Chiều 31-1, Trung tâm Chống độc (Bệnh viện Bạch Mai) tổ chức họp trực tuyến chia sẻ báo cáo về các ca tổn thương phổi cấp do t.huốc l.á điện tử.
Trường hợp thứ nhất là một nam bệnh nhân 32 t.uổi nhập viện do đột ngột bị khó thở và cảm giác tức ngực. Bệnh nhân cấp cứu đến Bệnh viện Bà Rịa – Vũng Tàu và được chẩn đoán, theo dõi choáng tim, viêm cơ tim cấp, tổn thương thận cấp…
Sau đó, bệnh nhân được chuyển đến Bệnh viện Chợ Rẫy thành phố Hồ Chí Minh trong tình trạng nhịp tim nhanh, suy hô hấp nặng hơn. Tại đây, bệnh nhân được đặt nội khí quản và thở máy.
Qua khai thác t.iền sử, bệnh nhân hoàn toàn khỏe mạnh, không có bệnh mãn tính. Tuy nhiên, thời gian gần đây, bệnh nhân mua và sử dụng t.huốc l.á điện tử nhiều hơn trước.
Trước khi nhập viện, bệnh nhân có đi chơi đêm trong một quán bar. Tại đây, bệnh nhân hút t.huốc l.á điện tử suốt cả đêm. Đến gần sáng, bệnh nhân bị nôn mửa, mệt mỏi và phải nhập viện.
Trường hợp thứ hai là nam bệnh nhân 17 t.uổi nhập viện do khó thở đột ngột, đau nặng ngực, choáng váng. Bệnh nhân được cấp cứu vào Bệnh viện Đại học Y dược thành phố Hồ Chí Minh.
Trước đó, bệnh nhân này hoàn toàn khỏe mạnh. Bệnh nhân ngừng hút t.huốc l.á điện tử được một năm. Gần đây, bệnh nhân hút t.huốc l.á điện tử trở lại khoảng 2-3 tháng với liều lượng tăng gấp đôi so với bình thường, thậm chí hút kết hợp cùng với t.huốc l.á điếu thông thường.
Trước khi nhập viện, bệnh nhân có chơi game và hút t.huốc l.á điện tử liên tục trong phòng điều hòa.
Từ hai ca bệnh nêu trên, bác sĩ Doãn Uyên Vy, chuyên gia về độc chất của Bệnh viện Chợ Rẫy thành phố Hồ Chí Minh cho biết, ban đầu khi tiếp nhận bệnh nhân, các bác sĩ chỉ nghĩ đến bệnh lý nội khoa. Sau khi khai thác tiểu sử mới biết bệnh nhân hút t.huốc l.á điện tử.
“Chúng tôi cũng đặt ra câu hỏi, tại sao trước đó bệnh nhân cũng hút t.huốc l.á điện tử mà không gây ra tình trạng trên. Sau khi tìm hiểu, chúng tôi nhận thấy, việc hút t.huốc l.á điện tử trong phòng kín, hay phòng điều hòa là yếu tố làm cho bụi mụn trong khói thuốc dễ đi vào sâu phế nang, phổi hơn khiến bệnh nhân bị EVALI (tổn thương phổi cấp liên quan đến t.huốc l.á điện tử)”, bác sĩ Doãn Uyên Vy phân tích.
Theo bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc (Bệnh viện Bạch Mai), EVALI là bệnh nguy hiểm, tất cả bệnh nhân đều phải nhập viện với tỷ lệ 76% phải hỗ trợ thở oxy, 22% thở máy không xâm nhập, 26% đặt ống nội khí quản, một số ca phải can thiệp ECMO (hệ thống tuần hoàn ngoài cơ thể). Khi hồi phục, 25-85% bị di chứng xơ phổi với các mức độ khác nhau, rối loạn khuyếch tán kéo dài ít nhất 2 tháng.
Triệu chứng của EVALI xuất hiện hàng giờ, hàng tuần trước khi nhập viện, gồm khó thở, ho, đau ngực, tiêu chảy, đau bụng, sốt, mệt. Sau đó, các chỉ số như m.áu lắng, bạch cầu đều tăng, ảnh chụp X-quang cho thấy phổi tổn thương.
“Hút t.huốc l.á điện tử phát sinh các bệnh hay ngộ độc mới nổi, thậm chí y học chưa biết, không thể đoán trước, thay đổi liên tục, không thể giải quyết hậu quả và tăng gánh nặng xã hội”, bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên nhấn mạnh.
Mù mắt vì thích ‘cay’ miệng vào bữa sáng
Ông K. vào cấp cứu vì đau đầu và mất thị lực, bác sĩ cho biết nguyên nhân do ngộ độc rượu rởm chứa methanol.
Ông Đ.V.K (59 t.uổi, trú tại Quảng Xương, Thanh Hóa) có thói quen nhâm nhi cốc rượu cùng với bát bún hoặc phở vào buổi sáng. Ông K. cho rằng nếu không có chén rượu, món ăn sẽ không ngon.
Trước khi nhập viện 2 ngày, ông K. uống rượu tại quán ăn và về nhà tiếp tục dùng thêm. Sau đó, ông K. có biểu hiện mệt, đau đầu, nôn ói. Gia đình cho rằng ông say rượu. Sáng ngủ dậy, ông K. không nhìn thấy gì.
Tại Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội), bác sĩ cho biết ông K. bị ngộ độc methanol. Sau thời gian điều trị tích cực, bệnh nhân bảo toàn tính mạng nhưng thị lực không thể phục hồi. Ngoài ra, ông K. còn bị tăng men gan, xơ gan.
Bệnh nhân B.V.T. (quê Tam Dương, Vĩnh Phúc) cũng bị ngộ độc rượu dẫn tới mù mắt. Theo gia đình, ông T. thích uống rượu vào buổi sáng cho có cảm giác “cay cay”. Gia đình thường mua rượu từ chỗ người quen để phòng ngộ độc.
Gần đây, ông T. nhờ cháu ngoại đi mua rượu ở cửa hàng tạp hóa về uống. Sau đó, bệnh nhân đau đầu, nôn ói, được vợ dìu đi ngủ. Khi tỉnh dậy, bệnh nhân không nhìn thấy gì nên được đưa đi cấp cứu.
Theo Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Trung Nguyên – Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai, đây là các trường hợp điển hình đến trung tâm cấp cứu do ngộ độc methanol dẫn tới biến chứng mù mắt. Các bệnh nhân này đều có khả năng phục hồi thị lực rất thấp.
Rượu chứa cồn công nghiệp methanol sẽ chuyển hóa thành axit formic. Lượng axit này tích cụ có thể gây tổn thương võng mạc và thần kinh thị giác dẫn tới mù vĩnh viễn.
Những người nghiện rượu nếu uống phải rượu pha cồn methanol sẽ chuyển hóa chậm hơn nên các biểu hiện ngộ độc xuất hiện sau 2-3 ngày.
Rượu chứa cồn công nghiệp rất khó phân biệt với rượu thực phẩm. Thậm chí, uống loại rượu này còn có vị ngọt, dễ uống. Khi xuất hiện các dấu hiệu điển hình như hôn mê hoặc mù mắt, bệnh nhân lúc này đã trong tình trạng nặng.
