Viêm cơ tim là bệnh khởi phát rất nhanh, có thể khiến tim ngừng đ.ập, chiếm tới 20% ca đột tử và người trẻ mắc bệnh này ngày càng nhiều.
Cấp cứu cho một bệnh nhân viêm cơ tim cấp ở Bệnh viện Trung ương Huế. Ảnh: TL
Khó xác định nguyên nhân gây viêm cơ tim
Bệnh viện Đại học Y Hà Nội vừa tiếp nhận bệnh nhân nữ (SN 1976) vào viện ngày 19/10 vì sốt 4 ngày liên tục… phải chuyển sang Bệnh viện Bạch Mai và t.ử v.ong với chẩn đoán sốc tim, viêm cơ tim cấp – theo các bác sĩ đó là ca viêm cơ tim rât nặng.
BV Nhi Đồng TP HCM từng tiếp nhận cấp cứu và điều trị cho bệnh nhân T.T.N.D (14 t.uổi, ngụ tại Đức Hòa, Long An) bị viêm cơ tim rất nguy kịch, với các dấu hiệu cảm sốt, đau nhức toàn thân, mệt mỏi, chóng mặt, tê tay chân. Một số bệnh nhi gặp các triệu chứng như cảm cúm, sốt cao, đau nhức toàn thân, mệt mỏi, chóng mặt, tê tay chân…. mà không biết đó là dấu hiệu khởi phát của căn bệnh dễ gây c.hết người, nên đã tự uống thuốc và bệnh càng tăng nặng… Tới khi khó thở tăng dần mới vào viện và dù được các bác sĩ cấp cứu nhưng do mắc viêm cơ tim cấp kèm rối loạn nhịp.
Viêm cơ tim rất khó xác định vì có nhiều nguyên nhân:
Virus: Nhiều loại virus liên quan đến viêm cơ tim, bao gồm cả những loại virus gây cảm cúm thông thường, viêm gan B và C, parvovirus (gây phát ban nhẹ, thường ở t.rẻ e.m) và virus herpes, n.hiễm t.rùng đường tiêu hóa, tăng bạch cầu đơn nhân, Rubella… Đặc biệt thường gặp ở những người nhiễm HIV khi hệ miễn dịch bị suy sụp.
Vi khuẩn: Rất nhiều loại vi khuẩn có thể gây viêm cơ tim, bao gồm tụ cầu, liên cầu, trực khuẩn gây bệnh bạch hầu.
Ký sinh trùng, nấm (n.hiễm t.rùng vi nấm như Candida; Aspergillus và các loại nấm khác… đôi khi có thể gây viêm cơ tim, đặc biệt ở những người có hệ miễn dịch yếu), thuốc (phản ứng dị ứng hoặc độc hại).
Hóa chất, hoặc chất phóng xạ (như carbon monoxide, và bức xạ đôi khi có thể gây viêm cơ tim).
Những căn bệnh khác như lupus, u hạt Wegener, viêm động mạch tế bào khổng lồ và viêm động mạch Takayasu.
Biến chứng của viêm cơ tim
Viêm cơ tim thường kèm theo viêm màng trong tim và viêm màng ngoài tim. Đó là một trong những bệnh lý về tim vô cùng nguy hiểm, tỷ lệ t.ử v.ong cao. Ở t.rẻ e.m hơn 98% bệnh viêm cơ tim là do virus gây ra, ở mức độ nhẹ thường tự hết nhưng viêm cơ tim tối cấp nguy cơ t.ử v.ong trên 90%.
Viêm cơ tim có biểu hiện triệu chứng ở cơ quan khác ngoài tim, nhất là hệ tiêu hóa như đau bụng, nôn ói, sốt, khó thở, tim đ.ập nhanh… Do đó t.rẻ e.m mắc bệnh này hay bị chẩn đoán nhầm với các bệnh lý khác.
Viêm cơ tim nặng có thể làm tổn thương cơ tim vĩnh viễn, có thể gây ra suy tim, nhồi m.áu cơ tim hoặc đột quỵ, nhịp tim nhanh hoặc rối loạn nhịp tim, đột tử do tim… Một số rối loạn nhịp tim nghiêm trọng có thể khiến tim ngừng đ.ập (ngừng tim đột ngột) và gây t.ử v.ong. Ở người trẻ t.uổi, bệnh viêm cơ tim chiếm tới 20% trong số các nguyên nhân gây đột tử.
Đối tượng nào dễ mắc?
Viêm cơ tim có thể xảy ra ở bất kỳ đối tượng nào từ trẻ nhỏ cho tới người cao t.uổi, nhưng gặp nhiều hơn ở người trẻ t.uổi (20-40), nam nhiều hơn nữ. Đáng lưu ý, viêm cơ tim hay gặp ở người trẻ t.uổi.
Biểu hiện bệnh phong phú có thể từ nhẹ đến nặng, nguy hiểm hơn căn bệnh này có nguy cơ t.ử v.ong rất cao nếu chuyển thành viêm cơ tim cấp mà không được điều trị kịp thời.
Điều trị viêm cơ tim phụ thuộc vào nguyên nhân, việc phát hiện sớm là vô cùng quan trọng. Bên cạnh biểu hiện lâm sàng, cần dựa vào các bằng chứng cận lâm sàng, trong đó siêu âm tim đóng vai trò quan trọng để loại trừ nguyên nhân viêm cơ tim với các nguyên nhân khác như bệnh van tim.
Nếu nhiễm virus, điều trị triệu chứng là chủ yếu cho hầu hết các dạng viêm cơ tim. Giai đoạn cấp tính liệu pháp hỗ trợ là chính (như nghỉ ngơi tại giường) và bác sĩ kê thuốc.
Những người suy tim nặng không đáp ứng với liệu pháp thông thường có thể hỗ trợ chức năng tim bằng thiết bị màng trao đổi ôxy ngoài cơ thể (như ECMO), hoặc ghép tim cho người không cải thiện chức năng tim bằng liệu pháp ECMO.
Khi nào cần đến bệnh viện?
Khi có các dấu hiệu viêm cơ tim như đau ngực, khó thở khi đang có biểu hiện n.hiễm t.rùng hoặc nhiễm virus… cần nhanh chóng đưa bệnh nhân đến bệnh viện ngay, hoặc gọi trợ giúp y tế khẩn cấp.
Bố mẹ nếu thấy trẻ sốt nhẹ nhưng lơ mơ, tay chân lạnh cần đưa đi bệnh viện ngay vì có thể là triệu chứng của bệnh viêm cơ tim.
Chú ý là ở giai đoạn đầu viêm cơ tim có thể không có triệu chứng hoặc triệu chứng nhẹ (như đau ngực trái nhẹ, hoặc khó thở khi gắng sức).
Trường hợp nặng có triệu chứng đau ngực, nhịp tim nhanh hoặc rối loạn nhịp tim, khó thở, lúc nghỉ ngơi hoặc khi vận động, phù chân, mắt cá chân và bàn chân, mệt mỏi… và một số triệu chứng khác cần có hỗ trợ y tế ngay vì rất có thể là nguyên nhân gây ra viêm cơ tim.
Không có phòng ngừa đặc hiệu cho viêm cơ tim, nhưng có thể ngăn ngừa như sau:
Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng, vệ sinh tay sạch sẽ khi chăm sóc trẻ nhỏ…
Tránh những hành vi nguy cơ cao để giảm khả năng bị n.hiễm t.rùng cơ tim liên quan đến HIV, t.ình d.ục an toàn và không sử dụng m.a t.úy bất hợp pháp.
Giảm thiểu tiếp xúc với côn trùng (mặc áo dài tay, quần dài để che phủ da). Áp dụng đ.ánh dấu, hoặc thuốc chống côn trùng có chứa DEET nếu phải ở nơi tiếp xúc với côn trùng.
Tiêm vaccine phòng bệnh (cả vaccine bảo vệ chống lại rubella và cúm – những bệnh có thể gây viêm cơ tim).
Hạn chế tiếp xúc với người mắc bệnh giống như virus, hoặc cúm cho đến khi họ bình phục, đặc biệt những người suy giảm miễn dịch, có bệnh lý mạn tính.
PGS. TS Hoàng Bùi Hải (Chuyên ngành cấp cứu và hồi sức tích cực)
Theo giadinh
Trong các bệnh truyền nhiễm không có bệnh ‘viêm cơ tim do vi rút’
Đó khẳng định của Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng Hà Nội Nguyễn Nhật Cảm trước thông tin đang lan truyền trên mạng về loại vi rút “lạ” gây viêm cơ tim có thể lây lan, khiến nhiều người mắc bệnh.
Ảnh minh hoạ. Nguồn: britanica.com.
Sáng ngày 27/10, trao đổi với phóng viên báo Tin tức về thông tin các ca bệnh nhiễm vi rút “lạ” gây viêm cơ tim có thể lây lan qua đường hô hấp, dịch tiết ở miệng… đang lan truyền trên mạng xã hội, khiến người dân hoang mang, ông Nguyễn Nhật Cảm, Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng Hà Nội khẳng định: “Qua những thông tin chưa xác định được cụ thể các trường hợp này. Trong các bệnh truyền nhiễm không có bệnh dịch nào có tên là viêm cơ tim do vi rút”.
Ông Cảm cũng cho biết, chưa từng có báo cáo về bệnh này lây lan và trong y văn cũng không thấy nói đến. Có thể những trường hợp này chỉ là một biến chứng của bệnh.
Cho rằng đây là những thông tin chưa rõ ràng, TS.BS Nguyễn Lý Thịnh Trường, Giám đốc Trung tâm Tim mạch t.rẻ e.m, Bệnh viện Nhi Trung ương cho hay: “Hiện nay đang là mùa dễ nhiễm vi rút, trong khi đó chuyện viêm cơ tim do vi rút là có thể xảy ra”.
Phóng viên cũng đã liên hệ với chủ tài khoản facebook L.B. thông tin về trường hợp người nhà t.ử v.ong do bệnh viêm cơ tim và được chủ tài khoản này cho biết, muốn đưa trường hợp người nhà lên với tư cách chia sẻ cá nhân, cảnh báo cho mọi người đừng chủ quan bệnh tật, chứ không dám khẳng định đây là bệnh lây lan và cũng không muốn làm dư luận hoang mang.
Theo lời kể của chị L.B, trước đó, chồng chị vẫn sinh hoạt bình thường rồi đột ngột sốt cao nên người nhà nghĩ bị trúng gió. Khi vào bệnh viện thì được chẩn đoán ban đầu là sốt vi rút, sau đó bác sĩ tìm ra nguyên nhân của sốt là do bệnh nhân bị viêm cơ tim cấp. Điều làm chị hoang mang là trước đó chồng chị vẫn khoẻ mạnh, sinh hoạt bình thường. Bác sĩ cũng đã giải thích với gia đình về bệnh viêm cơ tim xảy ra trên thể trạng người có sức đề kháng yếu, dẫn tới biến chứng nặng và t.ử v.ong.
Theo Tạ Nguyên/Báo Tin tức
