Các nhà nghiên cứu Mỹ đã thử nghiệm một loại thuốc chống cúm mới có tên EIDD-2801 trên con chồn sương (ferrets) và mẫu mô người, khẳng định hiệu quả cao hơn oseltamivir, loại thuốc chống cúm đang được sử dụng.
Vi rút cúm A chụp dưới kính hiển vi – Ảnh CDC
Theo Science Transitional Medicine , các nhà nghiên cứu tại Đại học bang Georgia (Mỹ) đã thử nghiệm một loại thuốc chống cúm mới trên chồn sương (ferrets) và mẫu mô người, khẳng định hiệu quả của thuốc. Thuốc thử nghiệm có tên EIDD-2801 cho thấy hiệu quả cao hơn oseltamivir, loại thuốc chống cúm hiện đang được sử dụng.
EIDD-2801 ngăn chặn RNA polymerase, một loại enzyme đóng vai trò quan trọng trong việc sao chép bộ gien của vi rút cúm. Đồng thời, các đột biến lần lượt phát sinh và tích lũy trong bộ gien khiến vi rút cúm mất khả năng nhân lên.
Tiến sĩ Richard Plemer, tác giả chính của nghiên cứu và giáo sư tại Viện Y sinh thuộc Đại học Georgia, giải thích rằng hợp chất rất hiệu quả chống lại bệnh cúm. Nó có sẵn ở dạng uống, có phổ tác dụng chống lại tất cả các chủng vi rút cúm đã được thử nghiệm và quan trọng nhất là nó tạo ra một rào cản cao khiến vi rút không tránh khỏi tác dụng ức chế của thuốc.
Loại thuốc kháng vi rút mới đã được thử nghiệm trên chồn sương, một loài động vật mẫu, cho thấy chính xác nhất phản ứng của cơ thể người trong trường hợp bị cúm. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng EIDD-2801 có hiệu quả ức chế sự nhân lên của tất cả các chủng vi rút cúm theo mùa và đại dịch.
Hiện tại, bệnh cúm vẫn dễ phòng ngừa hơn chữa trị khi các loại vắc xin chỉ tương đối hiệu quả, thuốc kháng vi rút lại không hiệu quả lắm. Sự thành công của tiêm chủng có liên quan đến việc dự đoán chủng vi rút cúm nào sẽ nổi trội trong thời gian này và vì vậy, tiêm chủng làm giảm tỷ lệ mắc 10 – 60% và giảm 75% nguy cơ nhập viện với biến chứng.
Với các loại thuốc để điều trị nhiễm cúm, tình hình còn tồi tệ hơn. Cho đến nay, không có tác nhân chống vi rút hiệu suất cao. Oseltamivir được sử dụng để điều trị các triệu chứng gây ra bởi vi rút cúm chỉ giúp làm cho các triệu chứng (như nghẹt mũi, ho, đau họng, sốt/ ớn lạnh, đau nhức, mệt mỏi) trong khi một số chủng cúm có khả năng kháng thuốc ổn định cũng như các thuốc ức chế neuraminidase (neuraminidase inhibitors) khác. Điều tương tự cũng đúng với adamantanes, một nhóm thuốc khác được sử dụng để chống lại vi rút.
Vì vậy, sự xuất hiện của các loại thuốc chống cúm mới là một sự kiện quan trọng. Cúm vẫn là một căn bệnh nguy hiểm với khả năng biến chứng nghiêm trọng và t.ử v.ong, đặc biệt đối với các nhóm nguy cơ – t.rẻ e.m, người già và bệnh nhân suy nhược cơ thể. Mỗi năm chỉ riêng ở Mỹ, có khoảng 30.000 đến 80.000 người c.hết vì bệnh cúm.
Các nhà khoa học đặc biệt lưu ý rằng loại thuốc mới, ít nhất là trong thử nghiệm hiện tại, không cho phép vi rút nhanh chóng phát triển sức đề kháng. Tiến sĩ Richard Plemper cho biết các nhà khoa học chưa xác định được các đột biến kháng thuốc cụ thể và tin tưởng rằng hàng rào di truyền chống lại sự kháng thuốc của vi rút là rất cao.
Vũ Trung Hương
Theo motthegioi
Vắc-xin đầu tiên trên thế giới được phát triển bằng công nghệ AI
Lần đầu tiên trên thế giới, một vắc-xin cúm hoàn toàn mới được tạo ra nhờ công nghệ trí thông minh nhân tạo (AI) bởi các nhà khoa học Australia.
Theo đó, các nhà khoa học tại Đại học Flinder ở Australia đã nghiên cứu loại vắc-xin cúm mới với khả năng tăng cường miễn dịch cho con người bằng cách tạo ra nhiều kháng thể chống lại vi-rút cúm hơn so với vắc-xin thông thường. Nhờ vậy, vắc-xin này đem lại kết quả điều trị hữu hiệu hơn.
Giáo sư Nikolai Petrovsky, trưởng nhóm nghiên cứu, cho biết vắc-xin cúm đầu tiên được phát triển bằng công nghệ AI đã được tiến hành thử nghiệm trên cơ thể người. Nghiên cứu này được tài trợ bởi Viện Dị ứng và Bệnh truyền nhiễm quốc gia Mỹ (NIAID).
Việc sử dụng công nghệ AI đã giúp đẩy nhanh quá trình phát triển vắc-xin, cắt giảm chi phí và thời gian nghiên cứu, đồng thời hỗ trợ các nhà khoa học một giải pháp toàn diện nhất để tạo ra loại vắc-xin mới hiệu quả cao hơn so với vắc-xin thông thường.
Ảnh minh họa. Nguồn: yahoo.com.
Thông thường, để phát triển một vắc-xin cúm, các công ty lớn sẽ phải trải qua quá trình sàng lọc hàng triệu hợp chất, với hàng nghìn người làm việc liên tục trong khoảng 5 năm. Với quá trình phức tạp và tốn kém như vậy, chi phí cho một sản phẩm có giá khoảng hàng trăm triệu USD, Giáo sư Petrovsky chia sẻ.
Ngược lại, với sự trợ giúp của công nghệ AI, nhóm nghiên cứu (quy mô nhỏ) của Giáo sư Petrovsky chỉ mất khoảng hai năm để nghiên cứu, phát triển loại vắc-xin này.
Giáo sư Petrovsky cho biết, đầu tiên, nhóm của ông đã tạo ra một chương trình máy tính có tên gọi là Sam và lập trình sẵn cho phần mềm này cách nhận biết vắc-xin có tác dụng chống lại bệnh cúm hay không. Sau đó, họ đã tạo ra một chương trình máy tính khác để tạo ra hàng nghìn tỷ hợp chất ảo.
Công nghệ AI sẽ sử dụng cả hai chương trình này để kết hợp, so sánh, phân tích và đưa ra một danh sách gồm 10 loại hợp chất khả dĩ nhất. Ưu điểm của công nghệ AI là không chỉ tăng tốc quá trình nghiên cứu mà còn tìm ra các hợp chất hiệu quả nhất.
Nhờ vậy, thay vì phải trực tiếp sàng lọc hàng triệu hợp chất, các nhà khoa học chỉ cần nghiên cứu một số nhỏ trong số đó. Chỉ mất vài tuần để tổng hợp chúng và tiến hành thử nghiệm trên m.áu người. Các hợp chất sau đó đã trải qua thử nghiệm trên động vật và hiện đang được tiến hành trên cơ thể người.
Nhóm nghiên cứu kỳ vọng vắc-xin mới này sẽ được thương mại hóa từ năm 2022, góp phần đẩy lùi căn bệnh cúm, nhất là cúm theo mùa, cho toàn nhân loại.
Theo Giáo sư Petrovsky, trong thời gian tới đây, công nghệ AI sẽ được sử dụng thường xuyên hơn trong quá trình nghiên cứu và phát triển thuốc, vắc-xin chữa bệnh. Thậm chí, nó còn có thể được ứng dụng trong quá trình bác sĩ kê thuốc cho bệnh nhân.
KHÁNH NGÂN
Theo The Telegraph/quandoinhandan
