Thói quen ăn uống cộng với lối sinh hoạt không khoa học đang là nguyên nhân dẫn tới các bệnh rối loạn chuyển hoá ở trẻ trong đó có rối loạn mỡ m.áu.
Mỡ m.áu tăng cao chỉ vì tẩm bổ
Thấy con có tình trạng béo hơn các bạn, gia đình của bé Nguyễn An M. 11 t.uổi, Phúc Thọ, Hà Nội đã đưa con đi tới bệnh viện kiểm tra. Kết quả, bé M. bị tăng mỡ m.áu, đặc biệt là cholesterol xấu LDL – nguyên nhân gây ra nhiều bệnh tim mạch về sau cho trẻ.
Bác sĩ khuyến cáo gia đình nên xét nghiệm tìm nguyên nhân. Tuy nhiên khi xét nghiệm hai bố mẹ của bé M. không tăng mỡ m.áu, người anh trai của M. cũng bị tăng mỡ m.áu.
Tìm nguyên nhân của hai bé, được biết bố của bé M. làm ở trại mổ lợn nên ngày nào anh cũng cố gắng mua cho con những quả bầu dục hoặc quả tim về xào cho hai bé ăn. Nào tưởng tẩm bổ cho con hai dè khiến hai bé bị rối loạn mỡ m.áu thừa cholesterol.
BS Nguyễn Thị Ly – bệnh viện Medlatec cho biết nguyên nhân tăng mỡ m.áu ở trẻ nhỏ có hai yếu tố.
Thứ nhất do di truyền. BS Ly cho biết theo một số nghiên cứu, những đ.ứa t.rẻ sinh ra trong gia đình mà bố hoặc mẹ hoặc cả hai bố mẹ đều có mức cholesterol m.áu cao thì nguy cơ mắc bệnh cũng cao hơn. Trẻ mắc bệnh do nguyên nhân này rất khó thay đổi.
Nguyên nhân thứ hai là do lối sống và sinh hoạt. Nguyên nhân này bao gồm chế độ ăn uống và tập thể dục ở t.rẻ e.m không khoa học như: Ăn nhiều thức ăn nhanh, thực phẩm chế biến sẵn, các chế phẩm từ sữa và các loại thịt đỏ. Lượng chất béo tiêu thụ từ thực phẩm quá lớn trong khi trẻ lười vận động thể thao khiến chất béo tích tụ trong m.áu.
Giống như ở người lớn, bệnh lý này ở t.rẻ e.m cũng không có triệu chứng rõ ràng nên cha mẹ thường rất khó phát hiện và phân biệt bệnh. Hầu hết trường hợp trẻ phát hiện bệnh khi đi khám sức khỏe tổng quát hoặc bệnh tiến triển nặng, gây nhiều biến chứng như tim mạch, thận, gan,…
Các nghiên cứu cho thấy, m.áu nhiễm mỡ ở trẻ nhỏ diễn biến âm thầm, phức tạp hơn so với người cao t.uổi. Khi bệnh tiến triển nặng hơn, trẻ có thể gặp phải các triệu chứng bệnh như thở gấp, đau đầu, chóng mặt, tim đ.ập nhanh, đau tức ngực. Giai đoạn cuối của bệnh sẽ gây ra những biến chứng nguy hiểm đến tính mạng trẻ như đau tim, tai biến mạch m.áu não, đột quỵ,…
Cholesterol có từ hai nguồn: do cơ thể tổng hợp và từ thức ăn. Nguồn từ cơ thể (tổng hợp từ gan và các cơ quan khác) chiếm khoảng 75% tổng số lượng cholestrol trong m.áu, còn lại từ nguồn thức ăn. Hiện nay, cholesterol chỉ thấy ở trong thức ăn có nguồn gốc từ động vật. Bên cạnh đó, một thành phần khác của lipid m.áu cần được quan tâm là triglycerid.
Bệnh nhi béo phì tăng nguy cơ rối loạn mỡ m.áu. Ảnh minh họa
Thay đổi lối sống
Theo PGS Trương Thanh Hương, – nguyên bác sĩ Viện Tim mạch quốc gia, t.rẻ e.m mắc rối loạn mỡ m.áu, thừa cholesterol ngày càng nhiều. BS Hương cũng gặp rất nhiều trẻ bị rối loạn mỡ m.áu. Thậm chí có bé mới chỉ 8 t.uổi đã phải can thiệp mạch do rối loạn cholesterol.
Theo PGS Hương, cholesterol có hai loại:
Cholesterol xấu ký hiệu LDL đây là thành phần được coi là “xấu” của cholesterol, khi lượng LDL này tăng nhiều trong m.áu dẫn đến sự dễ dàng lắng đọng ở thành mạch m.áu (đặc biệt ở tim và ở não) và gây nên mảng xơ vữa động mạch.
Mảng xơ vữa này được hình thành dần dần gây hẹp hoặc tắc mạch m.áu, hoặc có thể vỡ ra đột ngột gây tắc cấp mạch m.áu dẫn đến những bệnh nguy hiểm như nhồi m.áu cơ tim hoặc tai biến mạch m.áu não.
LDL cholesterol được coi là một trong những chỉ số quan trọng cần theo dõi khi điều trị. LDL tăng có thể liên quan đến yếu tố gia đình, chế độ ăn, các thói quen có hại như hút t.huốc l.á, lười vận động hoặc liên quan các bệnh lý khác như tăng huyết áp, đái tháo đường…
HDL-cholesterol (loại tốt): Loại này chiếm khoảng 1/4 – 1/3 tổng số cholesterol trong m.áu. HDL-cholesterol được cho là loại tốt bởi vì nó vận chuyển cholesterol từ m.áu trở về gan, cũng vận chuyển cholesterol ra khỏi mảng xơ vữa thành mạch m.áu và do vậy, làm giảm nguy cơ xơ vữa động mạch cũng như các biến cố tim mạch trầm trọng khác. Những nguy cơ làm giảm HDL là hút t.huốc l.á, thừa cân/béo phì, lười vận động…
Để phòng thừa cholesterol, PGS Hương khuyến cáo cac biẹn phap thay đôi lôi sông va lưa chon thưc phâm đê kiêm soat nguy co tim mach như ăn nhiều thực phẩm trái cây, các lại đậu, các loại hạt, ngũ cốc nguyên hạt, cá, bánh mì đặc biệt hạn chế thực phẩm có chứa chất béo dạng trans, ăn giảm muối xuống dưới 5 mg mỗi ngày, hạn chế các loại thực phẩm tiện lợi bao gồm cả bánh mặn, thực phẩm ướp sẵn, cá muối….
Đối với trẻ nhỏ cha mẹ vẫn cần kiểm soát cân nặng của con. Nếu thấy con có hiện tượng dư cân béo phì cần tham vấn bác sĩ.
Có 3 dấu hiệu này, mỡ m.áu trong cơ thể đang tăng cao cẩn thận rất nguy hiểm
Nếu có các triệu chứng này bạn cần cảnh giác vì mỡ m.áu là vấn đề nguy hiểm trong cơ thể.
1. Chuột rút chân vào ban đêm
Nhiều người bị chuột rút chân và nghĩ đó là do thiếu canxi. Trên thực tế, khi mỡ m.áu của cơ thể tăng cao sẽ gây chuột rút thường xuyên, đặc biệt là vào ban đêm. Lý do chính là tích tụ mỡ m.áu và chuyển hóa bất thường trong cơ thể, dần dần tích tụ trong cơ bắp, ảnh hưởng đến lưu thông m.áu và trao đổi chất và gây chuột rút. Mặt khác, mỡ m.áu cao có thể làm hẹp các mạch m.áu, gây đau chân và chuột rút do thiếu m.áu cục bộ.
2. Ngáy
Ngáy cũng là một biểu hiện của mỡ m.áu. Các nghiên cứu cho thấy hầu hết những người ngủ ngáy là do tăng mỡ m.áu. Ngủ ngáy với cường độ càng mạnh càng có thể bị rối loạn mỡ m.áu.
3. Ngủ không đủ giấc
Với những người có mỡ m.áu cao, lưu lượng m.áu trong cơ thể tương đối chậm, ảnh hưởng đến việc mang oxy đến tất cả các tế bào trong cơ thể, gây thiếu oxy. Bạn sẽ thấy buồn ngủ và mệt mỏi. Do đó, nếu bạn đã ngủ đủ 8 tiếng nhưng luôn cảm thấy buồn ngủ, ngáp không ngừng, có cảm giác bạn không ngủ đủ thì lúc này, cục m.áu đông có thể đã hình thành trong các mạch m.áu và có thể gây tắc nghẽn mạch m.áu.
