(Dân trí) – Trên 90% bênh ung thư la do môi trương. Nhin ơ môt goc đô nao đo thi la tin tôt bơi vi co nghia răng hâu hêt cac bênh ung thư không phai do gen va co thê ngăn chăn đươc.
Ai cung biêt khoi thuôc la, amiang va anh sang tư ngoai la nhưng yêu tô co thê gây ung thư nhưng môt sô chât khac ma chung ta nghi răng chung kho hiên diên trong ngôi nha, đô dung như:
Bisphenol A va chai nhưa
Bisphenol A (BPA) la môt chât nhân tao dung trong san xuât nhưa. Đây la môt chât quen thuôc trong thê giơi hiên đai, đong vai tro quan trong trong nhiêu đô vât, tư the thanh toan đên nôi thât ô tô va ca binh sưa tre em.
Nhưng nêu BPA xâm nhâp vao cơ thê thi no se hoat đông như hormone oestrogen va co thê gây rôi loan sinh hoc, lam tăng nguy cơ ung thư vu.
Con đương nhiêm đôc: Nêu nhưa chưa chât BPA bi lam nong, chât BPA se thôi ra. Vi như nêu ban rot sưa nong vao binh sưa, chât BPA se thôi nhiêm vao sưa vơi ti lê cao gâp 55 lân so vơi sưa lanh.
Cach phong tranh: Se co rât it nguy cơ nêu như ban không đun nong cac binh sưa.
Nhưng loai nhưa mêm lam tư PC (polycarbonate) se không co hai nhưng lưu y la nêu dung đi dung lai nhiêu lân thi cac chai nhưa đưng nươc tinh khiêt, nươc khoang nay co thê bi nhiêm khuân.
Môt nguyên tăc chung khi sư dung đô nhưa la tranh lam nong chai. Nêu muôn hâm nong sưa, hay dung binh thuy tinh. Co thê cho nươc sôi hay sưa nong vao trong cac vât dung khac va đê mat trươc khi rot vao chai nhưa.
Chât hoa deo va mang boc thưc phâm
Chât hoa deo la nhưng chât hoa hoc co tên DEHP, DEHA, dung đê lam nhưa mêm va “dinh” hơn – đo la ly do tai sao chung ta rât kho keo phăng mang thưc phâm môt khi chung đa dinh vao nhau. Cac nghiên cưu cho thây chung đa gây ra ung thư ơ đông vât.
Con đương nhiêm đôc: Chât hoa deo co thê thôi nhiêm vao thưc phâm khi ta boc chung, đăc biêt la cac thưc phâm co chât beo như phô mai va thit. Qua trinh nay se đươc đây nhanh ơ nhiêt đô cao, chăng han như khi cho thưc phâm boc trong mang boc vao lo vi song.
Cach phong tranh: Sau khi thưc hiên cac thi nghiêm đôi vơi nhiêu loai mang boc thưc phâm khac nhau, TT Nghiên cưu Ung thư Nam Phi (CANSA) khăng đinh răng chi co duy nhât loai mang boc Gladwrap la không co cac chât đôc hai kê trên.
Ngoai ra, co thê tranh dung mang boc thưc phâm băng cach cho thưc phâm vao đô đưng băng thuy tinh, hôp đưng băng nhưa.
Chât beo trans
Chât beo trans, axit beo trans la chât sinh ra khi chuyên hoa dâu thưc vât thanh bơ thưc vât (margarine). Nhưng năm 1990, cac nha khoa hoc nhân thây chât beo trans lam tăng nguy cơ măc cac bênh mach vanh. Hiên chât beo trans đươc khăng đinh la co liên quan vơi ung thư vu va ung thư tuyên tiên liêt.
Con đương nhiêm đôc: Ban co thê “nap” chât beo trans vao cơ thê tư nhiêu loai margarine va rât nhiêu loai thưc phâm nương, ran.
Cach phong tranh: Rât may la margarine đươc lam bơi tâp đoan Unilever không co chât beo nay. Cac nhan hiêu tin cây gôm Flora, Rama, Stork va Spar.
Acrylamide
Acrylamide la môt chât hoa hoc ma hinh thanh tư phat trong thưc phâm carbonhydrate ơ nhiêt đô cao, đăc biêt la cac loai khoai tây chiên va ca phê.
Acrylamide đươc cho la môt chât sinh ung thư, liên quan vơi bênh ung thư thân, ung thư mang trong da con. No cung la môt chât đôc thân kinh.
Cach phong tranh: Hay tư tiêt chê ban thân, tranh uông ca phê vao buôi sang nhưng không co nghia la phai tư bo hoan toan. Nhưng vơi cac loai chip khoai tây thi tôt nhât la hoc cach sông ma không co chung.
Dioxin
Dioxin thuôc nhom chât đôc clo, la san phâm cua nhiêu qua trinh công nghiêp như đôt rac hay tây trăng chât sơi.
Cung như hâu hêt cac đôc chât khac, dioxin tôn tai rât lâu trong môi trương va xâm nhâp vao cơ thê qua đương thưc phâm. Chung đươc hoa tan trong chât beo, vi vây co thê tich luy trong cơ thê ngươi va đông vât. Điêu nay co nghia chi cân môt lương rât nho dioxin trong thưc phâm (thit va sưa) la đu gây bênh cho con ngươi nêu ăn thương xuyên va lâu dai.
Chung la thu pham gây ung thư, cac di tât thai nhi va cac vân đê môi trương.
Cach phong tranh:
– Giam ăn cac loai mơ đông vât va chon sưa it beo
– Không đôt rac va tranh xa nhưng khu vưc dung đê thiêu đôt rac.
Nhân Ha
Theo Health24