Triệu chứng thường gặp ở người mắc Moyamoya là yếu liệt nửa người, cơn động kinh, đau đầu, suy giảm trí nhớ… khó phát hiện sớm.
Ảnh minh họa
Phó giáo sư, tiến sĩ Nguyễn Văn Hưởng, Phó trưởng Bộ môn Thần kinh, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, cho biết Moyamoya là bệnh rối loạn mạch m.áu tiến triển thứ phát gây ra hẹp, tắc tại gốc một số động mạch lớn trong não thuộc tuần hoàn trước. Quá trình này sẽ tiến triển ngày càng nặng theo thời gian, đặc biệt ở t.rẻ e.m thường nhanh hơn người lớn.
Bệnh gặp ở mọi lứa t.uổi, nữ có khả năng mắc bệnh gấp hai lần nam. Độ t.uổi thường gặp nhất là t.rẻ e.m dưới 15 t.uổi và người lớn từ 30 đến 50 t.uổi. Gia đình có người bị bệnh, nguy cơ mắc cao gấp 30 đến 40 lần người bình thường.
Đa phần bệnh nhân nhập viện thường biểu hiện các triệu chứng của đột quỵ não như cơn thiếu m.áu não thoáng qua, nhồi m.áu não, xuất huyết não, cơn động kinh, xuất huyết dưới nhện. Ở t.rẻ e.m thường gặp đột quỵ thiếu m.áu não, còn xuất huyết não thường gặp hơn ở người lớn.
Các triệu chứng thường gặp là yếu liệt nửa người, liệt các dây thần kinh sọ, rối loạn thị giác, rối loạn ngôn ngữ, cơn động kinh, đau đầu, suy giảm trí nhớ, chậm phát triển về tâm thần vận động đặc biệt đối với t.rẻ e.m… Chẩn đoán xác định bệnh Moyamoya phải dựa vào hình ảnh chụp mạch não biểu hiện bằng dấu hiệu làn khói (Puff of smoke) và hình ảnh tắc hoặc hẹp đoạn gốc của động mạch cảnh trong.
Điều trị túi phình mạch não ở bệnh nhân Moyamoya là một thách thức bởi cơ chế bệnh sinh phức tạp và vị trí giải phẫu đa dạng của các túi phình. Ngoài ra, tùy thuộc vào tình trạng bệnh, thời gian nhập viện, mức độ tổn thương, độ t.uổi để xác định phương pháp điều trị phù hợp nhất.
Trường hợp nhẹ chỉ cần điều trị nội khoa. Triệu chứng nặng hơn, bệnh nhân được can thiệp mạch (Coils hoặc stent đảo hướng) hay phẫu thuật phụ thuộc vào vị trí, hình thái của phình mạch và đặc điểm của huyết động tại phình mạch.
Trong đó, phổ biến nhất là phẫu thuật tái thông kết hợp mạch m.áu não màng cứng (EDAS), phẫu thuật kết hợp mạch m.áu não cơ (EMAS), phẫu thuật nối động mạch thái dương nông và mạch m.áu não giữa (STA-MCA) hay kỹ thuật khoan nhiều lỗ.
“Mục tiêu của điều trị là giảm các triệu chứng, cải thiện lưu lượng m.áu, giảm nguy cơ biến chứng nghiêm trọng của đột quỵ do thiếu m.áu cục bộ não, xuất huyết nội sọ, c.hảy m.áu dưới nhện hoặc t.ử v.ong”, bác sĩ nhấn mạnh.
Bác sĩ khuyến cáo, Moyamoya là bệnh khó phát hiện trừ khi đột quỵ não xảy ra. Do đó, bệnh nhân nên đến khám chuyên khoa thần kinh nếu xuất hiện các triệu chứng thần kinh sớm, đau đầu kéo dài, hay bị ngất, tê hoặc yếu tay chân, yếu nửa người thoáng qua, động kinh…
Những người t.iền sử gia đình có người mắc bệnh nên được chụp mạch não để sàng lọc bệnh sớm. Trường hợp đã được chẩn đoán Moyamoya nên được chụp DSA nhằm phát hiện phình mạch não sớm để can thiệp kịp thời, tránh biến chứng vỡ phình mạch xảy ra.
Điều gì xảy ra khi bạn uống cà phê đen?
Nếu bạn đang uống cà phê đen, dù nóng hay đá, thì đều có lợi cho sức khỏe của bạn.
Cà phê đen, dù nóng hay đá, thì đều có lợi cho sức khỏe của bạn – SHUTTERSTOCK
Dưới đây là những điều tuyệt vời xảy ra với cơ thể bạn khi bạn uống cà phê đen, theo Eat This, Not That!
1. Ít nguy cơ béo phì hơn
Tiến sĩ Helen Goldstein, giám đốc vật lý trị liệu của FlexIt, Inc. (Mỹ), cho biết việc uống cà phê thường xuyên có thể làm giảm nguy cơ béo phì của chúng ta. Bằng cách nào? Cô Goldstein cho rằng các chất chống ô xy hóa mạnh và vi chất dinh dưỡng có nguồn gốc thực vật được gọi là polyphenol. Cụ thể, a xít chlorogenic là siêu sao ở đây vì nó đã được chứng minh là có tác dụng giảm mỡ nội tạng vùng bụng.
Cô Goldstein nói thêm: “Chất béo nội tạng có liên quan đến việc tăng nguy cơ phát triển các rối loạn chuyển hóa như bệnh tiểu đường loại 2. Do đó, cà phê đen không chỉ mang lại lợi ích về mặt thẩm mỹ cho cơ thể chúng ta mà còn giúp ngăn ngừa một số tình trạng sức khỏe nghiêm trọng”.
2. Có thể cải thiện tâm trạng
Tiến sĩ Goldstein giải thích, đã có nghiên cứu cho rằng cà phê đen là một chất tăng cường tâm trạng. Những người tham gia một nghiên cứu báo cáo rằng tâm trạng tổng thể của họ cao hơn và sự tỉnh táo cũng như mức độ mệt mỏi tinh thần thấp hơn.
Cô Goldstein chia sẻ: “Caffeine ngăn chặn các thụ thể adenosine trong não của chúng ta, ngăn chặn cảm giác mệt mỏi điển hình mà adenosine gây ra. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải cân nhắc rằng uống cà phê liên tục có thể dẫn đến nghiện, và tác động của việc không uống cà phê dù chỉ một ngày có thể làm tăng cảm giác mệt mỏi, cũng như đau đầu”.
3. Nhận được nhiều chất chống ô xy hóa
Một tách cà phê đen có thể chứa nhiều chất chống ô xy hóa polyphenol hơn trà xanh, trà đen và ca cao – SHUTTERTOCK
Thực tế thú vị: một tách cà phê đen có thể chứa nhiều chất chống ô xy hóa polyphenol hơn trà xanh, trà đen và ca cao, tiến sĩ Josh Axe, người sáng lập của Ancient Nutrition, cho biết.
Ông cho biết thêm: “Cà phê làm từ hạt hữu cơ chất lượng tốt là nguồn cung cấp chất chống ô xy hóa tuyệt vời, bao gồm a xít chlorogenic và a xít caffeic. Cả hai chất chống ô xy hóa này đều giúp tế bào chống lại tổn thương và stress ô xy hóa, điều này rất quan trọng để ngăn ngừa bệnh tật”, theo Eat This, Not That!
4. Tỉnh táo hơn
Uống một tách cà phê đen có thể là một cách tuyệt vời để tỉnh táo và tập trung. Như tiến sĩ Axe giải thích, các nghiên cứu cho thấy rằng caffeine từ cà phê giúp tăng cường hiệu suất và góp phần vào việc tập trung và sức chịu đựng cao hơn.
5. Có lưu lượng m.áu tốt hơn
Tiến sĩ Axe nói: Uống cà phê đen giúp tăng lưu lượng m.áu lên não, có thể có lợi cho chức năng nhận thức và có tác dụng bảo vệ chống lại chứng suy giảm trí nhớ. Các nghiên cứu cho thấy rằng tiêu thụ caffeine từ cà phê có thể giúp phục hồi trí nhớ và bảo vệ não khỏi các tình trạng thần kinh.
6. Tập thể dục có thể hiệu quả hơn
Huấn luyện viên giảm cân Stephanie Mansour cho biết cà phê đen thực sự có thể cho phép cơ thể bạn hoạt động tốt hơn khi tập luyện.
Cô nói thêm: “Bởi vì nó làm tăng lượng adrenaline trong m.áu, cơ thể bạn có thể chuẩn bị tốt hơn cho việc tập thể dục. Nó cũng giúp phá vỡ chất béo được lưu trữ trong cơ thể. Điều này giúp cơ thể bạn có thêm nhiên liệu để tập thể dục!”, theo Eat This, Not That!
