Vitamin D rất cần thiết đối với cơ thể. Nó thường được tổng hợp trực tiếp qua da từ ánh sáng mặt trời cũng như lấy từ một số loại thực phẩm. Thế nhưng khi dùng thừa sẽ gây hại.
Thiếu vitamin D có thể gây ra các vấn đề về xương và cơ, rối loạn nội tiết tố, nhưng sử dụng quá nhiều vitamin D cũng gây ra nhiều vấn đề khác nhau như: Mất ngủ, cáu kỉnh, mệt mỏi, chán ăn, khát nước, rối loạn tiêu hóa (nôn mửa, buồn nôn và đau dạ dày), có thể đau cơ và khớp. Các triệu chứng quá liều thường xảy ra khi sử dụng sản phẩm bổ sung vitamin D với số lượng vượt quá mức qui định hàng ngày.
Trước đây, vitamin D được kê đơn cho t.rẻ e.m để ngăn ngừa bệnh còi xương và cho phụ nữ trong thời kỳ mãn kinh để chống loãng xương. Nhưng các nghiên cứu đã chỉ ra rằng vitamin D cần thiết cho tất cả mọi người để bảo vệ chống lại các bệnh tim mạch, giảm nguy cơ ung thư và các bệnh tuyến giáp tự miễn dịch.
Vitamin D ảnh hưởng đến việc sản xuất insulin, chuyển hóa canxi-phốt pho và liên quan đến việc điều chỉnh lượng đường trong m.áu. Vì vậy, nên bổ sung các thực phẩm giàu vitamin D trong bữa ăn hàng ngày như: Cá hồi, cá trích, cá mòi, dầu gan cá, lòng đỏ trứng, nấm…
Không nên tự uống vitamin D một cách tràn lan mà cần tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa, thực hiện các xét nghiệm cần thiết, sau đó điều chỉnh liều lượng và tuân thủ nghiêm ngặt liệu trình điều trị.
Có nên tắm nắng cho trẻ nhỏ?
Tắm nắng cho trẻ nhỏ nhằm phòng ngừa còi xương do thiếu vitamin D, được phổ biến trong cộng đồng trước đây.
Ảnh minh họa
Theo bác sĩ Dương Công Minh – Trưởng Khoa Dinh dưỡng – Tiết chế, Bệnh viện Nhi Đồng Thành Phố (TPHCM), việc trẻ sơ sinh được đưa ra tắm nắng vào sáng sớm là một hoạt động nằm trong chương trình giáo dục truyền thông chăm sóc sức khỏe cho trẻ nhỏ nhằm phòng ngừa còi xương do thiếu vitamin D, được phổ biến trong cộng đồng trước đây.
Theo đó, khi em bé vừa chào đời và 2 tuần sau khi sinh, nên cho trẻ tắm nắng. Dưới tác động của ánh sáng mặt trời lên cơ thể, sẽ tạo ra Vitamin D có hoạt tính sinh học trong cơ thể, đó chính là chiếc chìa khóa mở cửa cho Canxi lắng đọng vào xương làm gia tăng mật độ xương giúp cho xương chắc khỏe và phát triển chiều cao.
Cách phơi nắng thường thực hiện trong khoảng thời gian từ 6 giờ đến 8 giờ sáng (lúc này nắng dịu và không làm nóng trẻ), khi phơi phải cởi toàn bộ quần áo của con cho ánh nắng trực tiếp chiếu lên da giúp các t.iền vitamin D trên bề mặt của da chuyển thành vitamin D hoạt tính.
Tuy nhiên, hiện nay, các nước tiên tiến đã nghiên cứu, điều này khiến da em bé phải chịu tác động quang học không tốt của các của tia cực tím trong khi làn da trẻ trước 6 tháng t.uổi còn quá mỏng manh dễ bị tổn thương.
Tia cực tím có ba loại phổ biến: UVA, UVB, UVC. UV được viết tắt của chữ Ultra-violet nhưng chỉ có UVB mới có thể chuyển t.iền vitamin D dưới da trở thành vitamin D hoạt tính.
Khi mặt trời ló dạng, tia UVA sẽ được mặt trời phóng thẳng xuống trái đất và là nguyên nhân thầm lặng gây những ảnh hưởng xấu đến cơ thể như lão hóa, đồi mồi, ung thư da,… UVC là loại tia rất nguy hiểm gây ra ung thư da mạnh nhưng may mắn đã bị ngăn lại bởi tầng Ozon.
Đặc biệt, UVB được xem là tia có lợi nhất nhưng có cường độ cao đến mặt đất trong khoảng thời gian từ 10 giờ sáng đến 2 giờ chiều.
Tuy nhiên, ở khoảng thời gian này, nhiệt độ nắng rất gắt không phù hợp cho cả người lớn lẫn t.rẻ e.m. Chưa kể, nếu phơi nắng trong khoảng thời gian này, bé sẽ “được khuyến mãi” tia UVA (ngoài tia UVB) nên càng hại cho sức khỏe gấp bội.
Nhiều nghiên cứu khoa học đã chỉ ra những lợi bất cập hại lên trẻ khi phơi nắng sớm, nên đưa đến khuyến cáo cho trẻ dưới 6 tháng t.uổi có thể chỉ sử dụng vitamin D trung bình 400 IU hằng ngày, không cần phải phơi nắng và có thể uống vitamin D kéo dài ít nhất đến 12 tháng (theo khuyến cáo của viện Hàn lâm Y khoa Hoa Kỳ).
Sau khi bé đã lớn trên 12 tháng t.uổi và đã có thể sử dụng sữa công thức hoặc sữa bò đảm bảo 1 ngày có thể uống được 1 lít trở lên, xem như lượng vitamin D trong sữa đủ cho cơ thể.
Tuy nhiên, rất ít bé có thể uống đạt đến 1 lít trong một ngày. Vì vậy, khuyến cáo với trẻ trước 6 tháng t.uổi nên uống vitamin D trung bình 400 IU/ngày và có thể uống kéo dài ít nhất đến 12 tháng t.uổi, và nếu có điều kiện có thể cho trẻ uống đến 2 t.uổi.
Bác sĩ Dương Công Minh lưu ý bậc phụ huynh, những trẻ uống sữa mẹ càng phải bổ sung uống vitamin D thêm vì trong sữa mẹ có rất nhiều kháng thể, dưỡng chất, chất béo… nhưng ngược lại vitamin D rất ít.