Hơn 7.100 F0 nặng cần hỗ trợ hô hấp từ thở oxy trở lên, trong đó hơn 2.000 ca thở máy, 24 ca can thiệp ECMO tại các bệnh viện điều trị Covid-19, nên số t.ử v.ong tuần qua không giảm nhiều.
“Đa phần trường hợp nặng, thở máy xâm lấn là bệnh nhân cũ, nhập viện từ trước còn điều trị kéo dài đến nay”, bác sĩ Nguyễn Văn Vĩnh Châu (Phó giám đốc Sở Y tế TP HCM), nói với VnExpress , ngày 23/9.
Theo bác sĩ Châu, số bệnh nhân nặng mới nhập viện gần đây đã giảm rất nhiều tại tầng điều trị hai và ba, so với các giai đoạn dịch trước đây. Số ca thở máy dù giảm nhưng vẫn còn cao, trong đó gần một nửa là thở máy có xâm lấn (gần 1.000 ca) ở tầng ba, đang được các y bác sĩ ở các trung tâm hồi sức cố gắng cứu chữa. “Hy vọng thời gian tới số ca bệnh nặng sẽ giảm đáng kể, từ đó giảm số t.ử v.ong”, bác sĩ Châu chia sẻ.
Số liệu của Sở Y tế TP HCM cho thấy số t.ử v.ong trong tuần có xu hướng đi ngang, dao động khoảng từ 160 đến 184 ca mỗi ngày. Số ca t.ử v.ong này tương đương với thời điểm đầu tháng 8, từ 160 đến 170 ca mỗi ngày. Ngày 22/8 (trước thời điểm thành phố thực hiện tăng cường giãn cách) số F0 t.ử v.ong lên tới 340 người. Tính từ đầu năm đến nay, tổng số ca t.ử v.ong tại thành phố là gần 14.000.
Số bệnh nhân Covid-19 t.ử v.ong chủ yếu tập trung ở các bệnh viện chuyên tiếp nhận F0 trung bình và nặng, nguy kịch, nhiều bệnh lý nền – thuộc tầng 2 và 3 trong mô hình điều trị 3 tầng TP HCM đang triển khai. Thời gian qua, số bệnh nhân nặng từ tầng dưới chuyển lên tuyến cuối giảm, tỷ lệ bệnh nhân hồi phục tăng cao, kéo theo số t.ử v.ong thấp hơn.
Ví dụ Bệnh viện Trưng Vương, những ngày gần đây ghi nhận 1-2 ca t.ử v.ong, có ngày không, trong khi trước kia có lúc 11 ca t.ử v.ong trong một ngày.
Tình trạng giảm F0 nặng nhập viện được ghi nhận rõ rệt tại các bệnh viện, trung tâm hồi sức tích cực (ICU) tuyến cuối. Bệnh viện Quân y 175 – một trong những đơn vị tuyến cuối trong tháp ba tầng điều trị của TP HCM, khoảng hai tuần nay số bệnh nhân nặng giảm khoảng 20% so với trước, chiếm khoảng một nửa số F0 điều trị tại viện, trong khi trước đây chiếm khoảng 2/3. Số t.ử v.ong giảm với khoảng 3-4 ca một ngày, trước đó khoảng 5-6 trường hợp. Trung bình những ngày gần đây bệnh viện tiếp nhận khoảng 30 ca mới một ngày, ít hơn khoảng một nửa so với khi cao điểm.
Thượng tá, bác sĩ Bùi Đức Thành (Giám đốc Trung tâm Điều trị Covid-19, Bệnh viện Quân y 175) cho biết bắt đầu hoạt động hôm 19/7, giường điều trị Covid-19 ở trung tâm nhanh chóng đầy kín bệnh nhân. Nơi này nhanh chóng nâng số giường từ 200 lên 350 giường, sau đó lên 500 trong vòng một tháng rưỡi để đáp ứng yêu cầu tiếp nhận F0 nặng. Đến nay, bệnh viện tiếp nhận điều trị khoảng gần 1.300 F0.
“F0 t.ử v.ong gần đây chủ yếu là những ca nặng đã điều trị thời gian dài trước đó. Với số ca nặng đang giảm như hiện nay, hy vọng thời gian tới tình hình t.ử v.ong được cải thiện hơn”, bác sĩ Thành nói.
Theo bác sĩ Thành, thực tế tại bệnh viện, tỷ lệ F0 chuyển nặng đang giảm nhờ một số bệnh nhân đã được tiêm vaccine. Phác đồ điều trị bằng các thuốc kháng thể đơn dòng, thuốc kháng virus từ sớm cũng phát huy hiệu quả. Ngoài ra, kinh nghiệm điều trị của y bác sĩ ngày càng tốt hơn, phối hợp với chuyên khoa vật lý trị liệu giúp tăng tỷ lệ hồi phục ngay trong lúc điều trị Covid-19, sự chú trọng về dinh dưỡng, tâm lý cho bệnh nhân.
Bác sĩ tách đôi ECMO điều trị F0 nguy kịch tại Bệnh viện Quân y 175. Ảnh: Chính Trần
Tương tự, các bệnh viện tầng 2 cũng ghi nhận những tín hiệu lạc quan. Bệnh viện Covid-19 Trưng Vương những ngày gần đây điều trị dưới 150 F0 nặng cần hỗ trợ hô hấp. Khi cao điểm, nơi này điều trị 280 bệnh nhân nặng phải thở oxy, chiếm hơn 1/3 số bệnh nhân của bệnh viện.
Từ một bệnh viện đa khoa, khi được Sở Y tế TP HCM phân công tham chiến chống dịch, Bệnh viện Trưng Vương chuyển thành cơ sở điều trị bệnh nhân Covid-19. Y bác sĩ lần đầu bước vào cuộc chiến chống bệnh truyền nhiễm trong bộ bảo hộ trắng kín từ đầu đến chân, làm quen với những áp lực và cảm xúc “chưa từng có trong đời” cùng khối lượng công việc khổng lồ.
“Số bệnh nhân thở oxy cùng lúc quá lớn, từ một bồn oxy lỏng 10 khối, bệnh viện phải nâng lên ba bồn 25 khối mới giải quyết được tình trạng sập nguồn oxy trong giai đoạn căng thẳng hồi cuối tháng 7″, bác sĩ Lê Thanh Chiến (Giám đốc Bệnh viện Covid-19 Trưng Vương) nói. Với số bệnh nhân nặng đang đà giảm nhanh, lãnh đạo bệnh viện kỳ vọng số t.ử v.ong thời gian tới sẽ giảm tương ứng.
Các bệnh viện dã chiến điều trị Covid-19 gần đây cũng không còn cảnh xe cứu thương nối đuôi nhau đưa F0 đến nhập viện, số bệnh nhân nặng giảm mạnh. Một tuần nay, khu cấp cứu bệnh nhân nặng Bệnh viện dã chiến số 12 điều trị khoảng 25-30 trường hợp cần hỗ trợ mỗi ngày, giảm khoảng 50 ca so với khi cao điểm.
Bệnh viện dã chiến số 2 cũng từ khoảng gần 200 ca nặng còn khoảng 50 trường hợp. Bác sĩ Nguyễn Thành Dũng (Giám đốc Bệnh viện dã chiến số 2) cho biết nơi này chỉ còn khoảng 40 ca thở oxy mũi và mask, 6 trường hợp hồi sức tích cực (ICU), trong đó chỉ 2 ca thở oxy dòng cao (HFNC). Lúc cao điểm, bệnh viện có đến 25 ca thở HFNC, 170 ca thở oxy mũi và mask.
Bác sĩ Dũng cho rằng số t.ử v.ong của thành phố chưa giảm nhiều hậu quả của việc số bệnh nhân nặng, nguy kịch tăng cao thời gian trước. “Với tình trạng bệnh nặng giảm như hiện nay, thời gian tới số t.ử v.ong chắc chắn sẽ giảm”, bác sĩ Dũng nói.
F0 nặng, t.ử v.ong cao từng là vấn đề được lãnh đạo TP HCM đề cập nhiều hồi đầu tháng 8. Để kéo giảm số t.ử v.ong, TP HCM điều chỉnh dần những bất hợp lý trong khâu điều trị, đồng thời tăng tốc tiêm vaccine. Ngành y tế nâng công suất giường bằng cách lập bệnh viện mới, thiết lập khẩn các trung tâm ICU tuyến cuối, “tách đôi” bệnh viện quận huyện, tăng cường nhân lực, trang thiết bị, đầu tư oxy, kêu gọi y tế tư nhân tham chiến. Đặc biệt, thành phố tập trung mũi nhọn điều trị F0 tại nhà và cộng đồng, phát hàng trăm nghìn túi thuốc, bao gồm thuốc kháng virus phát cho F0 giúp điều trị sớm, lập các trạm y tế lưu động, tổ phản ứng nhanh chăm sóc, theo dõi F0 tận nhà, chuyển viện kịp thời khi có dấu hiệu nặng.
Thứ trưởng Y tế Nguyễn Trường Sơn, khi thăm Trung tâm Hồi sức tích cực bệnh nhân Covid-19 do Bệnh viện Bạch Mai phụ trách, đặt tại Bệnh viện dã chiến số 16 (quận 7, TP HCM), ngày 22/9, nhận định thành phố “đã bắt đầu thấy được ánh sáng nơi cuối đường hầm” khi số ca mắc giảm, số bệnh nhân nặng được kiểm soát và số ca t.ử v.ong có xu hướng đi xuống.
Lãnh đạo Sở Y tế TP HCM cũng dự báo số ca nặng và t.ử v.ong sẽ giảm trong thời gian tới, với việc tiếp tục đẩy mạnh chăm sóc các F0 tại cộng đồng và tại bệnh viện. Ngành y tế đang xây dựng lộ trình chuyển đổi công năng các bệnh viện đang tham gia điều trị Covid-19, phát triển hệ thống y tế cơ sở khi đang dần trở lại trạng thái bình thường mới.
Ngày về nhà của sản phụ từng ‘chia đôi’ chiếc máy ECMO cuối cùng
Trên đường từ bệnh viện về nhà, sản phụ Thảo Trinh nhờ xe đưa sang nhà ông bà để được từ xa nhìn con trai đang say giấc, trong chốc lát.
Đây là lần đầu tiên người mẹ 29 t.uổi được gặp con, sau hơn một tháng sinh, sau đó hôn mê do Covid-19 chuyển nặng. Chồng Trinh cũng dương tính nCoV, điều trị tại nhà. Bé chào đời, may mắn âm tính, được xuất viện về nhà ông bà khi 5 ngày t.uổi. Tròn tháng, bé cân nặng 4 kg. Bé là quả ngọt của hai vợ chồng sau 4 năm cưới nhau, đúng lúc hai vợ chồng tưởng chừng hết hy vọng do bệnh buồng trứng đa nang.
Sau phút hội ngộ ngắn ngủi với con hôm 3/9, ở khoảng cách 2 m, người mẹ lau nước mắt dưới kính chắn bảo hộ và lớp khẩu trang, quay ra xe về cách ly tại nhà 14 ngày. Trinh đã được Bệnh viện 175 điều trị khỏi Covid-19, sau những lúc tưởng chừng không thể qua khỏi.
“Tôi hạnh phúc tột cùng vì có thể chiến thắng tử thần để về gặp con, nhưng lại chỉ đứng từ xa chưa thể ôm con được, cảm giác rất khó tả”, Trinh chia sẻ.
Thảo Trinh không kìm được nước mắt khi đứng cách xa nhìn con, sau hơn một tháng nằm viện điều trị Covid-19. Ảnh: Chính Trần
Thảo Trinh là ca can thiệp ECMO đầu tiên xuất viện trong số 7 ca sử dụng kỹ thuật này tại Bệnh viện Quân y 175, sau 1,5 tháng nơi này thiết lập đơn vị tuyến cuối điều trị Covid-19. Cô cũng là một trong hai cặp bệnh nhân được bệnh viện lần đầu áp dụng kỹ thuật “tách đôi” ECMO. Thiết bị oxy hóa qua màng ngoài cơ thể này là vũ khí, phương tiện hỗ trợ hô hấp cuối cùng cho những trường hợp nguy kịch do Covid-19.
Hơn một tháng trước, ngày 23/7, Trinh tự test nhanh dương tính sau vài ngày ho, sốt. Đến trạm y tế khai báo, hai vợ chồng được lấy mẫu xét nghiệm, ghi nhận đều mắc Covid-19. Về cách ly tại nhà hai ngày, Trinh sốt cao, khó thở, được đưa đến Bệnh viện dã chiến số 4 rồi sang Bệnh viện Hùng Vương.
Ngày 29/7, cô trở dạ sinh thường b.é t.rai nặng 2,8 kg. Em bé vừa chào đời đã trở thành F1, được nằm trong lồng kiếng, đặt ở chiếc nôi cạnh giường mẹ vài phút, trước khi chuyển sang cách ly tại khoa Nhi nhằm tránh nguy cơ lây nhiễm từ mẹ.
Vượt cạn thành công, Trinh cảm thấy người nhẹ nhàng, khỏe khoắn hơn. Tuy nhiên, sau đó cô diễn tiến nặng, lần lượt thở oxy mũi, oxy qua mask, thậm chí oxy dòng cao vẫn không đáp ứng. Nhìn một thai phụ nằm ở giường kế bên qua đời khi chưa kịp sinh con, Trinh sợ hãi, nghĩ mình khó lòng vượt qua, sẽ phải vĩnh viễn không còn được gặp con. Điều an ủi duy nhất với Trinh lúc này là đã sinh được con an toàn.
“Nếu em có mệnh hệ gì hãy thay em nuôi con”, Trinh nói với chồng qua điện thoại, rồi chìm vào mê man. Tỉnh lại, nhìn thấy dòng chữ Bệnh viện Quân y 175 trên chiếc gối gác chân, Trinh không nhớ đã được chuyển viện từ lúc nào. Qua lời y bác sĩ, cô mới biết mình vừa trải qua một hành trình sinh tử nhiều chông gai, được may mắn dùng chiếc máy ECMO cuối cùng của thành phố khi nguy kịch, đêm 1/8.
Trong những tháng ngày vợ mê man trong viện, anh Huỳnh Tâm, 30 t.uổi, phải cách ly tại nhà do dương tính. Không ghi nhận triệu chứng, anh chỉ ước ao được ở bên vợ. Từ một người ngủ rất sâu, anh chập chờn khó thành giấc, chỉ cần điện thoại rung nhẹ trong đêm là giật mình tỉnh dậy.
“Mỗi lần thấy số lạ gọi điện là tôi muốn đứng tim vì lo sợ phải nghe những tin không tốt”, anh Tâm nói. Tìm hiểu về ECMO, anh biết rằng đây là phương pháp cuối cùng để cứu vợ, nếu không đáp ứng thì không còn cách nào khác. Nghĩ phải sẵn sàng chấp nhận sự thật với tình huống xấu nhất, anh vừa cầu mong phép màu, bởi “chưa từng nghĩ căn bệnh này đáng sợ đến mức như vậy”.
Đến khi được bác sĩ gọi video cho nhìn thấy vợ sau 10 ngày “hoang mang đứng ngồi không yên”, anh Tâm mới thở phào. Khi ấy, Trinh còn đang đặt ống thở, chưa nói chuyện được, nhưng có thể vẫy chào chồng. Những ngày sau đó, không ít lần Trinh mệt, khắp người toàn dây nhợ chằng chịt. Anh động viên vợ cố gắng mạnh mẽ để còn gặp chồng con, không phụ công sức của y bác sĩ đã tận tình cứu chữa.
Trinh chia tay các bác sĩ khi xuất viện, ngày 3/9. Ảnh: Chính Trần
Trong thời gian giành giật sự sống tại viện, Trinh còn được bác sĩ “chia đôi” ECMO, chia sẻ cơ hội với một sản phụ tình trạng nguy kịch khác. Sáng kiến này được thực hiện trong bối cảnh số lượng bệnh nhân cần can thiệp ECMO rất lớn, nhưng bệnh viện chỉ 3 máy ECMO.
Thượng úy, bác sĩ Nguyễn Cảnh Chung, Bệnh viện Quân y 175, cho biết khi hai bệnh nhân liên kết với nhau qua một hệ thống, gây nhiều khó khăn hơn trong điều trị, đòi hỏi ê kíp càng phải nỗ lực. “Vấn đề về chống đông trong bệnh lý Covid, đặc biệt là với sản phụ là một thách thức lớn”, bác sĩ Chung nói.
Chia sẻ về lý do quyết định tách đôi ECMO, điều chưa từng có t.iền lệ, bác sĩ Chung cho biết trong hoàn cảnh nếu không làm gì thì chắc chắn bệnh nhân sẽ t.ử v.ong, các y bác sĩ đã loay hoay tìm cách với nỗ lực “còn nước còn tát”. “Chúng tôi không cho phép bi kịch xảy ra khi mà còn có thể làm điều gì đó để thay đổi kết cục”, bác sĩ Chung nói.
Thiếu tướng, phó giáo sư Nguyễn Hồng Sơn, Giám đốc Bệnh viện Quân y 175, nhận định đây là một trong những bệnh nhân nặng nhất được cứu sống tại viện, nhờ vào nỗ lực không bỏ cuộc ngay cả những lúc hy vọng sống của bệnh nhân tưởng chừng mong manh nhất. “Bệnh viện đang tiếp tục trang bị thêm máy móc, trang thiết bị, nâng công suất giường, để cứu chữa thêm được nhiều bệnh nhân, dù biết rằng sẽ vất vả, tốn kém, mệt mỏi, nguy cơ cao hơn”, ông Sơn nói.
Vợ chồng Trinh khi gặp lại nhau sau hơn một tháng. Ảnh: Chính Trần
Ngày 4/9, trong ngôi nhà nhỏ ở huyện Bình Chánh, Trinh được ăn những món ưa thích như canh chua, cá sốt cà do chồng nấu. Đã hết Covid, hồi phục sức khỏe nhưng Trinh vẫn còn hơi yếu cơ tay chân, phải tự tập vật lý trị liệu thêm.
“Trước đây hai vợ chồng ước mong kiếm được nhiều t.iền để có cuộc sống sung túc. Sau đợt dịch này, mới thấy rằng sức khỏe là quan trọng nhất, chỉ cần được sống khỏe mạnh bên gia đình, chồng con là không hạnh phúc nào bằng”, Trinh nói.
Bác sĩ chia đôi máy ECMO cứu hai F0 nguy kịch 136 Sản phụ mắc Covid từng tuyệt vọng Bệnh viện Quân y 175 tăng số giường trị Covid-19 lên 500 Nhiều người mắc Covid-19 khi chưa đủ thời gian tạo kháng thể sau tiêm 86
