Các loại thuốc thận trọng khi sử dụng, bắt buộc được bác sĩ kê đơn mới được phép bán nhưng lại dễ dàng tìm mua được trên mạng.
Các thuốc kê đơn thường có nhiều tác dụng phụ, có thể gây ra các phản ứng có hại, không mong muốn cho cơ thể; nếu sử dụng sai sẽ gây ra các tác hại nguy hiểm đến sức khỏe, thậm chí đe dọa đến tính mạng.
Nhan nhản trên Shopee, Sendo…
Trên kênh bán lẻ Shopee, Lazada, Sendo, không khó để tìm mua được các loại thuốc kê đơn và không kê đơn do đối tác của các kênh này đăng bán.
Cùng tuýp kem bôi ngoài da trị nấm, viêm da Gentri-sone 10 g, bên ngoài có lưu ý hướng dẫn sử dụng theo đơn, trên Shopee và Sendo đều có người đăng bán với các mức giá khác nhau.
Liên quan nhóm thuốc tim mạch, dễ dàng tìm thấy các loại thuốc đặc trị như Amlodipin có công dụng hạ huyết áp, thuốc chống tập kết tiểu cầu Aspirin 81 mg, thuốc chống cao huyết áp Japan với nhãn mác toàn chữ tiếng nước ngoài trên trang bán hàng Shopee, viên giảm đau và ngăn ngừa nhồi m.áu cơ tim Bayer Low Dose aspirin 81 mg, được đăng bán trên kênh bán hàng Lazada… Nhiều người bán thuốc kèm buôn bán rất nhiều mặt hàng khác như mỹ phẩm, quần áo t.rẻ e.m cho biết thuốc là hàng xách tay.
Không qua các kênh bán hàng trung gian, nhiều nơi còn lập hẳn website để rao bán các loại thuốc kê đơn và sẵn sàng giao tận nhà, không cần bán theo đơn cho khách.
Chúng tôi vào một trang chuyên bán thuốc, các danh mục thuốc đặc trị bán theo đơn gồm thuốc kháng sinh, thuốc trị các bệnh ung thư, đến cả các loại thuốc điều trị rối l.oạn c.ương d.ương, thuốc điều trị nội tiết, thuốc thần kinh, hướng thần, tiểu đường…
Gọi đến đường dây nóng của website này, chúng tôi hỏi cách thức mua hàng online, một phụ nữ trực tổng đài nhanh nhẹn hướng dẫn có thể đến trực tiếp cửa hàng ở đường Lạc Long Quân (quận 10) hoặc để lại địa chỉ, sẽ có nhân viên giao hàng tận nơi loại thuốc cần sử dụng.
Khi đặt mua loại thuốc Tarceva 100 mg thành phần Erlotinib chỉ định điều trị ung thư tụy di căn, không cắt bỏ được, ung thư phổi không phải tế bào nhỏ tiến triển tại chỗ hoặc di căn, nhân viên này báo giá 21 triệu 200 ngàn đồng và yêu cầu thanh toán 50% số t.iền.
Các loại thuốc kê đơn được bán trên các sàn Sendo, Lazada, Shopee. Ảnh: HL
Không loại trừ thuốc giả
Theo PGS-TS-dược sĩ Nguyễn Hữu Đức, ĐH Y Dược TP.HCM, người dùng thuốc kê đơn phải hết sức thận trọng và có chỉ định hướng dẫn của bác sĩ về chống chỉ định (những trường hợp không được dùng thuốc này), cách dùng, liều lượng, tương tác thuốc…
Việc tự dùng thuốc rất nguy hiểm, vì nếu không đúng có thể che lấp dấu hiệu cấp cứu ngoại khoa. “Thí dụ, có người đau bụng không rõ nguyên nhân như viêm ruột thừa, có thai ngoài tử cung mà vội dùng thuốc chống co thắt để giảm đau. Người bệnh thấy bụng hết đau dù bệnh vẫn còn nên không đi bệnh viện. Kết cuộc người này không được phát hiện bệnh, mổ cấp cứu kịp thời” – PGS Nguyễn Hữu Đức dẫn chứng.
Dược sĩ Đỗ Văn Dũng, Trưởng phòng Nghiệp vụ dược, Sở Y tế TP.HCM, khẳng định mua bán mặt hàng thuốc qua mạng (thuốc kê đơn và không kê đơn – PV) là hành vi bất hợp pháp. Người bán thuốc phải mở nhà thuốc theo loại hình kinh doanh có điều kiện, đạt chứng chỉ thực hành tốt, được cơ quan quản lý nhà nước và Sở Y tế cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh dược. Thuốc men được bán qua mạng không kiểm soát được nguồn gốc, xuất xứ, nguy cơ thuốc giả ảnh hưởng sức khỏe.
Về việc phát hiện và xử lý hành vi buôn bán thuốc qua mạng, dược sĩ Đỗ Văn Dũng cho biết Thanh tra Sở cũng chủ động tự phát hiện và xử lý. Tuy nhiên, công tác thanh tra, kiểm tra gặp một số khó khăn do liên quan đến an ninh mạng và cơ quan thông tin truyền thông. “Mặc dù ghi nhận số điện thoại, địa chỉ nhưng khi đến thanh tra, kiểm tra thì địa điểm kinh doanh không có thật nên không xử phạt được. Sắp tới Sở Y tế sẽ sớm phối hợp với Sở TT&TT có giải pháp gỡ bỏ nội dung quảng cáo, mua bán thuốc bất hợp pháp và có biện pháp mạnh mẽ xử lý tình trạng này” – ông Dũng nêu.
Ba sàn thương mại điện tử rà soát và gỡ bỏ
Trao đổi với Pháp Luật TP.HCM, đại diện ba sàn thương mại điện tửSendo, Lazada, Shopee cho biết các sàn đều có quy định cấm hoạt động bán thuốc trên sàn. Ngay khi báo phản ánh, cả ba sàn đã cho rà soát và tiến hành gỡ bỏ các nội dung bán thuốc (kê đơn và không kê đơn). Theo các đơn vị này, người bán đã cố tình vi phạm thỏa thuận đã ký kết. “Chúng tôi gửi thư thông báo đến danh sách người bán có liên quan, đưa thông tin của người bán có liên quan vào danh sách quản chế theo quy định hiện hành của sàn thương mại điện tử Sendo” – đại diện Sendo cho hay.
Shopee cho biết việc kiểm tra, ngăn chặn và gỡ bỏ các mặt hàng cấm kinh doanh hoặc hạn chế kinh doanh, bao gồm cả mặt hàng thuốc, là một trong những nội dung mà Shopee thực hiện hằng ngày đối với các sản phẩm mới được đăng bán và tổng kiểm tra các sản phẩm đã được đăng bán trên toàn sàn theo định kỳ ít nhất một lần/tháng. Ngoài ra, Shopee cũng đã thiết lập chức năng báo cáo sản phẩm vi phạm trên Shopee, tạo điều kiện cho người tiêu dùng có thể báo cáo các sản phẩm vi phạm đến Shopee để công ty có biện pháp xử lý theo quy định.
Đại diện Lazada cho biết đã tiến hành gỡ bỏ sản phẩm vi phạm. “Và theo quy định chặt chẽ của Lazada, chúng tôi cũng đang rà soát lại toàn bộ hệ thống” – vị đại diện này cho hay.
THU HÀ
HOÀNG LAN
Theo PLO
Mắc chứng ợ nóng và nấc trong nhiều năm nhưng tự mua thuốc uống, đến khi đi khám mới biết mình bị ung thư
Nếu các tế bào lót thực quản bắt đầu hoạt động bất thường – được gọi là loạn sản – thì nguy cơ ung thư thực quản tăng từ 0,5% lên 15% mỗi năm.
Sau 20 năm khó chịu vì ợ hơi và ợ nóng, Peter Denson, một kỹ sư huấn luyện viên đã nghỉ hưu sống tại Gillingham, Anh quốc, đã rất sốc khi được chẩn đoán mắc bệnh ung thư thực quản.
Trong những năm trước đây, Peter nghĩ rằng sự khó tiêu của mình là bình thường, chủ yếu là do cách anh ăn uống. Vì vậy mà anh đã không đi khám. “Công việc của thôi thỉnh thoảng ở ngoài đường nên tôi thường vừa ăn vừa đi, nhiều khi tôi cũng chọn các loại thực phẩm không có lợi cho sức khỏe lắm. Tôi nghĩ rằng do mình đã ăn trong tình trạng nuốt quá nhiều không khí nên đã uống thuốc trị chứng ợ nóng không cần kê đơn trong nhiều năm”, Peter chia sẻ.
Trước đó, khi có triệu chứng khó chịu, Peter đã đi khám và được chỉ định thực hiện nội soi dạ dày. Bác sĩ kết luận anh bị thoát vị gián đoạn – một bệnh phổ biến khi 1 phần dạ dày bị đẩy lên về phía ngực. Peter nhận được lời khuyên là không cần quá lo lắng, chỉ cần cố gắng giảm cân một chút là bệnh sẽ tự động điều chỉnh. Sau đó, ông tiếp tục uống thuốc trị ợ nóng nhưng cơn nấc và trào ngược axit vẫn tiếp tục diễn ra.
Đối với Peter, tiếng nấc khi đi ngủ, cùng với vị chua trong miệng, đã trở thành mối phiền toái hàng đêm. Chúng thường xảy ra vài lần một tuần, mỗi lần khoảng 15 phút hoặc lâu hơn, thường là khi ông nằm xuống đi ngủ. Nó khiến ông không thể ngủ khi mà cứ vài giây lại nấc 1 lần.
Đến tháng 2 năm 2017, sau khi bị khó thở không liên quan đến chứng khó tiêu, Peter tiếp tục đi khám thì được gửi đi chụp CT. Lần này, ông được thông báo rằng căn bệnh Barrett thực quản (các tế bào lót trong thực quản trở nên bất thường do các axit dạ dày b.ắn tung tóe làm hỏng niêm mạc thực quản) của ông đã chuyển sang bệnh ung thư. Sở dĩ ông hay bị nấc là do tình trạng thoát vị gián đoạn nằm ngay dưới thực quản và khiến các cơ hoành bị co thắt, dẫn đến nấc cụt.
Cũng như nấc cụt mãn tính, các yếu tố nguy cơ của Barrett bao gồm ợ hơi, trào ngược axit và mùi vị khó chịu trong miệng. Bệnh ung thư của Peter được phát hiện sớm nên ông có thể được phẫu thuật cắt bỏ khối u bằng cách mổ nội soi cắt bỏ niêm mạc. Sau đó là điều trị xạ trị.
Bác sĩ Jason Dunn, bác sĩ tư vấn tiêu hóa tại Bệnh viện Guy và St Thomas, London, và cũng là người đã điều trị cho Peter cho biết, chỉ khoảng 1/4 trong số 650.000 người ở Anh ước tính mắc bệnh Barrett thực quản, số còn lại thường bỏ qua các triệu chứng của họ nên hay tự dùng các loại thuốc không kê đơn.
Phần lớn trong số họ cũng không nhận thức được rằng trong một số trường hợp, trào ngược axit kéo dài có thể dẫn đến Barrett, sau đó có thể dẫn đến ung thư.
Bác sĩ Jason Dunn cũng nói rằng: Mặc dù bệnh Barrett thực quản có nguy cơ phát triển ung thư thực quản không cao nhưng nếu các tế bào lót thực quản bắt đầu hoạt động bất thường – được gọi là loạn sản – thì nguy cơ ung thư tăng từ 0,5% lên 15% mỗi năm. Chứng loạn sản là nơi các tế bào lót thực quản được thay thế bằng loại tế bào thường thấy trong dạ dày. Nhìn qua camera nội soi, thực quản trông có màu đỏ và bị viêm.
Mặc dù bệnh Barrett thực quản có nguy cơ phát triển ung thư thực quản không cao nhưng nếu các tế bào lót thực quản bắt đầu hoạt động bất thường – được gọi là loạn sản – thì nguy cơ ung thư tăng từ 0,5% lên 15% mỗi năm.
Mỗi năm, khoảng 9.000 người được chẩn đoán mắc bệnh ung thư thực quản và nó cướp đi 8.000 sinh mạng.
Và dù cho trong khi hàng triệu người bị ợ nóng hoặc trào ngược axit không có nguy cơ mắc bệnh ung thư, các bác sĩ vẫn đưa ra lời khuyên rằng: Những người có triệu chứng ở nóng, nấc cụt kéo dài trong 3 tuần trở lên nên tìm kiếm sự chăm sóc y tế thay vì tự mình dùng các loại thuốc không kê đơn.
Tr. Thu
Theo baodansinh
