Vào mùa đông, có rất nhiều người bị lạnh tay chân và đặc biệt là dễ bị cảm lạnh, đó cũng là một trong những dấu hiệu cảnh báo thận suy yếu.
Thận là một trong những cơ quan quan trọng của cơ thể. Nếu chức năng thận khỏe mạnh giúp cơ thể điều hòa để thích nghi với sự thay đổi nhiệt độ vào mùa lạnh, nếu không sẽ khiến quá trình trao đổi chất trong cơ thể mất cân bằng, gây ra bệnh tật, mệt mỏi. Dưới đây là một số tác nhân gây tổn thương thận mà các chuyên gia sức khỏe và dinh dưỡng luôn cảnh báo:
1. Ô nhiễm môi trường
Với sự phát triển của công nghiệp, vấn đề ô nhiễm không khí ngày càng trở nên nghiêm trọng và đang gây nguy hiểm nghiêm trọng cho sức khỏe của mọi người.
Khu vực có mức ô nhiễm không khí cao nhất là phía Đông Địa Trung Hải và Đông Nam Á. Theo hướng dẫn của WHO, Hà Nội có đến 91% số ngày có nồng độ bụi PM2.5 vượt chuẩn. Bụi PM2.5 là các hạt bụi có kích thước nhỏ hơn 2,5 m, bằng khoảng 1/30 sợi tóc con người. Loại bụi này hình thành từ các chất như Cacbon, Sunphua, Nitơ và các hợp chất kim loại khác, lơ lửng trong không khí. Bụi PM2.5 có khả năng len sâu vào phổi và đi trực tiếp vào m.áu có khả năng gây ra hàng loạt bệnh về ung thư và hô hấp.
Nghiên cứu cho thấy rằng có một mối quan hệ giữa việc tiếp xúc lâu dài với PM2.5 và nguy cơ bệnh viêm thận màng. Do đó, trong những ngày sương mù dày đặc, người dân nên hạn chế ở ngoài trời lâu. Nếu thực sự cần thiết phải ra ngoài, hãy chắc chắn chuẩn bị cho mình một chiếc khẩu trang dày dặn.
2. Nhiệt độ lạnh dẫn đến huyết áp tăng
Nhiều người thấy rằng huyết áp dễ dàng vượt khỏi tầm kiểm soát trong mùa đông, đó là do nhiệt độ mùa đông thấp hơn, kích thích co mạch và huyết áp cao hơn.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng huyết áp mùa đông cao hơn 6-12mmHg so với mùa hè và nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch và mạch m.áu não cao gấp đôi vào mùa hè. Huyết áp quá cao cũng có thể làm tổn thương chức năng thận.
Để ngăn ngừa điều này xảy ra, bước đầu tiên là phát hiện kịp thời khi huyết áp có dấu hiệu bất thường và điều chỉnh thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ.
Bên cạnh đó, những người huyết áp cao cần tránh muối trong chế độ ăn hằng ngày. Nếu có thể kiểm soát lượng muối dưới 3g mỗi ngày, huyết áp sẽ nằm trong tầm kiểm soát.
3. Lẩu
Đối với nhiều người, mùa đông là thời điểm thích hợp nhất để ăn lẩu. Tuy nhiên, món ăn này là một chế độ ăn giàu protein, muối, gluten cao điển hình. Lẩu còn được đi kèm với các thức uống như bia và nước ngọt có gas, không hề thân thiện với thận.
Ăn lẩu thường xuyên tăng nguy cơ mắc bệnh gút, huyết áp cao, nếu ăn quá nhiều sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng của thận. Nếu bạn thực sự muốn ăn lẩu, hãy nêm nếm nước lẩu không quá mặn, cho nhiều cà chua, rau, hạn chế ăn thịt và uống nước lẩu.
4. Cảm lạnh
Khi trời lạnh, chênh lệch nhiệt độ trong nhà và ngoài trời lớn, đồng thời không khí lưu thông kém hơn là nguyên nhân gây ra bệnh cảm lạnh.
Đối với những người thận yếu, mỗi đợt cảm lạnh có thể khiến căn bệnh tái phát hoặc thậm chí trở nên tồi tệ hơn. Một khi bị cảm lạnh, người bệnh cần tìm tư vấn y tế kịp thời và chủ động thông báo cho bác sĩ về t.iền sử bệnh thận. Bất kỳ liệu trình điều trị kéo dài, hoặc kết hợp nhiều loại thuốc cảm lạnh, có thể dẫn đến tổn thương thận nghiêm trọng hơn.
Cách tốt nhất để đối phó với cảm lạnh là có biện pháp phòng ngừa như tập thể dục thường xuyên, chế độ ăn uống khoa học, xây dựng sức đề kháng mạnh mẽ để hỗ trợ thận.
5. Ăn nhiều, ít vận động
Hầu hết mọi người đều ít vận động và dễ tăng cân hơn trong mùa lạnh, vì khi nhiệt độ hạ xuống mọi người có xu hướng ăn một số thực phẩm năng lượng cao một cách vô thức. Kết hợp với trọng lượng nặng của quần áo mùa đông, rất bất tiện cho việc hoạt động hoặc tập thể dục.
Chất béo là một vũ khí tuyệt vời để chống lại gió lạnh, nhưng nó cũng là một trong những kẻ g.iết thận. Chất béo quá mức có thể gây viêm trong cơ thể, ảnh hưởng đến sức khỏe thận. Dữ liệu cho thấy những người béo phì có nguy cơ mắc bệnh thận cao hơn 23% so với người bình thường.
Do đó, nếu bạn muốn chống lại tác hại của chất béo đối với thận, hãy kiểm soát lượng thức ăn của mình và vận động thường xuyên.
6. Thuốc bổ
Theo nhiều người, mùa đông là thời điểm tốt để bổ sung dinh dưỡng. Tuy nhiên, khi thận đã bị tổn thương, bạn cần hết sức cẩn thận đừng vô tình cho phép các chất dinh dưỡng trong thực phẩm bổ sung tăng gánh nặng cho thận, dẫn đến suy thận cấp.
Làm gì để bảo vệ thận trong mùa đông?
– Theo dõi huyết áp hàng ngày và điều chỉnh thuốc hạ huyết áp theo hướng dẫn của bác sĩ;
– Đeo khẩu trang để đi ra ngoài, tránh xa các mối nguy hiểm của khói bụi và vi khuẩn lạnh;
– Hạn chế hút thuốc và uống rượu, bia;
– Chế độ ăn ít muối, tránh các loại thực phẩm ngâm và nhiều loại gia vị;
– Tập thể dục, không chỉ có thể tăng sức đề kháng, mà còn giảm cân hiệu quả;
An An (Dịch theo QQ)
Theo vietnamnet
Sớm hỏng thận vì những “chuyện nhỏ”
Một vài thói quen không tốt trong ăn uống, khi ngồi làm việc hay thiếu cẩn trọng trong việc làm đẹp… khiến người trẻ sớm bị suy thận
Sau khi có kết quả kiểm tra sức khỏe định kỳ theo chương trình của cơ quan, anh Trần Trung A. (35 t.uổi, ngụ quận Gò Vấp, TP HCM) cuống cuồng đi xét nghiệm khắp nơi do nồng độ creatinine trong m.áu của anh bị cao, biểu hiện suy thận cấp.
Suy thận do khô bò và giảm cân
“Nghe đến chữ suy thận, tôi rụng rời vì nghĩ đó chỉ là bệnh của người già. Tôi đi khám lại 2 cơ sở y tế khác kết quả vẫn vậy…” – anh A. cho biết. Sau khi được bác sĩ (BS) tư vấn, anh A. bắt đầu thay đổi cách ăn uống, bởi BS bảo sở thích ăn mặn của anh A. có thể là một trong những nguyên nhân dẫn đến hỏng thận sớm. Anh A. rất thích các món ăn nêm nếm đậm đà và hay có tật ăn vặt đậu phộng muối, khô bò… mỗi khi ngồi làm việc hay những lúc rảnh rỗi.
Cách đây không lâu, Bệnh viện (BV) Bình Dân TP HCM tiếp nhận bệnh nhân nữ 22 t.uổi ở Bình Dương nhập viện trong tình trạng xuất huyết tiêu hóa, suy gan cấp, suy thận, tính mạng bị đe dọa do uống thuốc giảm cân không rõ xuất xứ. Dù được tích cực cấp cứu, bệnh nhân qua cơn nguy kịch song chức năng thận không còn khả năng phục hồi. Trước đó, bệnh viện này cũng điều trị 2 trường hợp khác dùng thuốc giảm cân, dẫn đến tổn thương thận mất khả năng hồi phục.
Bệnh nhân chạy thận tại một bệnh viện huyện thuộc tỉnh Nam Định. (Ảnh chỉ có tính minh họa). Ảnh: NGỌC DUNG
Có thể nói một trong những nguyên nhân gây suy thận cấp các BS thường gặp là sử dụng thuốc bừa bãi, từ thuốc giảm đau, hạ sốt cho đến các thuốc chữa bệnh, thuốc bổ, thực phẩm chức năng hỗ trợ sức khỏe…
BS Trương Quang Anh Vũ, Trưởng Phòng Kế hoạch – Tổng hợp, BV Thống Nhất, cảnh báo việc uống thuốc, bao gồm thuốc tây và thuốc đông y nếu không theo toa của bác sĩ thì hiểm họa khôn lường. Ngay cả thực phẩm chức năng, thuốc bổ cũng chỉ nên dùng khi thực sự có vấn đề về sức khỏe và nên hỏi ý kiến BS, nhất là khi đang có bệnh mạn tính.
Một thứ hay bị lạm dụng nữa là rượu thuốc, đặc biệt là nhóm rượu ngâm động vật. “Lạm dụng những thứ kể trên thì không chỉ thận mà tất cả các cơ quan khác trong cơ thể đều có thể đối diện với nguy cơ bị tổn thương, suy giảm chức năng. Ngoài ra, thói quen ăn mặn ở nhiều người Việt Nam cũng là một trong những yếu tố gây hại cho thận, khiến thận quá tải và sớm gặp vấn đề” – BS Anh Vũ nhấn mạnh.
Suy thận vì rượu thuốc
Từng cấp cứu cho không ít trường hợp suy thận cấp do ngộ độc mật cá trắm, BS Nguyễn Trung Cấp, Trưởng Khoa Cấp cứu – BV Bệnh nhiệt đới trung ương, cảnh báo mật cá trắm có nguy cơ gây suy thận rất cao (kể cả với người khỏe mạnh) do chất độc trong mật cá trắm có thể gây tắc ống thận cấp dẫn đến suy thận.
Người dân Việt Nam có thói quen ăn mật một số loại cá hoặc pha cùng rượu để uống vì nghe những lời đồn thổi về công dụng trị bệnh của mật cá như chữa đau nhức xương khớp và cả bệnh lý tim mạch, hen suyễn… Tuy nhiên, có công dụng hay không thì chưa rõ, chỉ biết nhiều nạn nhân sau khi dùng rượu mật cá đã phải nhập viện cấp cứu vì suy thận cấp.
Cũng theo BS Nguyễn Trung Cấp, một số loại thực vật hay côn trùng, thuốc bổ, thuốc tễ có chứa kim loại (chì) cũng có thể gây ra tình trạng suy gan cấp, suy thận cấp cho người sử dụng.
“Suy thận thường có 2 giai đoạn, khởi đầu là suy thận cấp, sau đó có thể hồi phục hoặc nếu không hồi phục sẽ trở thành suy thận mạn và bệnh nhân phải chạy thận suốt đời. Nguy hiểm hơn, nếu suy đa tạng do ngộ độc nhiều cơ quan, người bệnh có thể t.ử v.ong. Bản thân những người thận vốn đã yếu hoặc đã mắc bệnh, việc sử dụng các loại thuốc, thực phẩm bừa bãi có thể khiến thận yếu hơn, dẫn tới suy thận” – BS Cấp khuyến cáo.
Theo các BS, do tính chất công việc nên hiện nay nhiều bạn trẻ rất lười uống nước. Thậm chí có người còn không uống nước vì ngại phải đi vệ sinh hoặc đôi khi còn nhịn tiểu. Thói quen này được lặp đi lặp lại sẽ dẫn đến tình trạng cơ thể không đủ nước, chức năng bài tiết của thận bị suy giảm. Việc nhịn tiểu cũng sẽ tạo ra một áp lực lớn lên thận và bàng quang, gây ra những bệnh lý ở các bộ phận này.
Để phòng nguy cơ suy thận, nên uống đủ lượng nước cần thiết mỗi ngày (từ 1,5-2 lít nước) để hỗ trợ cho chức năng bài tiết của thận. Không ăn quá mặn, chỉ nên cung cấp cho cơ thể 5-6 g muối mỗi/ngày, số muối này là tính trên tổng lượng thức ăn mỗi ngày chứ không phải là số lượng được nêm nếm. Số lượng 5-6 g muối là tương đương khoảng 1 muỗng cà phê (loại muỗng hay dùng uống cà phê đá).
Dấu hiệu nhận biết suy thận
Theo BS Trương Quang Anh Vũ, nếu đi khám sức khỏe và có kết quả đạm niệu trên 30 mg/24 giờ, có cặn lắng hoặc điện giải bất thường trong nước tiểu, độ lọc cầu thận giảm dưới 60 ml/phút/1,73 m2, có bất thường về mô bệnh học hoặc cấu trúc hình ảnh học… là đã bị suy thận. Cần phải thay đổi ngay lối sống, dinh dưỡng và tái khám sau đó.
NGỌC DUNG – ANH THƯ
Theo nguoilaodong
