Trước, trong và sau Tết Nguyên đán, nhiều bệnh viện tiếp nhận số ca đột quỵ gia tăng, có nơi còn quá tải bệnh nhân cần can thiệp cấp cứu.
Đột quỵ là nguyên nhân gây t.ử v.ong thứ hai sau tim mạch và ung thư.
TS.BS Nguyễn Văn Tuyến, Chủ nhiệm Khoa Đột quỵ não, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 cho biết, những dịp lễ, Tết thường số lượng bệnh nhân đến cấp cứu đột quỵ rất đông do tuyến dưới chuyển tuyến nhiều hơn, tuy nhiên chưa năm nào tăng đột biến như năm nay, tình trạng quá tải xảy ra ngay từ những ngày đầu Tết Nguyên đán.
Chỉ trong 7 ngày nghỉ Tết, Khoa Đột quỵ não tiếp nhận 68 bệnh nhân đột quỵ cấp cứu và bệnh nhân nặng chuyển từ tuyến dưới lên. Ngày cao điểm nhất đã tiếp nhận 15 bệnh nhân, tăng 20-30% so với ngày thường. Trong đó có 28 bệnh nhân cần can thiệp nội mạch cấp cứu (16 ca nhồi m.áu não sớm can thiệp lấy huyết khối, 12 ca xuất huyết dưới nhện can thiệp nút túi phình động mạch), và 5 bệnh nhân xuất huyết não cần phẫu thuật cấp cứu.
Theo BS Tuyến, khí hậu thay đổi thất thường là một trong những nguyên nhân gây ra đột quỵ; một số bệnh nhân dừng không uống thuốc điều trị huyết áp (đặc biệt là bệnh nhân trẻ) hoặc không tuân thủ các thuốc điều trị huyết áp như ngày thường cũng là nguyên nhân dẫn tới đột quỵ gia tăng.
Bệnh nhân vào cấp cứu tại Bệnh viện Bạch Mai.
Tại Trung tâm Đột quỵ, Bệnh viện Bạch Mai, trước và sau Tết Nguyên đán đã tiếp nhận gia tăng số ca cấp cứu do đột quỵ, có ngày tiếp nhận gần 20 ca, trong đó có nhiều người trẻ. Theo PGS.TS Mai Duy Tôn, Giám đốc Trung tâm Đột quỵ cho biết, trước Tết có các đợt rét đậm, trời lạnh khiến áp lực dòng m.áu tăng cao, nhiều người tăng huyết áp đột ngột gây đột quỵ. Ngoài ra, thay đổi nhiệt độ gây co mạch, môi trường lạnh khiến nhiều người mắc các bệnh n.hiễm t.rùng hơn là nguyên nhân gây ra đột quỵ não.
Theo các bác sĩ, nguy cơ đột quỵ tăng theo t.uổi, nhất là những người trên 64 t.uổi, nhưng ở Việt Nam, đột quỵ ở người trẻ có xu hướng gia tăng đáng báo động (khoảng 25% các ca đột quỵ). Nguyên nhân xuất phát từ việc lạm dụng rượu, bia và sử dụng các chất kích thích, đi kèm với lối sống lười vận động làm gia tăng tình trạng béo phì cũng như các bệnh lý khác.
Giám đốc Trung tâm Đột quy cũng cho biết thêm, tỷ lệ đột quỵ não tái phát trong 5 năm đầu tiên là 25%. Điều đó có nghĩa, cứ 100 bệnh nhân sống sót sau đột quỵ não, sẽ có 25 trường hợp bị tái phát. Còn theo Hiệp hội Đột quỵ Quốc gia Hoa Kỳ, 10% những người bị đột quỵ não phục hồi gần như hoàn toàn; 25% phục hồi với những khiếm khuyết nhỏ và 40% khác trải qua các khiếm khuyết từ trung bình đến nặng, cần được chăm sóc đặc biệt.
Để phòng tránh đột quỵ não, TS.BS Nguyễn Văn Tuyến khuyến cáo, người trẻ t.uổi có bệnh nền nên thực hiện lối sống lành mạnh và đặc biệt tuân thủ chế độ dùng thuốc khi điều trị bệnh nền như tăng huyết áp để tránh hậu quả khôn lường đến từ nguy cơ đột quỵ não. Đồng thời đo huyết áp thường xuyên và nhớ số đo huyết áp như nhớ số t.uổi của mình.
Đặc biệt, người dân cần có kiến thức nhận biết sớm dấu hiệu đột quỵ để đưa người bệnh đi cấp cứu kịp thời, giảm được di chứng tàn tật sau này. Thời gian vàng trong điều trị đột quỵ là từ 4-6 tiếng. Người bị đột quỵ thường gặp phải các tình trạng như: Cảm thấy mất thăng bằng, loạng choạng; mờ hoặc mất thị lực một phần hay hoàn toàn; khuôn mặt bị mất cân đối, chạy xệ một bên mặt, nhân trung bị lệch; cơ thể mệt mỏi, không còn sức lực, khó khăn trong vận động, bị liệt một bên người; giọng nói bị thay đổi, khó khăn trong phát âm, nói ngọng bất thường. Khi bắt gặp các triệu chứng trên, hãy gọi ngay số cấp cứu 115 hoặc đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất để được cấp cứu kịp thời.
Tăng cường nhận biết dấu hiệu đột quỵ khi trời chuyển rét sâu
Miền Bắc đang trong những ngày rét đậm rét hại, trời chuyển lạnh sâu đột ngột. Đây cũng thời điểm đột quỵ, tai biến gia tăng, đặc biệt ở người già, người có t.iền sử tăng huyết áp, bệnh nền…
Theo dự báo, rét đậm rét hại có thể kéo dài trong những ngày tới. Cục Quản lý khám chữa bệnh (Bộ Y tế) đ.ánh giá, diễn biến thời tiết bất thường có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của nhân dân, đặc biệt là người già và t.rẻ e.m.
Thời gian gần đây, Khoa Thần kinh (Bệnh viện đa khoa Đức Giang) tiếp nhận nhiều bệnh nhân bị liệt dây thần kinh số 7 (hay liệt miệng, méo miệng). Đáng nói, không chỉ người già mà nhiều người trẻ cũng nhập viện do chủ quan không giữ ấm cơ thể.
Khoa Cấp cứu Bệnh viện E cũng liên tiếp tiếp nhận nhiều ca đột quỵ não và các bệnh tim mạch. Điều đáng nói, đột quỵ não ngày càng trẻ hóa do nhiều người còn chủ quan.
Trao đổi với Đại Đoàn Kết Online, bác sĩ Lê Văn Thiệu (Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương) cho biết, các triệu chứng ban đầu của đột quỵ có thể xác định thông qua hàng loạt các biểu hiện như tê, yếu cơ, thường xảy ra ở một bên của cơ thể; thị lực ở một hoặc cả 2 mắt có sự thay đổi; chóng mặt, xây xẩm mặt mày; đi lại không vững; méo miệng, nói khó, nuốt nghẹn, uống sặc, mắt mờ…
Bác sĩ Lê Văn Thiệu (Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương).
Đáng nói, đột quỵ có thể xảy ra với bất cứ ai, vào bất kì thời điểm và địa điểm nào và không có các dấu hiệu báo trước.
Bác sĩ Thiệu nhấn mạnh, nếu người thân bắt đầu phát hiện những dấu hiệu bất thường trên cần nhanh chóng đưa bệnh nhân đến các cơ sở y tế hay bệnh viện gần nhất để có các biện pháp sơ cứu kịp thời. Thời điểm vàng để tiến hành các biện pháp cấp cứu, hồi phục, hạn chế tối đa khả năng biến chứng và t.ử v.ong cho bệnh nhân.
Nếu không phát hiện và tiến hành các biện pháp cấp cứu kịp thời, bệnh nhân có thể t.ử v.ong hoặc để lại những di chứng rất nặng nề, khiến người bệnh tàn phế, liệt nửa người/toàn thân, nằm trên giường bệnh suốt đời.
Theo các chuyên gia y tế, để phòng ngừa nguy cơ đột quỵ trong mùa lạnh, trước hết cần phòng ngừa các yếu tố nguy cơ liên quan như bệnh tim mạch, huyết áp, đái tháo đường…
Trong thời điểm mùa lạnh, cần đặc biệt quan tâm đến vấn đề giữ ấm cho cơ thể. Theo các nghiên cứu, khi cơ thể bị nhiễm lạnh có thể gây tăng huyết áp, tăng áp lực khiến mạch m.áu bị vỡ. Đây cũng là một trong những nguyên nhân gia tăng số lượng ca đột quỵ trong mùa lạnh. Do vậy, cần mặc ấm, mặc nhiều lớp quần áo, che kín vùng đầu và bàn tay, đi tất và mang giày ấm, không ra lạnh đột ngột. Đặc biệt quan tâm đến vấn đề này với người già, người cao t.uổi.
Trong thời điểm mùa lạnh, cũng không nên vận động quá sức. Tuy nhiên, việc tập thể dục đều đặn vẫn rất cần thiết trong mùa lạnh nhằm giúp tăng cường tuần hoàn m.áu trong cơ thể, nâng cao sức khỏe tim mạch, hạn chế nguy cơ đột quỵ.
Bên cạnh đó, cần duy trì các thói quen tốt ăn uống lành mạnh, hạn chế việc hút t.huốc l.á, uống rượu bia hay ăn nhiều đồ ăn chứa lượng lớn dầu mỡ…
Việc thường xuyên khám sức khỏe định kì cũng rất cần thiết để sớm phát hiện những nguy cơ đột quỵ để chủ động điều trị và phòng tránh.
