Do công việc đặc thù nên tôi hay chạy ngoài đường ở TP.HCM. Cho tôi hỏi hít phải khói xe nhiều ảnh hưởng sức khỏe thế nào? Triệu chứng khi hít phải khói xe quá nhiều như thế nào, có cách nào hạn chế hít khói xe khi đi ngoài đường không? Xin cảm ơn bác sĩ. ( V.Lâm, ở TP.HCM).
Thạc sĩ – bác sĩ Trần Thị Thúy Tường, khoa Thăm dò chức năng hô hấp, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, trả lời:
Trong cuộc sống tại các thành phố lớn, việc phải thường xuyên tiếp xúc với khói xe ô tô, xe máy, các hạt bụi mịn là điều không thể tránh được, đặc biệt là vào các giờ tan tầm. Trong khói xe chứa khá nhiều các chất độc hại ảnh hưởng đến bệnh lý đường hô hấp, mũi xoang, não bộ, tăng nguy cơ bệnh lý tim mạch, đột quỵ, bệnh lý da, mắt, ung thư.
Nhiều tuyến đường ở TP.HCM thường xuyên kẹt xe, nhiều khói bụi. Ảnh N.TIẾN
Các chất tiêu biểu trong khói xe phổ biến như carbon dioxide (CO2), carbon monoxide (CO), nitric oxides (NO, NO2), sulfur dioxide, benzen… Tùy vào hàm lượng mà CO2 có thể ảnh hưởng tới sức khỏe từ nhức đầu, chóng mặt, khó thở, đổ mồ hôi, tăng nhịp tim, tăng huyết áp, bất tỉnh, có thể gây t.ử v.ong nếu hàm lượng cao. CO cũng là một trong những thành phần khí thải xe máy ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Nếu hít phải CO nhiều khiến bạn bị nhức đầu, nôn mửa, mệt mỏi và có thể dẫn đến t.ử v.ong.
NO và NO2 ở liều lượng cao, chúng sẽ gây hại hệ mạch m.áu, tăng nguy cơ bệnh lý tim mạch, đột quỵ. Sulfur dioxide có thể gây rối loạn hô hấp, ảnh hưởng xấu đến hệ hoạt động của cơ thể. Ngoài ra các phần tử cực nhỏ và các hợp chất hydrocarbons đa vòng có trong khí thải xe máy, cũng có thể gây tổn thương mô phổi và tăng nguy cơ gây ung thư.
Những người có sẵn bệnh nền ở phổi như hen phế quản, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, khi hít nhiều khói bụi sẽ tăng nguy cơ bệnh vào đợt cấp, làm bệnh khó kiểm soát hơn.
Cách phòng tránh
Khi bắt buộc phải ra đường vào giờ đông xe, chúng ta có thể sử dụng khẩu trang đạt tiêu chuẩn chất lượng cản bụi mịn do cơ quan chức năng chứng nhận, ôm kín tối ưu gương mặt, có gọng mũi và van thở lọc 1 chiều khi ra đường (không phải khẩu trang y tế thông thường).
Cập nhật thông tin chất lượng không khí từ các nguồn tin cậy để chủ động phòng ngừa, bảo vệ sức khỏe khi ô nhiễm môi trường tăng cao. Ngoài ra để góp phần vào việc hạn chế ô nhiễm, mọi người có thể tắt xe máy khi chờ đèn đỏ, đi phương tiện công cộng, để giảm lượng xe cộ lưu thông trong nơi đông dân cư.
Bạn đọc có thể gửi những thắc mắc của mình cho chuyên mục này qua email: suckhoethanhnien247@gmail.com
Câu hỏi sẽ được chuyển đến các bác sĩ, chuyên gia… để trả lời bạn đọc.
Chàng trai ‘sống cùng’ cành cây dài 6,5cm trong ngực suốt 14 năm
Các bác sĩ BV Phổi Trung ương phẫu thuật “giải phóng” dị vật là cành cây dài 6,5cm trong ngực của chàng thanh niên 22 t.uổi.
Bệnh nhân sinh năm 2000, tên T.S.T. Anh,sinh ra và lớn lên tại bản làng Tả Van Chư, huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai, một lần đi chơi cùng các bạn không may bị ngã trong rừng và bị cành cây đ.âm vào ngực khi mới 8 t.uổi. Theo bệnh nhân, kể từ tai nạn ấy, suốt 14 năm qua, cuộc sống của anh gắn với những cơn ho ra m.áu, những cơn sốt thất thường không rõ nguyên nhân.
Bệnh nhân T. chia sẻ: “Bố mẹ cháu đưa đi kiểm tra tại một vài bệnh viện tuyến cơ sở nhưng quá trình khám bệnh của gia đình không dứt điểm. Từ lần bị ngã vài năm mới đi khám một lần, mãi đến bây giờ lên đến Bệnh viện Phổi Trung ương mới phát hiện ra phổi có dị vật. Sau ca mổ, cháu thấy hơi thở nhẹ nhàng hơn rất nhiều, cuộc sống của cháu sẽ tốt lên, cháu vô cùng biết ơn các y bác sĩ đã phát hiện và xử lý giúp cháu”.
Nhìn bức ảnh dị vật là cành cây dài tới 6,5 cm, đường kính 0,9 cm đ.âm x.uyên qua thuỳ phổi phải đã được các bác sĩ Bệnh viện Phổi Trung ương mổ cấp cứu lấy ra, T. không khỏi bất ngờ và có chút hoảng sợ. Chàng thanh niên tâm sự : “Bao năm gầy yếu, khổ sở vì ho sốt, không ngờ lại do một vật thể dài chừng hơn nửa chiếc bút bi tồn tại trong lồng ngực và “sống cùng mình” trong suốt chừng ấy năm”.
Do dị vật đã tồn tại quá lâu trong phổi, đ.âm x.uyên qua thuỳ trên, một phần thuỳ giữa của phổi phải và gây tổn thương diện rộng, nên các bác sĩ đều nhận định đây là ca phẫu thuật rất phức tạp, không chỉ đơn thuần là lấy dị vật mà còn đòi hỏi những kỹ thuật bóc tách tổn thương một cách khéo léo, quyết định cắt bỏ hay giữ lại để bảo tồn phần nhu mô phổi lành cho người bệnh.
Với hơn 20 năm kinh nghiệm, BS Khiếu Mạnh Cường, Khoa Phẫu thuật Lồng ngực, phẫu thuật viên chính của ca bệnh cho biết : “Đây là ca phẫu thuật loại bỏ dị vật phức tạp nhất mà chúng tôi từng gặp, dị vật có kích thước lớn và tồn tại quá nhiều năm trong phổi nên đã gây ra rất nhiều ổ viêm nhiễm, ổ mủ tồn dư cư trú trong khoang phổi. Ban đầu, khi hội chẩn, các bác sĩ đ.ánh giá có thể sẽ phải cắt bỏ hoàn toàn lá phổi phải, nhưng trong quá trình thực hiện chúng tôi luôn cân nhắc, đặt câu hỏi và quyết định làm gì tốt nhất cho người bệnh. Mọi tư duy, mọi thao tác đều phải rất cẩn trọng và chính xác tuyệt đối”.
“Dị vật và các phần tổn thương đươc loại bỏ trong khi đó phần phổi lành còn lại vẫn được bảo tồn đó là kết quả cho những nỗ lực và sự quyết tâm của toàn bộ êkip. Ca phẫu thuật đã diễn ra suôn sẻ tuy nhiên quá trình chăm sóc hậu phẫu, đ.ánh giá các tổn thương lân cận tiềm tàng sau mổ để phát hiện sớm những bất thường cũng vô cùng quan trọng”, BS Cường cho biết thêm.
Chỉ cần dị vật ở trong phổi thêm ít thời gian nữa thì chắc chắn việc cắt bỏ hoàn toàn 1 lá phổi là điều không thể tránh khỏi, các bác sĩ nhận định. Vì vậy, người dân khi thấy có bất kỳ dấu hiệu bất thường về sức khoẻ chúng ta cần thăm khám tại các Bệnh viện chuyên khoa sớm nhất để được chẩn đoán kịp thời, điều trị dứt điểm trước khi dẫn đến những hậu quả đáng tiếc.
