Tiểu ra m.áu thuộc phạm vi chứng ngũ lâm (huyết lâm) của Y học cổ truyền. Nguyên nhân là do viêm nhiễm cấp và mạn tính đường tiết niệu, do sỏi đường tiết niệu và các nguyên nhân toàn thân khác. Sau đây là một số bài thuốc điều trị chứng này theo từng thể bệnh.
Tiểu ra m.áu do viêm nhiễm cấp tính đường tiết niệu, viêm cầu thận cấp, viêm bàng quang cấp (thể tâm hỏa vọng động, nhiệt tích xuống hạ tiêu gây tiểu ra m.áu). Người bệnh có biểu hiện nhiễm khuẩn đường tiết niệu, tiểu ra m.áu, miệng khát, sốt, mặt đỏ, ngủ ít, hay mê, mạch hồng sác. Phép chữa là thanh tâm hỏa, thanh nhiệt giải độc lương huyết chỉ huyết. Dùng một trong các bài:
Bài 1: Tiểu kế ẩm tử: sinh địa 20g, tiểu kế 12g, hoạt thạch 16g, mộc thông 12g, chích thảo 6g, bồ hoàng sao 12g, đạm trúc diệp 12g, ngẫu tiết 12g, đương quy 6g, sơn chi 12g. Sắc uống ngày 1 thang. Để thanh nhiệt giải độc, gia kim ngân 12g, liên kiều 12g, bồ công anh 12g.
Tiểu kế là vị thuốc trong bài “Tiểu kế ẩm tử” trị viêm đường tiết niệu cấp tính.
Bài 2: lá tre 16g, sinh địa 12g, cam thảo đất 12g, mộc hương 12g, cỏ nhọ nồi 16g, tam thất 4g, kim ngân 16g. Sắc uống ngày 1 thang.
Tiểu ra m.áu do viêm nhiễm mạn tính đường tiết niệu, viêm bàng quang mạn, lao thận (thể âm hư hỏa động). Người bệnh có biểu hiện nhiễm khuẩn mạn tính ở đường tiết niệu với biểu hiện tiểu ít, đỏ, khát nước, họng khô, chất lưỡi đỏ, ít rêu, mạch tế sác. Phép chữa là tư âm thanh nhiệt, chỉ huyết. Dùng một trong các bài:
Bài 1: Đại bổ âm hoàn gia giảm: hoàng bá 12g, tri mẫu 8g, thục địa 16g, quy bản 12g, cỏ nhọ nồi 12g, rễ cỏ tranh 12g, chi tử sao đen 8g. Sắc uống ngày 1 thang.
Bài 2: sinh địa 12g, thạch hộc 12g, sa sâm 12g, mạch môn 12g, a giao 8g, kỷ tử 12g, cỏ nhọ nồi 16g, rễ cỏ tranh 12g, trắc bá diệp 12g. Sắc uống ngày 1 thang.
Tiểu ra m.áu do sỏi đường tiết niệu (thể huyết ứ). Phép chữa là hoạt huyết chỉ huyết. Dùng bài thuốc: đan sâm 12g, ngưu tất 12g, ích mẫu 12g, uất kim 12g, chỉ thực 6g, cỏ nhọ nồi 16g, huyết dụ 12g, bách thảo sương 4g. Sắc uống ngày 1 thang.
Tiểu ra m.áu kéo dài do các nguyên nhân toàn thân khác (thể tỳ hư không thống huyết). Người bệnh có biểu hiện tiểu tiện nhiều lần, có lẫn m.áu, ăn không ngon, mệt mỏi, sắc mặt vàng, chất lưỡi nhạt, rêu lưỡi bẩn, mạch hư nhược. Phép chữa là kiện tỳ chỉ huyết. Dùng một trong các bài thuốc:
Bài 1: đẳng sâm 16g, cỏ nhọ nồi 16g, bạch truật, thạch hộc, thục địa, trắc bá diệp, hoài sơn, ngải cứu mỗi vị 12g. Sắc uống ngày 1 thang.
Bài 2: Bổ trung ích khí thang gia giảm: hoàng kỳ, cỏ nhọ nồi sao đen, ngải cứu sao, xích thạch chi, ngẫu tiết sao, sài hồ, bạch truật, đẳng sâm mỗi vị 12g; đương quy 8g, cam thảo 6g, trần bì 8g, thăng ma 8g. Sắc uống ngày 1 thang.
Lương y Đình Thuấn
Theo SK&ĐS
30 phút điều trị thành công cho bệnh nhân tiểu m.áu 6 tháng
Ngày 19-12, BSCKII Phạm Thanh Phong, Phó Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Trung ương (BVĐKTƯ) Cần Thơ cho biết, các BS của BV vừa điều trị thành công cho một bệnh nhân bị tiểu m.áu 6 tháng do giả phình mạch thận sau chấn thương mà không cần phẫu thuật.
Theo đó, bệnh nhân Nguyễn Thị A. (SN 1961, ngụ TP Cần Thơ) cách nhập viện 6 tháng bị ngã xe, chấn thương vùng hông trái. Sau đó, bệnh nhân đi tiểu ra m.áu, tự mua thuốc uống nhưng không giảm.
Bệnh nhân được đưa đến BVĐKTƯ Cần Thơ với chẩn đoán chấn thương thận trái độ 3, được điều trị nội khoa bảo tồn. Tuy nhiên, tình trạng tiểu m.áu vẫn tái phát nhiều lần mà không hết.
Bệnh nhân A. đang được chăm sóc tại BVĐKTƯ Cần Thơ.
Cách nhập viện 1 tuần, bệnh nhân tiểu m.áu đỏ tươi toàn dòng nên nhập viện điều trị. Tình trạng bệnh nhân lúc vào viện sinh tồn ổn, mệt mỏi, tiểu m.áu đỏ tươi toàn dòng; t.iền sử chấn thương kín thận trái 6 tháng.
Sau khi thực hiện các xét nghiệm, các BS hội chẩn thống nhất chỉ định chụp mạch m.áu số hoá xóa nền (DSA) để kiểm tra.
Kết quả chụp DSA phát hiện dò động mạch thận phân thuỳ dưới thận trái tạo thành giả phình động mạch thận trái.
Hình ảnh trước khi can thiệp nút mạch.
Ê íp can thiệp do BSCKI Trần Công Khánh, BSCKI Phạm Minh Phước tiến hành nút tắc bằng 1 coil. Sau đặt coil tiến hành chụp kiểm tra đã bít hoàn toàn lỗ dò động tĩnh mạch và đoạn giả phình mạch. Thời gian thực hiện thủ thuật là 30 phút.
Bệnh nhân không cần trải qua phẫu thuật mổ mở thận để cắt giả phình mạch. Sáng 19-12, bệnh nhân tỉnh, tiếp xúc tốt, hết tiểu m.áu. Dự kiến ra viện trong vài ngày tới.
Và sau khi can thiệp thành công.
Việc BVĐKTƯ Cần Thơ chẩn đoán, can thiệp thành công một trường hợp hiếm và khó như giả phình động mạch thận sau chấn thương bụng kín bằng phương pháp bít coil chỉ trong 30 phút đã khẳng định trình độ chuyên môn của đội ngũ BS can thiệp nội mạch.
Với những kiến thức, kĩ năng sẵn có, BVĐKTƯ Cần Thơ sẽ tiếp tục phát triển những kĩ thuật tiên tiến với mục tiêu đáp ứng nhu cầu khám, chữa bệnh ngày càng tốt của nhân dân.
Văn Đức
Theo CAND
