Các nước trên thế giới đã tiêm vaccine COVID-19 trong nhiều tháng, nhưng độ t.uổi và các khuyến cáo mà mỗi quốc gia đưa ra có sự khác biệt.
Hồi đầu tháng 5, Canada là nước đầu tiên trên thế giới phê duyệt sử dụng vaccine Pfizer ở trẻ từ 12-15 t.uổi. “Đây là loại vaccine đầu tiên được cấp phép ở Canada để phòng ngừa COVID-19 ở t.rẻ e.m, đ.ánh dấu cột mốc quan trọng trong cuộc chiến chống lại đại dịch tại quốc gia này”, cố vấn chính của cơ quan y tế Canada Supriya Sharma nói vào thời điểm triển khai chiến dịch.
Hiện quốc gia Bắc Mỹ chủng ngừa vaccine cho 80% dân số từ 12 t.uổi trở lên.
Nối gót Canada, giữa tháng 5, Mỹ tiêm vaccine cho trẻ 12-15 t.uổi sau khi số ca mắc COVID-19 mới tăng vọt do biến chủng Delta.
Vaccine được sử dụng duy nhất để tiêm cho t.rẻ e.m Mỹ là Pfizer và 2 mũi phải cách nhau 21 ngày.
Canada và Mỹ là 2 nước đi tiên phong trong việc tiêm chủng vaccine cho trẻ. (Ảnh: Images)
Việc tiêm chủng cho trẻ ở Mỹ bị chững lại sau khi một số bang ghi nhận vài trường hợp gặp vấn đề về tim sau tiêm như bệnh viêm cơ tim. Riêng tại bang Tennessee, kế hoạch tiêm vaccine phải tạm ngừng do một số nhà lập pháp phản đối mạnh mẽ.
Theo số liệu của Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Mỹ, 55% số trẻ 12-15 t.uổi ở Mỹ được tiêm ít nhất 1 liều vaccine.
Trong 2 tuần tới, giới chức liên bang sẽ thảo luận kế hoạch cung cấp các phiên bản vaccine với liều lượng thấp hơn cho 28 triệu t.rẻ e.m trong độ t.uổi 5-11 trên toàn quốc.
Độ t.uổi tiêm chủng
Độ t.uổi tiêm chủng vaccine cho trẻ được quy định khác nhau giữa các nước.
Cuba hồi đầu tháng 9 trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới khởi động chiến dịch tiêm chủng đại trà cho trẻ 2-11 t.uổi, sử dụng vaccine Soberana 02 do nước này tự sản xuất.
Ở Đức, từ tháng 6, các cố vấn khoa học nước này khuyến cáo chỉ nên tiêm vaccine COVID-19 cho t.rẻ e.m từ 12 đến 15 t.uổi có tình trạng sức khỏe cơ bản. Tuy nhiên, sang tháng 8 khi biến thể Delta lưu hành rộng rãi, việc triển khai vaccine mở rộng cho tất cả những người trên 12 t.uổi.
Các nước Ba Lan, Anh, Italy, Đức đều đã mở rộng tiêm chủng cho các trẻ từ 12-17 t.uổi.
Với Na Uy, quốc gia này triển khai vaccine COVID-19 cho trẻ từ 12-15 t.uổi, nhưng sẽ chỉ tiêm liều đầu tiên và quyết định về liều thứ 2 sẽ được công bố sau.
Hàng loạt quốc gia châu Á cũng đã rục rịch với chiến dịch tiêm vaccine cho trẻ.
Ngay từ cuối tháng 5, Nhật Bản phê duyệt tiêm vaccine COVID-19 cho trẻ từ 12-15 t.uổi.
Từ tháng 6, Trung Quốc phê duyệt sử dụng khẩn cấp vaccine COVID-19 cho đối tượng từ 3-17 t.uổi. Ngay sau đó, từ khoảng giữa tháng 7, thời điểm các trường học ở Trung Quốc nghỉ hè, công tác tiêm chủng cho thanh thiếu niên từ 12-17 t.uổi chính thức được triển khai.
Các nước quy định độ t.uổi tiêm chủng khác nhau với trẻ nhỏ. (Ảnh: Reuters)
Trong thông báo đưa ra đầu tháng 8, Bộ Giáo dục Trung Quốc nêu rõ việc tiêm chủng cần được thực hiện với tất cả học sinh đủ điều kiện dưới 18 t.uổi với sự đồng ý, tự nguyện của học sinh và người giám hộ.
Với những trẻ đang đi học, việc triển khai tiêm chủng sẽ được tính theo đơn vị trường. Nhóm 16-17 t.uổi đã có việc làm sẽ do ngành chủ quản và các quận, huyện phối hợp tổ chức. Nếu không thuộc hai nhóm đối tượng này (bao gồm cả trẻ đi du học), sẽ do xã, phường và khu dân cư tổ chức.
Từ ngày 5/10, Hàn Quốc bắt đầu tiếp nhận đặt lịch tiêm vaccine ngừa COVID-19 cho thanh thiếu niên từ 12 – 17 t.uổi.
Ấn Độ – quốc gia đông dân thứ 2 thế giới dự kiến bắt đầu tiêm chủng vaccine ngừa COVID-19 cho trẻ từ 2-18 t.uổi vào cuối tháng 10, đầu tháng 11.
Người đứng đầu Lực lượng đặc nhiệm COVID của Ấn Độ VK Paul cho biết nước này sẽ không vội vàng triển khai chích ngừa cho nhóm này và quyết định cuối cùng về thời điểm tiêm chủng sẽ dựa vào “cơ sở lý luận khoa học tổng thể và tình hình cung cấp vaccine được cấp phép cho trẻ”.
Đông Nam Á tiêm vaccine cho trẻ ra sao?
Ngày 15/10, Philippines khởi động chiến dịch tiêm phòng COVID-19 cho t.rẻ e.m và thanh thiếu niên từ 12-17 t.uổi với mục tiêu bảo đảm an toàn cho học sinh khi các trường học chuẩn bị mở cửa trở lại.
Để chuẩn bị cho kế hoạch này, Philippines ưu tiên tiêm phòng cho 1,2 triệu t.rẻ e.m đủ điều kiện. Trước đó, nước này đã phê duyệt hai loại vaccine Pfizer và Moderna để tiêm ngừa COVID-19 cho trẻ v.ị t.hành n.iên.
Campuchia là một trong những nước tiêm chủng cho trẻ nhanh nhất trong khu vực Đông Nam Á.
Theo Khmer Times , Campuchia đã tiêm vaccine COVID-19 cho 97,98% trong tổng số 1.897.382 trẻ từ 6-12 t.uổi.
Indonesia cấp giấy phép tiêm chủng cho học sinh từ 12-17 t.uổi từ đầu tháng 7 và đang tiếp tục thúc đẩy chương trình này tại nhiều khu vực.
Một số nước Đông Nam Á vẫn chưa tiêm vaccine cho trẻ vì thận trọng. (Ảnh: CNA)
Từ 20/9, trẻ 12-17 t.uổi ở Malaysia bắt đầu tiêm vaccine Pfizer. Tới 1/10, nước này phê duyệt có điều kiện tiêm vaccine Sinovac cho nhóm đối tượng này.
Thái Lan cũng bắt đầu chích ngừa vaccine cho trẻ từ 12 t.uổi lên từ 4/10.
Tuy nhiên, vẫn còn một số tỏ ra khá thận trọng với việc mở rộng đối tượng tiêm chủng cho trẻ.
Singapore dự kiến sẽ tiêm chủng cho trẻ nhỏ dưới 12 t.uổi vào đầu năm 2022. “Trong bối cảnh số ca bệnh ngày càng tăng, các bậc cha mẹ rất lo lắng về nguy cơ con mình bị mắc COVID-19. Chúng tôi đang theo dõi sát sao tiến trình thử nghiệm vaccine trên t.rẻ e.m ở Mỹ”, Thủ tướng Lý Hiển Long nhấn mạnh.
Ông Lý nói Singapore sẽ bắt đầu tiêm chủng cho t.rẻ e.m ngay sau khi vaccine được phê duyệt cho nhóm này, với điều kiện các chuyên gia cũng đảm bảo rằng điều này là an toàn.
Lào vẫn đang yêu cầu các quan chức giáo dục trên cả nước làm việc với chính quyền địa phương để nắm được số lượng học sinh từ 12-17 t.uổi đủ điều kiện tiêm chủng COVID-19.
Cục trưởng Cục Kiểm soát các bệnh truyền nhiễm, Bộ Y tế, Tiến sĩ Rattanaxay Phetsouvanh cho biết việc tiêm chủng cho t.rẻ e.m còn phụ thuộc vào số lượng vaccine sẵn có và sẽ chỉ được thực hiện với sự đồng ý của các bậc phụ huynh.
Theo đó, các học sinh sống tại khu vực đỏ sẽ được ưu tiên tiêm trước tiên, trong khi vaccine của Pfizer chỉ được cung cấp cho các học sinh từ 12 đến 17 t.uổi có vấn đề về sức khỏe, vaccine của Sinopharm và các loại vaccine khác sẽ được tiêm cho các học sinh còn lại, ở cả trường công và trường tư.
Khuyến cáo
Theo Tổ chức Y tế thế giới, t.rẻ e.m và thanh thiếu niên xu hướng mắc bệnh nhẹ hơn so với người lớn. Do đó, việc tiêm chủng cho trẻ ít khẩn cấp hơn so với người lớn t.uổi, người có bệnh mạn tính và nhân viên y tế.
“Tất cả các loại vaccine đang được thử nghiệm ở t.rẻ e.m để đảm bảo chúng an toàn cũng như hiệu quả, xác định liều lượng sử dụng. Và khi những vaccine này được triển khai ở t.rẻ e.m, chúng tôi sẽ tiếp tục theo dõi tính an toàn thông qua các hệ thống báo cáo dữ liệu.
Tất cả dữ liệu được gửi đến WHO từ các cơ quan quản lý, từ các hệ thống giám sát toàn cầu sẽ giúp chúng tôi đưa ra các khuyến nghị về an toàn và theo đó là một hướng dẫn chung về việc tiêm chủng” , nhà khoa học hàng đầu của Tổ chức Y tế thế giới Soumya Swaminathan cho biết.
Nhóm Chuyên gia cố vấn chiến lược về tiêm chủng (SAGE) của WHO xác nhận vaccine của Pfizer phù hợp để sử dụng cho những người từ 12 t.uổi trở lên. T.rẻ e.m từ 12-15 t.uổi có nguy cơ cao có thể tiêm vaccine này cùng với các nhóm ưu tiên khác.
Giới chức y tế các nước cũng ban hành một số hướng dẫn cụ thể với việc chích ngừa cho trẻ.
CDC Mỹ (CDC) khẳng định vaccine ngừa COVID-19 an toàn và hiệu quả. Tiêm vaccine có thể giúp trẻ giảm nguy cơ mắc COVID-19, ngăn ngừa lây lan, không trở nặng. T.rẻ e.m trên 12 t.uổi nhận liều lượng vaccine của Pfizer giống như người lớn (không thay đổi theo trọng lượng). Hai mũi tiêm cách nhau 3 tuần.
CDC khuyến cáo trước khi đưa trẻ đi tiêm, người giám hộ nên tìm hiểu về cách hỗ trợ trẻ trước, trong và sau tiêm. Bên cạnh đó, cũng cần chia sẻ với trẻ về việc tiêm chủng, thông báo với bác sĩ về các loại dị ứng của trẻ (nếu có).
Vì sao không nên xoa bóp bắp tay mới tiêm vaccine COVID-19?
Đau nhức tại chỗ tiêm là phản ứng xuất hiện khá phổ biến nhưng mọi người không nên xoa bóp khu vực đó.
Tiêm vaccine COVID-19 là một trong những chìa khóa chính để bảo vệ mọi người trong đại dịch. Dù lựa chọn bất kỳ loại vaccine nào, bạn cũng cần tuân thủ các hướng dẫn để tối đa hóa khả năng sinh miễn dịch, giảm tác dụng phụ.
Các chuyên gia khuyến cáo người dân không nên quá căng thẳng trước hoặc sau khi tiêm vaccine, tránh sử dụng nhiều thuốc giảm đau. Ngoài ra, người đã tiêm vaccine tránh chà xát vào vết tiêm để không gây áp lực lên khu vực này.
Nguyên nhân gây đau nhức chỗ tiêm
Sau khi chủng ngừa vaccine, chỗ tiêm bị đau nhức, cứng cơ là tác dụng phụ phổ biến. Tình trạng đó có thể kéo dài trong nhiều ngày, khiến tay cử động khó khăn.
Đau nhức cánh tay là phản ứng sớm cho thấy cơ thể nhận biết vaccine. Khi bạn tiêm vaccine, cơ thể sẽ coi đó là một chấn thương, giống như bị c.hảy m.áu hoặc đứt tay và gửi các tế bào miễn dịch đến cánh tay.
Là một phần của quá trình trên, các tế bào miễn dịch cũng gây ra chứng viêm. Như vậy, bạn sẽ được bảo vệ khi tiếp xúc lại với mầm bệnh đó. Các chuyên gia gọi đây là khả năng gây phản ứng của vaccine. Một số kích ứng ở cánh tay cũng xuất phát từ việc cơ phản ứng với một lượng nhỏ chất lỏng vaccine được tiêm.
Ngoài đau nhức, một số người còn bị mẩn đỏ, sưng tấy gần vết tiêm.
Chà xát tại chỗ tiêm gây kích ứng?
Một số phản ứng cục bộ với vaccine như cứng hoặc sưng tại chỗ tiêm có thể khá đau. Mặc dù xoa bóp nhẹ có vẻ đem lại cảm giác dễ chịu nhưng các chuyên gia khuyên bạn không nên làm như vậy. Họ nhận định, hành động đó sẽ làm giảm tác dụng của vaccine.
Một trong những lý do chính là vaccine COVID-19 được tiêm ở bắp tay. Xoa bóp tại điểm tiêm có thể khiến cho thuốc không ngấm. Hành động như vậy cũng có thể dẫn đến các tác dụng phụ không mong muốn, gây viêm nhiễm, đau mỏi.
Các bác sĩ đề nghị tránh xoa bóp chỗ tiêm trong vòng vài giờ sau khi chủng ngừa bởi khi đó vaccine đạt đến nồng độ cao nhất.
Lợi ích của việc xoa bóp trước tiêm
Nếu từng tiêm bất kỳ loại vaccine nào, bạn sẽ thấy một số nhân viên y tế nhẹ nhàng xoa bóp da trước khi tiêm. Đây là phương pháp thực hành lâm sàng được áp dụng rộng rãi trên toàn thế giới, làm mềm và thư giãn các cơ ở tay, giúp vaccine hiệu quả hơn.
Tuy nhiên, có nghiên cứu phát hiện thao tác như vậy lại làm chậm quá trình hấp thu một số loại vaccine.
