Đại trực tràng là bộ phận có nhiều nguy cơ bị ung thư bởi, trực tràng nằm vị trí sát h.ậu m.ôn.
Theo PGS.TS. Hoàng Công Đắc, chuyên khoa Ngoại tiêu hóa nếu phát hiện sớm ung thư đại trực tràng và có liệu trình điều trị phù hợp thì có thể sống khỏe tới già.
PGS.TS. Hoàng Công Đắc với nhiều năm công tác trong chuyên Khoa Ngoại tiêu hóa tại BV Hữu nghị Việt Đức cho biết, ung thư trực tràng rất hay gặp, chiếm khoảng 50% trong ung thư đường tiêu hóa.
Tỷ lệ ung thư đại trực tràng gia tăng ở các nước đang phát triển.
1. Thực phẩm bẩn , một trong những nguyên nhân dẫn tới ung thư đại trực tràng
Trực tràng là bộ phận có nhiều nguy cơ bị ung thư bởi trực tràng nằm vị trí sát h.ậu m.ôn, cách h.ậu m.ôn khoảng 15 phân. Trực tràng có hai phần là phần bóng khoảng 11 – 12 phân, to để chứa phân và ống h.ậu m.ôn khoảng 3 – 4 phân. Vùng này là chỗ chứa phân trước khi cơ thể đưa ra ngoài, chứa nhiều siêu vi trùng, nấm nên dễ gây viêm nhiễm. Khi viêm nhiễm mạn tính sẽ dễ dẫn tới gây ung thư.
Hiện nay, tỷ lệ ung thư đại trực tràng tiếp tục gia tăng ở các nước đang phát triển bởi thực phẩm bẩn. Hàm lượng chất bảo quản thực vật có trong rau, củ hay như chất tăng trọng, chất tạo nạc trong thịt lợn, các chất kích thích khiến nhiều người mắc ung thư.
Những thực phẩm muối, thực phẩm chế biến sẵn tồn dư nhiều chất bảo quản như: thịt muối, dưa muối, cà, cá muối, thịt hun khói, xúc xích, xì dầu…. Theo nghiên cứu, tỷ lệ người dân các nước châu Âu thường ăn các đồ muối và Trung Quốc ăn xì dầu là những nơi có số người mắc ung thư đại trực tràng cao.
Tuy nhiên, không phải tuyệt đối kiêng hoàn toàn những thực phẩm này. Những thực phẩm này vẫn có lợi ích cho sức khỏe. Nên chú ý không ăn nhiều, ăn triền miên, kéo dài như: ngày nào cũng ăn dưa, cà muối, ăn xì dầu….
Theo nghiên cứu, ở các nước phương Tây, gen di truyền chiếm 30 % nguyên nhân ung thư đại trực tràng. Ở Việt Nam, gen di truyền chiếm 2% tới 3%. Tuy nhiên, nếu trong gia đình có người đã bị ung thư đại tràng thì cần cẩn thận và nên có ý thức chủ động tầm soát.
2. Những dấu hiệu giúp bạn sớm phát hiện ra căn bệnh này
2.1 Bị đi táo, lỏng kéo dài
Bệnh ung thư đại trực tràng biểu hiện ở tất cả những bộ phận có rối loạn về đường tiêu hóa từ trên miệng xuống h.ậu m.ôn như: Hơi thở hôi, hay ợ hơi, ợ chua, giáp thực quản sau xương ức,…
Đại tràng là nơi chứa và bài tiết phân trong quá trình tiêu hóa nên ở giai đoạn sớm, người bị ung thư đại trực tràng thường hay bị chứng rối loạn đại tiện, bài tiết phân như: Đi táo, đi lỏng thất thường hay có thời gian đi táo (hoặc lỏng) kéo dài.
Bệnh ung thư đại trực tràng biểu hiện ở tất cả những bộ phận có rối loạn về đường tiêu hóa từ trên miệng xuống h.ậu m.ôn
2.2 Đi ngoài hay rặn
Đau quặn, mót rặn, khó chịu khi đi ngoài, đi ngoài ra m.áu mũi, phân dính m.áu, phân nát, phân hình lá lúa (bởi phân phải đi qua khối u), đi xong vẫn muốn rặn tiếp.
2. 3 Uống thuốc kháng sinh không khỏi
Ung thư đường tiêu hóa: Trì hoãn kiểm tra, hậu quả khó lườngĐỌC NGAY
Người bị ung thư đại trực tràng bị rối loạn tiêu hóa, đi ngoài nhiều lần trong ngày rất giống với triệu chứng bệnh lị. Tuy nhiên, khác ở chỗ: Khi bị lị, người bệnh uống thuốc kháng sinh đặc trị sẽ khỏi nhưng khi bị ung thư đại trực tràng, uống kháng sinh cũng không khỏi được tình trạng đi ngoài.
2.4 Đi ngoài ra m.áu
Đáng chú ý với những người hay đi ngoài ra m.áu. Có 2 loại đi ngoài ra m.áu cần phân biệt. Đi ngoài ra m.áu do trĩ: Đi ngoài ra m.áu tươi ngay sau khi đi ngoài. M.áu này như m.áu gà cắt tiết phủ lên trên phân.
Còn khi đi ngoài ra m.áu lẫn với nhầy trong phân thì thường dẫn tới ung thư đại trực tràng. Vì m.áu c.hảy ở niêm mạc vùng ung thư có thể bị viêm nên tiết nhầy.
2.5 Đau quặn bụng, gầy, sút cân
Các dấu hiệu muộn như: Đau quặn bụng từng cơn, gầy, sút cân khi ung thư phát triển. Khi ở giai đoạn muộn, có người sờ thấy cả khối u nổi ở dưới da bụng, vàng da, bụng to dần,…
Thăm khám h.ậu m.ôn cho bệnh nhân
2.6 Thăm khám h.ậu m.ôn
PGS Hoàng Công Đắc
Thực tế, để phát hiện ung thư đại trực tràng khi thăm khám không khó. Bác sĩ chỉ cần thăm khám bằng tay, chưa cần đến các biện pháp thụt hay soi cũng có thể kết luận bệnh nếu khối u đã hình thành.
Khi nghĩ tới ung thư đại trực tràng, bác sĩ sẽ đi găng để thăm khám vùng h.ậu m.ôn bệnh nhân. Nếu là ung thư trực tràng thấp sẽ thấy m.áu theo tay.
Ung thư đại trực tràng nếu phát hiện sớm, bệnh nhân sẽ được phẫu thuật cắt bỏ khối u kèm theo hóa, xạ trị theo phác đồ của bác sĩ.
Theo nghiên cứu mới đây tại Việt Nam, nếu phát hiện sớm, áp dụng cả phương pháp hóa trị và xạ trị t.iền phẫu thì tỉ lệ bệnh tái phát trong một năm đầu chỉ còn 11%. Nhiều bệnh nhân đã sống khỏe mạnh hơn 20 năm sau khi phát hiện bệnh, có người đã ngoài 80 t.uổi.
Công dụng bất ngờ của cải bó xôi với ung thư đại trực tràng
Nghiên cứu mới đây một lần nữa khẳng định cải bó xôi làm giảm nguy cơ ung thư đại trực tràng.
Người dân có thể bổ sung vào thực đơn hằng ngày như một biện pháp phòng ngừa loại ung thư này.
Nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng ăn rau cải bó xôi có thể làm giảm nguy cơ ung thư đại trực tràng xuống một nửa.
Một nghiên cứu mới từ Trung tâm Khoa học Y tế TAMU cũng khẳng định lại đặc tính chống ung thư của rau cải bó xôi và điều tra cách loại rau này tương tác với vi khuẩn đường ruột.
Cải bó xôi ức chế sự phát triển của polyp đại trực tràng. Trong tất cả các trường hợp ung thư đại trực tràng, loại di truyền có tính chất gia đình chỉ chiếm 10-15%. Hơn nữa, chỉ 5-10% polyp phát triển thành ung thư đại trực tràng.
Ảnh: News Medical Today.
Các nhà nghiên cứu của TAMU trước đó đã xác nhận khả năng của cải bó xôi trong việc ngăn chặn sự phát triển của các khối u ở chuột.
Nghiên cứu mới xem xét giá trị của loại rau đối với những người mắc một dạng di truyền của bệnh ung thư đại trực tràng được gọi là bệnh đa polyp tuyến gia đình.
Bệnh đa polyp tuyến gia đình dẫn đến sự phát triển của nhiều, đôi khi hàng trăm, polyp đại tràng không phải ung thư. Hầu hết những người bị tình trạng này cuối cùng phải phẫu thuật để cắt bỏ đại trực tràng, sau đó họ sẽ sử dụng thuốc chống viêm không steroid (NSAID) có khả năng gây độc (NSAID) để ngăn không cho polyp phát triển .
Theo Tiến sĩ Roderick Dashwood không phải chất diệp lục mà là các axit béo và các dẫn xuất axit linoleic đã gây ra các tác dụng có lợi của cải bó xôi.
Các nhà nghiên cứu có kế hoạch nghiên cứu thêm các đặc tính chống ung thư của các chất chuyển hóa axit linoleic và axit béo chuỗi ngắn trong các mô hình động vật. Hy vọng rằng công việc này cuối cùng sẽ dẫn đến việc điều tra các cơ chế chuyển hóa của con người.
Theo ông, mọi người có thể bổ sung rau cải bó xôi vào thực đơn hằng ngày như một biện pháp phòng ngừa sự phát triển của ung thư đại trực tràng.
Chuyên gia dinh dưỡng Michelle Routhenstein cho biết cải bó xôi cũng chứa một số chất dinh dưỡng giúp bảo vệ sức khỏe tim mạch. Nó là một nguồn giàu vitamin K1, đã được chứng minh là giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch. Loại rau này cũng rất giàu glutathione tự nhiên, giúp giải quyết căng thẳng oxy hóa và hỗ trợ chức năng miễn dịch.
Ngoài ra, cải bó xôi cũng chứa folate, là một trong những vitamin cần thiết để giảm mức homocysteine trong cơ thể – mức homocysteine cao dẫn đến sự thúc đẩy mảng bám trong động mạch. Thực phẩm giàu folate cũng đã được chứng minh là làm giảm nồng độ axit uric bằng cách ức chế sự hình thành purine.
