Một câu hỏi đáng lo ngại cũng được đặt ra: Liệu cuối cùng vi rút gây bệnh Covid-19 có thể tạo ra các đột biến hoàn toàn tránh được phản ứng miễn dịch của con người?
Kháng thể ở những F0 được tiêm chủng có khả năng chống lại vi rút đa đột biến. Ảnh SHUTTERSTOCK
Một nghiên cứu mới được công bố trên tập san khoa học Nature cho thấy vi rút sẽ khó có cơ hội đạt được điều này, theo Scitech Daily .
Nghiên cứu trên hàng chục đột biến xuất hiện một cách tự nhiên và được lựa chọn trong phòng thí nghiệm, bao gồm cả những đột biến được tìm thấy ở chủng Delta và các biến thể liên quan khác, các nhà nghiên cứu nhận thấy rằng một biến thể của Covid-19 trong tương lai sẽ cần có khoảng 20 đột biến mới có thể kháng hoàn toàn với các kháng thể có được do nhiễm Covid-19 hoặc tiêm vắc xin ở người bình thường.
Ngay cả Delta biến thể dễ lây lan nhất hiện nay, cũng không hoàn toàn thoát khỏi phản ứng miễn dịch của cơ thể. Ảnh SHUTTERSTOCK
Tiến sĩ Paul Bieniasz, Giáo sư phụ trách Phòng thí nghiệm Retrovirology tại Đại học Rockefeller (Mỹ), cho biết khả năng miễn dịch ở người nhiễm Covid-19 đã tiêm vắc xin hay người đã tiêm vắc xin là cực kỳ mạnh mẽ, theo Scitech Daily .
Vi rút đa đột biến
Cũng như vi rút corona có nhiều biến thể, các kháng thể của con người cũng vậy. Đó là lý do tại sao ngay cả biến thể Delta, phiên bản dễ lây lan nhất hiện nay, cũng không thoát khỏi phản ứng miễn dịch của cơ thể.
Nó có thể tránh được một số kháng thể, nhưng không thể tránh được tất cả các kháng thể mà cơ thể tạo ra.
Nhưng chủng Delta không phải là phiên bản cuối cùng của vi rút gây bệnh Covid-19. Vi rút vẫn đang nhân lên với tốc độ cao trong các quần thể lớn, với các biến thể mới liên tục phát sinh.
Xác định kháng thể chống lại các biến thể Covid-19 cứng đầu nhất, kể cả Delta
Đối với nghiên cứu, tiến sĩ Fabian Schmidt và tiến sĩ Yiska Weisblum, từ Đại học Rockefeller (Mỹ), bắt đầu xác định loại đột biến nào có thể chống lại các kháng thể. Sau đó, họ đã tạo ra một loại vi rút “đa đột biến” chứa 20 đột biến cùng lúc.
Kết quả cho thấy, vi rút đa đột biến này có khả năng kháng gần như hoàn toàn đối với các kháng thể được tạo ra ở những người đã nhiễm Covid-19 hoặc đã tiêm chủng.
Giáo sư Bieniasz cho biết, như vậy, vi rút có thể tiến hóa và né tránh phần lớn các kháng thể của con người, nhưng điều này thực sự rất khó xảy ra.
Siêu miễn dịch
Tuy nhiên, điều đặc biệt là nghiên cứu cũng phát hiện đối với một nhóm người, về lâu dài, hệ thống miễn dịch của cơ thể sẽ chiến thắng trong cuộc đua chống lại loại vi rút corona đột biến.
Đó là những F0 đã khỏi bệnh đã được tiêm chủng, những người này đã tạo ra các kháng thể hiệu quả rõ rệt.
Nhóm nghiên cứu gồm tiến sĩ Michel C. Nussenzweig – Giáo sư phụ trách Phòng thí nghiệm miễn dịch học phân tử tại Đại học Rockefeller, tiến sĩ Paul Bieniasz và tiến sĩ Theodora Hatziioannou, nhà vi rút học, Phó giáo sư nghiên cứu tại Đại học Rockefeller, cũng đã phát hiện ra rằng sau khi F0 khỏi bệnh, các kháng thể tiếp tục phát triển trong vài tháng và trở nên mạnh mẽ hơn khi F0 được tiêm vắc xin.
Việc tiêm vắc xin đã thúc đẩy các kháng thể trở nên mạnh mẽ hơn, tăng số lượng kháng thể và cải thiện khả năng đối phó với nhiều biến thể của Covid-19.
Kết quả thật kỳ diệu, nghiên cứu đã phát hiện, kháng thể từ F0 khỏi bệnh đã được tiêm chủng, đã vô hiệu hóa vi rút “đa đột biến” nói trên, theo Scitech Daily .
Nó cũng vô hiệu hóa được 6 biến thể của Covid-19 trong thử nghiệm, cả vi rút SARS gốc và vi rút giống như SARS được tìm thấy ở dơi và tê tê.
Bác sĩ ơi! Em bị trầm cảm sau khi mắc Covid-19 | Trò chuyện cùng chuyên gia trong đại dịch
Tiến sĩ Hatziioannou, người đồng chỉ đạo nghiên cứu, cho biết các kháng thể từ nhóm người này cực kỳ mạnh mẽ và linh hoạt.
Tiến sĩ Hatziioannou khẳng định: “Các kháng thể ở những người này có khả năng chống lại bất kỳ biến thể của Covid-19 nào trong tương lai”, theo Scitech Daily .
Các nghiên cứu đang được thực hiện sắp tới sẽ chỉ ra liệu các mũi tiêm nhắc lại có thể giúp cải thiện kháng thể đạt đến độ mạnh mẽ như vậy ở những người chưa bao giờ nhiễm Covid-19 hay không.
Đã tiêm chủng, tại sao có người vẫn nhiễm Covid-19 có người không?
Có 4 yếu tố làm tăng nguy cơ nhiễm Covid-19 ở người đã tiêm chủng đầy đủ.
Có 4 yếu tố làm tăng nguy cơ nhiễm Covid-19 ở người đã tiêm chủng đầy đủ. ẢNH MINH HỌA: SHUTTERSTOCK
Hai tuần sau khi tiêm liều vắc xin thứ 2, tác dụng của vắc xin sẽ đạt mức cao nhất. Tuy nhiên, người đã tiêm chủng đầy đủ vẫn có thể nhiễm Covid-19. Và sẽ có một số điểm khác biệt so với người chưa tiêm.
Nghiên cứu về triệu chứng Covid-19 của Anh cho thấy có 5 triệu chứng phổ biến nhất ở người đã tiêm vắc xin là nhức đầu, nghẹt và chảy mũi, hắt hơi, đau họng và mất khứu giác.
Khác với người chưa tiêm chủng, họ ít gặp 2 triệu chứng sốt và ho dai dẳng. Nghiên cứu cho thấy nguy cơ bị sốt thấp hơn 58% so với người chưa tiêm.
Đặc biệt, điểm khác biệt lớn nhất là những người đã tiêm chủng ít phải nhập viện hơn. Họ cũng ít triệu chứng hơn trong giai đoạn đầu của bệnh và ít có nguy cơ mắc Covid-19 kéo dài, theo Scitechdaily .
Hai tuần sau khi tiêm liều vắc xin thứ 2, tác dụng của vắc xin sẽ đạt mức cao nhất. Ảnh SHUTTERSTOCK
Điều gì làm tăng nguy cơ nhiễm bệnh ở người đã tiêm chủng?
Nghiên cứu cho thấy người đã tiêm chủng đầy đủ vẫn có thể nhiễm Covid-19.
Nhưng tại sao có người nhiễm có người không?
Vì không phải ai cũng có nguy cơ mắc bệnh như nhau. Mà có 4 điều quyết định việc một người đã tiêm chủng có bị nhiễm Covid-19 hay không.
1. Loại vắc xin
Đầu tiên là loại vắc xin mà bạn nhận được và mức giảm nguy cơ mắc Covid-19 sau khi tiêm vắc xin – so với người chưa tiêm – của mỗi loại vắc xin.
Các thử nghiệm lâm sàng cho thấy tùy vào loại vắc xin, mức giảm nguy cơ nhiễm Covid-19 sau khi tiêm dao động từ 70% đến 95%, theo Scitechdaily .
2. Thời gian kể từ khi tiêm chủng
Một điều rất quan trọng là khoảng thời gian kể từ khi tiêm chủng đến thời điểm hiện tại. Đến nay, những người tiêm chủng đợt đầu ở Anh có thể đã được 8 tháng. Nghiên cứu sơ bộ cho thấy khả năng bảo vệ của vắc xin sẽ giảm dần sau 6 tháng, theo Scitechdaily .
Một nghiên cứu sơ bộ khác từ Israel cũng nhận thấy điều này.
Còn quá sớm để biết điều gì sẽ xảy ra với hiệu quả của vắc xin sau 6 tháng, nhưng có khả năng sẽ giảm hơn nữa.
3. Các biến thể
Một yếu tố quan trọng khác là biến thể của vi rút. Tỷ lệ giảm thiểu rủi ro nêu trên được tính toán chủ yếu dựa vào thử nghiệm đối với chủng ban đầu của Covid-19.
Nhưng đối với chủng Delta, mức độ bảo vệ còn giảm nhiều hơn.
Nghiên cứu về triệu chứng Covid-19 của Anh cho thấy trong 2 – 4 tuần sau khi tiêm liều thứ 2, khả năng chống lại nhiễm Covid-19 có triệu chứng giảm còn khoảng 87% đối với chủng Delta. Sau 4-5 tháng, con số đó giảm xuống còn 77%, theo Scitechdaily .
4. Hệ thống miễn dịch của bạn
Điều quan trọng cần nhớ là các số liệu trên đề cập đến mức giảm rủi ro trung bình đối với mọi người.
Nguy cơ của chính bạn sẽ phụ thuộc vào mức độ miễn dịch của bạn và các yếu tố cụ thể khác, như mức độ tiếp xúc của bạn với vi rút, tùy theo công việc và hoạt động của bạn, theo Scitechdaily .
Khả năng miễn dịch thường giảm theo t.uổi tác. Bệnh lâu năm cũng có thể làm giảm phản ứng của cơ thể với việc tiêm chủng. Do đó, những người lớn t.uổi hoặc những người có hệ miễn dịch bị tổn thương – có thể bị giảm tác dụng của vắc xin, hoặc khả năng bảo vệ của họ có thể suy yếu nhanh hơn.
