Khi thai phụ mắc bệnh Rubella, khả năng trẻ bị dị tật bẩm sinh nói chung và bệnh tim bẩm sinh do Rubella nói riêng sau khi sinh là rất lớn.
Bệnh tim bẩm sinh gây nên nhiều ảnh hưởng lâu dài và nghiêm trọng với sức khỏe của trẻ. Do đó, cần phòng tránh sớm không để bệnh Rubella xảy ra, tránh biến chứng bệnh tim bẩm sinh.
Đối tượng phụ nữ mắc bệnh Rubella trong thai kỳ, nguy cơ xảy ra biến chứng của bệnh Rubella lại càng cao, được quan tâm hàng đầu là nguy cơ dị tật bẩm sinh ở trẻ sau khi sinh ra.
Trong đó, bệnh tim bẩm sinh do Rubella như thông liên buồng tim, còn ống động mạch, tăng áp phổi,… là một trong các vấn đề tim mạch nổi bật nhất ở các trẻ sinh ra có mẹ bị nhiễm Rubella khi mang thai.
1. Vì sao Rubella gây bệnh tim bẩm sinh?
Khi thai phụ bị nhiễm Rubella, virus có thể theo m.áu của thai phụ di chuyển đến nhau thai, sau đó qua nhau thai và di chuyển qua nhau thai để tới thai nhi. Khi tới thai nhi, virus nhân lên ở trong cơ thể thai nhi. Trong khi đó, các thành phần của tim như van tim hay vách ngăn tim đều là những thành phần dễ bị tổn thương bởi các yếu tố xâm nhập. Nhất là ở trong giai đoạn đầu mới biệt hóa thì các thành phần này lại càng dễ dàng bị tổn thương hơn.
Người ta cho rằng, cơ sở chủ yếu để gây nên các bệnh lý tim bẩm sinh do biến chứng Rubella ở trẻ chính là sự tổn thương các nội mạch mạch m.áu do virus Rubella.
Bệnh tim bẩm sinh do Rubella có thể xảy ra khi thai phụ mắc bệnh Rubella trong thai kỳ (Ảnh: Internet)
2. Mắc bệnh Rubella giai đoạn nào khiến trẻ dễ mắc bệnh tim bẩm sinh?
Không phải tất cả các giai đoạn của thai kỳ đều có nguy cơ mắc bệnh tim bẩm sinh do Rubella ở trẻ sau khi sinh ra như nhau. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, mắc bệnh Rubella càng sớm trong thai kỳ thì tỷ lệ bị dị tật thai nhi nói chung và tỷ lệ mắc bệnh tim bẩm sinh do Rubella lại càng cao.
Nếu như mắc bệnh Rubella ở trước tuần 13 thai kỳ, tỷ lệ mắc Rubella bẩm sinh khoảng 75% và có khoảng 25% trong số đó có dị tật bẩm sinh, thì nếu mắc Rubella từ tuần thứ 13-18 của thai kỳ tỷ lệ mắc Rubella sẽ giảm xuống còn chỉ 17%. Còn trường hợp mắc bệnh Rubella sau tuần thứ 20 của thai kỳ tỷ lệ mắc Rubella bẩm sinh và dị tật thai nhi là không đáng kể.
Điều này là do giai đoạn đầu của thai kỳ là giai đoạn liên quan nhiều đến sự biệt hóa, hình thành các cơ quan ở thai nhi. Do đó, nếu mắc bệnh Rubella vào giai đoạn này thì nguy cơ dị tật thai nhi và bệnh tim bẩm sinh do Rubella sẽ là rất cao. Nhưng nếu mắc bệnh Rubella vào giai đoạn muộn hơn sau khi các cơ quan đã hoàn tất quá trình biệt hóa cấu trúc thì nguy cơ bị bệnh tim bẩm sinh sẽ giảm xuống rất thấp.
3. Điều trị bệnh tim bẩm sinh do Rubella như thế nào?
Tùy thuộc vào bệnh tim bẩm sinh do Rubella gây nên là gì mà các bác sĩ sẽ có các chỉ định điều trị phù hợp với trẻ.
Nếu tình trạng bệnh tim bẩm sinh do Rubella xảy ra với các bất thường cấu trúc rất nghiêm trọng, chỉ định phẫu thuật ngay là điều cần thiết để phục hồi cấu trúc bình thường của tim. Nhưng nếu các bất thường cấu trúc ở mức cơ thể có thể chịu đựng được, phẫu thuật có thể được trì hoãn lại cho đến khi trẻ đạt đủ các yếu tố để có thể chịu đựng cuộc mổ, giúp tiên lượng cuộc mổ tốt hơn.
Ngoài ra, các loại thuốc khác nhau cũng có thể được chỉ định sử dụng để làm hỗ trợ làm giảm các triệu chứng của bệnh, ngăn tình trạng của bệnh tiến triển xấu hơn trước khi được phẫu thuật hoặc được sử dụng để hỗ trợ kết quả sau khi phẫu thuật.
4. Phòng bệnh tim bẩm sinh do Rubella
Nhìn chung không có bất kỳ phương pháp nào đảm bảo giúp phòng tránh tuyệt đối nguy cơ mắc bệnh tim bẩm sinh do Rubella. Khi bệnh Rubella đã xảy ra trong thai kỳ, điều này đồng nghĩa với việc thai phụ phải chấp nhận nguy cơ dị tật và bệnh tim bẩm sinh do Rubella khi trẻ sinh ra.
Tiêm phòng vaccine giúp tránh mắc bệnh Rubella trong thai kỳ (Ảnh: Internet)
Vì vậy, cách tốt nhất để có thể phòng tránh bệnh tim bẩm sinh do Rubella chính là không được để mắc bệnh trong khi mang thai. Mà cách hiệu quả nhất để phòng tránh bệnh Rubella hiện nay chính là tiến hành tiêm phòng vaccine đầy đủ cho phụ nữ trong độ t.uổi sinh sản. Sau khi tiêm vaccine Rubella, người được tiêm chủng sẽ thu được miễn dịch suốt đời đối với căn bệnh này và sẽ không bị mắc bệnh khi tiếp xúc với nguồn bệnh.
Trong trường hợp đã bị mắc bệnh Rubella khi mang thai, cần căn cứ vào t.uổi thai khi mắc bệnh để đưa ra quyết định tiếp tục hay chấm dứt sớm thai kỳ. Nếu bệnh xảy ra trước tuần thứ 13 thai kỳ, nên chấm dứt thai kỳ ngay lập tức. Nếu bệnh xảy ra từ tuần thứ 13 đến tuần 18 thai kỳ, nên chấm dứt thai kỳ nếu xét nghiệm nước ối có Rubella dương tính, khi âm tính có thể theo dõi tiếp. Và có thể tiếp tục thai kỳ bình thường nếu mắc bệnh sau tuần thứ 20 thai kỳ.
Qua đây có thể thấy rằng, bệnh tim bẩm sinh do Rubella là biến chứng rất nguy hiểm của căn bệnh này, ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe của trẻ sau khi được sinh ra. Do đó, điều cần làm là dự phòng sớm ngay từ ban đầu để ngăn không cho bệnh Rubella xảy ra, từ đó phòng tránh bệnh tim bẩm sinh do Rubella.
Rubella: Tìm hiểu nguyên nhân gây hội chứng Rubella bẩm sinh
Rubella dù là bệnh lành tính nhưng có thể trở nên nghiêm trọng nếu người bệnh mắc hội chứng Rubella bẩm sinh. Vậy nguyên nhân gây hội chứng Rubella bẩm sinh là gì? Rubella bẩm sinh nguy hiểm như thế nào?
Với các đối tượng bình thường, bệnh Rubella không quá nguy hiểm đối với sức khỏe. Nó chỉ xuất hiện các triệu chứng bệnh trong thời gian đầu khi hệ miễn dịch chưa hình thành được kháng thể chống lại căn bệnh này.
Tuy nhiên, nếu phụ nữ mang thai mắc Rubella thì lại rất nguy hiểm bởi vì virus có trong m.áu và có thể đi qua nhau thai để gây bệnh cho thai nhi.
1. Bệnh truyền nhiễm Rubella
Rubella là căn bệnh truyền nhiễm, với phương thức lây truyền là bệnh lây từ người bệnh mang virus sang người khỏe mạnh qua đường hô hấp hoặc từ người mẹ sang thai nhi, trong thời gian từ trước và sau 1 tuần phát ban.
Ổ chứa mầm bệnh Rubella duy nhất là con người và tất cả các đối tượng chưa có miễn dịch với căn bệnh này đều có thể bị mắc bệnh. Tuy nhiên, những trường hợp sau khi mắc bệnh sẽ có miễn dịch bền vững.
2. Nguyên nhân gây hội chứng Rubella bẩm sinh từ mẹ lây truyền qua thai nhi
Điều cần lưu ý là những người phụ nữ đang mang thai mắc rubella cũng có những biểu hiện lâm sàng tương tự với người bình thường nhiễm căn bệnh này. Chỉ có điều đối với sản phụ nhiễm rubella, điều đáng quan tâm nhất chính là virus gây bệnh Rubella đi qua nhau thai, lây truyền qua thai nhi và gây nên hội chứng Rubella bẩm sinh nguy hiểm.
Như vậy, nguyên nhân gây hội chứng Rubella bẩm sinh là do phụ nữ trong thời gian mang thai chưa có miễn dịch với căn bệnh Rubella và tiếp xúc với người bệnh do căn bệnh này lây truyền qua đường hô hấp.
nguyên nhân gây hội chứng Rubella bẩm sinh là do phụ nữ trong thời gian mang thai chưa có miễn dịch với căn bệnh Rubella và tiếp xúc với người bệnh làm lây truyền qua thai nhi – Ảnh Internet
Những trẻ mắc hội chứng Rubella bẩm sinh là những trẻ sinh ra từ người mẹ có t.iền sử nhiễm rubella khi mang thai và có xét nghiệm IgM ( ) với rubella.
Theo các bác sỹ, hội chứng rubella bẩm sinh có thể phân ra thành 2 nhóm:
Nhóm A: tổn thương thính giác, đục thủy tinh thể, glaucoma bẩm sinh, bệnh tim bẩm sinh, bệnh võng mạc sắc tố.
Nhóm B: não nhỏ, viêm não màng não, chậm phát triển, ban tím, gan lách to, vàng da, bệnh xương trong (thấy trong hình ảnh chụp X-quang).
Để chẩn đoán xác định trẻ sơ sinh có mắc hội chứng Rubella bẩm sinh hay không, các bác sỹ sẽ chỉ định xét nghiệm kháng thể trong m.áu cuống rốn, theo đó khẳng định nhiễm hội chứng này khi tìm thấy cả IgG và IgM.
3. Tỷ lệ em bé bị rubella bẩm sinh theo thời gian thai kỳ diễn ra như thế nào?
Các thống kê cho thấy tỷ lệ bé bị rubella bẩm sinh theo thời gian của thai kỳ cụ thể như sau:
– Tháng đầu tiên thai kỳ: Tỉ lệ bé mắc rubella bẩm sinh từ 81 – 90%;
– Tháng thứ hai: 60 – 70%.
– Tháng thứ ba: 35 – 50%.
– Thai 13 – 16 tuần t.uổi: 17%.
– Thai 17 – 20 tuần: 5%.
– Sau tuần thai thứ 20, tỷ lệ trẻ mắc hội chứng Rubella bẩm sinh giảm dần xuống còn 0 – 5%.
Như vậy, nguyên nhân gây hội chứng rubella bẩm sinh chủ yếu là những phụ nữ mang thai trong 3 tháng đầu của thai kỳ, đặc biệt là thai phụ trong tháng đầu tiên thai kỳ nhiễm virus rubella. Có tới 25% các trẻ gặp phải những dị tật nguy hiểm khi mắc hội chứng này. Vì vậy, việc phòng tránh hội chứng Rubella bẩm sinh là cực kỳ cần thiết.
Nguyên nhân gây hội chứng Rubella bẩm sinh là do trẻ bị nhiễm virus từ mẹ trong giai đoạn mang thai – Ảnh Internet.
Như đã nói, hội chứng Rubella bẩm sinh xảy ra là do những người mẹ trong thời gian mang thai, đặc biệt là trong tam cá nguyệt đầu tiên mắc bệnh Rubella do chưa có miễn dịch hoặc do bị lây truyền từ người mắc bệnh. Vì thế, biện pháp phòng ngừa hội chứng này hiệu quả nhất, chủ động nhất chính là tiêm phòng Rubella trước khi mang thai.
Với những phụ nữ dự định sinh con, nên xét nghiệm huyết thanh để kiểm tra đã có miễn dịch với Rubella hay chưa. Trong trường hợp đã có kháng thể và số lượng kháng thể đủ để chống lại bệnh thì không cần phải tiêm phòng bổ sung bởi kháng thể này đủ bảo vệ cơ thể mẹ và bé suốt đời dù tiếp xúc với các tác nhân gây bệnh Rubella.
Cần lưu ý rằng, với những phụ nữ có ý định có thai, cần tiêm phòng vắc xin t.iền sản ít nhất 3 tháng, phụ nữ mới nên có thai. Ngoài ra, miễn dịch của người mẹ truyền cho con có thể bảo vệ trẻ trong vòng 6 đến 9 tháng sau khi sinh. Do đó, phụ huynh cần tiêm vắc xin phòng ngừa rubella cho trẻ từ lúc 12 tháng t.uổi hoặc sớm hơn khi có dịch.
