Hơn 12.300 người ở 21 huyện, thành, thị xã trong tỉnh nhiễm HIV, trong đó hơn 7.000 trường hợp đã chuyển sang giai đoạn AIDS.
Số liệu trên được thông tin tại buổi họp báo công bố số liệu thống kê về Kinh tế – Xã hội tỉnh Nghệ An năm 2020, do Cục thống kê tỉnh Nghệ An tổ chức chiều 5/1.
Ông Phan Trường Sơn (áo đen, bên phải), Cục trưởng thống kê Nghệ An tại buổi họp báo. Ảnh: Nguyễn Hải.
Theo lãnh đạo Cục thống kê, tính đến cuối năm 2020 toàn tỉnh có hơn 12.300 người nhiễm HIV, trong đó hơn 10.000 người trong tỉnh (chiếm hơn 81%), số còn lại ngoại tỉnh. Nghệ An là tỉnh đứng thứ 6 cả nước về số người nhiễm HIV.
Trên 87% số người nhiễm biết được tình trạng của mình. Hơn 80% số người nhiễm đang được điều trị bằng thuốc ARV (tương đương trên 4.600 người nhiễm HIV còn sống).
4.439 người đã c.hết do AIDS, tính đến nay, chủ yếu người trong tỉnh.
Công tác điều trị đã được triển khai ở 21/21 huyện, thành, thị với 25 cơ sở chăm sóc và điều trị. Hiện 100% cơ sở y tế tuyến huyện và tuyến tỉnh khám chữa bệnh bảo hiểm y tế cho người nhiễm HIV.
Kể từ khi người nhiễm HIV được phát hiện đầu tiên vào năm 1990, đến nay, Việt Nam đã có 30 năm ứng phó với đại dịch HIV/AIDS.
Tại Nghệ An, giai đoạn 2015-2020, tình hình HIV/AIDS xu hướng giảm so với giai đoạn 2005-2014. Nghệ An đã khống chế được HIV lây lan, số người nhiễm mới phát hiện qua các năm đều giảm.
Năm 2015 xét nghiệm phát hiện 737 người nhiễm, năm 2019 phát hiện 226 người nhiễm, đến ngày 31/5/2020 chỉ mới ghi nhận 45 người nhiễm. Đặc biệt, hiệu quả của chương trình chăm sóc điều trị đã giúp người nhiễm HIV kéo dài cuộc sống và số bệnh nhân t.ử v.ong do AIDS. Nghệ An đã kiềm chế được tỷ lệ nhiễm HIV ở mức 0,19% (mục tiêu chung của toàn quốc là dưới 0,3%).
Nỗi sợ bị kỳ thị hơn cả cái c.hết của người phụ nữ nhiễm HIV từ chồng
Với người phụ nữ 32 t.uổi, quê Hà Nam giờ đây căn bệnh HIV không còn đáng sợ như 16 năm trước. Chị không sợ c.hết, điều chị sợ nhất chính là sự kỳ thị.
16 năm trước, chị Hà (32 t.uổi, Hà Nam) biết mình nhiễm HIV do lây từ chồng. Thời điểm đó như nhiều người khác, chị không hề biết gì về căn bệnh này. Năm 2006 chồng chị qua đời. Chị vẫn nhớ thời điểm đó, cả đám tang chỉ có 3 mẹ con vì ai cũng sợ, cũng kỳ thị với người bị HIV/AIDS. Sau đó thì ba mẹ con chị bị đuổi ra khỏi nhà.
Thậm chí đã có thời điểm chị nghĩ từ bỏ cuộc sống để hai con gái không bị dị nghị vì mẹ mắc căn bệnh thế kỷ. Lúc đó chị biết đến nhóm Hoa Hướng dương – một nhóm của các bà mẹ cũng mang H do lây từ chồng. Chị như tái sinh vì thấy mình được chia sẻ.
“Chúng tôi cùng nhau tiếp cận thuốc ARV, cùng tìm hiểu về các phác đồ điều trị. Giờ nói tới phác đồ nào, tôi có thể nói vanh vách”, chị Hà nói.
Chị cùng 2 con lên Hà Nội thuê căn nhà nhỏ ở gần Bệnh viện Bạch Mai để lấy thuốc uống định kỳ. Hơn 10 năm qua, chị sống khỏe mạnh nhờ nguồn thuốc viện trợ được cấp phát tại Trung tâm Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai.
Giờ đây với chị căn bệnh này không còn đáng sợ, điều đáng sợ nhất mà mỗi người bệnh giống như chị phải chịu đựng là sự kỳ thị. Chị không dám về quê, ngay cả khi Trung tâm Bệnh Nhiệt đới phải đóng cửa do Covid-19 vào tháng 3 vừa rồi. Khi đó, các bác sĩ tư vấn cho chị về quê lấy thuốc theo đúng tuyến. Nhưng vì sợ kỳ thị nên chị không về, mà nhờ các bác sĩ liên hệ đến trung tâm khác ở Hà Nội lấy thuốc.
Chị Hà là một trong 1.600 bệnh nhân HIV đang được Trung tâm Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai quản lý và cấp phát thuốc điều trị.
Ông Đỗ Duy Cường, Giám đốc Trung tâm Bệnh Nhiệt đới, cho biết Bệnh viện Bạch Mai là trung tâm điều trị HIV với tỷ lệ người điều trị ARV có tải lượng virus dưới ngưỡng ức chế cao nhất cả nước, lên đến hơn 98%. Các loại thuốc mới, các phác đồ điều trị tân tiến giúp cho bệnh nhân hạn chế tới mức thấp nhất những ảnh hưởng tới sức khỏe và phòng tránh lây nhiễm.
Chia sẻ tại hội thảo mới đây hưởng ứng ngày Thế giới phòng chống HIV/AIDS ngày 1/12, ông Dương Đức Hùng, Phó Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai, cho biết từ một căn bệnh tưởng chừng như “bản án tử hình”, người bệnh hoang mang không còn niềm tin vào cuộc sống, nay HIV/AIDS là một bệnh mạn tính điều trị duy trì như những căn bệnh mạn tính khác (đái tháo đường, cao huyết áp…). Sự kỳ thị xa lánh, phân biệt đối xử với người nhiễm HIV/AIDS vẫn còn song đã dần được cải thiện. Người bệnh đã hòa nhập tốt hơn với cuộc sống.
Dịch HIV/AIDS ở Việt Nam đã và đang từng bước được kiểm soát, tỷ lệ nhiễm trong cộng đồng dân cư dưới 0,26%. Tuy nhiên nhóm nguy cơ cao hiện nay tập trung chủ yếu trong nhóm đối tượng nam quan hệ t.ình d.ục đồng giới.
Theo ước tính của các chuyên gia, trong 15 năm qua, chương trình phòng, chống HIV/AIDS của Việt Nam đã giúp cho khoảng 500.000 người không bị lây nhiễm HIV và hơn 200.000 người không bị t.ử v.ong do HIV/AIDS.
“Việt Nam là một trong 4 quốc gia có chất lượng điều trị HIV/AIDS đứng hàng đầu thế giới, cùng với Anh, Đức và Thụy Sĩ. Với kinh nghiệm 30 năm phòng, chống HIV/AIDS cùng với những kết quả đã đạt được, mục tiêu chấm dứt dịch bệnh HIV/AIDS vào năm 2030 không còn xa”, ông Hùng nhấn mạnh.
Một người nhiễm HIV được điều trị bằng thuốc ARV, tuân thủ điều trị tốt thì sau 6 tháng sẽ có tải lượng virus dưới ngưỡng phát hiện. Khi đó, họ sẽ không lây truyền HIV cho bạn tình qua quan hệ t.ình d.ục, làm giảm lây truyền từ mẹ sang con.