Béo phì gia tăng khiến không ít t.rẻ e.m mới 9-10 t.uổi đã mắc căn bệnh mãn tính chưa có thuốc chữa.
Đái tháo đường trẻ hoá
Tại buổi sinh hoạt thường kỳ của CLB bệnh nhân đái tháo đường nhân ngày thế giới phòng chống bệnh đái tháo đường 14/11, TS Nguyễn Quang Bảy, Trưởng khoa Nội tiết – Đái tháo đường, BV Bạch Mai cho biết, đái tháo đường type 2 trước đây gặp chủ yếu ở lứa t.uổi sau 40 nhưng nay gặp rất nhiều ở người trẻ, đặc biệt có nhiều t.rẻ e.m dưới 18 t.uổi.
Mới đây, BV Bạch Mai tiếp nhận bệnh nhi 13 t.uổi đến khám và điều trị áp xe gan do điều trị tuyến dưới không thuyên giảm. Khi xét nghiệm đường huyết, bác sĩ phát hiện chỉ số cao vọt với chẩn đoán mắc đái tháo đường type 2 nhưng trước đó không hề hay biết.
Một bệnh nhi điều trị tiểu đường tại BV Nội tiết TƯ
Trường hợp khác là n.am s.inh 16 t.uổi ở Hà Nội cũng đang phải điều trị tại khoa Nội tiết – Đái tháo đường do đường huyết quá cao. Gia đình cho biết, từ nhỏ, cháu bé đã ăn tốt, ngủ tốt nên béo phì, hiện cân nặng lên tới 88 kg.
Cháu đã được chẩn đoán mắc đái tháo đường type 2 trước đó, đã điều trị theo đơn, gia đình cũng chú ý chuẩn bị cơm cho con tới trường nhưng sau khi chơi thể thao, cháu đói quá không chịu được nên lại tiếp tục mua đồ ăn nên cân nặng tăng dần đều, khó kiểm soát đường huyết.
Trước đó, BV Nhi TƯ điều trị tiểu đường type 2 cho b.é g.ái Nguyễn Thị Thu H. mới 13 t.uổi. Từ nhỏ, b.é g.ái đã thích uống nước ngọt, uống đều đặn hàng ngày nên lớn lên, cân nặng tăng nhanh ở mức béo phì. Khi đến BV khám, chỉ số glucose trong m.áu của bệnh nhi lên tới 11 mmol/lít, trong khi ở mức 6,5 đã được chẩn đoán mắc tiểu đường.
Theo kết quả nghiên cứu mới nhất của Viện Dinh dưỡng Quốc gia vào tháng 7/2019, có khoảng 42% học sinh tiểu học, 30% học sinh cấp 2 và 13,5% học sinh cấp 3 ở thành thị bị thừa cân, béo phì. Ở khu vực nông thôn, tỉ lệ này lần lượt là 18%, 11% và 6%.
Đến nay, bệnh nhi nhỏ t.uổi nhất được phát hiện mắc tiểu đường type 2 là một b.é t.rai mới 9 t.uổi ở Hà Nội. Cháu bé có kèm theo tình trạng thừa cân, béo phì, chỉ số đường huyết trong m.áu lên tới gần 15 mmol/lít.
Theo TS Bảy, nguyên nhân khiến nhiều bệnh nhi mắc đái tháo đường là do tỉ lệ béo phì ngày càng tăng, kết hợp với một số yếu tố di truyền, ăn nhiều thực phẩm chế biến sẵn, do lối sống lười vận động, dành quá nhiều thời gian xem tivi, điện thoại, máy tính…
Hiện Việt Nam được xếp nằm trong 10 quốc gia có tỉ lệ gia tăng bệnh nhân đái tháo đường cao nhất thế giới, với trên 3,35 triệu bệnh nhân.
Tuy nhiên đây chỉ là những con số bề nổi, theo ước tính vẫn còn 63% bệnh nhân tiểu đường chưa được chẩn đoán trong cộng đồng. Thậm chí, ngay những bệnh nhân được chẩn đoán bệnh, chỉ có 30% tuân thủ phác đồ điều trị, gây ra gánh nặng rất lớn cho gia đình, xã hội.
Tiến triển nặng và nhiều biến chứng
TS Bảy nhấn mạnh, trẻ hoá đái tháo đường là vấn đề đáng lo ngại, việc điều trị cho nhóm bệnh nhân này gặp nhiều khó khăn do các thuốc uống hạ đường huyết thường ít được nghiên cứu ở t.rẻ e.m và ý thức tuân thủ điều trị kém hơn người lớn.
Trong khi đó, việc điều trị bệnh cho trẻ đái tháo đường type 2 không hề đơn giản, đây là bệnh mãn tính cần điều trị suốt đời. Bệnh nhân ngoài dùng thuốc sẽ phải áp dụng chế độ ăn uống kiêng khem cực kỳ nghiêm ngặt. Nhưng với t.rẻ e.m, ăn kiêng quá mức sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ. Não trẻ cần lượng đường nhất định, nên khi hạ đường huyết sẽ làm ảnh hưởng trực tiếp đến não.
TS Nguyễn Quang Bảy. Ảnh: T.Hạnh
Các nghiên cứu gần đây cũng cho thấy, đái tháo đường ở người trẻ thường các biến chứng sẽ tiến triển nặng hơn, thời gian dẫn đến biến chứng sớm hơn và tỉ lệ có biến chứng nhiều hơn so người lớn t.uổi, gây khó khăn trong điều trị.
Để phát hiện sớm trẻ mắc đái tháo đường, TS Bảy khuyến cáo cha mẹ cần quan tâm đến con, khi thấy trẻ thường xuyên khát nước và đi tiểu nhiều là một trong những triệu chứng điển hình của bệnh đái tháo đường ở t.rẻ e.m.
Nguyên nhân là do đường bị tích tụ nhiều trong m.áu khiến thận phải làm việc liên tục ở cường độ cao để có thể lọc và hấp thụ hết lượng đường bị dư thừa.
“Với những trẻ béo phì, nếu vùng sau gáy hoặc ở nách có đám da đen sần cũng là một trong những dấu hiệu cảnh cần theo dõi đái tháo đường”, PGS Bảy nói thêm.
Các bác sĩ khuyến cáo, dinh dưỡng và vận động là 2 phương pháp cực kỳ quan trọng để phòng tránh đái tháo đường. Liên đoàn đái tháo đường thế giới cho biết, 50% bệnh nhân đái tháo đường và 90% bệnh nhân đái tháo đường type 2 là có thể phòng ngừa được bệnh bằng thay đổi lối sống, tăng cường vận động, kiểm soát cân nặng và chế độ ăn.
Để phòng tránh đái tháo đường ở trẻ, cha mẹ đừng bắt trẻ ăn nhiều, hãy bỏ suy nghĩ muốn con thật béo, chú ý kiểm soát cân nặng và chế độ ăn của trẻ và đừng để trẻ ngồi một chỗ quá lâu.
Thúy Hạnh
Theo vietnamnet
Phụ nữ bị đái tháo đường thai kỳ có nguy cơ gây ảnh hưởng đến con như thế nào?
Đái tháo đường (ĐTĐ) thai kỳ hiện nay được xem là một vấn đề mới khiến rất nhiều phụ nữ quan tâm khi mang thai. Theo bác sĩ BV Bạch Mai – Hà Nội, nguy cơ của ĐTĐ thai kỳ đối với mẹ và con là cực lớn nếu không được kiểm soát tốt đường huyết.
Đái tháo đường thai kỳ có thể khiến thai c.hết lưu
Ts.Bs Nguyễn Quang Bảy, Trưởng khoa Nội tiết – Đái tháo đường, BV Bạch Mai cho biết, theo một điều tra tại các bệnh viện, có khoảng 6 – 9% người phụ nữ mang thai ở Việt Nam bị đái tháo đường thai kỳ.
Hình minh họa.
Theo bác sĩ Bảy, đái tháo đường thai kỳ là những người được phát hiện lần đầu tiên trong khi mang thai. Còn với những người đã bị ĐTĐ từ trước khi có thai sẽ không gọi là ĐTĐ thai kỳ mà gọi là ĐTĐ ở phụ nữ có thai.
Thông thường, 90% trường hợp ĐTĐ thai kỳ sẽ hết sau khi sinh nhưng về lâu dài thì những người đó sẽ có nguy cơ ĐTĐ typ 2 cao hơn so với người bình thường. ĐTĐ thai kỳ thường xuất hiện từ tuần 24 – 28 của thai kỳ.
Để sàng lọc ĐTĐ thai kỳ, thông thường các bác sĩ theo phân tầng nguy cơ. Những người phụ nữ có nguy cơ cao như đã bị ĐTĐ thai kỳ, t.iền sử để con to (trên 4kg), gia đình có người bị ĐTĐ, thừa cân, béo thì phải sàng lọc ngay lần khám đầu tiên.
Tại khoa Nội tiết – Đái tháo đường, BV Bạch Mai, mỗi ngày có khoảng 15 – 20 bệnh nhân ĐTĐ thai kỳ đến khám. Ngoài ra, có khoảng 10% bệnh nhân nội trú bị mắc ĐTĐ thai kỳ.
Bác sĩ Bảy cho rằng, nguy cơ ĐTĐ thai kỳ đối với mẹ và con là cực lớn nếu không được kiểm soát đường huyết. Bị mắc vào những tuần đầu có thể dẫn đến sảy thai, thai c.hết lưu, nhiều trường hợp sảy thai liên tiếp sau đó mới phát hiện ĐTĐ.
Cùng với đó, ĐTĐ thai kỳ cũng có thể gây ra các biến chứng như dị tật cho thai, đặc biệt là về tim mạch, thần kinh, thai to. Đối với thai phụ là nguy cơ đa ối, ĐTĐ về sau.
Nguy cơ trẻ hóa bệnh nhân đái tháo đường
Cũng theo bác sĩ Nguyễn Quang Bảy, trẻ hóa các bệnh nhân ĐTĐ cũng đang là vấn đề hết sức lo ngại. Có thể thấy qua việc thời gian gần đây, tỉ lệ trẻ béo phì đang không ngừng gia tăng.
Có cháu mới 14, 15 t.uổi đã mắc ĐTĐ. Biểu hiện của trẻ bị ĐTĐ là béo phì, gáy và nách thường có gai đen (da sần và chuyển màu). Việc điều trị nhóm bệnh nhân này rất khó khăn vì các thuốc uống hạ đường huyết ít được nghiên cứu ở t.rẻ e.m. Ngoài ra, việc tuân thủ điều trị, duy trì chế độ ăn uống ở t.rẻ e.m cũng không giống như người lớn.
Bác sĩ Bảy cho biết thêm, các nghiên cứu gần đây cho thấy ĐTĐ ở trẻ thì biến chứng sẽ tiến triển nặng hơn so với người lớn. Cùng đó, thời gian dẫn đến biến chứng cũng sớm hơn so với ĐTĐ ở người lớn t.uổi.
Vì vậy, bác sĩ khuyến cáo, để phòng tránh ĐTĐ cho trẻ con, phụ huynh cần kiểm soát chế độ ăn uống và cân nặng. Các bằng chứng khoa học được nghiên cứu cũng cho thấy, 50% bệnh nhân ĐTĐ và 90% bệnh nhân ĐTĐ typ 2 có thể phòng ngừa bằng lối sống, tăng cường vận động và kiểm soát cân nặng, chế độ ăn.
Liên đoàn đái tháo đường thế giới (IDF) cho biết cứ mỗi giờ có thêm hơn 1.000 bệnh nhân ĐTĐ mắc mới, và cứ mỗi 8 giây có 1 người c.hết do ĐTĐ. Hiện nay trên toàn thế giới, có hơn 425 triệu người đang sống chung với bệnh ĐTĐ. Chi phí y tế điều trị ĐTĐ đang trở thành gánh nặng không chỉ cho bệnh nhân, cho gia đình mà còn cho toàn xã hội.
Bảo Trân
Theo toquoc
