(Dân trí) – Khi sang thu, thời tiết trở lạnh thất thường sẽ làm gia tăng nguy cơ mắc chứng liệt mặt. Do đó cần đặc biệt lưu ý và phòng tránh chứng bệnh nguy hiểm này.
Liệt mặt chính là liệt dây thần kinh số VII, thường gặp nhất là liệt mặt ngoại biên do thay đổi không khí lạnh đột ngột. Chứng bệnh này do mạch m.áu (bao gồm cả động mạch và tĩnh mạch) suy yếu, khi gặp gió lạnh, mạch dương minh và tĩnh mạch tiểu dương bị kích thích mạnh, gây cản trở kinh khí, từ đó làm suy nhược chức năng hoạt động của dây thần kinh quanh vùng mặt, huyết quản của thần kinh dinh dưỡng cục bộ bị co giật mạnh làm cho tổ chức thần kinh bị thiếu m.áu, sưng, ứ nước chỉ cần một áp lực nhỏ (gió lạnh) có thể dễ dàng mắc chứng liệt mặt.
70-80% trường hợp mắc bệnh thường tự khỏi sau khoảng 1-3 tháng nhưng một số trường hợp tiến triển xấu do điều trị không đúng cách gây biến chứng và di chứng như viêm loét giác mạc (do mắt không nhắm chặt được nên dễ bị gió bụi bẩn bám vào gây n.hiễm t.rùng), co giật cơ mặt (do phục hồi thần kinh không hoàn toàn), hoặc co cứng nửa mặt (do thoái hóa dây thần kinh).
Triệu chứng lâm sàng của bệnh: không nhắm được mắt, méo miệng, chảy nước miếng, nước mắt, đau phía sau tai, nói cười khó khăn. Rõ nét nhất là mặt mất cân xứng: bên liệt trông như mặt nạ, các nếp nhăn, rãnh mũi tự nhiên bị mờ hoặc mất hẳn, miệng và nhân trung méo về bên lành. Đặc biệt, mắt bên liệt chỉ lộ phần lòng trắng do liệt cơ khép vòng mi khiến nhãn cầu bị đẩy lên.
Bệnh xảy ra ở mọi đối tượng, mọi lứa t.uổi. Tuy nhiên thường gặp ở độ t.uổi trung và thanh niên, nam giới có tỷ lệ mắc bệnh này nhiều hơn so với nữ giới.
Các chuyên gia cho biết, chứng liệt mặt này không quá nguy hiểm đến tính mạng và cuộc sống thường nhật, tuy nhiên làm mất mỹ quan, khó khăn trong việc thể hiện cảm xúc trên nét mặt. Do đó, không nên coi nhẹ việc phòng tránh căn bệnh này. Bệnh cần phải được phát hiện sớm để sớm điều trị, châm cứu đặc biệt có hiệu quả trong điều trị bệnh này.
Lời khuyên phòng ngừa bệnh:
– Cần lưu ý giữ ấm cho cơ thể khi giao mùa. Khi đi tàu xe hay tắm nên đóng cửa để tránh gió lùa.
– Khi có các triệu chứng như trên cần đến ngay bác sỹ chuyên khoa thần kinh để được chẩn đoán chính xác, tránh một số loại bệnh nguy hiểm khác cũng gây liệt mặt nghiêm trọng như: u não, tai biến mạch m.áu não, chấn thương sọ não…
– Tốt nhất nên sử dụng phương pháp châm cứu kết hợp xoa bóp cơ mặt hàng ngày để điều trị bệnh.
– Khi ra ngoài cần mặc ấm, đeo khẩu trang, kính râm để tránh gió lùa. Khi đã mắc bệnh, cần tuyệt đối tránh gió, hàng ngày rửa mặt bằng dung dịch muối NaCl 9%o hoặc cloramphenicol 10,4 %.
Phạm Hằng
