Người dân tại các quận Hoàng Mai, Nam Từ Liêm, Cầu Giấy, Hà Đông, Thanh Xuân, huyện Hoài Đức mấy ngày qua hoang mang và lo lắng khi nguồn nước sinh hoạt cấp có “mùi lạ”.
Hôm nay bước sang ngày thứ 5, những người dân ở các quận huyện ngoại thành Hà Nội như Thanh Xuân, Hà Đông, Nam Từ Liêm, Hoàng Mai, Hoài Đức,… vẫn bất an, cuộc sống đảo lộn bởi nước sinh hoạt bốc mùi khét lẫn với mùi thuốc sát khuẩn clo trong nước sinh hoạt của mình.
Theo phản ánh của họ, đến nay họ vẫn chưa nhận được bất kỳ thông báo chính thức nào từ đơn vị cấp nguồn là Công ty Cổ phần Đầu tư nước sạch Sông Đà (Viwasupco). Khi cơ quan quản lý chưa có kết quả xét nghiệm, nhiều người dân đã chuyển sang nước bình, nhất là nước đóng chai để đảm bảo nguồn nước sạch.
Nước sinh hoạt có mùi lạ khiến người dân hoang mang. (Ảnh: Vov)
Trước thông tin này, TS. Nguyễn Hồng Vũ, Viện Nghiên cứu ung thư, City of Hope, California, USA đã có chia sẻ với báo Giao thông về kiến thức ô nhiễm nước sinh hoạt qua “cảm quan về mùi” được tổng hợp từ một số nguồn tin cậy như đại học Georgia, Sở Y Tế Minessota ở Mỹ.
Cụ thể có 3 nhóm mùi từ nước và nguyên nhân mà chúng ta có thể gặp phải từ nước sinh hoạt.
Chất tẩy (bleach), hóa chất hoặc dược liệu
Các nhà cung cấp nước công cộng thường khử trùng nước bằng clo để ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn. Mức clo tự do thường có trong nước uống từ hệ thống nước công cộng là 0,2 – 2,0 phần triệu (ppm, part per million), mặc dù ở một số nơi có thể lên tới 5,0 ppm. Mùi do bổ sung clo thường biến mất nếu nước tiếp xúc với không khí trong vài phút.
Ngoài ra, việc thêm clo vào để tiệt trùng nước giếng hoặc làm sạch hệ thống ống nước cũng tạo ra mùi clo mạnh. Tuy nhiên, mùi thuốc tẩy sẽ mất khi clo tan và bốc hơi hoàn toàn. Do vậy, trong trường hợp này nên để vòi nước chảy ra bên ngoài và để nước chảy cho đến khi hết mùi trong hệ thống.
Trong một số trường hợp, clo được thêm vào có thể tương tác với các vật liệu hữu cơ được tích hợp trong hệ thống ống nước và gây thêm mùi vào nước. Mùi hôi sẽ biến mất sau khi cho nước chảy trong vài phút.
Mùi trứng ung (lưu huỳnh), mùi hôi hoặc mùi giống như nước thải
Thông thường, sự xuất hiện các mùi này là do nhiễm khuẩn. Hoạt động của các vi khuẩn này thường sinh ra khí hydrogen sulfide (H2S) có mùi như trứng ung.
Để kiểm tra vị trí nhiễm khuẩn người ta thường làm các cách sau:
Thứ nhất, xác định khuẩn ở trong nguồn nước hay ở trong hệ thống thải bằng cách đổ đầy một ly nước từ bồn rửa có mùi, sau đó bước ra khỏi bồn và quậy ly nước vài lần. Nếu vấn đề là từ hệ thống xả, nước trong ly sẽ không có mùi và bạn phải làm sạch hệ thống thải. Một trong các cách là “sốc clo” (sử dụng chất tẩy) hệ thống thải để xử lý vi khuẩn. Ngược lại, nếu nước xả có mùi thì bạn phải kiểm tra tiếp…
Hoặc kiểm tra vòi nước nóng lạnh, nếu mùi hôi chỉ từ vòi nước nóng thì có thể hệ thống làm nóng nước đã bị nhiễm khuẩn. Cần phải kiểm tra hệ thống này, làm sạch hoặc thay thế các bộ phận nếu cần thiết. Thông thường, mùi bắt nguồn từ thanh kim loại magiê làm gia nhiệt trong bể nước nóng.
Nếu mùi hôi từ vòi nước lạnh thì khả năng rất cao là sự nhiễm này bắt nguồn từ nguồn nước! Cần phải ngưng sử dụng nước và thông báo ngay đến đơn vị cung cấp nước để xử lý kịp thời!
Mùi dầu mỏ, xăng, nhựa thông, mùi giống như nhiên liệu hoặc dung môi
Hiện tượng này hiếm xảy ra trong nước sinh hoạt, tuy nhiên nếu xảy ra thì nó chứa đựng nguy cơ nghiêm trọng. Mùi này có thể là do các nguyên nhân sau làm ô nhiễm nguồn cung cấp nước của bạn: Bể chứa nhiên liệu bị rò rỉ gần đó; Nguồn xả thải từ các nhà máy hoặc bãi chôn lấp; Nước thải từ các hoạt động nông nghiệp.
Trong trường hợp này cần ngưng sử dụng ngay nguồn nước cho việc ăn uống vì nó sẽ có thể gây hại cho sức khỏe như gây bệnh thiếu m.áu, tăng nguy cơ ung thư hoặc làm suy gan, suy thận, v.v…
Dư lượng clo trong nước là một trong những nguyên nhân dẫn đến một số bệnh như hen suyễn, rối loạn chức năng gan… (Ảnh: Vov)
Dư lượng clo trong nước nguy hiểm ra sao?
Theo báo Kiến thức, việc sử dụng clo trong công nghệ xử lý của các nhà máy nước nhằm mục đích t.iêu d.iệt vi khuẩn, vi trùng trong nước. Tuy nhiên, trong quá trình xử lý nước hàm lượng clo này tồn dư một lượng quá lớn và không được xử lý hết, gây ra những ảnh hưởng nhất định với người sử dụng.
Theo các nghiên cứu khoa học, dư lượng clo trong nước là một trong những nguyên nhân dẫn đến một số bệnh như hen suyễn, rối loạn chức năng gan, nguy hiểm hơn là làm suy yếu khả năng miễn dịch.
Clo vốn là một loại hóa chất khử trùng sử dụng trong hệ thống cấp nước ở nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Không thể phủ nhận những lợi ích mà clo này mang lại. Sử dụng clo khử trùng vừa tiết kiệm chi phí, vừa hiệu quả. Khi để lại một lượng clo dư sau khi khử trùng sẽ giúp ngăn ngừa sự tái nhiễm của vi khuẩn trong quá trình phân phối, vận chuyển và trữ nước tại nhà.
Tuy nhiên, nếu dư lượng clo trong nước cao, vượt quá 0,5mg/l sẽ gây ra tác hại cho sức khỏe con người. Nếu bạn ngửi sẽ thấy nước có mùi clo là do nồng độ clo trong nước cao hơn nhiều so với mức cho phép.
Khi sử dụng để xử lý nước, dưới môi trường áp suất cao và làm lạnh, clo sẽ được chuyển hóa ở dạng lỏng mới đưa vào nước làm chất diệt khuẩn. Clo dạng lỏng có thể kết hợp với các hợp chất hữu cơ, các phụ phẩm diệt khuẩn mà những phụ phẩm này lại độc hại gấp nghìn lần so với clo.
Clo dư trong nước vượt quá hàm lượng cho phép khi sử dụng lâu ngày sẽ gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Chloroform và Trihalomethanes là hai phụ phẩm chính được sinh ra do tương tác giữa clo với các hợp chất hữu cơ khác trong nước. Tạp chí Occupational and Environmental Medicine (Hoa Kỳ) cho biết đây là những hợp chất thuộc nhóm các chất gây ung thư nhóm B và có khả năng gây dị tật với trẻ sơ sinh, làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, hô hấp…
Khi người dân ngửi mùi clo trong phòng kín quá lâu sẽ ảnh hưởng đến hệ hô hấp. Dấu hiệu là ho, khó thở, ngoài ra vì clo có tính oxy hóa mạnh nên có khả năng gây tràn dịch màng phổi, sưng tấy các tế bào hồng cầu, thậm chí có thể gián tiếp tạo ra bệnh ung thư.
Phong Linh (tổng hợp)
Theo nguoiduatin
Nước sộc mùi Clo, khét lạ sẽ nguy hiểm ra sao? Cách nào loại bỏ?
Nhiều người dân phản ánh sau khi dùng nước sinh hoạt sộc mùi nhựa khét, khó chịu cảm thấy buồn nôn, khô ráp da dẻ.
Kỹ sư Nguyễn Văn Tú – Khoa Sức khỏe môi trường, Y tế trường học thuộc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Quảng Ninh cho hay, khử trùng bằng khí Clo là một trong 4 cách khử trùng nước được sử dụng hiện nay, bên cạnh phương pháp khử trùng nước bằng tia cực tím UV; bằng khí ozone; bằng Sodium hypochlorite (Clo lỏng hay nước Javen).
Người dân khu chung cư HH Linh Đàm, VP6 Linh Đàm kêu trời vì mùi nước lạ, khó chịu từ hôm 10/10 đến nay. Ảnh: T.Chung
Khí Clo sau khi được bơm vào nước sẽ cần một thời gian để pha trộn và tiếp xúc cần thiết để có thể khử trùng hoàn toàn những mầm bệnh. Khí Clo hoạt động như một chất oxy hóa nhanh, giúp xử lý những mùi vị hữu cơ, tuy nhiên lại để lại lượng Clo tự do dư trong nước gây ra những mùi hăng khó chịu đồng thời cũng làm giảm độ ngọt của nước.
Khi thấy nguồn nước có mùi khó chịu xộc lên mũi, người dân chịu khó cho nước ra bồn chứa khoảng vài giờ. Trong thời gian đó lượng clo sẽ bay hơi hết – Trung tâm Y tế dự phòng TP.HCM –
Theo Quy chuẩn Kỹ thuật Quốc gia về chất lượng nước ăn uống, sinh hoạt, nồng độ Clo dư cho phép trong nước là 0.3-0.5mg/l, trong khi cần tới 1000ppm trở lên mới bắt đầu gây nguy hiểm.
Theo TS Lê Văn Nhân – Phó giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng TP.HCM, lượng Clo châm vào nguồn nước có tác dụng t.iêu d.iệt hết các loại vi sinh, vi khuẩn có trong nước sinh hoạt.
Nếu không đảm bảo lượng Clo 0,3 – 0,5 mg/lít trong đường ống thì không t.iêu d.iệt hết vi khuẩn, chất hữu cơ. Do đó, Bộ Y tế bắt buộc phải để lượng Clo trong đường ống ở mức trên nhằm dự phòng trong quá trình nước sinh hoạt chảy từ các nhà máy nước đến nhà dân.
Ông Nhân cho hay một trong những điều sợ nhất về mặt y tế là có vi khuẩn trong nước. Vi khuẩn xuất hiện trong nước sạch là nguyên nhân phát sinh các dịch bệnh như tả, thương hàn…
Ảnh hưởng ra sao tới sức khoẻ?
Theo kỹ sư Tú, bình thường, Clo dư trong nước không gây ảnh hưởng quá nhiều đến sức khỏe ngoại trừ gây ra mùi khó chịu. Tuy nhiên có một số trường hợp chúng có thể tạo ra những sản phẩm phụ hay những chất gây hại, có ảnh hưởng không tốt sức khoẻ, đặc biệt là với t.rẻ e.m, phụ nữ có thai.
Đơn cử, tại những bể bơi không được tẩy trùng đúng quy định sẽ là môi trường sống cho rất nhiều các loại khuẩn như Cryptosporidium – nguyên nhân chính gây ra bệnh tiêu chảy ở người hay khuẩn Chlamydia Trachomatis – h.ung t.hủ của viêm kết mạc ở mắt.
Nhưng bể bơi chứa quá nhiều Clo lại gây kích ứng da, mắt và những tác hại nguy hiểm. Clo vốn gây khô da và đó là lý do vì sao một số người nhận thấy da của họ ngứa ngáy và mẩn đỏ. Cũng như da, clo gây khô tóc. Ngâm tóc trong nước clo có thể gây hại cho mái tóc.
Còn theo TS Nhân, nếu hàm lượng clo trong nước trên 0,5 mg/lít sẽ gây dị ứng. Một số người nhạy cảm với clo sẽ có triệu chứng khó thở, chảy nước mắt, cảm thấy ngộp…
Chiều 11/10, sau khi nhận thông tin của người dân các quận Hà Đông, Hoàng Mai, Nam Từ Liêm… phản ánh nước sạch sông Đà có mùi rất khó chịu, đoàn liên ngành TP Hà Nội đã đi kiểm tra, lấy mẫu nước tại ba địa điểm: Trạm bơm tăng áp Tây Mỗ (quận Nam Từ Liêm); bể chứa trung gian tại huyện Thạch Thất; và tại Nhà máy nước sông Đà, tỉnh Hoà Bình.
Nhận định nguyên nhân ban đầu sau khi lấy mẫu nước, đại diện Sở Xây dựng Hà Nội cho rằng có thể trong quá trình vận hành đơn vị sản xuất đã sử dụng lượng Clo quá quy chuẩn. Tuy nhiên, nguyên nhân chính thức phải đợi kết quả kiểm tra của Trung tâm kiểm soát bệnh tật TP Hà Nội (thành viên đoàn kiểm tra).
Võ Thu (Tổng hợp)
Theo giadinh