Với những trường hợp có nguy cơ tai biến cao, nếu cố áp dụng gây tê tủy sống sẽ gây nguy hiểm cho cả mẹ và con như gây ra m.áu, tụt huyết áp nặng, ngừng tuần hoàn, ngừng tim. Trường hợp không được xử lý kịp thời, nguy cơ t.ử v.ong mẹ là rất lớn.
95% sử dụng phương pháp gây tê tủy sống khi mổ đẻ
Theo PGS.TS Trần Danh Cường, Giám đốc Bệnh viện Phụ sản Trung ương, hiện nay, tỷ lệ mổ lấy thai tại Việt Nam đang có xu hướng gia tăng. Dù chưa có con số thống kê chính thức về tỷ lệ mổ lấy thai, song tỷ lệ này đang ở mức cao, có nơi lên tới 60%. Trung bình tại TP Hồ Chí Minh, tỷ lệ mổ đẻ khoảng 30%, còn ở Bệnh viện Phụ sản Trung ương, con số này ở mức gần 50%.
Tuy nhiên trên thực tế, thời gian qua, tại các địa phương xảy ra khá nhiều trường hợp tai biến sản khoa , t.ử v.ong mẹ và trẻ sơ sinh có liên quan đến tai biến sau phẫu thuật mổ lấy thai.
Mới đây nhất là tai biến trong mổ đẻ khiến 2 sản phụ t.ử v.ong, 1 sản phụ nguy kịch tại Bệnh viện Phụ nữ Thành phố Đà Nẵng (các ngày 22/10 và 17/11/2019). Dù chưa có kết luận chính thức của vụ việc nhưng theo báo cáo của Sở Y tế Đà Nẵng gửi Bộ Y tế, các ca tai biến này đều có đặc điểm chung là xảy ra sau khi gây tê tủy sống trong mổ lấy thai.
95% sử dụng phương pháp gây tê tủy sống khi mổ đẻ. Ảnh minh họa
Theo các bác sĩ, gây tê tủy sống khi mổ đẻ là phương pháp gây tê vùng, được thực hiện bằng cách tiêm thuốc vào vùng dịch não tủy ở vị trí giữa lưng để gây tê cục bộ. Phương pháp này giúp sản phụ vẫn giữ được tỉnh táo, điều hòa huyết áp và nhịp tim trong quá trình mổ lấy thai, đồng thời giảm thiểu xác suất nguy hiểm xảy ra cho trẻ tới mức thấp nhất có thể.
Trên thế giới cũng như ở Việt Nam, gây tê tủy sống là phương pháp được sử dụng phổ biến trong mổ đẻ, chiếm hơn 95%. Gần 5% còn lại là những trường hợp đặc biệt, có nguy cơ xảy ra tai biến cao, phải dùng phương pháp gây mê toàn thân.
Gây tê tủy sống không được dùng trong trường hợp nào?
Qua công tác theo dõi, giám sát và thẩm định tình trạng t.ử v.ong mẹ tại các địa phương, Bộ Y tế đã từng ban hành công văn yêu cầu các đơn vị y tế có triển khai phẫu thuật lấy thai (trong và ngoài công lập), không sử dụng phương pháp gây tê tủy sống ở các sản phụ có rau t.iền đạo thể trung tâm hoặc bán trung tâm, rau bong non, t.iền sản giật nặng, sản giật.
Với những trường hợp dễ xảy ra tai biến kể trên phải áp dụng phương pháp gây mê nội khí quản (gây mê toàn thân) để đảm bảo an toàn. Nếu cố áp dụng gây tê tủy sống sẽ gây nguy hiểm cho cả mẹ và con như gây ra m.áu, tụt huyết áp nặng, ngừng tuần hoàn, ngừng tim. Trường hợp không được xử lý kịp thời, nguy cơ t.ử v.ong mẹ là rất lớn.
Thực tế, theo GS.TS Nguyễn Viết Tiến, nguyên Thứ trưởng Bộ Y tế, đã từng có một số trường hợp gặp biến chứng do phương pháp gây tê tủy sống khi mổ lấy thai cho những sản phụ có nguy cơ tai biến cao. Khi xảy ra sự cố, ngay cả ở những bệnh viện tuyến Trung ương với những máy móc, thiết bị hiện đại đôi khi còn xử lý không kịp. Do đó, với những bệnh viện tuyến dưới, việc cứu người mẹ là điều vô cùng khó khăn.
Nhiều nguy cơ tiềm ẩn khi đẻ mổ
Trong y khoa, mổ đẻ chỉ được các bác sĩ chỉ định trong các trường hợp như: Thai phụ có những bệnh lý như cao huyết áp, huyết áp tăng cao không điều chỉnh được bằng thuốc gây nguy hiểm cho cả mẹ và thai nhi; thai phụ sinh khó, kéo dài thời gian chuyển dạ hay thai nhi bị kém phát triển trong tử cung, quá ít nước ối, có dấu hiệu suy thai, cần phải đưa thai ra ngay, nếu không sẽ nguy hiểm cho tính mạng của thai nhi.
Theo PGS.TS Trần Danh Cường, mổ lấy thai có nhiều biến chứng hơn đẻ thường. Khi sinh mổ, người mẹ có thể bị những tai biến do gây mê hay do phẫu thuật. Người mẹ sẽ mất m.áu nhiều hơn. Sau mổ có thể bị biến chứng n.hiễm t.rùng vết mổ nên khả năng phải dùng kháng sinh nhiều hơn và lâu hơn.
Bên cạnh đó, thời gian hồi phục sức khỏe của người mẹ sẽ lâu hơn kéo theo thời gian phải nằm viện cũng dài hơn. Hơn nữa, sẹo mổ trên thân tử cung có thể bị nứt trong những thai kỳ sau. Vết mổ trên tử cung cũng có thể gây ra dính ruột, tắc ruột đối với bà mẹ.
Còn với đ.ứa t.rẻ, nếu sinh mổ khi trẻ chưa đủ tháng, trẻ có khả năng bị suy hô hấp cấp. Ngoài ra, nếu non tháng, trẻ cũng dễ bị hạ thân nhiệt, xuất huyết não, vàng da nhân, n.hiễm t.rùng huyết.
Mai Thùy
Theo giadinh.net
Thuốc tê Bupivacaine nghi làm sản phụ t.ử v.ong, Bộ Y tế ra công văn hỏa tốc
Bộ Y tế đã có công văn hỏa tốc về việc đảm bảo cung ứng thuốc tiêm chứa Bupivacaine. Đây là thuốc gây tê đã được BV Phụ nữ Đà Nẵng sử dụng khi mổ sinh khiến một sản phụ t.ử v.ong, một sản phụ nguy kịch.
Liên quan đến vụ một sản phụ t.ử v.ong, một sản phụ nguy kịch khi sinh tại BV Phụ nữ Đà Nẵng nghi do thuốc tê, ngày 23/10, Bộ Y tế đã có công văn hỏa tốc về việc đảm bảo cung ứng thuốc tiêm chứa Bupivacaine.
Theo đó, Bộ Y tế yêu cầu Sở Y tế các tỉnh, thành chỉ đạo các cơ sở khám chữa bệnh trên địa bàn khẩn trường rà soát công tác mua sắm thuốc, đảm bảo cung cứng kịp thời trong trường hợp cần thay thế thuốc đã trúng thầu và chủ động liên hệ với các cơ sở kinh doanh thuốc để được cung ứng.
Bộ Y tế đề nghị các BV thuộc Bộ khẩn trương rà soát công tác mua sắm thuốc, đảm bảo cung ứng kịp thời trong trường hợp thay thế thuốc đã trúng thầu, chủ động liên hệ với các cơ sở kinh doanh thuốc để được cung ứng. Trong trường hợp không lựa chọn được nhà thầu cung ứng thuốc thông qua hình thức đấu thầu rộng rãi, các cơ sở y tế có thể áp dụng các hình thức lựa chọn nhà thầu phù hợp hơn như mua sắm trực tiếp, chỉ định thầu rút gọn theo quy định của Luật Đấu thầu.
Bộ Y tế yêu cầu khẩn trương rà soát thuốc tiêm chứa Bupivacaine
Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) cũng cung cấp thông tin về các cơ sở y tế, nhà thầu, thuốc tiêm chứa Bupivacain trúng thầu năm 2018-2019 và thông tin về cơ sở sản suất thuốc chứa Bupivacain đang được lưu hành tại Việt Nam để các cơ sở y tế liên hệ, thực hiện mua thuốc đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh của nhân dân.
Bộ Y tế cũng yêu cầu các đơn vị sản xuất, nhập khẩu khẩn trương rà soát tình hình tồn kho, đảm bảo cung ứng thuốc, chủ động tăng cường nguồn cung ứng trong trường hợp có nhu cầu thay thế thuốc.
Trong quá trình triển khai nếu gặp vướng mắc cần báo cáo ngay về Bộ Y tế để phối hợp giải quyết.
Trước đó, như PNVN đã thông tin, ngày17/11, BV Phụ nữ Đà Nẵng tiếp nhận sản phụ V.T.N.S. (33 t.uổi, ở quận Cẩm Lệ) mang thai 38 tuần 3 ngày trong trạng thái chuyển dạ, thai to, đa ối. Đến 11h20, các bác sĩ tiến hành gây tê tủy sống, mổ lấy thai nhi. Đến cuối ca mổ, bệnh nhân có biểu hiện duỗi thẳng 2 chi dưới từng cơn, mạch tăng nhanh nên được chuyển sang BV Phụ sản-Nhi Đà Nẵng. Tuy nhiên, đến khoảng 20h cùng ngày, sản phụ t.ử v.ong.
Cũng trong ngày 17/11, BV tiếp nhận sản phụ N.T.H (33 t.uổi, trú quận Liên Chiểu), mang thai 37 tuần 1 ngày. Sản phụ nhập viện lúc 10h50 trong tình trạng chuyển dạ. Đến 15h cùng ngày thì được chuyển vào phòng mổ. Sau khi gây tê tủy sống, sản phụ có biểu hiện tê, đau vùng mông, khó chịu, bứt rứt. Ngay sau đó, BV đã chuyển sản phụ sang BV Đà Nẵng cấp cứu. Hiện tại, sản phụ vẫn trong tình trạng nguy kịch.
Linh Trần
Theo phunuvietnam
