Đau rát họng là hiện tượng rất thường gặp và là triệu chứng của nhiều tình trạng khác nhau ở đường hô hấp.
Vậy khi bị đau rát họng nên dùng thuốc gì?
1. Nguyên nhân gây đau rát họng
Đau rát họng là tình trạng cổ họng bị đau, có thể kèm rát, ho, khó nuốt, có đờm… và nhiều triệu chứng khác. Đau rát họng do nhiều nguyên nhân, có thể lành tính hoặc ác tính.
– Các nguyên nhân ác tính như ung thư vòm họng, ung thư hạ họng.
– Các nguyên nhân lành tính: Thời tiết nóng lạnh đột ngột, dùng đồ ăn thức uống để lạnh, ở trong phòng có nhiệt độ điều hòa quá thấp, tiếp xúc thường xuyên với môi trường nhiều khói bụi, uống bia rượu, hút t.huốc l.á, ăn đồ cay nóng thường xuyên, viêm họng, viêm amidan…
Đau rát họng thường khiến người bệnh khó nuốt…
2. Các thuốc trị đau trị rát họng thường dùng
Tùy thuộc vào nguyên nhân gây đau rát họng mà bác sĩ sẽ lựa chọn thuốc phù hợp.
Một số thuốc thường dùng để trị đau rát họng:
– Thuốc giảm đau :Có thể dùng paracetamol (hay còn gọi là acetaminophen) để giảm đau rát họng. Đây là thuốc bán không cần đơn. Người bệnh có thể ra nhà thuốc mua nhưng cần dùng đúng theo hướng dẫn của nhà sản xuất (trong hướng dẫn sử dụng đi kèm theo sản phẩm) hoặc theo lời khuyên của dược sĩ. Không được dùng quá liều và thời gian khuyến cáo.
Có thể uống nước ấm để giảm rát họng.
– Thuốc kháng viêm Alpha chymotrypsin: Đây là một thuốc kháng viêm dạng men được sử dụng phổ biến để giảm viêm, giảm phù nề họng, niêm mạc trong viêm đường hô hấp. Tuy nhiên không nên lạm dụng.
– Thuốc kháng sinh : Đau rát họng có thể do vi khuẩn gây ra. Trong trường hợp này cần dùng đến các thuốc kháng sinh để diệt vi khuẩn. Khi nguyên nhân được loại trừ người bệnh sẽ giảm đau. Một số thuốc kháng sinh thường dùng như amoxicillin, cephalexin…
Dùng kháng sinh cần tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ. Không tự ý tăng/giảm liều lượng và nên dùng trong cùng một khoảng thời gian mỗi ngày.
– Thuốc súc họng : Nước súc họng là một công cụ hỗ trợ làm sạch khoang miệng, điều trị một số bệnh lý vùng họng, giúp giảm đau rát họng.
Có rất nhiều loại thuốc súc họng. Tùy mục đích điều trị lựa chọn thuốc súc họng phù hợp. Một số loại nước súc họng dùng để điều trị có thêm chất kháng khuẩn, tinh dầu… Để đạt được hiệu quả tốt nhất, nên súc họng sau khi đ.ánh răng và thực hiện 1-3 lần/ngày.
3. Cách giảm đau rát họng tại nhà
Có thể sử dụng các biện pháp trị rát họng không dùng thuốc như sau:
– Súc họng nước muối: Có thể súc họng bằng nước muối sinh lý 2-3 lần/ngày để giúp dịu niêm mạc họng, giảm viêm.
– Uống nhiều nước ấm: Uống nước ấm giúp làm dịu cổ họng đau rát, đồng thời giúp loãng chất nhầy trong cổ họng.
– Tắm nước nóng cũng giúp xoa dịu cổ họng nhờ hơi ấm từ nước nóng bốc lên.
-Tạo độ ẩm không khí: Việc tăng độ ẩm trong không khí giúp làm dịu các mô mũi, họng bị sưng tấy. Có thể dùng máy tạo ẩm phun sương để tăng lượng ẩm trong phòng.
– Có thể uống một số loại nước như: Nước ấm pha với mật ong, mật ong pha với nước cốt chanh, nước gừng ấm, quất hấp phèn… cùng giúp làm dịu cổ họng, giảm đau rát họng.
Viêm họng mùa lạnh: Cẩn trọng biến chứng
Trời mùa đông với nhiều đợt không khí lạnh cũng như thời tiết thay đổi thất thường như năm nay khiến không ít người mắc phải các bệnh đường hô hấp như cảm cúm, viêm amidan, viêm xoang… trong đó viêm họng là một trong những bệnh phổ biến nhất.
Viêm họng có thể bị quanh năm nhưng tỷ lệ mắc vào mùa đông nhiều hơn. Không chỉ vậy, với thời tiết thất thường và không khí ô nhiễm như năm nay thì số người mắc viêm họng ngày càng gia tăng.
Trời mùa đông với nhiều đợt không khí lạnh cũng như thời tiết thay đổi thất thường như năm nay khiến không ít người mắc phải các bệnh đường hô hấp như cảm cúm, viêm amidan, viêm xoang… trong đó viêm họng là một trong những bệnh phổ biến nhất.
Không chỉ trẻ nhỏ, người già hay người có sức đề kháng kém mà bất cứ ai cũng có thể bị viêm họng. Đây là bệnh lý thông thường nhưng vẫn có những biến chứng nguy hiểm không thể xem nhẹ.
Theo PGS.Nguyễn Thị Hoài An, nguyên trưởng khoa Tai mũi họng T.rẻ e.m của Bệnh viện Tai mũi họng Trung ương, hiện là giám đốc Bệnh viện Đa khoa An Việt thì biến chứng của viêm họng thường xảy ra ở những người điều trị sai cách hoặc không điều trị.
Các biến chứng tại chỗ từ viêm họng mà bác sĩ hay gặp nhất đó là có dịch mủ viêm nhiễm chứa đầy vi trùng và nhu mô bị phá hủy từ khu vực họng viêm. Rồi lan xuống các cơ quan thuộc đường hô hấp kế cận, khiến lây nhiễm càng rộng ra. Các bệnh lý có thể gặp là viêm thanh quản, viêm khí phế quản.
Không chỉ có vậy, đường hô hấp dưới cũng khó có thể tránh khỏi sự tấn công của vi khuẩn, biểu hiện là viêm phổi. Nếu mức độ nhẹ, bệnh nhân sẽ được chẩn đoán là viêm phế quản-phế viêm. Nhưng ở mức độ viêm nặng hay mắc phải tác nhân gây bệnh có độc tính cao sẽ dẫn đến viêm phổi thùy, áp xe phổi.
PGS.Hoài An cũng cho biết, do vùng hầu họng có mối liên hệ mật thiết với cấu trúc ống tai nên khi viêm nhiễm khu vực này có thể gây ra viêm tai giữa cấp, viêm tai giữa trong và có thể ảnh hưởng tới thính lực.
Các xoang tự nhiên trong x.ương s.ọ cũng có nguy cơ lây lan n.hiễm t.rùng từ ổ bệnh viêm họng. Không ít các trường hợp vừa bị viêm họng, vừa bị viêm mũi, viêm xoang cấp tính, bài tiết nhiều dịch mủ đặc, nặng mùi và kèm theo nhức đầu, sổ mũi, nghẹt mũi.
Không chỉ gây biến chứng xung quanh vùng tai mũi họng, nếu viêm họng do tác nhân là do liên cầu tan huyết còn nguy hiểm hơn. Do độc tính của chủng vi khuẩn này không chỉ khu trú tại chỗ mà còn xâm nhập vào đường m.áu, gây viêm thận, viêm khớp, viêm tim… Khi mắc các biến chứng này, việc điều trị sẽ trở nên vô cùng phức tạp.
Thông thường, viêm họng có thể khỏi sau 3-5 ngày nhưng với một số nguyên nhân như viêm họng do vi khuẩn bội nhiễm, đặc biệt là liên cầu, bệnh thường kéo dài ngày hơn và đòi hỏi một sự điều trị kháng sinh có hệ thống để tránh các biến chứng. Khi bệnh viêm họng kéo dài hơn 5 ngày, người bệnh nên nhanh chóng tới các bệnh viện, cơ sở y tế gần nhất để kiểm tra.
Trong thời tiết mùa đông và ô nhiễm không khí như hiện tại cần chủ động chăm sóc sức khỏe bản thân để tránh, giảm nguy cơ bị viêm họng. Khi bị viêm họng cần chú ý điều trị tránh bệnh diễn tiến nặng.
Cụ thể, người dân cần vệ sinh răng miệng hằng ngày bằng cách đ.ánh răng sau khi ngủ dậy và trước khi đi ngủ. Thói quen này sẽ giúp cho bạn loại bỏ được các loại vi khuẩn ở khoang miệng và ngăn chặn để mầm bệnh này không đi xuống cổ họng và gây ra bệnh.
Vào mùa lạnh, nên tắm bằng nước ấm và phòng kín không có gió lùa. Tắm xong và lau khô người sau đó mới mặc quần áo, đảm bảo mặc đủ ấm để tránh cảm lạnh.
Khi đi ra ngoài cần đeo khẩu trang, đặc biệt là nơi đông người nhằm ngăn ngừa nguy cơ lây nhiễm bệnh. Rửa tay sạch sẽ bằng xà phòng trước khi ăn và khi tiếp xúc với người bệnh.
Bổ sung nhiều rau xanh, hoa quả tươi trong các bữa ăn để bổ sung thêm các vitamin và khoáng chất cho cơ thể, tăng cường hệ miễn dịch nhằm giúp cơ thể mau chóng hồi phục.
Uống nhiều nước để giúp thanh lọc cơ thể và sạch đường hô hấp. Không hút t.huốc l.á và tránh xa những khu vực có nhiều khói thuốc và chất độc hại.
Hạn chế di chuyển từ môi trường nóng sang môi trường lạnh đột ngột bởi có thể g.ây s.ốc nhiệt và làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm họng đỏ cấp tính.
Bệnh viêm họng cấp nếu không được phát hiện kịp thời sẽ gây ra các biến chứng nguy hiểm cho người bệnh như: viêm phổi, viêm tai giữa cấp, viêm xoang mũi cấp…
Do đó, khi có các triệu chứng của bệnh, bạn cần đến ngay các bệnh viện có chuyên khoa Tai Mũi Họng để được thăm khám và xử lý đúng cách.
