh tim mạch hiện nay” là diễn đàn khoa học uy tín, được tổ chức thường niên dành cho các bác sỹ chuyên khoa tim mạch, tim mạch can thiệp, phẫu thuật tim mạch, nội tổng quát, nội tiết, cấp cứu, y học gia đình cập nhật, chia sẻ kiến thức mới và trao đổi kinh nghiệm chuyên môn.
Hội thảo năm nay thu hút hơn 1.200 đại biểu tham dự với trên 100 báo cáo đến từ các chuyên gia tim mạch hàng đầu Việt Nam và các nước Hoa Kỳ, Đức, Anh, Phần Lan, Thụy Sĩ…/.
Đinh Hằng
Theo TTXVN/Vietnamplus
