Tại Việt Nam, hơn 10 năm trước ngành y mới chỉ ghép được thận, rồi ghép được gan, tim và gần đây ghép được phổi. Ở Bệnh viện Đà Nẵng, đã có rất nhiều cuộc đời được hồi sinh từ kỹ thuật cấy ghép nội tạng đỉnh cao.
Đằng sau đó là những câu chuyện rất nhân văn về những người sẵn sàng hiến tặng một phần cơ thể mình cho người khác.
Em nhường thận cho chị
Chị T.T.S 39 t.uổi ở Hội An, tỉnh Quảng Nam. Tháng 8/2018, trong một lần đi khám bệnh, chị S phát hiện mình bị suy thận mạn và đã bước vào giai đoạn cuối. Suy thận mạn là tình trạng suy giảm chức năng thận dưới mức bình thường khi thận không thể loại bỏ chất thải và nước dư thừa ra khỏi cơ thể, khiến các chất thải tồn đọng, gây hại cho người bệnh. Bệnh thận không quá nguy hiểm nếu được phát hiện ngay giai đoạn đầu. Tuy nhiên, do các triệu chứng của bệnh thận ở giai đoạn đầu thường không rõ ràng, nên bệnh thường chỉ được phát hiện khi đã tiến triển đến giai đoạn suy thận.
Một ca ghép tạng tại Bệnh viện Đà Nẵng
Ngay sau khi biết mình bị suy thận mạn, chị T.T.S nhập viện điều trị và chạy thận nhân tạo tại Khoa Nội thận – Nội tiết, Bệnh viện Đà Nẵng. Chị S kể, ngày ngày đối mặt với bốn bức tường bệnh viện, tiếp xúc với kim tiêm, hóa chất, máy lọc m.áu khiến tinh thần chị như sụp đổ, rồi sau đó là cảm giác bản thân không còn được sống bao lâu nữa, trong khi các con lại còn quá nhỏ… “Tất cả những cảm giác ấy bủa vây tôi, khiến tâm lý vô cùng nặng nề”, chị S kể về khoảng thời gian đó.
Tháng 6/2019, chị T.T.X (31 t.uổi, là em gái chị S) đã quyết định hiến thận cho chị ruột khi nhìn thấy tương lai chị gái dường như khép lại. Chị X xót xa, m.áu c.hảy ruột mềm, thấy chị còn gia đình và con nhỏ, còn tương lai phía trước, nên muốn chia sẻ một phần cơ thể để giúp chị gái mình duy trì sự sống.
Có người hiến thận, nhưng để biết thận có tương thích hay không thì phải còn trải qua hàng trăm xét nghiệm. Có những trường hợp có cả chục người thân, người quen đồng ý hiến thận nhưng thận đều không tương thích với người được ghép. Cái cảm giác bất an về một tương lai mông lung cứ kéo dài. May mắn, thận của chị X tương thích với chị gái.
Sau khi làm các xét nghiệm, chị S được thực hiện cấy ghép thận với ê-kíp lên đến hơn 30 y, bác sĩ gồm các bác sĩ liên chuyên khoa nội thận, thận nhân tạo, hồi sức cấp cứu, gây mê hồi sức, ngoại tiết niệu, huyết học, xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh hỗ trợ các bước phẫu thuật lấy thận, rửa thận, ghép thận. Ê-kíp đã làm việc liên tục trong hơn 10 giờ đồng hồ.
“Mình được hồi sinh với cuộc sống mới, cuộc sống mà sự gắn bó giữa bản thân với những người thân yêu xung quanh dường như bền chặt hơn rất nhiều”, chị S tâm sự. Sau gần 3 tuần phẫu thuật, sức khỏe của chị S tiến triển tốt. Sức khỏe em gái chị cũng đã ổn định và đã được ra viện trước đó. Ước mơ về cuộc sống không còn gắn với dây truyền, với kim tiêm, với tiếng tít tít phát ra từ máy chạy thận của chị S đã thành hiện thực.
Hỗ trợ người bệnh hết lòng
P.T.T.D là một bệnh nhân trẻ hơn. Không ai có thể nghĩ một cô gái 25 t.uổi như D lại bị suy thận mạn. Năm 2018, D phải chạy thận nhân tạo 3 lần/tuần. Trước tình hình sức khỏe của con, mẹ D đã đồng ý hiến thận để ghép cho con. Gia đình D thuộc diện khó khăn, bản thân mẹ D không có việc làm, bố D làm công nhân nên cuộc sống rất khó khăn. Sau hơn 1 năm ghép thận, D đã rũ bỏ hoàn toàn những cơn đau, trở thành một cô gái vui tươi, khỏe mạnh.
Bác sĩ thăm khám bệnh nhân ghép thận sau phẫu thuật
Không chỉ ghép thận, Bệnh viện Đà Nẵng đang hướng tới mục tiêu cấy ghép các bộ phận khác như tủy, gan, tim… Trong những năm qua, nhiều ê-kíp bác sĩ được đưa đi đào tạo ở Hàn Quốc, Đài Loan (Trung Quốc), Nhật Bản, Đức…
Sở dĩ những bệnh nhân có hoàn cảnh gia đình khó khăn như D có thể ghép thận được bởi so với các cơ sở y tế trong cả nước, chi phí một ca ghép thận tại Bệnh viện Đà Nẵng thấp hơn rất nhiều, khoảng 150-300 triệu đồng (các cơ sở y tế khác tới 400-500 triệu đồng/ca) nhưng vẫn bảo đảm các chỉ số hồi phục.
“Bệnh nhân bị suy thận mạn không chỉ đối mặt với vấn đề trầm cảm và nguy cơ t.ử v.ong rất cao, mà còn chật vật trong cuộc sống. Bệnh nhân phải điều trị thời gian dài khiến nhiều gia đình rơi vào cảnh túng thiếu, vay mượn khắp nơi. Chính vì thế, ngoài việc triển khai các kỹ thuật cấy ghép thận, chúng tôi cũng huy động, kêu gọi các “mạnh thường quân” hỗ trợ chi phí giúp giảm bớt gánh nặng cho người bệnh”, bác sĩ Lê Đức Nhân, Giám đốc Bệnh viện Đà Nẵng cho biết.
Không chỉ ghép thận, Bệnh viện Đà Nẵng đang hướng tới mục tiêu cấy ghép các bộ phận khác như ghép tủy, ghép gan, ghép tim… Trong những năm qua, nhiều ê-kíp bác sĩ đã được đưa đi đào tạo ở Hàn Quốc, Đài Loan (Trung Quốc), Nhật Bản, Đức…
Nhu cầu ghép tạng tại Đà Nẵng và các địa phương lân cận ngày càng cao. Để giúp người bệnh tránh phải di chuyển đi xa, Bệnh viện Đà Nẵng đã có đề án đẩy mạnh chương trình ghép tạng. Tháng 5/2019, UBND thành phố Đà Nẵng đã phê duyệt chủ trương đầu tư Trung tâm Ghép tạng và cấy ghép tế bào gốc tại Bệnh viện Đà Nẵng. Công trình gồm 11 tầng nổi, 1 tầng kỹ thuật và 2 tầng hầm với diện tích sử dụng 2.629m2. Trung tâm sẽ được trang bị các thiết bị kỹ thuật hiện đại, đáp ứng nhu cầu, các phòng chuyên môn như chăm sóc trước khi ghép, phòng mổ, phục hồi chức năng sẽ được xây dựng theo tiêu chuẩn quốc tế.
Theo bác sĩ Nhân, nhiều chính sách hỗ trợ người hiến tạng cũng đã được triển khai. Tháng 8/2019, chương trình khám sức khỏe định kỳ cho người từng tham gia hiến tạng bắt đầu được triển khai tại Bệnh viện Đà Nẵng. Mục đích của chương trình là bảo đảm quyền lợi được chăm sóc sức khỏe định kỳ của người sau khi đã hiến một phần cơ thể của mình để duy trì sự sống cho người khác.
Hà An h
Theo petrotimes
Loại bỏ độc chất bằng phương pháp lọc m.áu hấp phụ
Với việc ứng dụng phương pháp lọc m.áu hấp phụ, kết hợp với chạy thận nhân tạo giúp các bác sĩ loại bỏ các độc chất ở những bệnh nhân bị ngộ độc.
PGS.TS Trần Thị Bích Hương (Bệnh viện Chợ Rẫy TP.HCM) thăm khám cho một bệnh nhân suy thận – Ảnh: DUYÊN PHAN
Chia sẻ với T.uổi Trẻ online, bác sĩ Nguyễn Minh Tuấn – Trưởng khoa Thận nhân tạo (Bệnh viện Chợ Rẫy TP.HCM) – đơn vị vừa áp dụng phương pháp lọc m.áu hấp phụ kết hợp với chạy thận nhân tạo qua màng lọc phụ (JAFRON HA230) nhằm loại bỏ các độc chất ở những bệnh nhân bị ngộ độc cho biết: Chợ Rẫy là bệnh viện đầu tiên tại phía Nam ứng dụng thành công phương pháp này.
Theo bác sĩ Tuấn, bệnh nhân bị ngộ độc chủ yếu xuất phát từ nguyên nhân sử dụng thuốc chống trầm cảm, đau đầu (paracetamol); thuốc diệt cỏ (Paraquat); viêm tuỵ cấp do tăng glycerd; nhiễm khuẩn huyết và cả bệnh nhân chạy thận định kỳ có nhiều chất độc.
Khi nhập viện, các bệnh nhân này thường rơi vào trạng thái bị rối loạn tri giác, suy hô hấp, suy gan cấp, suy thận cấp, toan chuyển hóa, rối loạn đông m.áu…Đây là tình trạng rất nặng, nếu sử dụng phương pháp lọc m.áu thông thường như trước đây khả năng điều trị thành công không cao, nhiều bệnh nhân không qua khỏi.
Tuy nhiên kể từ khi áp dụng kỹ thuật lọc m.áu hấp phụ kết hợp với chạy thận nhân tạo qua màng lọc phụ cho tín hiệu rất khả quan. “Tất cả các bệnh nhân đều khỏi bệnh với thời gian nằm viện là 13 ngày và xuất viện với tình trạng sức khoẻ hồi phục gần như hoàn toàn” – bác sĩ Tuấn nói.
Dẫn chứng 8 trường hợp bệnh nhân vị ngộ độc paracetamol mới đây, bác sĩ Tuấn cho biết đơn vị cứu sống được 6 bệnh nhân bằng việc áp dụng phương pháp mới, còn 2 bệnh nhân diễn tiến bệnh nặng hơn khi điều trị theo phác đồ thông thường.
Ngoài ra, kỹ thuật này còn mang lại nhiều hiệu quả tích cực với các bệnh nhân chạy thận định kỳ. Thực tế nhiều người bệnh trong quá trình chạy thận không tiết chế ăn uống, dẫn đến chất độc nhiều hơn, tăng glycerd nguy cơ dẫn đến viêm tuỵ cấp cao.
“Chạy thận nhân tạo chỉ lọc m.áu duy trì sự sống, không lọc được các độc chất. Với phương pháp mới này, không chỉ loại bỏ các độc chất mà còn giúp chất lượng cuộc sống của bệnh nhân cải thiện tốt hơn” – bác sĩ Tuấn chia sẻ.
Được BHYT thanh toán
Theo bác sĩ Nguyễn Minh Tuấn, trung bình một ngày khoa Thận nhân tạo của bệnh viện thực hiện chạy thận cho 250 trường hợp, chủ yếu bệnh nhân lớn t.uổi có nhiều bệnh lý phối hợp. Trong đó phần lớn là chạy thận nhân tạo tại giường, điều trị ngộ độc cấp.
Bệnh nhân khi sử dụng phương pháp này hiện đã được BHYT hỗ trợ thanh toán, điều này giúp giảm gánh nặng chi phí điều trị cho người bệnh.
Theo tuoitre
