Chuyên trang Sinh Viên Việt Nam, báo T.iền Phong trò chuyện cùng bác sĩ Trần Quốc Khánh, anh nổi danh trên mạng với rất nhiều bài viết có hàng nghìn like.
Bác sĩ nhận thấy hiện nay đã có nhiều bạn trẻ sinh viên ý thức được việc tập luyện và giữ gìn sức khoẻ, bằng chứng là hầu hết các khu tập thể thao trong các trường đại học cao đẳng đều rất đông các bạn mỗi sáng sớm hay chiều về.
Tuy nhiên, nếu nhìn một cách tổng thể thì vẫn còn rất nhiều bạn trẻ đang lạm dụng sức khoẻ t.uổi trẻ của mình vào nhiều những thói quen không tốt, trong đó nổi bật nhất có thể kể đến thói quen thức quá khuya, thói quen ăn sáng hời hợt hoặc không ăn sáng, chơi điện tử xuyên đêm và đặc biệt là “tệ nạn” uống bia rượu cũng như hút t.huốc l.á.
Chủ quan cá nhân bác sĩ nhận thấy có nhiều bạn sinh viên nam hiện nay dù chỉ mới nhập học một vài năm nhưng đã “xây dựng” cho mình thói quen tụ tập bạn bè tiệc tùng mỗi cuối tuần hay khi có bất kỳ một lý do sự kiện dù lớn hay bé. Và trong những cuộc vui đó, các bạn uống rất nhiều, thậm chí mất kiểm soát.
Dưới góc nhìn y học, sẽ rất khó có một thể trạng và đặc biệt là khối óc minh mẫn- sáng tạo khi chúng ta để cơ thể thức quá khuya, để cơ thể mất cân bằng dinh dưỡng và đặc biệt là để bộ não ngâm trong rượu mỗi tuần. Bác sĩ còn chưa bàn luận sâu về vấn đề chất lượng của những thực phẩm cũng như chất lượng rượu được các bạn sinh viên dung nạp khi tiệc tùng, vì đa số các bạn chưa thể có điều kiện kinh tế để có quyền chọn lựa những nguồn thực phẩm, những hàng quán đảm bảo chất lượng và an toàn.
Uống rượu. Đây thực sự là một vấn đề nhức nhối và ẩn chứa nhiều những hệ luỵ nguy hiểm cả về sức khoẻ lẫn những vấn đề khác của xã hội.
Về sức khoẻ, chỉ sau loanh quanh 10 phút uống rượu, dạ dày-não và gan của chúng ta dường như đang được ngâm trọng rượu và từng giây từng phút, rượu làm c.hết các tế bào não, tế bào gan. Rượu can thiệp vào các con đường truyền thông kết nối của não bộ, ảnh hưởng đến cách thức não hoạt động dẫn đến người hay uống rượu dễ bị rối loạn cảm xúc và hành vi, cũng như thường khó khăn hơn trong việc suy nghĩ, ghi nhớ và phối hợp các động tác.
Rượu làm các thành mạch m.áu khô giòn và dễ vỡ, cao huyết áp cũng như tai biến ở người trẻ t.uổi. Rượu làm mất đi cảm giác đói thực sự của cơ thể cũng như từng ngày phá huỷ hệ thống các tế bào niêm mạc đường tiêu hoá, tế bào gan và gây viêm tuỵ mạn tính, chính điều đó làm các bạn trẻ tiều tuỵ thiếu sức sống và hầu như không muốn ăn.
Thêm nữa, chất cồn tác dụng lên não làm cơ thể buồn ngủ rất nhanh dù chúng ta có cố gắng tỉnh thức, điều này lý giải vì sao rất nhiều vụ tai nạn xảy ra sau khi uống rượu. Còn vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm và chất lượng rượu nữa, cá nhân bác sĩ nhận định hầu hết đều sẽ không đảm bảo an toàn cho cơ thể chúng ta.
Về xã hội, uống rượu đã lấy đi của các bạn trẻ thời gian, tài chính, sức sáng tạo của não bộ cũng như tăng nguy cơ xích mích va chạm, tăng nguy cơ tai nạn giao thông cũng như những tai nạn khác trong học đường.
Hiện nay, không chỉ sinh viên mà rất nhiều các bạn trẻ đang vướng vào những vấn đề sức khoẻ thời đại 4.0 mà bác sĩ thường gọi là nhóm bệnh lý 4.0. Chúng bắt nguồn từ việc thức khuya dậy muộn, sử dụng nhiều đồ ăn nhanh sản xuất công nghiệp, ngồi bên máy tính và sử dụng smartphone quá nhiều, lạm dụng điều hoà, lười vận động thể chất, ít khi ra ngoại ô hay về với thiên nhiên và uống nhiều bia rượu.
Tất cả những yếu tố này làm các bạn trẻ dễ bị các bệnh lý về mắt (Mỏi mắt, mờ mắt, rối loạn điều tiết…), bệnh lý xương khớp (Hội chứng cổ tin nhắn-Text Neck, hội chứng ngón cái tin nhắn-Texting Thumb, hội chứng co cứng cơ thắt lưng cấp…), bệnh lý chuyển hoá (béo phì, goute…), bệnh lý tiêu hoá (Viêm loét dạ dày đại tràng, gan nhiễm mỡ, viêm tuỵ mạn ở người trẻ t.uổi…), bệnh lý mạch m.áu (suy giãn tĩnh mạch…) và những rối loạn tâm sinh lý (Stress, tự kỷ, xu hướng t.ự t.ử…).
Về giải pháp, điều đầu t.iền các bạn cần thực hiện đó là giải quyết căn nguyên, vì có như vậy chúng ta mới đạt được hiệu quả bền vững. Những nguyên nhân chính bác sĩ đã liệt kê ở trên, ví dụ các bạn cần ngủ sớm dậy sớm và tránh thức khuya (Tốt nhất ngủ trước 23h và 5h dậy), hạn chế tối đa có thể thời gian ngồi phòng điều hoà 1 tư thế và sử dụng các thiết bị điện tử cầm tay, sinh viên tốt nhất chưa nên uống bia rượu, duy trì thói quen tập thể dục thể thao mỗi chiều, kiểm soát cân nặng và xây dựng chế độ ăn lành mạnh cho chính mình (Sinh viên hoàn toàn có thể tìm hiểu và làm được), cuối tuần nên tổ chức nhóm lớp ra ngoại ô, về với thiên nhiên để vừa học tập và thanh lọc cơ quan hô hấp cũng như giảm nguy cơ bị stress…
Ngoài những nội dung trên, cẩm nang để các bạn sinh viên có một cơ thể khoẻ mạnh cả về thể chất lẫn tinh thần đó chính là hãy tự mình tìm hiểu cũng như đọc tài liệu viết về sức khoẻ. Đó chính là kiến thức, là nền tảng để mỗi chúng ta tự xây dựng cho chính mình một lối sống khoẻ mạnh bền vững lâu dài.
Một video tư vấn về sức khoẻ trên kênh youtube của bác sĩ Khánh
Thế giới đang thay đổi quá nhanh và chúng ta cũng cần luôn thay đổi để kịp thích nghi với nó. Trong những diễn đàn kinh tế Thế giới gần đây, thậm chí những nhà chiến lược còn đang bối rối khi xác định công việc cho các bạn trẻ trong tương lại 20-30 năm tới và những giáo trình giáo dục cũng chỉ luôn dừng lại ở mức tham khảo, vì thực sự chưa có mô hình giáo dục nào là hoàn hảo cho một tương lai bất định phía trước.
Chúng ta nên đón đợi nó bằng cách tự xây dựng và hoàn thiện cho mình những kỹ năng để THÍCH NGHI, chỉ như vậy chúng ta mới có thể đón nhận được bất kỳ sự chuyển động nào của Thế giới trong tương lai. Bác sĩ rất mong các bạn đừng “đóng cứng” mình trong những kiến thức đã học trên ghê giảng đường.
Thay vào đó, các bạn hãy ra ngoài nhiều hơn, đọc sách liên tục, tương tác và kết nối với bạn bè các nước nhiều hơn (cả offline lẫn online)… để trao dồi kinh nghiệm sống và sớm nhận ra được hướng đi phù hợp cho mình trong tương lai. Và trong chuỗi hành trình hoàn thiện đó thì sự chân thành, tử tế và lý tưởng sống “Nghĩ về người khác nữa” là những đức tính mà bất kỳ xã hội nào cũng cần và trân quý.
Ngủ dậy có 1 trong 4 triệu chứng này chứng tỏ gan không tốt, để lâu dễ thành ung thư
Buổi sáng ngủ dậy soi gương bạn có thể phát hiện ra nhiều vấn đề về sức khỏe, trong đó có sức khỏe của gan. Gan là cơ quan quan trọng của cơ thể con người, nếu xuất hiện bệnh chuyển biến nặng, cũng sẽ biểu hiện ra bên ngoài cơ thể.
Buổi sáng ngủ dậy, nếu có 4 triệu chứng sau đây, cảnh báo bạn đang gặp vấn đề lớn về gan.
1. Dậy sớm nước tiểu vàng như nước chè
Nước tiểu bình thường có màu vàng nhạt. Tuy nhiên, gan bị bệnh sẽ ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa bilirubin, khiến bilirubin đi vào m.áu nhiều và đào thải ra ngoài qua đường nước tiểu nhiều hơn bình thường nên màu nước tiểu càng đậm. Màu nước tiểu càng vàng thì sự phá hủy tế bào gan càng nặng, nếu nước tiểu vừa vàng vừa nồng trong thời gian dài, rất có thể là dấu hiệu của bệnh gan.
2. Dậy sớm bị ra m.áu chân răng
Ra m.áu chân răng được chia thành nguyên nhân cục bộ và nguyên nhân toàn thân. Nguyên nhân cục bộ phần lớn do khoang miệng và các bệnh lý, còn nguyên nhân toàn thân liên quan đến các bệnh nghiêm trọng. Nếu gan bị bệnh, sau khi tế bào gan bị tổn thương, chức năng sản xuất các yếu tố đông m.áu của gan giảm đi, và khi đó cơ chế đông m.áu sẽ bị suy giảm.
Bệnh nhân mắc bệnh gan thường thấy ra m.áu lợi hoặc ra m.áu mũi khi đ.ánh răng, rửa mặt vào buổi sáng, đôi khi họ thấy vết m.áu dính trên thức ăn mà mình đã cắn. Hiện tượng ra m.áu này đặc biệt phổ biến ở những bệnh nhân viêm gan mãn tính, tình trạng ra m.áu ở những bệnh nhân viêm gan nặng lại càng nghiêm trọng hơn.
3. Dậy sớm bị đau bụng trên bên phải
Nếu gan bị bệnh sẽ khiến gan sưng to và tăng sức căng của nang gan, người bệnh sẽ cảm thấy đau bụng trên bên phải khi vùng gan bị co kéo. Mức độ đau khác nhau, một số bệnh nhân bị viêm gan có cảm giác đau toàn thân, đau âm ỉ hoặc đau giống như khi châm cứu, nặng hơn khi hoạt động và thay đổi theo thời gian. Đôi khi cơn đau giảm bớt khi nằm nghiêng về bên trái và đau nặng hơn khi thức dậy vào buổi sáng.
4. Dậy sớm bị phù ở mắt cá chân
Phù do bệnh gan được gọi là phù gan, và thường xảy ra khi bệnh gan nặng. Phù gan khác với phù thận, phù thường xuất hiện ở mắt cá chân và thường không có phù ở mặt và chi trên, nếu buổi sáng sớm thức dậy xuất hiện phù, thì có nghĩa là bệnh gan đã rất nặng.
Đặc biệt chú ý, nếu bạn thấy những vấn đề trên khi ngủ dậy vào buổi sáng thì bạn nên chú ý, bệnh gan là bệnh mãn tính, ít có triệu chứng rõ ràng. Bình thường khi cơ thể có những triệu chứng rõ ràng, tức là bệnh đã rất nghiêm trọng, kiến nghị mọi người nên chú ý.
Một số thực phẩm bảo vệ gan
1. Cà rốt, cam quýt
Tác dụng bảo vệ gan của rau và trái cây được tạo ra bởi sự tương tác giữa các vitamin, khoáng chất và chất xơ. Các loại rau lá xanh, cà rốt, khoai tây và trái cây họ cam quýt có tác dụng phòng bệnh mạnh nhất. Các chuyên gia khuyên bạn nên ăn 5 loại trái cây và rau quả trở lên mỗi ngày, bao gồm uống một cốc nước trái cây vào buổi sáng, ăn một miếng trái cây vào buổi chiều, và ăn nhiều hơn hai phần rau trong bữa ăn, sao cho tổng lượng hàng ngày khoảng 400g ~ 800g. Điều này có thể làm giảm 20% nguy cơ ung thư gan. Ngoài những thực phẩm trên, nho, táo, táo, kiwi, lê cũng rất có lợi cho gan.
2. Các sản phẩm từ sữa
Nghiên cứu y học đã chứng minh rằng, trong tầm kiểm soát của việc uống rượu bia, nếu bạn tiêu thụ các sản phẩm từ sữa mỗi ngày, bao gồm sữa và sữa chua, nguy cơ ung thư gan sẽ giảm 78%. Hiện nay, t.rẻ e.m đã hình thành thói quen ăn các sản phẩm từ sữa, nhưng ít người lớn ăn các sản phẩm từ sữa, vì vậy người lớn có thể cải thiện thói quen này từ bây giờ.
3. Uống trà xanh
Hiện nay nhiều người có thói quen uống trà, các chuyên gia cho rằng nó rất tốt để ngăn ngừa ung thư gan.
4. Gạo nếp, các loại ngũ cốc thô
Nên chọn những thức ăn có tính ấm, ngọt để chăm sóc gan, trong đó có thể ăn thêm gạo nếp, các loại ngũ cốc thô, cũng có thể nấu thành cháo dinh dưỡng, vừa bổ gan, vừa giúp bồi bổ dạ dày, thúc đẩy tiêu hóa, chống suy dinh dưỡng.
Ngoài ra, bạn cũng có thể ăn thêm các sản phẩm từ đậu nành để bổ sung lượng protein, nguyên tố vi lượng và carbohydrate phong phú. Cuối cùng, hải sản giúp phục hồi các tế bào gốc bị tổn thương, nhưng bệnh nhân bị dị ứng nên ăn nó một cách cẩn thận.
