Thời tiết miền Bắc theo dự báo sẽ tiếp tục đối mặt với nhiều biến động. Theo khuyến cáo từ Bộ Y tế, giao mùa là thời điểm các bệnh lây nhiễm qua đường hô hấp có nguy cơ bùng phát, trong đó có cúm mùa (bao gồm cúm A và cúm B).
Cúm mùa – mối nguy tiềm ẩn cho người cao t.uổi
PGS.TS.BS Vũ Thị Thanh Huyền, Tổng Thư ký Hội Lão khoa Việt Nam, Bệnh viện Lão khoa trung ương chia sẻ: “Cúm mùa không phải là “bệnh vặt” như nhiều người vẫn lầm tưởng. Đối với người cao t.uổi, hệ miễn dịch suy yếu họ dễ mắc cúm và có nguy cơ cao gặp biến chứng nặng, thậm chí t.ử v.ong do cúm mùa gây ra”.
Người cao t.uổi hệ miễn dịch suy yếu, dễ mắc cúm và có nguy cơ cao gặp biến chứng nặng liên quan cúm (Ảnh: Adobe Stock).
Cúm mùa có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm cho người cao t.uổi như tăng gấp 8 lần nguy cơ đột quỵ; tăng gấp 10 lần nguy cơ đau tim, nhồi m.áu cơ tim; tăng gấp 8 lần nguy cơ viêm phổi; tăng 74% nguy cơ biến cố bất thường liên quan đến bệnh đái tháo đường.
Đối với người trên 60 t.uổi, mắc bệnh lý nền như bệnh tim mạch, đái tháo đường, COPD… thì nguy cơ t.ử v.ong do cúm cũng cao hơn, chẳng hạn như: Nguy cơ t.ử v.ong tăng gấp 5 lần đối với bệnh nhân tim mạch; đối với bệnh nhân có bệnh phổi mạn tính thì nguy cơ t.ử v.ong tăng 12 lần. Tỷ lệ này thậm chí gấp 20 lần đối với bệnh nhân có bệnh lý nền, bao gồm cả bệnh tim mạch và bệnh phổi.
Cúm mùa và những con số đáng báo động
Theo thống kê của Bộ Y tế, trong năm 2023, số ca mắc cúm mùa tại Việt Nam tăng 20% so với năm 2022. Trong đó, nhóm người cao t.uổi chiếm tỷ lệ cao nhất trong số các ca nhập viện và t.ử v.ong do cúm mùa.
Bệnh viện Bệnh nhiệt đới trung ương đang điều trị cho hơn 10 ca mắc bệnh cúm A trong tình trạng nặng, đáng lo ngại khi có 2 trường hợp nhiễm cúm A nguy kịch đang phải lọc m.áu, thở máy tại Khoa Hồi sức tích cực là người cao t.uổi.
Tiêm phòng cúm – giải pháp bảo vệ khỏi nhiễm cúm và các biến chứng liên quan
PGS.TS.BS Vũ Thị Thanh Huyền khẳng định: “Tiêm phòng cúm là biện pháp hữu hiệu nhất để bảo vệ người cao t.uổi khỏi cúm mùa, giảm tỷ lệ nhập viện, t.ử v.ong do cúm mùa gây ra”.
PGS.TS.BS Vũ Thị Thanh Huyền, Tổng Thư ký Hội Lão khoa Việt Nam, Bệnh viện Lão khoa trung ương.
Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) và Bộ Y tế, người cao t.uổi và người có bệnh lý nền là nhóm ưu tiên hàng đầu cần được tiêm phòng cúm mùa hằng năm.
Trước điều kiện thời tiết thất thường như hiện tại, hãy chủ động bảo vệ sức khỏe của người cao t.uổi bằng việc tiêm phòng cúm mùa. Bên cạnh đó, người thân/người chăm sóc cũng cần tiêm phòng cúm mùa để tránh lây cho người lớn t.uổi trong nhà.
Phổi trắng xóa vì mắc cúm A
Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương tiếp nhận nhiều trường hợp nhiễm cúm A, chỉ sau ít ngày đã phải đặt ống thở máy vì tình trạng suy hô hấp diễn biến nặng.
Có trường hợp phổi trắng xóa trên phim chụp X-quang, tổn thương phổi tới 60%, lan tỏa hai bên.
Gần đây, một người phụ nữ 59 t.uổi (ở Thái Nguyên) được chuyển đến Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương trong tình trạng suy hô hấp do nhiễm cúm A trên nền cơ địa béo phì, tiểu đường và tăng huyết áp. Hai ngày sau khi nhập viện, bệnh diễn biến rất nhanh, đặc biệt là tổn thương phổi. Bệnh nhân phải đặt ống thở máy.
Sau 1 tuần điều trị tích cực, phổi của bệnh nhân vẫn phụ thuộc hoàn toàn vào thở máy. Cùng đó, bệnh nhân còn gặp tình trạng sốc n.hiễm t.rùng.
Không chỉ riêng trường hợp trên, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương đã từng tiếp nhận nhiều trường hợp nhiễm cúm A, chỉ sau ít ngày đã phải đặt ống thở máy vì tình trạng suy hô hấp diễn biến nặng. Có trường hợp phổi trắng xóa trên phim chụp X-quang, tổn thương phổi tới 60% lan tỏa hai bên.
Cúm A là bệnh n.hiễm t.rùng đường hô hấp cấp tính do virus, có khả năng lây nhiễm cao và lan rất nhanh trong cộng đồng. (Ảnh minh họa).
Các bác sĩ của bệnh viện cho biết, gần đây số ca nhiễm cúm A và cúm B gia tăng nhanh chóng. Hiện bệnh viện đang điều trị cho nhiều bệnh nhân cúm A nặng, trong số đó khoảng 50% bệnh nhân kèm theo bệnh lý nền, nhiều trường hợp phải thở máy.
Theo bác sĩ Phạm Văn Phúc, Phó trưởng Khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, hai đối tượng có nguy cơ cao diễn biến nặng khi mắc cúm A là t.rẻ e.m và người cao t.uổi có bệnh nền.
Theo đó, cúm A là một loại cúm mùa có biểu hiện giống với các loại cúm thông thường nhưng có biến chứng nguy hiểm hơn nếu không được chữa trị kịp thời và đúng cách. Đây là bệnh n.hiễm t.rùng đường hô hấp cấp tính do virus, có khả năng lây nhiễm cao và lan rất nhanh trong cộng đồng.
Người mắc các bệnh nền liên quan trực tiếp đến hô hấp là tim mạch (cao huyết áp, bệnh mạch vành…) và phổi (viêm phế quản, phổi tắc nghẽn mãn tính…). Do đó, cơ địa bệnh nền là một trong những nguyên nhân chính khiến các bệnh nhân cúm A diễn biến nặng rất nhanh.
Cũng theo bác sĩ Phúc, virus cúm A có nhiều trong trong dịch tiết nước bọt, nước mũi. Đường lây truyền phổ biến nhất của bệnh cúm A là qua đường giọt b.ắn. Khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc nói chuyện, giọt b.ắn sẽ chạm vào miệng, mũi của người đối diện khiến mắc bệnh, hoặc cũng có thể do chạm vào đồ dùng có dính virus rồi đưa lên mũi, miệng.
“Bệnh cúm A thường xuất hiện vào thời điểm thời tiết chuyển mùa, với các triệu chứng rất dễ nhầm lẫn với cúm thông thường như ho, chảy mũi, nghẹt mũi, đau đầu, sốt, mệt mỏi, hắt hơi, đau họng, đau nhức cơ thể…”, bác sĩ Phúc thông tin.