Viêm gan do rượu là tổn thương gan tiến triển do sử dụng rượu trong một thời gian dài. Trong khi uống quá nhiều rượu là nguyên nhân đứng thứ 3 gây t.ử v.ong có thể dự phòng được.
Càng nhiệt tình ép nhau uống càng nhanh rủ nhau ra nghĩa địa (Ảnh minh họa)
Mỗi dịp lễ Tết, đặc biệt trong những ngày Tết anh Tùng ngày nào cũng phải đi tiếp khách. Có những ngày anh phải chạy xô tới 3 đám. Do đặc thù công việc kinh doanh, nên việc uống trở thành “nhiệm vụ không thể không làm”.
Chưa kịp nghỉ ngày Tết Dương lịch nào, anh Tùng đã phải vào viện vì xuất huyết tiêu hóa sau cả một ngày “nốc rượu” với đối tác. Tại bệnh viện các bác sĩ cho biết anh đã bị viêm gan do uống quá nhiều rượu.
TS.BS Đào Việt Hằng, BV ĐH Hà Nội cho rằng, gan là cơ quan đóng vai trò vô cùng quan trọng, thực hiện nhiệm vụ chuyển hóa, tổng hợp các chất và đào thải độc tố. Tuy nhiên hiện nay, vì nhiều nguyên nhân, tình trạng mắc viêm gan ngày càng phổ biến trong đó có không ít bệnh nhân mắc viêm gan là do sử dụng rượu, bia thường xuyên…
Theo đó, viêm gan là tình trạng gan bị viêm với nhiều biểu hiện đa dạng bao gồm chán ăn, mệt mỏi, buồn nôn, vàng da, đau bụng hoặc tiêu chảy. Bệnh có thể biểu hiện cấp tính hoặc mạn tính dẫn đến các biến chứng như xơ gan hay ung thư gan.
Nguyên nhân hay gặp gây viêm gan bao gồm nhiễm virus viêm gan trong đó phổ biến nhất là virus viêm gan B, C, tiếp đến là sử dụng rượu thường xuyên, sử dụng một số loại thuốc, nhiễm độc hoặc do nguyên nhân miễn dịch.
Theo PGS Ngọc, viêm gan virus C là thủ phạm gây ra ung thư gan, tại Việt Nam có từ 1 – 2% dân số mắc ….
TS.BS Đào Việt Hằng nhấn mạnh, viêm gan do rượu là tổn thương gan tiến triển do sử dụng rượu trong một thời gian dài. Đây là một trong những bệnh phổ biến trên thế giới và tại Việt Nam.
“Tổn thương gan do rượu gặp ở những bệnh nhân lạm dụng rượu, thường với mức độ trên 60 gram/ngày đối với nam và trên 20 gram/ngày ở nữ trong thời gian ít nhất 10 năm.
Uống quá nhiều rượu là nguyên nhân đứng thứ 3 trong các nguyên nhân gây t.ử v.ong có thể dự phòng được.
Ở Việt Nam, chưa có thống kê chính thức về tình trạng sử dụng rượu và bệnh gan do rượu. Trong một nghiên cứu, tỉ lệ người Việt Nam có các vấn đề liên quan đến rượu chiếm 25,5% ở nam và 0,7% với nữ.
Tổn thương gan do rượu rất đa dạng, thay đổi từ gan nhiễm mỡ đơn thuần, từ nhẹ đến nặng, giai đoạn muộn sẽ tiến triển đến viêm gan mạn, xơ gan và ung thư gan. Gan nhiễm mỡ là tổn thương hay gặp nhất, có tính chất lành tính và có thể đảo ngược được nếu ngừng sử dụng rượu”, TS. BS Việt Hằng thông tin.
Hầu hết các bệnh nhân viêm gan do rượu thường xảy ra ở người uống một lượng rượu lớn trong một hoặc nhiều năm. Tuy nhiên, không chỉ những người nghiện rượu nặng, những người uống rượu trong khoảng thời gian ngắn nhưng với một lượng lớn và liên tục cũng có thể dẫn đến viêm gan.
Nếu uống> 160gr/ngày (khoảng 500ml rượu 40o) liên tục trong 7 ngày thì sẽ có nguy cơ bị viêm gan do rượu và nếu tình trạng đó kéo dài trên 8 năm thì nguy cơ xơ gan là 40%. Khoảng 80% người uống rượu trên 5 năm bị viêm gan do rượu, thời gian uống rượu càng dài (10 – 15 năm hoặc hơn) và lượng cồn đưa vào người càng nhiều thì khả năng phát triển thành viêm gan do rượu và xơ gan sẽ càng cao.
Khi rượu (cồn) bạn uống vào, quá trình chuyển hóa rượu trong cơ thể tạo ra những chất cực độc làm biến đổi chuyển hóa cục bộ ở gan, sự tân tạo đường giảm sút và gia tăng tổng hợp acid béo, triglycerid dẫn tới tăng mỡ m.áu, từ đó kích hoạt quá trình viêm và phá hủy tế bào gan. Dần dần, các mô sẹo sẽ thay thế các tế bào gan khỏe dẫn đến xơ gan và suy giảm chức năng gan. Xơ gan là giai đoạn cuối của bệnh viêm gan do rượu.
Ngoài ra, khi bạn nhiễm virus viêm gan C, đồng thời uống nhiều rượu sẽ có nguy cơ xơ gan cao hơn khi bạn không uống rượu.
Theo BS Hằng, biểu hiện của viêm gan do rượu rất đa dạng. Những trường hợp nhẹ, bệnh nhân có những triệu chứng không đặc hiệu như buồn nôn, mệt mỏi, đau hạ sườn phải, sốt nhẹ. Khi có suy giảm chức năng gan nặng có thể xuất hiện vàng da, dễ c.hảy m.áu do rối loạn đông m.áu.
Trường hợp đã có tiến triển từ trước, bệnh nhân có thể phải nhập viện vì những biến chứng nặng nề như xuất hiện dịch ổ bụng, xuất huyết tiêu hóa hoặc hôn mê do hội chứng não gan.
“Một số bệnh nhân sử dụng rượu thường xuyên khi có bệnh lý cấp tính không thể uống rượu tiếp được sẽ xuất hiện hội chứng cai rượu, bệnh nhân có thể có rối loạn ý thức hoặc nặng hơn là loạn thần, kích thích rất nhiều”, BS Hằng nhấn mạnh.
Để phòng tránh mắc viêm gan do rượu, các chuyên gia khuyến cáo, biện pháp hữu hiệu nhất là hạn chế sử dụng rượu bia. Đối với những bệnh nhân viêm gan do rượu mức độ nhẹ, ngừng sử dụng rượu bia sẽ giúp cải thiện mức độ thoái hóa mỡ ở gan, giảm men gan và ngăn ngừa tiến triển bệnh.
“Đối với những bệnh nhân viêm gan do rượu nặng, việc ngừng sử dụng rượu bia là yếu tố quan trọng quyết định sự thành công của điều trị. Trong trường hợp bệnh nhân uống rượu với số lượng nhiều và trong thời gian dài, để có thể ngừng sử dụng rượu cần có sự tư vấn và hỗ trợ của bác sỹ phối hợp với gia đình”, BS Hằng cho biết.
Ngoài ra, đối với các bệnh nhân viêm gan do rượu, chế độ ăn cần cung cấp đủ protein, bổ sung vitamin và khoáng chất trong đó quan trọng nhất là folate và thiamin. Khi bệnh nhân có dịch ổ bụng cần ăn chế độ hạn chế muối.
Loại gia vị quen thuộc sở hữu khả năng bảo vệ gan đáng kinh ngạc
Gừng là một trong số những loại gia vị được ưa chuộng nhất thế giới, được trồng phổ biến ở các vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới.
Song song với lịch sử trồng trọt lâu đời, các đặc tính y học của gừng từng bước được khám phá và được y học ghi nhận là một phương thuốc có nhiều giá trị. Trong đó, nhiều nghiên cứu khoa học đã xác nhận gừng có nhiều tác dụng tích cực đối với sức khỏe lá gan.
Bảo vệ gan
Nghiên cứu về đặc tính bảo vệ gan của gừng đã được công bố trên tạp chí Khoa học Dược phẩm Ấn Độ vào năm 2010. Theo đó, một lượng vừa đủ gừng và rau diếp xoăn có khả năng cải thiện đáng kể các tổn thương gan và khôi phục bình thường các thành phần m.áu, cả khi sử dụng riêng lẻ hoặc kết hợp cùng nhau.
Chống lại xơ hóa gan
Gừng có thể bảo vệ gan khỏi xơ hóa (một dạng hình thành sẹo thoái hóa trên gan). Gừng và một số chiết xuất của nó có khả năng làm tăng nồng độ các enzyme chống oxy hóa quan trọng trong gan, bao gồm glutathione và superoxide dismutase. Do vậy loại gia vị này có tiềm năng lớn trong điều trị xơ hóa gan. Tác dụng này của gừng đã được công bố trên tạp chí Nutrition and Metabolism tháng 6 năm 2011.
Ức chế ký sinh trùng trong gan
Nhóm nghiên cứu tại khoa sinh học Đại học King Khaled (Ả Rập Xê Út) đã phát hiện khả năng xử lý các loại ký sinh trùng gây hại cho gan và ruột một cách hiệu quả của gừng. Các chiết xuất của gừng đáp ứng tốt trong điều trị sán máng và xử lý giun. Trong số các loại thực vật được đưa vào thử nghiệm, gừng có tác dụng ức chế ký sinh trùng mạnh nhất.
Công dụng của gừng với gan nhiễm mỡ
Gan nhiễm mỡ không do rượu là một trong những bệnh gan mãn tính phổ biến nhất trên toàn thế giới và chủ yếu xảy ra ở những người béo phì, ít vận động và bệnh nhân tiểu đường type II. Bệnh này thường liên quan đến các rối loạn chuyển hóa như béo phì, kháng insulin, tăng huyết áp, rối loạn lipid m.áu và suy giảm chuyển hóa chất béo. Hiện không có liệu pháp điều trị hiệu quả nào cho bệnh nhân gan nhiễm mỡ không do rượu ngoài việc điều chỉnh lối sống, tập trung vào kiểm soát lượng đường trong m.áu và giảm thiểu tổn thương tế bào.
Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí World Journal of Gastroenterology cho biết gừng là một trong số các thực phẩm có khả năng bảo vệ gan chống lại gan nhiễm mỡ không do rượu liên quan đến kháng insulin. Gừng có thể giúp ngăn ngừa hoặc điều trị tình trạng này bằng cách giảm stress oxy hóa trên gan, ức chế viêm và giảm đề kháng insulin.
Bên cạnh những lợi ích đối với sức khỏe gan, gừng còn là phương thuốc phổ biến trong kích thích tiêu hóa, tăng bài tiết, sát trùng, hành thủy, giải độc, trị l.ở l.oét khoang miệng, viêm nha chu, đau nửa đầu, giải rượu, phòng ngừa và trị sâu răng.
