Vitamin B12 có vai trò rất quan trọng trong việc tạo ra các tế bào hồng cầu, quá trình trao đổi chất của cơ thể, giúp cải thiện trí nhớ.
Vậy, đâu là dấu hiệu cần bổ sung vitamin B12?
Vitamin B12 là chất dinh dưỡng tham gia vào nhiều hoạt động trong cơ thể: Giúp sản xuất tế bào hồng cầu, tương tác giảm nồng độ acid amin homocysteine liên quan đến các bệnh tim mạch, Alzheimer, đóng vai trò quan trọng trong quá trình trao đổi chất của cơ thể, quá trình sản xuất năng lượng…
Thiếu vitamin B12 có thể gây thiếu m.áu, suy dinh dưỡng, tổn thương hệ thần kinh không hồi phục, thiếu năng lượng trường diễn, suy giảm trí nhớ, trầm cảm…
1. Khi nào cần bổ sung vitamin B12? 1.1. Tê tay, chân
Nếu tay hoặc chân có cảm giác như đang bị kim châm thì đây là dấu hiệu cho thấy cơ thể đang thiếu vitamin B12. Vitamin B12 tạo ra myelin, lớp vỏ bảo vệ dây thần kinh. Sự thiếu hụt B12 có thể làm hỏng lớp vỏ bảo vệ bao bọc dây thần kinh này. Dây thần kinh không được che phủ sẽ bị tổn thương, khiến dây thần kinh bị co rút và tạo ra cảm giác tê và châm chích.
Thiếu vitamin B12 có thể gây tê chân, tay.
1.2. Lạnh tay, chân
Nếu không có đủ vitamin B12, cơ thể không có đủ tế bào hồng cầu khỏe mạnh để vận chuyển oxy đi khắp cơ thể (thiếu m.áu). Điều đó có thể gây run rẩy và lạnh, đặc biệt là ở tay và chân.
1.3. Sương mù não
Thiếu vitamin B12 có thể dẫn đến trầm cảm, lú lẫn, các vấn đề về trí nhớ và sa sút trí tuệ.
1.4. Suy nhược, mệt mỏi
Thiếu vitamin B12 sẽ khiến cơ thể ít tế bào hồng cầu cần thiết cho việc vận chuyển oxy hơn. Điều này khiến bạn cảm thấy buồn ngủ, mệt mỏi, kiệt sức, choáng váng.
Các triệu chứng này thường bị nhầm lẫn với các triệu chứng do thiếu ngủ, căng thẳng hoặc làm việc quá sức.
Thiếu vitamin B12 có thể gây thiếu m.áu, suy dinh dưỡng, tổn thương hệ thần kinh không hồi phục, thiếu năng lượng trường diễn, suy giảm trí nhớ, trầm cảm…
1.5. Ăn chay trường
Sự thiếu hụt vitamin B12 rất hiếm xảy ra vì cơ thể có thể dự trữ lượng chất này trong vài năm. Nhưng nếu ăn chế độ ăn không có vitamin B12 kéo dài có thể gây ra hiện tượng thiếu vitamin B12. Điển hình là những người ăn chay trường.
1.6. Người già
Khi già đi, cơ thể hấp thụ vitamin B12 khó khăn hơn. Nếu để tình trạng này kéo dài mà không điều trị, nồng độ vitamin B12 thấp có thể dẫn đến thiếu m.áu, tổn thương thần kinh, ủ rũ và các vấn đề nghiêm trọng khác.
Cần trao đổi với bác sĩ khi có các triệu chứng thiếu hụt vitamin B12.
1.7. Phẫu thuật giảm cân
Một trong những phương pháp giảm cân phổ biến là bắc cầu dạ dày. Phương pháp này sẽ tạo ra một túi nhỏ từ dạ dày, kết nối nó vào ruột non. Khi người bệnh ăn uống, thức ăn sẽ đi vào phần nhỏ của dạ dày được tạo ra và trực tiếp đổ vào ruột non, nơi vitamin B12 p.hân h.ủy thành dạng có thể sử dụng được.
Tuy nhiên, sau phẫu thuật, lượng vitamin B12 sẽ bị giảm hấp thu đáng kể. Điều này có thể dẫn tới thiếu m.áu ác tính và rối loạn thần kinh.
1.8. Loét miệng
Thiếu vitamin B12 có thể xuất hiện những vết loét trên nướu hoặc lưỡi, gây sưng, đỏ và đau. Người thiếu vitamin B12 nặng thường cảm thấy ngứa miệng, bỏng và rát lưỡi, nhất là bề mặt lưỡi,
Các vết loét thường tự khỏi nhưng nên tránh các thành phần có thể gây kích ứng hoặc đau đớn, như giấm, cam quýt và gia vị cay. Ngoài ra, có thể dùng một số loại thuốc không kê đơn để làm dịu cơn đau của loét miệng.
1.9. Đang uống một số loại thuốc
Một số loại thuốc làm giảm mức vitamin B12 hoặc khiến cơ thể khó dung nạp vitamin B12 hơn. Các thuốc gồm: Cloramphenicol, thuốc ức chế bơm proton (lansoprazole và omeprazole), thuốc điều trị loét dạ dày tá tràng (cimetidine và famotidine), metformin (trị đái tháo đường).
Ngoài ra, thiếu hụt vitamin B12 cũng gây ra các vấn đề tiêu hóa: Chán ăn, sụt cân quá nhiều hoặc táo bón.
Mặc dù cơ thể không tự sản xuất được vitamin B12, nhưng một chế độ ăn uống lành mạnh sẽ cung cấp đủ lượng vitamin B12. Nguồn thực phẩm tự nhiên chứa nhiều vitamin B12 bao gồm: Sữa, thịt, hải sản, gan động vật, trứng, ngũ cốc…
2. Trường hợp nào cần bổ sung vitamin B12?
Một số trường hợp cần bổ sung vitamin B12:
– Người có chế độ ăn uống kém.
– Các trường hợp đặc biệt: Người già, phụ nữ mang thai và cho con bú, người từng thực hiện phẫu thuật đường tiêu hóa, cắt bỏ ruột thừa, hút mỡ bụng; người ăn chay; người mắc bệnh rối loạn tiêu hóa (bệnh không dung nạp Gluten, bệnh Crohn…); người đang uống thuốc điều trị bệnh đái tháo đường, thuốc giảm acid dạ dày, uống quá nhiều đồ uống có cồn…
Lưu ý, tùy từng lứa t.uổi, tùy theo mỗi trường hợp mà có nhu cầu bổ sung vitamin B12 khác nhau. Thông thường, người từ 14 – 50 t.uổi nhu cầu là 2,4 mcg/ngày. Khi cơ thể có các triệu chứng thiếu hụt vitamin B12, cần đến thăm khám tại cơ sở y tế uy tín để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh những biến chứng có thể xảy ra. Tuyệt đối không được tự ý bổ sung vitamin B12 khi chưa có ý kiến của bác sĩ.
11 dấu hiệu bất thường khi cơ thể thiếu vitamin B12
Thiếu vitamin B12 không chỉ liên quan đến mệt mỏi và suy nhược mà còn biểu hiện theo nhiều cách khác nhau, thường không được chú ý hoặc bị quy nhầm cho các nguyên nhân khác…
Vitamin B12 có vai trò quan trọng trong việc duy trì chức năng thần kinh, sản xuất hồng cầu và hỗ trợ tổng hợp DNA… Các triệu chứng thiếu hụt vitamin B12 có thể đa dạng, khó phát hiện, khiến việc chẩn đoán trở nên khó khăn.
Thiếu vitamin B12 có thể gây mệt mỏi, ảnh hưởng đến nhận thức và trí nhớ.
Dưới đây là một số dấu hiệu và triệu chứng được biết đến của tình trạng thiếu vitamin B12 :
1. Thiếu vitamin B12 gây cảm giác kim châm (dị cảm)
Một trong những dấu hiệu bất thường của tình trạng thiếu hụt vitamin B12 là cảm giác ngứa ran hoặc châm chích, thường được gọi là dị cảm. Những cảm giác này thường xảy ra ở bàn tay, bàn chân, chân hoặc thậm chí ở mặt.
Dị cảm phát sinh do tổn thương thần kinh khi bị thiếu hụt vitamin B12, ảnh hưởng đến các dây thần kinh ngoại biên chịu trách nhiệm về cảm giác.
2. Vấn đề về trí nhớ và suy giảm nhận thức
Mặc dù suy giảm trí nhớ và suy giảm nhận thức thường liên quan đến lão hóa nhưng chúng cũng có thể là dấu hiệu của sự thiếu hụt vitamin B12. Nghiên cứu cho thấy rằng mức B12 không đủ có thể làm giảm chức năng nhận thức và góp phần gây ra các vấn đề về trí nhớ, nhầm lẫn và khó tập trung.
Những triệu chứng này có thể tiến triển theo thời gian, nếu tình trạng thiếu hụt vẫn không được giải quyết.
3. Trầm cảm và thay đổi tâm trạng
Các vấn đề về sức khỏe tâm thần, bao gồm trầm cảm, lo lắng và thay đổi tâm trạng, có thể liên quan đến tình trạng thiếu vitamin B12.
B12 đóng vai trò quan trọng trong việc tổng hợp các chất dẫn truyền thần kinh như serotonin và dopamine, giúp điều chỉnh tâm trạng và cảm xúc. Mức B12 không đủ có thể làm gián đoạn quá trình này, dẫn đến rối loạn tâm trạng và các triệu chứng tâm lý.
4. Thay đổi tầm nhìn
Thiếu vitamin B12 có thể ảnh hưởng đến thị lực theo nhiều cách khác nhau, bao gồm mờ hoặc rối loạn thị lực, nhạy cảm với ánh sáng và thậm chí tổn thương thần kinh thị giác trong những trường hợp nghiêm trọng.
Dây thần kinh thị giác giúp truyền thông tin thị giác đến não, có thể bị tổn hại do thiếu hụt B12, dẫn đến rối loạn thị giác và có thể hồi phục bằng cách điều trị thích hợp.
Cần bổ dung vitamin B12 theo chỉ định của bác sĩ.
5. Viêm lưỡi và loét miệng
Các biểu hiện ở miệng như viêm lưỡi và loét miệng có thể là dấu hiệu thiếu hụt vitamin B12. Những triệu chứng này phát sinh do sự thay đổi trong các mô biểu mô của miệng, do nồng độ B12 không đủ, dẫn đến cảm giác khó chịu, đau đớn và khó ăn hoặc nuốt.
6. Yếu cơ và đi lại khó khăn
Thiếu vitamin B12 có thể ảnh hưởng đến sức mạnh và sự phối hợp của cơ, dẫn đến yếu, cứng hoặc đi lại khó khăn. Những suy giảm vận động này được cho là do tổn thương thần kinh và giảm sản xuất hồng cầu, làm ảnh hưởng đến việc cung cấp oxy đến cơ, ảnh hưởng đến chức năng của chúng và gây ra suy nhược và mệt mỏi.
7. Tim đ.ập nhanh và khó thở
Các triệu chứng tim mạch như tim đ.ập nhanh (nhịp tim nhanh hoặc không đều) và khó thở có thể xảy ra ở những người bị thiếu vitamin B12 nghiêm trọng. Việc thiếu B12 làm suy yếu việc sản xuất các tế bào hồng cầu khỏe mạnh, dẫn đến thiếu m.áu và vận chuyển oxy đến các mô không đủ, có thể biểu hiện là đ.ánh trống ngực và khó thở.
8. Thay đổi tóc và móng
Những thay đổi về sức khỏe tóc và móng, bao gồm rụng tóc, móng giòn và thay đổi kết cấu hoặc màu sắc, có thể là dấu hiệu của tình trạng thiếu vitamin B12.
B12 đóng vai trò phân chia và đổi mới tế bào, bao gồm cả các tế bào chịu trách nhiệm cho sự phát triển của tóc và móng. Mức vitamin B12 không đủ có thể làm gián đoạn các quá trình này, dẫn đến những thay đổi rõ rệt về chất lượng tóc và móng.
9. Ù tai
Vitamin B12 có nhiều trong thực phẩm.
Chứng ù tai đặc trưng bởi cảm nhận được tiếng chuông, tiếng ù hoặc các tiếng động khác trong tai mà không có nguồn bên ngoài, có thể liên quan đến tình trạng thiếu vitamin B12.
Mặc dù cơ chế chính xác chưa được hiểu đầy đủ nhưng người ta tin rằng tổn thương hoặc rối loạn chức năng thần kinh do thiếu B12 có thể góp phần làm phát triển chứng ù tai.
10. Vấn đề thăng bằng và phối hợp
Thiếu vitamin B12 có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh, dẫn đến các triệu chứng thần kinh như các vấn đề về thăng bằng và phối hợp. Biểu hiện như gặp khó khăn trong việc duy trì thăng bằng, loạng choạng khi đi bộ hoặc cảm giác “quay tròn” (chóng mặt), điều này có thể ảnh hưởng đáng kể đến khả năng di chuyển và hoạt động hàng ngày.
11. Giảm ham muốn t.ình d.ục và các vấn đề sinh sản
Giảm ham muốn t.ình d.ục và các vấn đề về sinh sản, bao gồm vô sinh và k.inh n.guyệt không đều, có thể xảy ra ở những người thiếu vitamin B12.
B12 có liên quan đến việc điều hòa hormone và sức khỏe sinh sản, nếu thiếu B12 có thể phá vỡ chức năng sinh sản bình thường, ảnh hưởng đến khả năng sinh sản và ham muốn t.ình d.ục.
