Tôi nghe nói có một dạng đột quỵ ít gặp gọi là đột quỵ xuất huyết não, hơi khác với kiểu thông thường và không nên hô hấp nhân tạo hay di chuyển nạn nhân, không biết đúng không?
Ảnh minh họa
Bạn đọc Nguyễn Thị Lệ D. (nữ, 57 t.uổi, quận Gò Vấp, TP HCM), hỏi: Tôi nghe nói có một dạng đột quỵ là “xuất huyết não” khác biệt so với đột quỵ theo cách phổ biến là nhồi m.áu não, và trong dạng này nếu lỡ di chuyển bệnh nhân hay hô hấp nhân tạo thì không tốt mà lại còn nguy hiểm. Có thực vậy không? Biểu hiện giữa 2 dạng đột quỵ này có gì khác nhau không và nên sơ cứu như thế nào đối với người đột quỵ dạng xuất huyết não? Tôi và chồng đều cao t.uổi (57 và 65) nên rất lo…
Bác sĩ chuyên khoa II Trương Quang Anh Vũ, Trưởng phòng Kế hoạch – Tổng hợp, Bệnh viện Thống Nhất, trả lời:
Đột quỵ đúng là có 2 dạng là nhồi m.áu não và xuất huyết não, trong đó nhồi m.áu não phổ biến hơn. Nhồi m.áu não là tình trạng một phần nhu mô não bị tổn thương do mạch m.áu nuôi bị thuyên tắc gây ra bởi mảng xơ vữa bong ra hoặc do huyết khối. Xuất huyết não là tình trạng một phần nhu mô não bị tổn thương do mạch m.áu nuôi bị vỡ, xuất huyết, tạo khối m.áu tụ chèn ép.
Biểu hiện lâm sàng của cả 2 dạng này giống nhau. Tùy thuộc vào phần nhu mô não bị tổn thương nhỏ hay lớn, khối m.áu tụ nhỏ hay lớn, sẽ biểu hiện triệu chứng từ nhẹ đến nặng: yếu nửa người, nói đớ, nuốt khó, méo mặt…, nặng hơn có thể hôn mê, suy hô hấp tuần hoàn, t.ử v.ong.
Đối với người thân và bản thân bệnh nhân, việc tự phân biệt nhồi m.áu não hay xuất huyết não khi xảy ra sự cố là không thể và không phải điều cần làm. Điều cần làm là khi có các triệu chứng tôi đã liệt kê bên trên, bệnh nhân cần được đưa đến bệnh viện cấp cứu. Nếu có biểu hiện hôn mê, suy hô hấp – tuần hoàn (ngưng tim, ngưng thở), thì người đột quỵ do nhồi m.áu não hay xuất huyết não đều cần được hồi sức tim phổi ngay: ép tim ngoài lòng ngực (ấn tim), hô hấp nhân tạo (thổi ngạt) trên đường đến bệnh viện hoặc trong khi chờ xe cấp cứu tới.
Khi vào viện, bác sĩ sẽ dùng các phương tiện chẩn đoán hình ảnh để phân biệt 2 dạng đột quỵ (CT scan sọ não hoặc MRI sọ não)
Đối với nhồi m.áu não, bệnh nhân sẽ được tái thông mạch m.áu não bằng thuốc tiêu huyết khối hoặc can thiệp mạnh m.áu não (hút thuyết khối, đặt stent). Đối với xuất huyết não, bệnh nhân sẽ được can thiệp mạch m.áu não hoặc phẫu thuật sọ não lấy khối xuất huyết, cầm m.áu.
T.uổi cao, tăng huyết áp là các yếu tố nguy cơ dễ gây đột quỵ. Do đó, anh chị nên khám sức khỏe định kỳ, điều trị kiểm soát huyết áp, chế độ ăn giảm béo, giảm mặn, tập thể dục điều độ vừa sức.
Anh Thư ghi
Theo nguoilaodong
Chứng xuất huyết não nguy hiểm như thế nào?
Theo các chuyên gia y tế, xuất huyết não là một trong hai thể của đột quỵ. Đột quỵ gồm nhồi m.áu não và xuất huyết não nhưng nếu bị xuất huyết não thì bệnh nhân bị nặng hơn rất nhiều.
Ảnh minh họa.
Xuất huyết não do vỡ mạch não có tỷ lệ t.ử v.ong cao, việc nhận biết để điều trị sớm nhằm giúp kích thước khối m.áu tụ không tăng thêm và làm giảm các biến chứng nguy hiểm của bệnh.
Bệnh xảy ra khi m.áu tràn vào mô não và gây tổn thương não. Khi m.áu từ tổn thương kích thích các mô não thì sẽ gây ra phù não, m.áu tập trung thành một khối gọi là tụ m.áu. Tình trạng này làm tăng áp lực lên các mô xung quanh, cuối cùng làm c.hết các tế bào não và vỡ mạch não.
Bệnh nhân xuất huyết não nặng có tỷ lệ t.ử v.ong cao, tiên lượng phụ thuộc chủ yếu vào kích thước khối m.áu tụ trong não. Kích thước này càng lớn thì bệnh nhân có nguy cơ t.ử v.ong và tàn phế càng cao. Thông thường việc điều trị chỉ nhằm giúp kích thước khối m.áu tụ không tăng thêm và làm giảm các biến chứng. Số ít bệnh nhân xuất huyết não có thể hồi phục, đi lại được và phần lớn bệnh nhân tàn phế vĩnh viễn.
Xuất huyết não khởi phát rất đột ngột và dữ dội, có thể ngay sau lúc gắng sức về tâm lý và thể lực hoặc trong lúc đang làm việc, sinh hoạt bình thường, thậm chí căn bệnh bộc phát ngay trong giấc ngủ hay khi vừa thức dậy. Một số dấu hiệu nhận biết bệnh như sau:
Bỗng nhiên nhức đầu dữ dội, bủn rủn chân tay và ngã chúi xuống một bên hoặc bị tê liệt một cánh tay, một bên chân.
Không nói được, nói không rõ tiếng, mặt méo xệch, miệng cũng méo.
Cơ thể vã mồ hôi, tiểu tiện không tự chủ, nhịp thở không đều, rối loạn nhịp tim và huyết áp, sốt.
Rối loạn về nuốt như nuốt khó, nuốt dễ bị sặc, không nhai được.
Trí nhớ giảm sút nhanh chóng, hay quên hoặc quên hoàn toàn mọi thứ nhanh chóng …
Ngay khi phát hiện các dấu hiệu trên, cần nhanh chóng đưa bệnh nhân đến bệnh viện để được hỗ trợ vì người bị xuất huyết não nên được cấp cứu trong thời gian 3 – 4 giờ sau khi bệnh khởi phát để giảm bớt được mức độ nguy hiểm và hạn chế biến chứng do bệnh.
30% bệnh nhân xuất huyết não có thể hồi phục, đi lại được và 30% bệnh nhân tàn phế vĩnh viễn. Tàn phế ở đây gồm hai mức độ là có thể tự sinh hoạt cá nhân nhưng không thể quay lại công việc ban đầu; tàn phế nặng là phải nằm một chỗ trên giường, không thể tự chăm sóc bản thân.
Cần chuyển ngay bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất có khả năng xử trí và cấp cứu đột quỵ. Trong khi chờ xe cấp cứu, nếu người bệnh tỉnh, đặt nằm nghiêng về bên lành, đầu hơi nâng nhẹ. Không cho ăn hoặc uống bất kỳ loại gì. Lấy bỏ các vật hoặc lau đờm dãi trong miệng có thể gây nên khó thở. Nếu liệt, khi vận chuyển cần trợ giúp và đặt nghiêng về bên lành.
Khi người bệnh hôn mê, tiến hành các bước trên. Nếu bệnh nhân không thấy mạch hoặc ngưng thở, tiến hành ép tim ngoài lồng ngực (80-100 lần một phút) cho đến khi tim đ.ập lại. Gọi điện thoại đến cơ sở y tế gần nhất để được hỗ trợ.
Theo infonet