Cách tốt nhất để phòng tránh các biến chứng bệnh Rubella chính là dự phòng sớm không để bệnh xảy ra. Nếu đã mắc bệnh, cần theo dõi để phát hiện và xử lý sớm các biến chứng bệnh Rubella nếu có.
1. Bệnh Rubella có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm
Thông thường, bệnh Rubella khá lành tính nên thường được điều trị khỏi mà không để lại biến chứng hay di chứng lâu dài cho sức khỏe bệnh nhân. Nhưng cũng có không ít các trường hợp mà các biến chứng bệnh Rubella xảy ra và gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe bệnh nhân, thậm chí là gây đe dọa tính mạng.
Các biến chứng bệnh có thể là các biến chứng mang tính chất cấp tính, xảy ra nhanh chóng sau khi mắc bệnh như viêm khớp, viêm màng não – viêm não, xuất huyết giảm tiểu cầu, viêm phổi, viêm gan, viêm t.inh h.oàn,…
Nhưng đôi khi, các biến chứng này lại là các biến chứng lâu dài và không biểu hiện ngay khi mắc bệnh, chẳng hạn các dị tật thai nhi (bệnh tim bẩm sinh, chậm phát triển trí tuệ, điếc bẩm sinh,…) khi thai phụ mắc Rubella trong thai kỳ.
Bệnh nhân có thể gặp phải những biến chứng bệnh Rubella hết sức nguy hiểm (Ảnh: Internet)
2. Phòng tránh các biến chứng bệnh Rubella như thế nào?
2.1. Dự phòng bệnh Rubella không để bệnh xảy ra
Mặc dù bệnh Rubella có thể gây nên những biến chứng nguy hiểm khác nhau, tuy nhiên bệnh lại hoàn có thể phòng tránh được bệnh Rubella được nếu áp dụng các biện pháp thích hợp. Do đó, cách tốt nhất, hiệu quả nhất và an toàn nhất để phòng tránh các biến chứng bệnh Rubella chính là dự phòng sớm không để bệnh xảy ra.
2.1.1. Dự phòng bệnh Rubella đặc hiệu
Vacccine Rubella được xem là phương pháp dự phòng đặc hiệu cho bệnh, là cách hiệu quả nhất để có thể phòng chống bệnh Rubella một cách chủ động. Khi đi vào cơ thể, vaccine Rubella sẽ kích thích hệ miễn dịch của cơ thể hoạt động và tạo được miễn dịch một cách chủ động với bệnh. Điều này giúp bệnh nhân không bị mắc bệnh khi tiếp xúc với mầm bệnh ở ngoài môi trường.
Vacccine Rubella có thể tiêm cho hầu hết các nhóm đối tượng, trừ phụ nữ đang mang thai hoặc có ý định mang thai ngay sau đó, người bị dị ứng với vaccine trong các lần tiêm trước, người bị các bệnh suy giảm miễn dịch, hoặc đang có các bệnh cấp tính,… Đặc biệt, các đối tượng nên được tiêm chủng vaccine Rubella đầy đủ bao gồm t.rẻ e.m từ 12-15 tháng, t.rẻ e.m trước độ t.uổi đi học, phụ nữ đang trong độ t.uổi sinh đẻ và hiện tại không mang thai hoặc không có ý định mang thai, nhân viên y tế,…
Trong hầu hết các trường hợp, vaccine Rubella nếu đáp ứng tốt sau tiêm chủng sẽ tạo được miễn dịch suốt đời cho bệnh nhân, có nghĩa rằng bệnh nhân sẽ không bị mắc bệnh sau khi đã tiêm vaccine đến hết cuộc đời.
Tiêm phòng vaccine Rueblla ngăn không cho bệnh xảy ra, do đó có thể giúp phòng tránh được các biến chứng bệnh Rubella (Ảnh: Internet)
2.1.2. Dự phòng không đặc hiệu
Bên cạnh tiêm vaccine để tạo miễn dịch chủ động giúp phòng chống mắc bệnh Rubella, chúng ta còn có thể áp dụng một số các biện pháp dự phòng không đặc hiệu để phòng chống lây nhiễm căn bệnh này. Các biện pháp chính bao gồm:
– Cách ly, tránh tiếp xúc với các bệnh nhân bị mắc bệnh Rubella, đặc biệt là khi bạn chưa được tiêm phòng vaccine.
– Nếu bắt buộc phải tiếp xúc với người bệnh, hãy đeo khẩu trang đầy đủ để phòng chống lây nhiễm bệnh do bệnh có thể lây truyền dễ dàng thông qua các giọt b.ắn của đường hô hấp.
– Không sử dụng chung các vật dụng vệ sinh cá nhân với các bệnh nhân đang bị nhiễm Rubella để tránh lây bệnh.
2.2. Thực hiện điều trị đúng chỉ định, phát hiện và xử lý sớm các biến chứng bệnh Rubella
Khi đã bị mắc bệnh Rubella, không có biện pháp đặc hiệu nào có thể phòng tránh một cách đặc hiệu và đảm bảo rằng bệnh nhân sẽ không bị mắc các biến chứng bệnh Rubella. Do đó, cách duy nhất để phòng tránh biến chứng bệnh Rubella khi đã mắc bệnh chính là thực hiện tốt các chỉ định điều trị của bác sĩ để rút ngắn thời gian điều trị, giảm mức độ nặng của bệnh, hạn chế nguy cơ xảy ra biến chứng,…
Khi mắc bệnh Rubella, cần thực hiện điều trị đúng chỉ định, theo dõi và phát hiện kịp thời các biến chứng bệnh Rubella nếu có (Ảnh: Internet)
Nếu bệnh nhân mắc bệnh Rubella nằm trong nhóm các đối tượng dễ mắc biến chứng như t.rẻ e.m, phụ nữ, thai phụ đang mang thai trong các tuần đầu của thai kỳ,… cần phải có chiến lược theo dõi và sàng lọc thích hợp để phát hiện sớm các biến chứng bệnh Rubella nếu chúng có xảy ra. Phát hiện sớm các biến chứng bệnh Rubella sẽ giúp có phương án điều trị sớm, giảm nhẹ đến mức thấp nhất các ảnh hưởng lâu dài mà các biến chứng bệnh Rubella có thể gây nên.
Có thể thấy rằng, bệnh Rubella có thể gây nên những biến chứng hết sức nguy hiểm. Và khi bệnh đã xảy ra thì ta không có bất kỳ các biện pháp nào để phòng tránh hoàn toàn khả năng biến chứng bệnh Rubella.
Vì thế, phòng tránh sớm không để bệnh xảy ra là phương pháp dự phòng biến chứng bệnh Rubella hiệu quả và an toàn nhất.
Ai dễ mắc biến chứng của bệnh Rubella?
Bệnh Rubella hầu hết đều lành tính khi mắc phải. Tuy nhiên, đôi khi các biến chứng của bệnh Rubella cũng có thể xảy ra như viêm khớp, viêm màng não – viêm não, giảm tiểu cầu,…
Các đối tượng dễ mắc biến chứng của bệnh bao gồm phụ nữ, t.rẻ e.m và phụ nữ mang thai những tháng đầu của thai kỳ.
Mặc dù trên thực tế, trong phần lớn các trường hợp bệnh Rubella đều lành tính và có thể khỏi mà không gây nên hậu quả gì cho người mắc. Tuy nhiên, cũng có không ít các trường hợp có các biến chứng của bệnh Rubella xảy ra khi bị mắc bệnh.
Vì vậy, xác định được các nhóm đối tượng có nguy cơ cao mắc những biến chứng do bệnh Rubella là rất cần thiết để có kế hoạch theo dõi và điều trị bệnh nhân thích hợp hơn, tránh bỏ sót các biến chứng.
1. Một số biến chứng của bệnh Rubella
Khi mắc Rubella, dưới sự tấn công của virus và sự đáp ứng lại của các cơ chế miễn dịch trong cơ thể, các biến chứng của bệnh có thể xảy ra ở nhiều hệ cơ quan khác nhau dưới nhiều cơ chế khác nhau. Trong đó, những biến chứng thường gặp có thể kể đến như:
– Viêm khớp: Viêm khớp là biến chứng phổ biến nhất khi mắc bệnh Rubella. Tình trạng viêm khớp thường bắt đầu xuất hiện và kéo dài trong khoảng thời gian từ 2-30 ngày kể từ khi phát ban ngoài da. Các khớp viêm thường có biểu hiện đau nhức, đôi khi có thể sưng đỏ, hạn chế hoạt động của bệnh nhân,…
Vị trí thường gặp viêm khớp do biến chứng của bệnh Rubella nhất bao gồm khớp ngón tay, khớp cổ tay, khớp gối và khớp cổ chân,…
– Viêm màng não – viêm não: Là một biến chứng của bệnh Rubella trên hệ thần kinh trung ương khiến màng não, nhu mô não bị viêm. Đây là một biến chứng nguy hiểm, dễ để lại nhiều hậu quả lâu dài do các tổn thương tại não, thậm chí là đe dọa tính mạng bệnh nhân nếu không được can thiệp và điều trị đúng.
Các dấu hiệu điển hình khi mắc viêm màng não – viêm não do biến chứng của bệnh Rubella kể đến như rối loạn tri giác, sợ ánh sáng, đau đầu, nôn ói, cổ cứng, các dấu hiệu màng não dương tính,…
– Giảm tiểu cầu: Giảm tiểu cầu do biến chứng của bệnh Rubella xảy ra chủ yếu liên quan đến yếu tố miễn dịch của cơ thể. Giảm tiểu cầu quá mức có thể khiến tình trạng xuất huyết xảy ra, các mức độ xuất huyết có thể thay đổi nhiều từ nhẹ với xuất huyết dưới da, cho đến các mức nặng hơn như xuất huyết niêm mạc, xuất huyết não,…
– Dị tật thai nhi: Dị tật thai nhi là một biến chứng của bệnh Rubella rất nguy hiểm, để lại hậu quả lâu dài cho thai nhi sau khi sinh. Các biểu hiện thường thấy trong hội chứng Rubella bẩm sinh do mẹ bị mắc bệnh Rubella trong thời kỳ mang thai bao gồm sinh non nhẹ cân, dị tật tim, đục nhân mắt, đục giác mạc, chậm phát triển trí tuệ,…
Ngoài ra, một số các biến chứng của bệnh Rubella khác cũng có thể gặp bao gồm viêm gan nhẹ, viêm t.inh h.oàn, viêm phổi,…
Xuất huyết giảm tiểu cầu là biến chứng của bệnh Rubella rất nguy hiểm (Ảnh: Internet)
2. Những ai dễ mắc các biến chứng của bệnh Rubella?
Chính bởi sự nguy hiểm và ảnh hưởng lâu dài của các biến chứng Rubella, vì thế cần thiết xác định được các nhóm bệnh nhân có nguy cơ mắc biến chứng bệnh cao hơn, điều này có lợi cho quá trình theo dõi và tầm soát để phát hiện, điều trị sớm các biến chứng nếu chúng có xảy ra.
Các đối tượng dễ mắc biến chứng của bệnh Rubella bao gồm:
– T.rẻ e.m: Theo các thống kê cho thấy, t.rẻ e.m dễ bị mắc biến chứng của bệnh Rubella cao hơn hẳn so với người lớn. Điều này có thể liên quan nhiều đến hệ miễn dịch còn chưa hoàn thiện hoàn toàn của trẻ. Những biến chứng của bệnh Rubella hay gặp ở t.rẻ e.m bao gồm xuất huyết giảm tiểu cầu, viêm màng não – viêm não,…
– Phụ nữ: Khi mắc bệnh Rubella, phụ nữ sẽ dễ bị các biến chứng của bệnh hơn là các bệnh nhân nam giới. Người thấy rằng, nữ giới có khả năng bị mắc biến chứng viêm khớp do bệnh Rubella cao gấp 4-5 lần so với nam giới. Bên cạnh đó, xuất huyết giảm tiểu cầu do biến chứng của bệnh Rubella cũng dễ xảy ra ở nữ giới hơn nam giới và ở trẻ gái nhiều hơn ở trẻ nam.
– Phụ nữ mang thai quý đầu thai kỳ: Virus Rubella có khả năng qua nhau thai đến xâm nhập thai nhi. Do trong giai đoạn quý đầu của thai kỳ (trước tuần 13) là giai đoạn lên quan nhiều đến sự biệt hóa các cơ quan và tổ chức của thai nhi, do đó sự xâm nhập và tấn công của virus Rubella dễ dẫn đến các rối loạn đối với quá trình này, hậu quả là tình trạng dị tật bẩm sinh ở thai nhi.
Vì thế bà bầu tiêm phòng trước khi mang thai để phòng tránh các bệnh có thể gây dị tật thai nhi là rất quan trọng. Bạn nên biết về Các mũi tiêm nên tiêm trước khi mang thai.
Nếu phụ nữ mang thai mắc bệnh trước tuần 13 của thai kỳ, có đến 70% các trường hợp thai nhi sẽ bị nhiễm virus Rubella và trong đó có đến 25% các trường hợp sẽ bị dị tật bẩm sinh. Tuy nhiên, tỷ lệ mắc Rubella bẩm sinh giảm nhanh xuống còn 17% khi mắc Rubella vào tuần thứ 13-18 của thai kỳ, và không còn nguy cơ dị tật thai nhi gần như không còn sau khi mắc bệnh Rubella sau tuần thứ 20 của thai kỳ.
Phụ nữ mang thai là đối tượng dễ mắc biến chứng của bệnh Rubella (Ảnh: Internet)
Trên đây là một số các biến chứng của bệnh Rubella có thể gặp và những đối tượng có nguy cơ cao dễ mắc phải. Vì vậy, cần đặc biệt thận trọng trong quá trình điều trị bệnh Rubella cho các đối tượng có nguy cơ cao mắc biến chứng của bệnh Rubella để có thể phát hiện và xử trí kịp thời, tránh để lại các ảnh hưởng lâu dài cho sức khỏe bệnh nhân.
